گذری و نظری بر «دشتی به وسعت تاریخ»

اشاره: یادداشت زیر به قلم آقای زکریا مهرور (دانش آموخته کارشناسی ارشد ادبیات ، از فرهنگیان خوش نام شهرستان های کرج و ساوجبلاغ و مؤلف کتاب «برغان اقلیم دیگر » ) است که پس از مطالعه کتاب «دشتی به وسعت تاریخ» نوشته شده و جهت انتشار در اختیار این وبلاگ قرار گرفته است:

«دشتی به وسعت تاریخ» (نشر تهران،1386) تألیفی گران قدر و محققانه از پژوهشگری تیزبین و نکته یاب ، آقای «حسین عسکری» متولد 1353 است. مؤلف این کتاب به تاریخ و جامعه ی «نظرآباد» ، سرزمین کهن سال، پرداخته است. شهرستانی غنوده در سینه ی دشت ساوجبلاغ در غرب استان تهران، چهار دهستان و ده ها روستای کهن. این کتاب در شش فصل (569صفحه) بر آورده شده است. پیشانی کتاب با دو گفتار ستودنی از آقایان دکتر ناصر تکمیل همایون ، دکترای تاریخ و دکترای جامعه شناسی و دکتر یوسف مجیدزاده ، دکترای باستان شناسی آراسته شده و پایان کتاب با تصاویر و اسناد ( صص503- 367) ، نمایه ی اشخاص، مکان ها، کتاب نامه، چکیده ی انگلیسی و ... مزین گشته است.

 آقای عسکری در دیباچه ی کتاب در نهایت ایجاز و اختصار از رنج و زحمت خود و بیان خاطر، سخن گفته ؛ سپس در فصل نخست به تماشای اوضاع جغرافیایی و طبیعی دشت نظرآباد نشسته است. در این بخش از آبادی های تابعه ی این شهرستان تازه تأسیس (تأسیس 1381) و جمعیت آن ها ، وضعیت محله ها، تقسیمات اداری و سیاسی ، آب و هوا ، زمین، زلزله و سیلاب، رود و هر آنچه در این محدوده می گنجد به قاعده قلم زده است. در فصل دوم  وضعیت اقتصادی که بر دو پایه ی صنعت و کشاورزی استوار است تشریح شده است. در فصل سوم مسایل فرهنگی همچون؛ زبان و گویش ، آموزش، عقاید مذهبی، آداب و رسوم، کتاب خانه ها و ... کاویده شده است. فصل چهارم ، فصلی ارزشمند است زیرا همه ی بار عنوان کتاب بر دوش آن است، وضعیت تاریخی؛ به یاد داشته باشیم که کهن ترین خشت دست ساز بشر در محوطه ی ازبکی از توابع نظرآباد به دست آمده و در سال 1379به دست رییس جمهور وقت در همایش بین المللی گفت و گوی تمدن ها در نیویورک به دبیرکل سازمان ملل اهدا گردید. تپه های باستانی ، معابد ادیان کهن، الواح مادی و ایلامی ، شهر و دژ مادی ، سفال ها و ... نکاتی هستند که مورد کاوش واقع شده اند که به واقع بیانگر کوشش بسیار مؤلف در کشف گوشه های گمشده ی تاریخ این ناحیه است. علاوه بر آن مؤلف ، تاریخ و شخصیت های معاصر را نیز از نظر دور نداشته است. گفتنی است ناحیه ی مورد مطالعه ی این اثر از لحاظ تاریخ معاصر نیز جایگاهی خاص دارد. مطالعه در انجمن ها و سازمان های نوبنیاد، بخش دیگری از مطالعات تاریخی مؤلف است. فصل پنجم دنباله ی منطقی فصل چهارم است. آثار باستانی و تاریخی و چه ها که در دل این سرزمین شگفت مدفون نشده ؛ به گفته ی مؤلف در این شهرستان آثار ی موجود است که از شهرت جهانی و ملی برخوردار می باشد. فصل ششم توصیف چهره های ماندگار است. چهره هایی همچون آیت الله ملا علی قارپوز آبادی، آیت الله ملا جعفر نظرآبادی، آیت الله شیخ هادی نجم آبادی، استاد مصطفی نجمی نقاش و تصویرگر بزرگ معاصر، دکتر محمود نجم آبادی پزشک نام دار ایرانی و ...

باری خواننده پس از مطالعه ی کتاب، خرسند خواهد بود و باید به مؤلف فرزانه تبریک گفت و «نه خسته ای» و کتاب را همچون مرجعی دم دست گذاشت تا در هر وقت مقتضی به آن رجوع نمود. امید است آثاری دیگر از ایشان به ظهور برسد و سلامتی و بهروزی قرین و همراهشان باشد.