بررسی ارتباط متقابل برخی گونه های شاخص مرتعی منطقه ساوجبلاغ با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک با استفاده از روش های تجزیه و تحلیل چندمتغیره
محمد جعفری، محمد طهمورث، محسن نقیلو، «بررسی ارتباط متقابل برخی گونه های شاخص مرتعی منطقه ساوجبلاغ با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک با استفاده از روش های تجزیه و تحلیل چندمتغیره»، فصلنامه مرتع و آبخیزداری، سال شصت و هشتم، شماره 2، تابستان 1394، صص 227 - 245.
چکیده: هدف از این تحقیق بررسی روابط پوشش گیاهی با خصوصیات محیطی، به ویژه خصوصیات خاک، و تعیین مهم ترین خصوصیات خاکی موثر در تغییرات کمی گیاهی در تیپ های مختلف است. منطقه مورد مطالعه در مراتع ساوجبلاغ در غرب استان البرز واقع شده است. پس از بازدید صحرایی، چهار تیپ پوشش گیاهی شاخص انتخاب شد و در هر تیپ به روش تصادفی - سیستماتیک از خاک و پوشش گیاهی نمونه برداری شد. پارامترهای نمونه برداری از پوشش شامل درصد تاج پوشش و تراکم گیاهان موجود در منطقه است. به تفکیک مرز افق ها از دو عمق 0 ـ 10 و 10 ـ 30 سانتی متری خاک نمونه برداری شد. از فاکتورهای خاکیْ بافت درصد آهک، هدایت الکتریکی، ماده آلی، درصد سنگریزه، نیتروژن، فسفر، و پتاسیم تبادلی اندازه گیری شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از روش های آماری تجزیه واریانس، رگرسیون چندمتغیره، و تجزیه مولفه های اصلی به کمک نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد عوامل خاکی در تغییرات پوشش گیاهی تاثیر عمده ای دارد؛ هرچند این تاثیرات صد در صد نیست؛ به طوری که در تیپ های مورد مطالعه ماده آلی، درصد شن، و هدایت الکتریکی به ترتیب بیشترین رابطه را با گونه های گیاهی مورد مطالعه داشتند. نتایج تجزیه مولفه های اصلی با نتایج آنالیز واریانس تقریباً مشابه است و به طور کلی چهار گروه اکولوژیکی تفکیک شد.
کلیدواژگان: آنالیز مولفه های اصلی؛ تیپ گیاهی؛ خصوصیات خاک؛ رگرسیون چندمتغیره؛ مراتع ساوجبلاغ.
