شیفته ایران بود و در سر داشت تا هر آنچه میراث پیشینیان است را برای پسینیان خود حفظ کند تا از گزند روزگار در امان بماند اما خود در غربت و بی خبری مطلق درگذشت. «سیف الدین نجم آبادی»، زبان پژوه و ایران شناس برجسته، پنجشنبه 22 مهر در 94 سالگی در شهر هیدلبرگ آلمان درگذشت و شنبه اول آبان در همان جا تدفین شد. اما درد و دریغ که این خبر، فردای به خاک سپردنش، منتشر شد. پدری مشروطه خواه داشت که علاوه بر نمایندگی مردم کرمان در مجلس دوم مشروطه، مسئول نظارت بر مطبوعات در اداره معارف هم بود.خود زاده 8 فروردین 1301 بود در پایتخت و در دانشگاه تهران هم تحصیل کرد اما از پایان نامه دکتری اش با موضوع «رستخیز نزد زردشت» در دانشگاه توبینگن آلمان دفاع کرد، آن زمان که 34 سال داشت. چهار سال پس از بازگشتش به میهن، در همان دانشگاهی که لیسانس خود را اخذ کرد، به تدریس فرهنگ و زبان های باستانی مشغول شد که تا سال 1357 ادامه داشت. پس از انقلاب اما از پا ننشست و تدریس را این بار، در دانشگاه هیدلبرگ آلمان در رشته های فارسی آغازین، فارسی میانه و فارسی باستان ادامه داد. کاری که او تا 89 سالگی، با شیفتگی تمام، ادامه اش داد و البته در سال 1379، یکی از پژوهشگران برتر در بخش بین الملل پنجمین دوره پژوهش فرهنگی ایران معرفی شد. او حد فاصل سال های 1348 تا 1391، کتاب های «زبان و ادبیات پهلوی» نوشته جهانگیر تاوادیا، «دین های ایران باستان» نوشته هنریک ساموئل نیبرگ و «آرمان شهریاری در ایران باستان» را از آلمانی به فارسی برگرداند و آثاری چند چون «قابوس نامه»، «کلیله و دمنه» و «سفرنامه ناصرخسرو» را به آلمانی ترجمه کرد. همچنین در حوزه تالیف، «دست نویس های فارسی و اوستایی در کتابخانه دانشگاه هیدلبرگ آلمان» و «گزیده هایی از زبان و ادب فارسی برای نوآموزان آلمانی زبان همراه با پژوهشی درباره دستور زبان فارسی به آلمانی» و در عرصه تصحیح «تحریرالعقلا» نوشته شیخ هادی نجم آبادی و «مختصر مفید در احوال بلاد و ولایات ایران» نوشته محمّد مفید مستوفی یزدی بافقی را منتشر ساخت. از دیگر خدمات فرهنگی این استاد برجسته، اهدای مجموعه نفیس مخطوطات پدرش (شیخ مهدی نجم آبادی) در کتابخانه مقبره شیخ هادی نجم آبادی - در خیابان شیخ هادی تهران - به کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی است. او با وجود مرگ در سکوتِ سردِ فرنگ، آثار سترگی باقی گذاشته که خواهد ماند از برای آیندگان.

مسلط به متون نظم و نثر کهن

دکتر مهدخت معین

استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی

روانشاد دکتر سیف الدین نجم آبادی، از شاگردان پدرم، دکتر محمد معین بود. من نیز افتخار شاگردی استاد نجم آبادی را در دانشگاه تهران داشتم و دروس زبان های باستانی را در کلاس های ایشان آموختم. استاد نجم آبادی متخصص فرهنگ و زبان های باستانی بود. دستور زبان پهلوی را تالیف کرد که خوشبختانه اخیراً در انتشارات دانشگاه تهران تجدید چاپ شد. استاد به ادبیات فارسی و متون نظم و نثر کهن اشراف داشت و به زبان عربی مسلط بود. وی تا آخرین روزهای زندگی مشغول کار علمی بود و مجله  ای را در حوزه ایران شناسی به دو زبان آلمانی و فارسی منتشر می کرد و در روزهای آخر به آماده کردن شماره دوم آن مجله اشتغال داشت. یکی از مهم ترین خدمات ایشان ترجمه کتاب های قابوس نامه، کلیله و دمنه و سفرنامه ناصرخسرو به آلمانی است. استاد فارغ از خصایص علمی، خصایل انسانی و اخلاقی کم نظیری داشت و بواقع انسانی نیکو اندیش و نیکو خصلت بود. به معلمی عشق می ورزید و تا 89 سالگی به تدریس اشتغال داشت. هرگاه به ایران می آمد از مصاحبت و افاضاتش بهره ­مند می ­شدم. روحش شاد و مقامش در اعلی علّیین باد.

منبع: روزنامه ایران، شماره 6343 به تاریخ 5/8/95، صفحه 24.

پروفسور سیف الدین نجم آبادی درگذشت

مقاله ام درباره پروفسور سیف الدین نجم آبادی در روزنامه اطلاعات