گفت و گوی زنده درباره کتاب روستای ایستا در صفحه اینستاگرام «گروه گردشگری ایران بیا»، پنج شنبه 29 خرداد 1399، ساعت 18. پخش همزمان این گفت و گو از صفحه گروه گردشگری ایران بیا با نام کاربری iranbiafa و صفحه حسین عسکری با نام کاربری hosein_askari53
______________________
استناد به روستای ایستای طالقان برای تبیین آرای جریان روشنفکری دینی
زیست اهل توقف طالقان در «فرهنگِ عربی»!
سید هادی طباطبایی پژوهشگر جریان های فکری و فرهنگی ایران معاصر، در روز جمعه 16 خرداد 1399 مقاله ای را با عنوان «مفاهیم آرش نراقی به چه کار ما می آید؟» در وب سایت دین آنلاین منتشر کرد. او در این مقاله به نسبت بلند، آرای دکتر آرش نراقی از چهره های شناخته شده نسل دوم جریان روشنفکری دینی را مورد بررسی قرار داده است. طباطبایی بر این نظر است که دکتر نراقی میان «فرهنگِ عربی» و «فرهنگِ قرآنی» تمایز می گذارد و فرهنگ عرب را بخشی ضروری در انتقال پیام قرآنی نمی داند. بر همین مبنا از آن گذر می کند و به دنبال فهم حقیقی از کلام وحی است.
طباطبایی در ادامه می نویسد: «این تفکیک البته در جهان اسلام، کمتر مورد توجه بوده و برخی رهزنیها را به وجود آورده است. به عنوان نمونه، میرزا صادق مجتهد تبریزی فقیه مشهور دوره مشروطه، از جمله روحانیونی بود که زیستن براساس آموزههای دینی را توصیه میکرد. برداشت وی از دین، اینچنین بود که هر چه در زمانهی نزول وحی در سرزمین عربستان مورد توجه بوده، مقبول است و هر آنچه غیر از آن است را میباید به کناری نهاد. میرزا صادق، پیروانی داشت که برخی از آنها تا زمانهی معاصر نیز به تعالیم وی ملتزم ماندهاند. ساکنان روستای ایستا در طالقان، خود را از پیروان میرزا صادق میدانند. آنها مشی مطابق با جهانِ اول متن را برای خود برگزیدهاند. آنها را «اهل توقف» نیز مینامند. آنها مظاهرِ تکنولوژی و تمدنِ جدید را بدعت می دانند و از آن دوری می کنند. به طور مثال تزریق خون را به کسی که برای ادامه زندگیاش به آن نیازمند است به سبب بدعت روا نمیدانند و سلامتی و عمر حاصل از این شیوه را نیز بی برکت توصیف میکنند. به زیارت امامان شیعه نمیروند چرا که استفاده از وسایل نقلیه امروزی را جایز نمیدانند. آنها از امکانات رفاهی جدید مانند آب لوله کشی، گاز، برق، تلفن، مطبوعات، رادیو و تلویزیون، بهداشت و درمان، آموزش و پرورش و… استفاده نمیکنند. کودکان آن روستا برای علم آموزی به مدارس طالقان نمیروند، بلکه به سبک سنّتی و مکتب خانهای با فراگیری دروسی مانند واجبات و محرماتِ فقهی، خوشنویسی و اصول عقاید، با سواد میشوند. ساعت مچی یا دیواری هم در محلِ زندگی این روستا وجود ندارد.»
سید هادی طباطبایی پس از بیان مطالب پیش گفته درباره اهالی روستای ایستا، جهت شناخت بیشتر، خوانندگان مقاله اش را به کتاب «روستای ایستا، پژوهشی درباره اهل توقف در طالقان» نوشته بنده ارجاع می دهد. چند سالی است که در شناخت و تحلیل جریان های فکری و فرهنگی ایران معاصر، تجددگریزان سنّتی ساکن در طالقان هم مورد توجه پژوهشگران این عرصه قرار گرفته اند. البته که این تحلیل جالب و قابل تأمل، آخرین آنها نخواهد بود...
حسین عسکری - 16خرداد 1399
مفاهیم آرش نراقی به چه کار ما می آید؟
______________________
روستای ایستای طالقان این بار از نگاه یک سلبرتی
در روز 27 اردیبهشت 1399 خانم تهمینه میلانی کارگردان سینما، فیلمی کوتاه از روستای ایستای طالقان را در صفحه پر مخاطب خود در اینستاگرام منتشر کرد. تا کنون حدود دو هزار نفر ذیل این فیلم، ابراز نظر کرده اند. این گزارش که به وسیله خبرنگار روزنامه همشهری تهیه شده، پیش از این مورد نقد فعالان فرهنگی و رسانه ای قرار گرفت. نقض حریم خصوصی و زیر پا گذاشتن اخلاق رسانه ای، از مهم ترین ایرادهای این گزارش است. نظرها هم در سه بخش سخنان ناروا (تهمت)، سخنان ناآگاهانه و سخنان صادق قابل تقسیم است؛ البته غلبه با سخنان ناراست است. گمان می کنم این بحث یعنی «جریان تجددگریزی سنتی» همچنان موضوعی جذاب در فضای رسانه ای کشور باشد؛ اما پرداخت به آن هم باید روشمند و عالمانه باشد نه صرفاً ژورنالیستی. در این باره علاقه مندان را همچنان ارجاع می دهم به کتاب روستای ایستا یا وبلاگ روستای ایستای طالقان.
حسین عسکری - 28 اردیبهشت 1399
______________________
روستای ایستا یا پویا: یادداشتی از داود اسدی