تمایز فرهنگ دینی و غیر دینی با اشاره به روستای ایستای طالقان
مهدی مهریزی روحانی 63ساله مقیم قم، متولد مشهد است. او مدرس متفاوت دانشکده علوم حدیث، مسؤول مرکز تحقیقات دارالحدیث و کتابخانه تخصصی فقه و حقوق و سردبیر فصلنامه علوم حدیث به شمار می رود . در «جریان شناسی فکری و فرهنگی حوزه های علمیه ایران»، او را می توان در ردیف «جریان نواندیشی (روشنفکری) حوزوی» قرار داد. نواندیشان حوزوی با دامن زدن به «فقه پویا» و درک روزآمد از ادله اربعه بر اساس زمان، مکان و مصلحت، درصدد پی ریزی شیوه اجتهادی نوگرایانه ای هستند که داد و ستد سازنده میان «سنت و تجدد» را به رسمیت می شناسد. آنان در روند معرفت دینی خود، الزامات دوره جدید را هم در نظر می گیرند.
بازخوانی نواندیشانه از «حقوق زنان»، از دغدغه های اصلی سال های اخیر مهریزی است. او در بخش هشتم فایل تصاویری «آینده دینداری در ایران؛ چالشها و راهکارها»، به تفکیک اصلاح گرایانه فرهنگ های عربی، یونانی، مسیحی، یهودی، زرتشتی و... از فرهنگ اسلامی تاکید می کند. مهریزی در اثنای بحث خود، به زیست جداگانه مردان و زنان در «روستای ایستای طالقان» اشاره می کند و می گوید نمی توان این رسم محلی را دینی تلقی کرد و درصدد توجیه روایی آن برآمد! مقلدان آیت الله میرزا صادق مجتهد تبریزی (فقیه تجدد گریز اواخر قاجاریه و اوایل پهلوی) در طالقان، کم شمارند و به قول برخی دوستان، رو به انقراض اما همچنان مثال و مصداقی جذاب در مباحث مربوط به علوم انسانی و اسلامی به شمار می روند...
حسین عسکری
17 تیر 1404