جای خالی روش مطالعات کیفی در روستای ایستا !

اشاره: بازتاب های متفاوت انتشار کتاب «روستای ایستا» همچنان ادامه دارد. آقای دکتر سعید دستگیری - دانشیار محترم دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تبریز - در روز اول آذر 1389 طی پیامی، درباره «اهل توقف طالقان» ابرازنظر کرده است. استاد گرانقدر، پرسش هایی را نیز مطرح کرده اند که پس از تحقیق کافی، از طریق رایانامه به آگاهی ایشان خواهد رسید.saeed.dastgiri@gmail.com

* * * * * *

جناب آقای عسکری. با سلام

کتاب جنابعالی تحت عنوان «روستای ایستا» را با  اشتیاق خواندم. واقعیت آن است که از حدود سه سال پیش اینجانب (با چند نفر دیگر  از همکاران) روی پرو‍‍ژه ای در رابطه با تاثیر شیوه زندگی در سلامت کار می  کنیم. به صورت پراکنده از افرادی شنیده بودیم که یک گروه ویژه ای در حوالی  طالقان زندگی می کنند که گویا شیوه زندگی خاص خود را دارند از اینرو بسیار علاقه مند بودیم که از نحوه معیشت و بخصوص «وضعیت سلامت» آنها اطلاع حاصل کنیم.

کتاب جنابعالی منبع ارزشمندی از جهت ارایه گزارشی از شیوه زندگی درونی این گروه می باشد هر چند که اطلاعی از وضعیت سلامت آنها ارایه نمی کند) که طبعا بررسی وضعیت سلامت جزو اهداف مطالعه شما نبوده است(.

البته گمان می کنم که گروه های دیگری نیز وجود داشته باشند که چنین زندگی ایستایی دارند منتها ایستایی آنها شکل و شمایل دیگری دارد و از سنخ دیگری است و الزاما" در محدوده زندگی در یک روستا محدود نیست. غالبا" گفته شده است که این گروه ها به علت نتوانستن و یا نخواستن رهبران آنها دچار ایستایی شده اند. گفته شده است که رهبران ذهنی و فکری این قبیل گروه ها نتوانسته اند و یا نخواسته اند که مبانی «عقلانیت» را در آنها ترویج نمایند و متقابلا" خواستار و مروج «تبعیت» در پیروان خویش بوده اند که عموما" (و نه الزاما همیشه) منجر به تعصب، خشونت و تحجر گردیده است. صدمات و آسیب هایی که از این رهگذر به جامعه وارد شده است خود یک مقوله غم انگیزی است که تفحص و بحث دیگری را توسط پژوهشگران در حوزه جامعه شناسی می طلبد.

ای کاش جنابعالی امکان بیشتری می داشتید تا با استفاده از «روش های مطالعات کیفی» بررسی بیشتری در زمینه «چرایی وجود» و «چگونگی زیست و معیشت» این گروه به عمل می آوردید. قابل درک است که انجام این امر اولا" نیازمند یک کار تیمی با استفاده از متخصصین در حوزه های مختلف علمی است و ثانیا" چنین اقدامی چه مشکلاتی را در شرایط فعلی می تواند داشته باشد و چه بسا موانعی که وجود دارند عجالتا" امکان چنین امری را ندهند.

در هر حال در صورت انجام چنین پژوهش نابی اینجانب علاقه مند خواهم بود پیشنهاد کنم تا بررسی «وضعیت سلامت» این گروه در این روستا نیز در طرح  تحقیقاتی گنجانده شود. تا زمانی که چنین پژوهشی امکان پذیر گردد خواهشمندم اگر چنانچه به هر گونه اطلاعاتی در خصوص وضعیت سلامت و بیماری در این جمعیت دسترسی داشته باشید اینجانب را در جریان قرار دهید. با احترام. سعید دستگیری.