9000سال فراموشی در شهرستان نظرآباد
مسلم مرادی
امروز، سالیاد ثبت ملی «تپه ازبکی» ساوجبلاغ به عنوان میراث فرهنگی و باستانی ما ایرانیان است. ما بخشی مهم و انکارناپذیر از تمدن جهان را در این منطقه به نام خودمان در چنین روزی ثبت کردیم؛ از این شناسنامه کهن ملی جز مطلب فراروی شما به خبر دیگری فعلا" نمی‌توان استناد کرد.
محوطه باستانی و تپه 9 هزارساله ازبکی که قرار بود بزرگترین سایت موزه پژوهشی خاورمیانه شود، اگرچه اکنون ویرانه‌ای بیش نیست و اشیای کشف شده از آن نیز شاید در معرض خطر نابودی قرار گرفته یا اهمیت‌شان فراموش شده، اما تنها قلعه باقیمانده از دوره ماد همچنان پر از جذابیت و انگیزه برای باستان‌پژوهان است.
محوطه تاریخی ازبکی پیشتر در 6 فصل به طور گسترده کاوش شد و دوره‌های تاریخی آن از 9 هزار سال پیش در سایت‌های متعدد مورد شناسایی قرار گرفت و به دلیل اهمیت باستان‌شناسی، عملیات کاوش آن در ردیف پروژه‌های ملی به شمار آمد و وعده‌های بسیاری برای تبدیل آن به پارک موزه داده شد.
یوسف مجیدزاده، مسوول هیات کاوش این محوطه تاریخی در 6 فصل یاد شده به میراث خبر گفت: «دیگر تعریف پارک موزه برای این محوطه ویران شده معنایی ندارد و تپه‌های مهم آن با خاک یکسان شده و هر آنچه که از این تاریخ کهن باقی مانده متزلزل و ویران است.» دکتر مجیدزاده پس از 3 سال بار دیگر به کاوش مجدد این تپه تاریخی در سال 87 پرداخت در آن زمان ابراز عقیده کرد که: تپه‌های مهم آن چون دوشان‌تپه و یان‌تپه که دارای بقایای 5 دوره معماری خشتی متعلق به 2 دوره فرهنگی در هزاره‌های هفتم و ششم پیش از میلاد است و قدیمی‌ترین خشت ایران در آن کشف شده و قرار بود به سایت موزه گردشگری تبدیل شود در حال حاضر کاملا تخریب شده و دیگر...
کهن‌ترین آثار محوطه ازبکی در یان‌تپه واقع در 700 متری تپه اصلی است که در این منطقه کم ارتفاع بقایای پنج دوره معماری خشتی متعلق به دو دوره فرهنگی در هزاره‌های ششم و هفتم پیش از میلاد شناسایی شده است. قدیمی‌ترین دوره معماری این تپه از نوع کهن‌ترین خشت‌های تاکنون به دست آمده از حفریات باستان‌شناسی در کل منطقه است. دوشان تپه هم در حدود 250متری غرب تپه ازبکی واقع شده و نتیجه حفریات در آن تاکنون به شناسایی سه دوره معماری از عصر آهن منجر شده است.
... و اما هنوز این محوطه باستانی اسرار بسیاری در خود دارد که نیازمند کاوش و پژوهش مجدد است، هرچند جغرافیایش دگرگون شده یا از بین رفته است.
