مشاهیر شهرستان ساوجبلاغ در یک نگاه(1)

در سپهر فرهنگی شهرستان ساوجبلاغ می توان از حدود250 عالم و هنرمند نام برد که معروف ترین آنها عبارتنداز:

فقیهان پاک سیرتی همچون

ـ آیت الله سیدمحمود طالقانی: یکی از منادیان برجسته‌ی مردم سالاری دینی در انقلاب اسلامی ایران. ـ آیت الله شیخ مرتضی دیزانی : فقیه عارف و استاد حوزه‌ی علمیه‌ی نجف اشرف ، کسی که علامه محمدتقی جعفری به شاگردی او افتخار می کرد. ـ آیت الله شیخ محمدتقی برغانی (شهید ثالث): از فقهای برجسته‌ی قرن سیزدهم هجری قمری و مؤلف مجموعه‌ی 24 جلدی «منهج الاجتهاد».ـ آیت الله ملا محمدصالح برغانی: مؤسس مدرسه‌ی علمیه‌ی صالحیه‌ی قزوین و صاحب 300 عنوان کتاب، رساله و حاشیه در فقه و دیگر علوم اسلامی ؛ کسی که بارها شجاعانه در حضور فتحعلی شاه قاجار مسئله‌ی ولایت فقها را مطرح کرد. ـ آیت الله شیخ مسیح طالقانی: از فقهای برجسته قرن اخیر. ـ ملا ابراهیم جزنی: فقیه و حاکم شرع طالقان و ساوجبلاغ در عصر کریم خان زند.

فیلسوفان و متکلمان روشن ضمیری همچون

ـ آیت الله سیدابوالحسن رفیعی طالقانی: استادحکمت‌وفلسفه‌ی امام خمینی. ـ ملا نعیمای طالقانی : فیلسوف برجسته‌ی دوره‌ی صفویه و حافظ کتب ارزشمند شیعی در حمله‌ی افغان ها به اصفهان. ـ آقا حکمی طالقانی: احیاگر فلسفه‌ی صدرایی در قرن سیزدهم. ـ آیت الله محمد کاظم طالقانی: مدرس برجسته‌ی فلسفه‌ی اسلامی در قرن یازدهم. ـ شیخ محمد تقی فرشته: از اساتید فلسفه‌ی اسلامی در قرن سیزدهم. ـ شیخ علی میرزایی: فیلسوف هم عصر ناصر الدین شاه قاجار. ـ میرزا عبدالنقی دیزانی : از حکما و فلاسفه‌ی مشاء. ـ دکتر حکمت الله ملاصالحی: استاد دانشگاه تهران و پایه گذار دانش فلسفه باستان شناسی.

 هنرمندان چیره دستی همچون

ـ ابراهیم بوذری: خوشنویس برجسته‌ی کتیبه‌ی آرامگاه سعدی و دروازه‌ قرآن شیراز. ـ پرویز کلانتری: از نقاشان معاصر و طراح یکی از تمبرهای منتشر شده از سوی سازمان ملل متحد. ـ سیدجعفر امیری: خوشنویس توانا. ـ دبیر اعلم تقی بن محمد ساوجبلاغی: متصدی دیوان رسایل خاصه‌ی قاجار. ـ غلامحسین درویش خان: از اساتید برجسته‌ی موسیقی ایران ، پیش درآمد موسیقی ایرانی از ابتکارات اوست. ـ درویش عبدالمجید طالقانی: کسی که خط شکسته نستعلیق را به کمال رساند. ـ صنیع همایون مرجانی : منبت کار و قلمدان ساز معروف دوره‌ی قاجار. ـ علی آقا حسینی: خوشنویس و از شاگردان معروف عماد الکتاب. ـ غلامحسین امیر خانی : رئیس سابق انجمن خوشنویسان ایران. ـ سیدحسن و سیدحسین میرخانی: بنیانگذاران انجمن خوشنویسان ایران. ـ جمشید امینی: از شاگردان کمال الملک و مبتکر رشته‌ی نقاشی ـ قالی در ایران.ـ دکتر عنایت الله شهیدی: تعزیه شناس برجسته‌ی ایران ، تحقیق او با نام «پژوهشی در تعزیه و تعزیه خوانی»  به عنوان بهترین پژوهش فرهنگی سال 1379 کشور برنده‌ی جایزه شد و نمایندگی یونسکو در ایران آن را چاپ کرد. ـ بهروز (مهدی) فلاحت پور: از فیلمبرداران مجموعه‌ی مستند روایت فتح ، که به هنگام فیلمبرداری در جنوب لبنان مظلومانه به شهادت رسید. ـ محمد رضا ریاضی منفرد: از تعزیه گردانهای معروف ایران. ـ سیدمرتضی برغانی : از شاگردان معروف مرحوم کلهر. ـ زین العابدین طالقانی: از اساتید خط نسخ در قرن 12 هجری قمری. ـ حاجی بارک الله یا حاجی خان طالقانی: از شبیه خوانان معروف و خوانندگان بنام تهران در دوره محمد علی شاه و احمد شاه و اوایل پهلوی. ـ حاجی محمدتقی فشندی: از تعزیه خوانان برجسته‌ی ایران. ـ رضا معروف به قاضی برغانی: از تعزیه خوانان برجسته‌ی ایران. ـ سیدآقای تالیانی: از تعزیه خوانان برجسته‌ی ایران. ـ علی اکبر معروف به اهل عزا: از تعزیه خوانان تکیه‌ی دولت در اواخر عهد ناصری و در دوره‌ی مظفرالدین شاه قاجار. ـ میرزا علی جان دیزانی: خوشنویس و کاتب قرآن کریم با خط زرین.

ادیبان و شاعران صاحب ذوقی همچون

ـ آقا سید احمد معروف به صغیر: از ادبای معاصر. ـ جهان بخش ذوقی معروف به ناظم الشعرا: از شاعران توانای مرثیه. ـ میرزا حسن طالقانی: از محققان و نویسندگان کتاب «نامه‌ی دانشوران ناصری».ـ ملا رضی طالقانی: شاعر توانا. ـ غافل طالقانی: از شعرای دوره‌ی صفویه. ـ سید محمدحسن آل طالقانی: شاعر و مدیر مجله‌ی معارف در نجف اشرف. ـ ملا علی بابا مهرانی: از شعرا و ادبای عصر زندیه. ـ ملا علی راجی دیزانی: از شاعران مرثیه. ـ دکتر زین الدین کیایی نژاد: شاعر معاصر. ـ دکتر سیدحسن حسینی: شاعر ، نویسنده و محقق اورازانی که در اوایل فروردین 1383 در 48 سالگی درگذشت . آیت الله خامنه ای رهبر انقلاب طی پیام تسلیتی از او به عنوان «انسان فرزانه و آزاد اندیش و یکی از نمونه های برجسته‌ی امروز و از امیدان آینده‌ی شعر و ادب فارسی» یاد کرد . سیدمحمد خاتمی (رئیس جمهوری وقت) نیز او را «ستاره‌ی درخشان ادب ، هنر ، دانش و دین» نامید. ـ الله بدشت دنبلیدی: نویسنده‌ی کتاب دو عاشق حقیقی طالقانی ؛ عزیز و نگار. ـ حسن هنرمندی طالقانی: مترجم ، شاعر و دارای دکترای ادبیات فرانسه از دانشگاه سوربن(متولد1307خورشیدی).

  به نقل از : کتابشناسی ساوجبلاغ ،صص17-24 .