آثار دوره مادی محوطه ازبکی رو به نابودی است

سرپرست هیات حفاظت و ساماندهی بقایای معماری دژ مادی ازبکی شهرستان نظرآباد گفت: آثار به جای مانده از دوره ماد که در سال های اخیر با خطر نابودی مواجه شده است در راستای حفظ تپه ازبکی از نابودی در دستور کار قرار گرفت. به گزارش خبرگزاری ایرنا، ابراهیم حیدری افزود: براساس برنامه اداره میراث فرهنگی استان البرز، در سال جاری با دریافت مجوز از پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، برنامه ای برای نجات و رفع خطر بخشی از مانده های معماری دژ مادی که بر بالای تپه ازبکی قرار دارد در دستور کار قرار گرفت.

وی با اشاره به اینکه دسترسی به دژ و رساندن آب و مصالح مورد نیاز برای انجام عملیات ساماندهی و حفاظت با دشواری جدی همراه است تصریح کرد: به رغم این شرایط، تاکنون آماده سازی محوطه برای سامان بخشی با پشتیبانی میراث فرهنگی استان، همراهی مالک باغ و تلاش گروه مرمت، پیشرفت خوبی داشته است. وی خاطرنشان کرد: امیدوارم بشود با فراهم شدن روش اصولی و فنی، حمل مصالح به بالای تپه (بدون آسیب رساندن به بستر تاریخی و با حفظ ضوابط مربوطه) بخش هایی از فضای 1400 مترمربعی دژ را با همان شیوه گروه کاوش، با رعایت اصالت محوطه و ضوابط حفاظت مربوطه در حدود شرح خدمات و اعتبار تخصیصی ساماندهی کرد.  

این باستان شناس اظهار کرد: در این مدت با تهیه لوازم و ابزار فنی و مصالح مورد نیاز و نیروی انسانی تخصصی و کارگاهی تاکنون بیش از یک سومِ برنامه انجام شده است. سرپرست هیأت حفاظت و ساماندهی بقایای معماری دژ مادی ازبکی تصریح کرد: نکته مهم اینکه بقایای آثار این تپه به دلیل نوع مصالح بسیار ضعیف ، نبود حفاظت، دخل و تصرفات گاه و بی گاه و...به شدت آسیب دیده به طوری که خواناسازی و حفاظت آن به سادگی مقدور نخواهد بود. وی تصریح کرد که مشخصات معماری به دست آمده از محوطه باستانی ازبکی نشان می دهد مصالح به کار رفته در آن عمدتا از خشت خام بوده و در مقابل عوامل جوی بسیار آسیب پذیر است.

این باستان شناس افزود: وجود این شرایط باعث شده صدمات فراوانی به مانده های معماری ارزشمند به دست آمده در مجموعه وارد آید. بر اساس گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، حیدری اظهار داشت: این دلایل باعث شد تا میراث فرهنگی استان البرز در سال های 1391 و 1393 با اعتباری نه چندان کافی با جدیت برای حفاظت آثار برخی از تپه های مذکور اقدام کند. وی با بیان اینکه در سال 1391 نسبت به رفع خطر و ساماندهی بقایای معماری تپه های جیران و مارال توجه شد تصریح کرد که در سال 1393 نیز آثار به دست آمده از خرگوش تپه، حفاظت و سامان بخشی شد.

به گفته او، ازبکی محوطه باستانی گسترده ای در شمال غرب تهران است که در مرکز آن یک تپه بلند مخروطی شکل به قطر پایه حدود 150 متر و ارتفاع حدود 26 متر از سطح زمین های اطراف به چشم می خورد. حیدری با اشاره به اینکه در این محوطه وسیع و در اطراف تپه مرکزی 9 تپه کوتاه نیز وجود دارد تصریح کرد که بر بلندترین تپه این مجموعه بر آمادگی های کوتاه که ارتفاعش از چند متر تجاوز نمی کند، ویلای بزرگ و استخر شنای مالکان زمین های ازبکی بر روی آن ساخته شده است.

به گفته این باستان شناس، بخش هایی از این محوطه باستانی توسط کارشناسان مرکز باستانشناسی ایران در سال 1348 خورشیدی مورد شناسایی قرار گرفته و در 08/07/1352 به شماره 955 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. حفاظت و ساماندهی بقایای معماری دژمادی ازبکی که با مجوز ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری شروع شده تا تاریخ 25/6/94 ادامه دارد.