نخستین شماره ماهنامه «فراز البرز» در 12 صفحه به مدیرمسئولی مهدی توسلی و سردبیری محمّد اکبری با روش اجتماعی و اقتصادی و شمارگان ده هزار نسخه در استان البرز منتشر شد. «تاریخ در افق آگاهی» یادداشت اختصاصی دکتر حکمت الله ملاصالحی استاد دانشگاه تهران برای این ماهنامه استانی است.
* * *
تاریخ یک دوره، یک سرزمین، یک ملّت، یک جامعه، یک فرهنگ، یک نظام سیاسی، یک قبیله و عشیره یا حتّی یک گروه اجتماعی هرچند به شمار اندک و در اندازه کوچک تنها سلسله ای از رخدادها و دگرگونی ها و درآمدن و به در شدن و از سر رسیدن پی به پی نسل ها و تغییر چهره دم به دم زندگی آدمیان و نحوه بودن مردمان در جهان نیست. تاریخ به ماهو تاریخ آن جاست که وقتی اندیشه ای، خردی، دانش و دانایی و دست و قلمی بر صحنه می آید و هر آنچه در درون و بیرون مرزهای جغرافیای تاریخی یک سرزمین، یک ملّت، یک فرهنگ، یک نظام سیاسی و دوره تاریخی اتفاق می افتد به نگارش درمی آورد و به ثبت می رساند و درباره اش داوری می کند و از کرده ها درس می گیرد و از کردارها و رفتارها آگاهی می اندوزد و خبر می پراکند و از خطاها عبرت می آموزد و به تکرار اشتباه ها هشدار می دهد و انحراف ها و کژروی ها و کژفهمی ها را در غربال نقد و در بوته تحلیل می نهد.
تاریخ آدمی و نحوه بودن انسان در جهان بدون اندیشوری و اندیشه ای که بر اندیشگی خود می اندیشد بدون نگارش و ثبت و نقد و تحلیل تاریخی رویدادها و کرده ها و کردارها و رفتارهای آدمیان تفاوت جدّی و تمایز عمیقی با تاریخ طبیعی ندارد. تاریخمندی و حضور تاریخی انسان در جهان در گرو خودآگاهی تاریخی و اندیشه ای است که بر اندیشگی خود می اندیشد و آگاه است.
جوامعی که از اندیشه، خِرد، دانش و دانایی تاریخی غنی و قوی و پرمایه و عمیق تر برخوردار بوده اند در رویارویی با چالش های تاریخی ایمن تر بوده و مصون تر ره سپرده اند و بر دشواری ها آسان تر فراز و فایق آمده اند. یک جامعه بی بهره از اندیشه و آگاهی تاریخی و بی خبر از ریشه های مدنی و معنوی خویش همیشه در آوردگاه های تاریخ، آسیب پذیرتر از جوامعی بوده که مردمانش می دانسته اند برای چه زندگی می کنند و در چه موقعیت تاریخی قرار گرفته اند و در کجای عالم ایستاده اند و چه نسبتی با هستی داشته اند.
درانداختن طرح این یا آن نشریه و جریده و مجله و ماهنامه و فصلنامه و سالنامه آموزشی و پژوهشی اعم از هنری و ادبی و ذوقی و زیباشناختی و علمی و فلسفی و اخلاقی و تاریخی و سیاسی و اقتصادی و معیشتی و قس علی هذا حتّی در قامت استانی آن که اینک فرزندان دانشور و خوش فکر باستانی سرزمین ما استان جدیدالتأسیس البرز طراحی و مهندسی و مدیریت و مسئولیت چاپ و انتشار آن را با نام زیبای «فراز البرز» بر شانه گرفته اند در نوع خود به تنهایی یک تاریخ است و حائز اهمیت بسیار. همّتشان را می باید ستود و دست های گرمشان را به گرمی می باید فشرد. استان البرز سرزمینی است باستانی و با منابع و میراث طبیعی و فرهنگی فوق العاده غنی و سخت آسیب پذیر و آسیب دیده و در معرض مخاطرات سنگین و بی سابقه در نوع خود. اجرای طرح ها و برنامه های توسعه و پیشرفت نافهمیده و درست تعریف ناشده به مانند تیغ اند در کف زنگی مست. فراموش نکنیم که ما تنها رشته اتصال و حلقه پیوند یک یا دو یا سه نسلی هستیم ایستاده در میانه نسل های پرشماری که پیش از ما آمد ه اند و رفته اند و عالمی از منابع و مواریث طبیعی و فرهنگی و مدنی و معنوی را برای ما از خود به میراث نهاده اند و نسل های پرشمار دیگری نیز از پی ما در راهند و درخواهند رسید، آیا هنگام آن نیست که از خود بپرسیم ما چه میراثی برای نسل های آینده از خویش به جای خواهیم نهاد؟! سفره های آب های زیرسطحی تهی شده و آلوده؟! باغ ها و باغستان های تخریب شده و سوخته؟! منابع طبیعی غارت شده؟ !محیط های زندگی و بافت ها و فضاهای شهری و روستایی آلوده و زمخت و بی هویت و غریبه به زیبایی و تهی از پاکیزگی؟! این قلم انتظار دارد نشریه «فراز البرز» مخاطرات پیش روی را ردیابی و رصد کند و بنگارد و اعمال و افعال مدیران را در ترازوی داوری بسنجد و در غربال نقد و بوته تحلیل نهد. در ارتقاء و اعتلای سطح دانش و دانایی همدیاران خود هم راه بگشاید هم راه بنماید و هم در این مسیر، گام برگیرد و ره بسپارد که به تعبیر شاعر روشن ضمیر ما حافظ علیه الرحمه:
در طریقت هرچه پیش سالک آید خیر او است
در صراط مستقیم ای دل کسی گمراه نیست.