1401/09/3010:28:35

کد خبر: 1413677

یلدا یک آیین کهن روستایی و خانوادگی در سرزمین ایران

به گزارش خبرگزاری برنا از استان البرز، یلدا آخرین شب پاییزی و نخستین شب زمستان به عنوان طولانی ترین، پرخاطره ترین و البته زیباترین شب سال برای ما ایرانیان، مناسبت ویژه ای به شمار می رود. شبی که در آن ایرانیان و اقوام مختلف، این سنت قدیمی را از نیاکان خود به ارث بردند و ضمن دید و بازدید از بزرگترها، با خوراکی های خاص مانند انار، هندوانه، آجیل و باسلوق و غیره کام خود را شیرین می کنند. در قدیم سادگی و صمیمیت رکن اصلی این دید و بازدید یا همان صله ی رحم بود که بزرگترها به آن تاکید فراوان داشتند و همه دور کرسی کنار هم جمع می شدند و با شاهنامه خوانی و تفال به حافظ، کودکان و جوانان فامیل را سرگرم و شاد می کردند و البته بزرگترها هم از این دورهمی بی ریا حظ می بردند.

به مناسبت این سنت قدیم و دیرینه حسین عسکری البرزپژوه و تاریخ نگار، در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار برنا درباره یلدا نزد ایرانیان می گوید؛ آیین با شکوه و کهن ایرانی با عنوان «شب یلدا» یا «شب چله» یا به عبارت دقیق تر، «چله بزرگ»، مناسبت مهم و ویژه ای برای ما ایرانیان به شمار می آید. البته نیاکان ما در ماه دی، چهار جشن در روزهای اول، هشتم، پانزدهم و بیست و سوم داشتند و شب روز اول را یلدا می نامیدند. یلدا از غروب آفتاب سی آذر آغاز و تا طلوع آفتاب، اول دی ماه ادامه داشت. روز پس از یلدا را «خُرم روز» می نامیدند و شب یلدا آیینی بود که بیشتر توسط مردم برپا می شد اما جشن خرم روز که روز اول دی بود بیشتر توسط پادشاهان و حاکمان در مراکز حکومتی برگزار می شد و اکنون جشن روزهای هشتم و پانزدهم و بیست و سوم فراموش شده است.

اما یلدا به عنوان بلندترین شب یا طولانی ترین تاریکی سال، واژه ای سُریانی به معنای میلاد و یا ولادت است. ولادت خورشید کهدر آیین های ایرانی، نام دیگرش «مهر» و «میترا» است. ایرانیان تاریکی و سرما را نامبارک می دانستند و به گرما و روشنایی علاقه مند بودند و آن را مبارک می دانستند. یلدا شبی است که روشنایی و گرما، در رزمی نفس گیر و با شکوه، تاریکی و سرما را شکست می دهد و از این جهت، شب یلدا، مهم و شادی آفرین است. بعد از شکستی که شب از روز می خورد، شب ها کوتاه می شوند. به همین جهت در یلدا، ایرانیان بیدار می مانند و شب زنده داری می کنند تا این رزم روز و شب را که منجر به پیروزی خورشید (مهر) می شود را نظاره کنند.

به همین خاطر جناب سعدی در این باره مصرعی دارند که می گوید؛ «صبح صادق ندمد تا شب یلدا نرود.» باز هم در اشعار فارسی اشاره به این مبارزه روز و شب را داریم؛

همه شب های غم آبستن روز طرب است

یوسف روز زِ چاه شب یلدا آید

و این اشعار نشان دهنده این مطلب است که یلدا برای ایرانیان بسیار مهم بوده است.

حال این سوال پیش می آید که چرا این آیین پس از گذشت چند هزاره، همچنان ماندگار است. نخست اینکه یلدا شب زایش خورشید یا مهر از باورهای کهن و آیینی ایرانیان و مربوط به آیین مهرپرستی یا میترائیسم بوده و چون جنبه آئینی و مذهبی داشته ماندگار شده است. دومین دلیل اینست که به لحاظ طبیعی، طولانی ترین شب سال (بلندترین تاریکی) برای ایرانیان مهم و قابل توجه بوده، و سومین دلیل اینکه یلدا یک آیین روستایی بوده که کشاورزان و روستاییان محصولات خود را برداشت می کردند و با آمدن سرما، فصل استراحت آنان شروع می شد. ناگفته نماند در پیش از اسلام و قرون اولیه اسلامی، در ایران غلبه با زیست روستایی بوده و چهارمین دلیل اینست که یلدا یک جشن خانوادگی بوده که عنصر خانواده در آن پررنگ است. به گمانم همین چهار دلیل، یلدا را ماندگار کرده است.

پیوند گفت و گوی فوق

با همکاری معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، خانه کتاب و ادبیات ایران، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان البرز و موسسه فرهنگی هنری سپهر مهر و ماه، آیین فرهنگی عصر کتاب البرز در روز شنبه 16 اسفند 1399 ساعت 15در سالن گفت و گوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان البرز برگزار می‌شود. توفیق نصیبم شده که در کنار نام مبارک آقایان دکتر مهراب رجبی و محمدعلی موظف رستمی، نام بنده هم آمده است.

 حسین عسکری

____________________________________________

آیین عصر کتاب البرز برگزار شد

در آیین عصر کتاب البرز از سه تن از نویسندگان، پژوهشگران و فرهیختگان عرصه کتاب و کتابخوانی استان البرز تجلیل و از کتاب تاریخ و گویش کرج رونمایی گردید. به گزارش روابط عمومی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان البرز، آیین عصر کتاب البرز ساعت 15 الی17 روز شنبه 16 اسفند 1399 با حضور ناصر مقدم مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی البرز، مسئولین فرهنگی و جمعی از نویسندگان استان برگزار شد و طی آن از سهتن از نویسندگان، پژوهشگران و فرهیختگان عرصه کتاب و کتابخوانی استان البرز تجلیل شد و از کتاب تاریخ و گویش کرج رونمایی گردید. در مراسم عصر کتاب البرز که با رعایت پروتکل های بهداشتی در سالن جلسات گفتگوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی البرز برگزار شد از دکتر مهراب رجبی رئیس بنیاد البرز شناسی و نویسنده کتاب هایی چون میرآب، البرزنامه، نوبت بغداد، سبز کشمیر و...، محمد علی موظف رستمی نویسنده کتابهایی چون طلایه داران محراب، تعالی فرهنگ مسجد و نماز، مسجد و زن، مکنت یافتگان (وظیفه مدیران و مسئولان نظام در اقامه نماز دستگاه های اجرایی) و... همچنین دکتر حسین عسکری نویسنده و پژوهشگر برجسته استان البرز و نویسنده کتاب هایی چون کهن دشت، بیداری دشت کهن، دشتی به وسعت تاریخ، روستای ایستا، کتابشناسی ساوجبلاغ و... تجلیل شد.

ناصر مقدم مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان البرز در این مراسم ضمن تقدیر از سال ها زحمات و تلاش های این چهره های برجسته نویسندگی، پژوهش و کتاب و کتابخوانی البرز اظهار داشت: برگزاری این چنین برنامه هایی ضمن دلگرمی به فرهیختگان و نویسندگان و اهالی فرهنگ و هنر باعث ارائه الگوهای مناسب به جامعه و جوانان مشتاق در عرصه کتاب و کتابخوانی می گردد و در سال آینده برگزاری مستمر برنامه های عصر کتاب در اولویت های کاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار خواهد داشت. در مراسم عصر کتاب البرز زندگینامه نویسندگان مورد تجلیل از طریق نماآهنگ تولید شده به نمایش درآمد و سهتن از حضار رزومه کامل این فرهیختگان را قرائت کردند و در ادامه این برنامه فاخر از کتاب تاریخ و گویش کرج تالیف رضا آقازاده رونمایی شد و ایشان به بیان ویژگی ها و چگونگی تالیف مطالب کتاب پرداختند. در پایان مراسم عصر کتاب البرز دکتر مهراب رجبی نویسنده البرزی و مشاور استاندار و رئیس بنیاد البرز شناسی ضمن تقدیر از برگزار کنندگان مراسم عصر کتاب البرز، مطالبی پیرامون جایگاه فرهنگ و هنر و شعر و کتاب ایران در جهان و لزوم توجه به این مقوله جهت اصلاح امور جامعه و مقابله با آسیب های اجتماعی ارائه کردند. گفتنی است آیین عصر کتاب البرز به همت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان البرز با مشارکت معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، خانه کتاب و ادبیات ایران و موسسه فرهنگی هنری سپهر مهر و ماه برگزار شد.

 خبر فوق در وب سایت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی البرز

مشاهیر نظرآباد ستارگانی در آسمان میهن و بخشی از هویت منطقه هستند

نشست صمیمی و گفت و گوی دکتر سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اصحاب فرهنگ و هنر شهرستان های ساوجبلاغ، نظرآباد، اشتهارد و طالقان در بعداز ظهر پنج شنبه 10خرداد 1397 در فرهنگسرای امام علی علیه السلام شهر هشتگرد برگزار شد. در آغاز این نشست استاد علی مینوی، شهرستان نظرآباد را یکی از قطب های تعزیه کشور دانست و گفت: نظرآباد آمادگی میزبانی تعزیه خوانی در سطح استانی و کشوری را دارد. در ادامه دکتر حسین عسکری البرزپژوه و نویسنده کتاب «دشتی به وسعت تاریخ»، ضمن برشماری ویژگی های فرهنگی و تاریخی شهرستان نظرآباد، درباره افزایش سرانه و فضای فرهنگی شهرستان و لزوم توجه به توسعه فرهنگی به موازت توسعه اقتصادی شهرستان سخن گفت. در ادامه تابلو نقاشی آبرنگ دژ مادی محوطه باستانی ازبکی اثر استاد مینوی و کتاب دشتی به وسعت تاریخ و یک قواره پارچه تولیدی کارخانجات نساجی مقدم توسط دکتر محمدرضا فلاح نژاد فرماندار شهرستان نظرآباد به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اهدا شد.

در این برنامه دکتر صالحی طی سخانی گفت: مشاهیر، دانشمندان و اندیشمندان نظرآباد ستارگانی در آسمان میهنمان و بخشی از هویت منطقه  هستند. استاندار و مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان می توانند اهتمام ویژه به این منطقه داشته باشند. البته لازم است نگاهمان به شهر را با متراژ فضای فرهنگی و سرانه اماکن هنری و فرهنگی نیز بسنجیم. وی همچنین افزود: با انتقال اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی نظرآباد به ساختمان اداری جدید، فرهنگسرا در اختیار هنرمندان قرار خواهد گرفت و سایر امکانات مورد نیاز آن نیز در گام های بعدی تکمیل خواهد شد. در پایان دکتر صالحی با اشاره به در پیش بودن «هفته فرهنگی شهرستان نظرآباد» و «روز کهن دشت» با این برنامه ها موافقت کرده و گفت: با هماهنگی و برنامه ریزی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و با همان نگاه قبلی این دو مراسم به خوبی برگزار شود.

به نقل از: روابط عمومی فرمانداری شهرستان نظرآباد.

بنا به سنّت هرساله و این بار با حضور یک میهمان ویژه،ششمین نشست سور سوره های قرآن در شهرستان نظرآباد برگزار می‌شود. در ششمین آیین قرآنی پایان سال 1395 حجت الاسلام والمسلمین سید مقتدا حسینی رییس مرکز شیعیان سوییس میهمان اصلی نشست خواهد بود. این نشست در ساعت 19 روز شنبه 28 اسفند 1395 در فرهنگسرای هنر برگزار خواهد شد. گفتنی است حجت الاسلام حسینی متولد ابهر و از مبارزان انقلابی در رژیم پهلوی در استان البرز بوده است. ایشان سال‌ها در البرز سکونت داشته و هم‌اکنون رییس مرکز امام علی (ع) شهر لوگانوی سوییس است.

دیدارم با رییس مرکز شیعیان سوئیس 

پاسخ درست به دویست سوال ریاضی در کمتر از هشت دقیقه

خبرگزاری ایرنا: مدیر آموزش و پرورش ساوجبلاغ البرز گفت: خاطره خیاط زاده از دانش آموزان این شهرستان با کسب مقام اول مدال طلای مسابقات جهانی محاسبات ریاضی را به خود اختصاص داد  . عیسی بابالو روز پنج شنبه 11 آذر 1395 در گفت و گو با خبرگزاری ایرنا افزود: این دانش آموز در پایه چهارم ابتدایی دبستان زکیه واقع در شهرک ابریشم بخش چهارباغ شهرستان ساوجبلاغ واقع در استان البرز تحصیل می کنند که موفق به کسب مدال طلای دربیست و چهارمین دوره مسابقات محاسبات ذهنی جهان شدند.

وی اظهار کرد: این دانش آموز با داشتن مهارت ویژه در بخش انجام محاسبات ذهنی توانست برای ایران در این دوره از مسابقات جهانی که در آن هزاران دانش آموزان از 33 کشور جهان شرکت کرده بودند، افتخار آفرینی کند. وی با اشاره به نقش مهم آموزش های محاسبات ذهنی در بین فراگیران این مهارت ویژه در بین گروه سنی بین 5 تا 13 سال خاطرنشان شد: در بیست و چهارمین دوره مسابقات جهانی محاسبات ذهنی خاطره خیاط زاده دانش آموز ساوجبلاغی از استان البرز توانست به 200 سوال ریاضی در کمتر از 8 دقیقه پاسخ درست بدهد.

مدیر آموزش و پرورش ساوجبلاغ بیان کرد: دوره های آموزشی محاسبات ذهنی در تمرکز، برنامه ریزی درسی، قدرت یادگیری و اعتماد به نفس دانش آموزان نقش مهمی دارد. بابالو ادامه داد: خاطره خیاط زاده در کارنامه خود رتبه های اول کشوری و استانی در مسابقات محاسبات ذهنی را به ثبت رسانده است. وی تاکیدکرد: این دانش آموز با هزینه شخصی خانواده به همراه اولیاء خود در قالب تیم اعزامی از استان البرز به این دوره از مسابقات اعزام شد

وبلاگ «ساوجبلاغ پژوهی» به این دختر باهوش و کوشای ساوجبلاغی صمیمانه تبریک می گوید. دست مریزاد.

گردهمایی تخصصی آثار باستانی و تاریخی استان البرز

به مناسبت «روز جهانی بناها و یادمان ‌های تاریخی» کانون بسیج اساتید دانشگاه پیام نور استان البرز با همکاری حلقه علمی میراث فرهنگی و گردشگری دانشگاه پیام نور مرکز کرج، «نخستین گردهمایی تخصصی آثار باستانی و تاریخی استان البرز» را در روز یک شنبه 29 فروردین 1395 ساعت 10 صبح در محل دانشگاه پیام نور مرکز کرج (به نشانی کرج، رجایی شهر،  بلوار موذن، بلوار دانشگاه، ضلع شمالی دانشگاه آزاد اسلامی، ساختمان امام علی علیه السلام، طبقه دوم) برگزار می کند. در این گردهمایی دکتر مهراب رجبی (رییس بنیاد ایران شناسی شعبه استان البرز)، دکتر حسین عسکری (پژوهشگر و عضو انجمن میراث فرهنگی استان البرز) و مهندس مینا کریمی (باستان شناس و مدرس دانشگاه) سخنرانی خواهند کرد. حضور علاقه مندان در این نشست، آزاد است.

گفتنی است شورای بین ‌المللی بناها و محوطه‌ ها، معروف به ایکوموس طی پیشنهادی که در سال 1982 به یونسکو ارایه کرد، 18 آوریل برابر با 29 فروردین به نام روز جهانی بناها و یادمان های تاریخی اعلام شد. این روز خاص، فرصت بالا بردن آگاهی های عمومی درباره تنوع میراث فرهنگی جهانی و کوشش‌ های مورد نیاز جهت حمایت و حفاظت از آنها را فراهم می‌آورد، و همچنین درصدد جلب توجه مسئولان و مردم نسبت به آسیب پذیری آنها است.

«نشست هم اندیشی پژوهشگران تاریخ شفاهی استان البرز» به همت حوزه هنری استان البرز برگزار می شود. با حضور و سخنرانی حجت الاسلام فخرزاده (مدیر دفتر تاریخ شفاهی حوزه هنری)، آقای قاسمی پور (مدیر دفتر فرهنگ و مطالعات پایداری حوزه هنری)، آقای سیدمحمود حسینی (پژوهشگر و محقق تاریخ شفاهی)، دکتر مهراب رجبی (رییس بنیاد البرزشناسی و مشاور استاندار) و دکتر حسین عسگری (پژوهشگر البرزی).

سه شنبه 24 فروردین 1395، ساعت 16

کرج، جهانشهر، بلوار ماهان، روبروی استانداری، سالن کنفرانس میلاد

یک میلیون سپاس خدمت مخاطبان ساوجبلاغ پژوهی

امروز جمعه 30 بهمن 1394 سن وبلاگ «ساوجبلاغ پژوهی» با 1059 مطلب متنوع درباره منطقه ساوجبلاغ فرهنگی (شامل شهرستان های ساوجبلاغ و نظرآباد واقع در غرب استان البرز)، هشت سال و سه ماه و هشت روز است. بسیار مسرورم که اعلام کنم، امروز تعداد بازدیدکنندگان آن از مرز یک میلیون نفر گذشت.

از مالکیّت تا نام آوران خاندان میرخانی

حسین عسکری: جلد پانزدهم دایره المعارف تشیّع در 597 صفحه از سوی انتشارات حکمت منتشر شد. در این جلد، 27 مدخل را بنده نوشته ام: «مالکیّت؛ ماه شرف خانم؛ مجتهد نجم آبادی، محمّدتقی؛ مخصّص؛ مرکّب؛ مستقلات عقلیّه؛ مسعود بن حجّاج؛ مشتق؛ مشکّک؛ مشهدی کاظمی، سیّد امداد حسین؛ مصالح مرسله؛ مصلحت؛ مطبوعات شیعی؛ مطلق و مقیّد؛ معاطات؛ معدّ؛ مغنیه، محمّدجواد؛ مفهوم و منطوق؛ مقدّمه؛ مکیال المکارم فی فوائد الدعا للقائم؛ ملل اسلامی (حزب)؛ منیع بن زیاد؛ میرخانی، سیّداحمد؛ میرخانی، سیّدحسن؛ میرخانی، سیّدحسین؛ میرخانی، سیّدحمید؛ میرخانی، سیّدمصطفی.»    ادامه مطلب...

این چهار جوان افتخارآفرینِ کهن دشت

در آیین «روز جوان» که به همّت اداره ورزش و جوانان در فرهنگسرای مهر شهر نظرآباد برگزار شد، جوانان برتر شهرستان نظرآباد معرفی شدند: 1. «فاطمه جمالی فر» قهرمان مسابقات تیمی آسیایی میانه در کشور قزاقستان در سال 94، نفر اوّل جوانان کشور و نفر برگزیده اعزام به مسابقات آسیایی 94 قهرمان نوجوانان کشور در سال 93؛ 2. «امیر صادق زاده» مخترع دستگاه های برق سیار، خودرو برقی، ویبراتوبرقی، علف خردکن، مخزن، پمپ انتقال مواد، برف کاهنده و افزاینده، ویلچر تمام اتوماتیک، لاستیک محافظ دار، پایه یخچال متحرک و خط تولید نواری هوشمند. 3. «علی توری» قهرمان تکواندو آسیا؛ 4. «مهدی قرقانی» قاری قرآن کریم.

- «ساوجبلاغ پژوهی» به این جوانان کوشا و افتخارآفرین تبریک می گوید. به امید موفقیّت های بیشتر و بهتر. دست مریزاد.