استاد سید حسن میرخانی مشهور به سراج الکتاب
(1291- 1369 خورشیدی)
فرزند سید مرتضی حسینی برغانی، برادر استاد سید حسین میرخانی، شاعر و خوشنویس نامدار ساوجبلاغی و از بنیانگذاران انجمن خوشنویسان ایران
از ساوجبلاغ به کشورهای عربی گل صادر می شود
خبرگزاری فارس: محمد تاج الدینی امروز گفت: شهرستان ساوجبلاغ دارای ظرفیت های بسیار زیادی در زمینه تولبد انواع گل ها است. وی ادامه داد: در این راستا با استفاده از این ظرفیت ها امروزه پرورش انواع گل های زینتی در این شهرستان انجام می شود. این مسئول با بیان این که پرورش این گل ها علاوه بر دادن روحیه شادابی و طراوت به شهرستان می تواند در ایجاد اشتغال نیز بسیار موثر باشد، افزود: در این راستا در بخش پرورش و تولید گل برای 900 نفر شغل ایجاد شده است. تاج الدینی با بیان این که بخش پرورش و تولید گل توانسته در درآمدزایی برای این شهرستان بسیار موثر بوده و صرفه اقتصادی داشته باشد، خاطرنشان کرد: براساس برآوردهای انجام شده ساوجبلاغ سالیانه 10 میلیارد تومان از صادرات گل درآمدزایی دارد.
به گفته وی، سالیانه 21 میلیون و 600 هزار عدد گل در 4 گروه گل های آپارتمانی، گلدانی شب عید، شاخه بریده و کاکتوس ها در این شهرستان تولید می شود. این مسئول افزود: از این میزان 2 میلیون و 500 هزار عدد گل صادر می شود. تاج الدینی کشورهای حوزه خلیج فارس و همسایه را از خریداران گل از ساوجبلاغ اعلام کرد. رئیس اداره جهاد کشاورزی ساوجبلاغ گفت: هم اکنون شهرستان ساوجبلاغ با داشتن 36 هکتار اراضی زیر کشت گل، یکی از قطب های مهم تولید گل در دیگر استان های کشور محسوب می شود. لیلیوم، استریلیزا، نرگس، یوکا، رز و پامچال از جمله گل هایی هستند که در ساوجبلاغ پرورش داده می شود و از جمله گل هایی هستند که بیشتر به کشورهای ذکر شده صادر می شود.
باز هم اعتیاد قربانی گرفت، این بار مونا کوچولو مردی که متهم است دختر یک ساله همسر صیغه ای خود را به قتل رسانده، در دادگاه کیفری استان البرز محاکمه می شود. این مرد از دو سال قبل در بازداشت به سر می برد و اتهام کشتن کودک یک ساله را گردن گرفته است. زن و مردی هراسان روز 25 مرداد سال 89 در حالی که کودکی به نام مونا را همراه داشتند به بیمارستان امام حسن مجتبی (ع) نظرآباد کرج رفتند و از پزشکان خواستند کودک بدحال را نجات بدهند. تیم درمانی قبل از آنکه بتواند برای دختربچه کاری انجام بدهد او جانش را از دست داد و از آنجا که روی پیکر او آثار کبودی مشهود بود، موضوع به پلیس اطلاع داده شد. ماموران بعد از حضور در بیمارستان، زن و مرد جوان را بازداشت کردند و به دستور بازپرس جنایی جنازه را به پزشکی قانونی انتقال دادند. مرد 31 ساله که یحیی نام دارد در تحقیقات با ابراز بی اطلاعی از علت مرگ مونا گفت: «من و مادر مونا با هم عقد موقت کرده ایم و روز حادثه همسرم و مادرش در خانه من میهمان بودند. آخر شب مادرزنم خواست او را به خانه خودش برسانم. من هم مونا، مادر و مادربزرگش را سوار کردم و به راه افتادم. در بین راه سوختم تمام شد و به یک پمپ گاز رفتم. از وقتی از خانه راه افتاده بودیم، مونا به شدت گریه می کرد و هر کاری می کردیم، آرام نمی شد تا اینکه وقتی در نوبت گاز بودم او از حال رفت، من هم ماشین را همان جا رها کردم و همراه همسرم، مونا را با یک تاکسی به بیمارستان رساندم و نمی دانم چه اتفاقی افتاد که او فوت شد.» ماموران در ادامه مادر مونا به نام مریم را تحت بازجویی قرار دادند. این زن 20 ساله گفته های شوهرش را تایید کرد و گفت: «بعد از ازدواج با همسر اولم و تولد مونا به دلیل اختلافاتی که با او داشتم، طلاق گرفتم و دادگاه حضانت مونا را به من داد. بعد از آن بود که با یحیی آشنا شدم و چون احساس تنهایی می کردم و از نظر مالی هم مشکل داشتم به پیشنهاد او برای ازدواج موقت جواب مثبت دادم.
استاد شهیدی صالحی؛ شاگرد برغانی شیخ آقا بزرگ تهرانی
استاد عبدالحسین شهیدی صالحی از قرآن پژوهان و دایره المعارف نویسان شناخته شده در ایران، عراق و لبنان است که نسب ایشان به خاندان علمی برغانی و روستای تاریخی برغان از توابع شهرستان ساوجبلاغ واقع در استان البرز می رسد. استاد را نخستین بار در سال 1383 خورشیدی در دفتر دایره المعارف تشیع دیدم. مردی شصت و چند ساله، آراسته، متین و مهربان که با لهجه عربی و صدایی رسا با شادروان بانو فهیمه محبی - رحمت الله علیها - مدیر دایره المعارف تشیع و نشر شهید سعید محبی سخن می گفت. پیش از آن، مقالاتی در معرفی رجال شیعه به ویژه خاندان برغانی از ایشان خوانده بودم. من که در آن سال پیگیر چاپ کتاب «دشتی به وسعت تاریخ» بودم، مصاحبت و تماشای چهره های علمی و فرهیخته ای که به طبقه ششم ساختمان مهر در تقاطع خیابان انقلاب و فلسطین رفت و آمد می کردند، برایم بسیار جالب و خاطره انگیز بود. خانم محبی که به پیوند و ترویج مهربانی اهمیت خاصی می داد من را به آقای شهیدی معرفی کرد و گفت: «آقای شهیدی این جوان اهل ساوجبلاغ، فکر کنم همشهری شماست». برغان واژه ای بود که از آن سال موجب آشنایی پیوند من و استاد شهیدی شد به طوری که این ارتباط فرهنگی همچنان ادامه دارد. در سال 1387 خورشیدی به هنگام برگزاری کنگره بزرگداشت شیخ محمد تقی برغانی مشهور به شهید ثالث، صمیمیت و اعتماد چاشنی این آشنایی شد و پای من را هم به منزل استاد باز کرد.
مجله بررسی های تاریخی به روایت سرهنگ یحیی شهیدی
شادروان سرهنگ یحیی شهیدی (1300 – 1386 خورشیدی) از چهره های فرهنگی خاندان علمی برغانی است که ریشه در شهرستان ساوجبلاغ دارد. او مدتی سردبیر «مجله بررسی های تاریخی» بود. مجله ای که درباره سرگذشت آن در دانشنامه جهان اسلام نوشته است: «مجله بررسی های تاریخی، نشریه ای در تاریخ، تاریخ نظامی ایران و تحقیقات ایرانشناسی (1345 - 1357ش) است. انتشار این مجله از 1345 آغاز شد. هیئت رئیسه افتخاری آن، با عضویت وزیرجنگ، رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران و رئیس دانشگاه تهران به وجود آمد که برای تعیین خط مشی مجله جلسه ای سالانه تشکیل می دادند. اعضای هیئت مدیره این نشریه از امرای ارتش بودند. جلسات هیئت مدیره برای نظارت بر چاپ مقالات دو ماه یک بار برگزار می شد. مدیر مسئول و سردبیر نشریه می بایست از افسران ارشد با تحصیلات عالی و تألیفاتی در زمینة تاریخی انتخاب می شدند؛ بدین جهت طبق اساسنامة مجله، از رئیس گروه تاریخ دانشگاه تهران و دو تن مورخ، یک استاد باستانشناسی، یک استاد زبان و ادبیات فارسی و یک استاد حقوق دعوت می شد تا برای بررسی مقالات در جلسات هیئت تحریریه که دو هفته یک بار تشکیل می شد، شرکت کنند. سردبیران این مجله به ترتیب، سرهنگ دکتر جهانگیر قائم مقامی (تا 1349ش)، سرهنگ یحیی شهیدی (تا 1355ش) و سرهنگ محمد کشمیری (تا بهمن 1357ش) بودند.
شماره اول و دوم مجله در یک جلد در شهریور 1345 ش منتشر شد. با این نشریه، در طول سیزده سال انتشار، 232 محقق، مورخ و ادیب از جمله ابراهیم پورداوود، خانبابا بیانی، محمد جواد مشکور، عباس زریاب، باستانی پاریزی، ایرج افشار و... همکاری می کردند و در آن، 803 موضوع مستند و 1500 سند و مدرک معتبر تاریخی - سیاسی درباره ایران به چاپ رساندند. بررسی های تاریخی شامل مقالاتی پژوهشی در زمینه های گوناگون از جمله تاریخ، تشکیلات و کتاب شناسی نظامی، اسناد و فرمان های تاریخی، تک نگاری های تاریخی و جغرافیایی، فرهنگ و تمدن ایران پیش و بعد از اسلام و نیز در موضوعات دین، ادبیات، قوم شناسی، باستان شناسی، هنر، سکه شناسی، نشان ها و آیین دربار و سرانجام روابط سیاسی، نظامی، فرهنگی و تجاری ایران با کشورهای دیگر است که برخی از آنها از اعتبار ویژه ای برخوردار است.
این نشریه هر دو ماه یک بار (سالانه شش شماره) با قطع 24 در 17 سانتیمتر در دویست الی سیصد صفحه به چاپ می رسید. 77 شماره و دو شماره مخصوص جمعا" 79 شماره، از این مجله منتشر شد. تیراژ آن در سال سیزدهم 3100 نسخه بود، که در چاپخانه ارتش چاپ می شد. وزارت اطلاعات و جهانگردی، مجله بررسی های تاریخی را، زیرنظر ستاد بزرگ ارتشتاران و با کمک وزارت فرهنگ و هنر و وزارت خارجه به زبان های انگلیسی و فرانسه ترجمه و در میان ایرانشناسان و دانشگاههای خارجی، منتشر کرد. اولین شماره آن در شهریور 1350 سپتامبر 1971 به چاپ رسید و تا 1357 ش سه شماره از آن چاپ و منتشر شد.»
ساوجبلاغ میزبان بزرگترین نمایشگاه پرندگان زینتی و کمیاب در خاورمیانه
خبرگزاری مهر: دوستداران طبیعت و پرندگان هر بار نامی از باغ پرندگان را می شنوند ناخودآگاه باغ زیبای پرندگان اصفهان را به خاطر می آورند. در سال های اخیر علاوه بر اصفهان چندین شهر دیگر نیز اقدام به راه اندازی باغ است .نمایشگاه پرندگان شهر چهار باغ از توابع شهرستان ساوجبلاغ با مساحتی بالغ بر 10هزار متر مربع (در طبقات) دارای سالن های سرپوشیده همچنین برکه و جزایر متعدد به عنوان یک مرکز علمی آموزشی وتفریحی به منظور نگه داری از گونه های نادر و رو به انقراض طراحی و ساخته شده است. این نمایشگاه بزرگ ترین کلکسیون کبوتران و ماکیان زینتی در جهان را دارا بوده ومجموعه ای بی نظیر از پرندگان آبزی، کنارآبزی، شکاری ها، طوطی ها و... را در خود جای داده است. جالب است بدانید که این نمایشگاه بزرگترین نمایشگاه پرندگان زینتی و کمیاب در خاورمیانه است که پنج هزار پرنده نادر را از 65 کشور جهان در خود جای داده است و جالبتر این که این نمایشگاه بی نظیر در استان البرز قرار دارد.
نظرآباد میزبان نخستین مجموعه پروازی خصوصی خاورمیانه
خبرگزاری مهر: فرودگاه آموزشی و تفریحی آزادی شهرستان نظرآباد به عنوان نخستین مجموعه پروازی بخش خصوصی در کشور و حتی خاورمیانه، یکی از جاذبه های تفریحی استان البرز است که از گردشگران پذیرایی می کند. برخورداری از فرودگاه در یک استان همواره زمینه ساز رشد و توسعه یک استان بوده است. استان نوپای البرز نیز از ظرفیت های بالایی در این بخش برخوردار است که از آن میان می توان به فرودگاه باری و بین المللی پیام و فرودگاه تفریحی و آموزشی آزادی اشاره کرد. هر دوی این فرودگاه ها آن گونه که باید معرفی نشده و از ظرفیت های بسیار بالای آنها بهره گیری چندانی نمی شود. تفریحات هوایی یکی از سرگرمی های میهج و در عین حال پر هزینه است که در سراسر کشور طرفداران خود را دارد و از این رو نیز فرودگاه تفریحی و آموزشی آزادی در شهرستان نظر آباد استان البرز روزانه میزبان بسیاری از علاقه مندان به پرواز و تفریحات هوایی است. همچنین بسیاری از علاقه مندان به خلبانی و پرواز نیز می توانند با مراجعه به بخش آموزش این فرودگاه از خدمات آموزشی آن بهره مند شوند.
فرودگاه تفریحی و آموزشی «آزادی» از مناطق نمونه گردشگری استان البرز است. این فرودگاه در جنوب غربی شهرستان نظرآباد و در نزدیکی روستای صالحیه واقع شده و به عنوان نخستین مجموعه پروازی بخش خصوصی در کشور و حتی خاورمیانه فعال است. مجموعه پروازی آزادی بیش از 60 هواپیمای فوق سبک دارد و در آن آموزش پرواز و خلبانی در قالب دورههای تخصصی انجام میشود. فرودگاه آزادی با در اختیار داشتن امکانات متنوع قطب نخست هواپیمای فوق سبک ایران و مرکز خرید و فروش این نوع از هواپیماها است. همچنین در این فرودگاه تعمیرات و دیگر خدمات برای هواپیماهای خصوصی انجام می شود. فرودگاه آزادی در شهرستان نظرآباد دارای امکاناتی همچون، باند و برج مراقبت پرواز، آشیانه آماده سازی هواپیما، پارکینگ، کارگاه های ساخت و مونتاژ، آشیانه تولید، آشیانه نگهداری هواپیما، ترمینال و جایگاه بازدید کنندگان، ایستگاه مجهز هواشناسی و سایت ایمنی زمینی است. امید می رود با همت همگانی و معرفی و توجه بیشتر به این پتانسیل مهم گردشگری البرز شاهد رونق این فرودگاه و جذب گردشگر به استان البرز از یک سو و تربیت و آموزش خلبانان جوان از سوی دیگر باشیم. تعطیلات نوروز فرصت مناسبی برای گردشگرانی است که رویای پرواز دارند و می توانند یک روز پر خاطره را در این فرودگاه تجربه کنند.
هیوی ها به ترکی ساوجبلاغی سخن می گویند
«هیو» شهرکی است از توابع بخش مرکزی شهرستان ساوجبلاغ در استان البرز. نزدیک ترین شهر به آن از استان قزوین، شهر آبیک و از استان البرز شهرهای هشتگرد و نظرآباد است. اهالی هیو به گویش «ترکی ساوجبلاغی» سخن می گویند. جهت آشنایی با زبان و فرهنگ هیوی ها نگاه کنید به کتاب «کندن سسی»: مجموعه اشعار ترکی فرامرز قدسی (فراق). در گذشته نه چندان دور در این شهرک، اکثریت مردم به کار معدن ذغال سنگ مشغول بودند. با تاسیس و راه اندازی کارخانه های سیمان آبیک و فخرایران و... در چهار دهه پیش در اطراف هیو، بیشتر اهالی یا شاغل در این کارخانه ها شدند و یا به اصناف وابسته به آن روی آوردند. هیو منطقه ای کوهپایه ای و بسیار خوش آب و هوا است. در ارتفاعات شمالی هیو منطقهای به نام «سیراب» وجود دارد که با جای دادن امامزاده موسی در خود و دارا بودن درختان گردو و چشمههای خاص به یک منطقه تفریحی و زیارتی برای مردم منطقه تبدیل شده است. همچنین در ارتفاعات این شهرک شرایط مناسبی برای زنبورداری فراهم است.
در خانههای هیو باغچههای بزرگ و درختان میوه فراوانی وجود دارد که متاسفانه با افزایش جمعیت و نیاز به مسکن، بیشتر این باغچهها خشکانده شده و به خانههای مسکونی تبدیل می شوند و در نتیجه شادابی و سرسبزی گذشته؛ آرام آرام از این روستا رخت بر میبندد. این شهرک براساس سرشماری سال 1385جمعیت آن 8061 نفر و 2247 خانوار بوده است. هیو در گذشتهای نه چندان دور دارای مناطقی جنگلی به همراه یک رودخانه بوده است که اکنون تنها رودخانه آن به جا مانده است. همچنین گرگ که یکی از حیوانات این منطقه بود، اکنون در این محل در معرض نابودی است و مورد حمایت سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفته است. گفته میشود در گذشته خانی به نام «جمشید خان» بر هیو و اطراف آن حکم میرانده است که قلعهای نیز از وی برجا مانده است. متاسفانه در اطراف این منطقه به بهانه یافتن معدن، حفاری های غیرقانونی به منظور یافتن آثار باستانی انجام شده است.
هیو در گذشته به دست کدخدا اداره میشد و مردم رعیت او محسوب میشدند. تا سال های اخیر نیز بسیاری از زمین های این دهستان به پسر ارباب تعلق داشت که مردم با پرداخت بهای زمین و خانه محل سکونت خود به وی مالک آنها میشوند. از جمله آثار باستانی هیو، «دژ گبران» میباشد که در قسمت غربی شهرک (شمال مخابرات) واقع شده است. پیشینه ساخت اولیه این قلعه که امروزه درصد بالایی از آن تخریب شدهاست، مشخص نیست ولی می توان گفت در دوران سلجوقیان این قلعه از قلعه های در دست تصرف اسماعیلیان وابسته به حسن صباح بوده است که احتمالا" با قلعه های اطراف به ویژه «ارژنگ قلعه»، «پشند» و «بزقلعه (شاه تهماسپ)» که مشرف به دشت جارو در منطقه اشتهارد است، رابطه داشته است. ساخت معماری بیرونی آن از سنگ و ملات و دیوار اتاق ها از خشت و آجر ساخته شده است. دو حفره در داخل تپه اصلی کنده شده و مربوط به بنای اصلی میباشد که احتمالا" آب انبار یا راه مخفی بوده است. این قلعه از قسمت شرقی و جنوبی با دیوارهای سنگی و از قسمت غرب به پرتگاه و از سمت شمال به دروازه ورودی منتهی می شود. سفالینه هایی با لعاب فیروزهای، لاجوردی و قهوهای و بدون لعاب، نخودی - که ادوار تاریخی از دوران تاریخی و پس از اسلام را شامل میشود - را می توان به صورت پراکنده در اطراف تپه مشاهده کرد.
علامه علی اکبر دهخدا ذیل عنوان «هیو» در لغت نامه خود نوشته است: «هیو روستایی جزء دهستان پشند بخش کرج شهرستان تهران. دارای 2429 تن سکنه است. آب آن از چشمه سار. محصول آن غلات، بنشن، صیفی، باغات انگور، میوه جات، عسل، لبنیات و شغل اهالی زراعت و گله داری است و برخی در معدن ذغال سنگ کار می کنند. دبستان دارد. مزرعه سرای حشمت آباد واقع در کنار راه شوسه جزء این ده است. راه مالرو دارد و از قهوه خانه شاه دوست که سر راه شوسه واقع است ماشین می رود.»
منابع: فرامرز قدسی، کندن سسی، ص 28؛ ذکرالله زنجانی، شناسنامه تاریخی ساوجبلاغ، ص85 و 132؛ علی اکبر دهخدا، لغت نامه؛ ذیل عنوان «هیو».
شهرستان ساوجبلاغ میزبان بزرگ ترین نمایشگاه کاکتوس ایران
واحد مرکزی خبر: تولید کننده کاکتوس و مدیر این نمایشگاه با اشاره به این که در این نمایشگاه بیش از 10 هزار گونه انواع کاکتوس نگهداری می شود، گفت: 20 هزار گونه کاکتوس در جهان شناسایی شده است که بیش از نیمی از آنها در ساوجبلاغ تولید می شود. محمد ارضا افزود: آچینو، ماری، آلوئه، اوپونتیا، آپوروا و اپی فیلوم از شناخته شده ترین کاکتوس ها ایرانی در این نمایشگاه هستند. کاکتوس ها اغلب در فصل بهار و تابستان گل می دهند. گل های شگفت انگیز کاکتوس با رنگ های خیره کننده سرخ، صورتی، ارغوانی، زرد و سبز از میان خارهای این گیاه گوشتی منظره ای دیدنی به تماشا گذاشته است. در ساوجبلاغ 30 نفر از گلخانه داران به پرورش کاکتوس مشغولند که 20 درصد از کاکتوس تولیدی کشور را پرورش می دهند و در این رابطه برای 150 نفر اشتغالزایی کرده اند. 70درصد کاکتوس تولید شده در استان البرز در منطقه ساوجبلاغ تولید می شود. محمد ارضا گفت: کاکتوس به عنوان گلی سازگار و کم توقع مناسب پرورش در آپارتمان ها است. این پرورش دهنده کاکتوس افزود: این گیاه از طریق کاشت بذر، قلمه و پیوند پا جوش تکثیر می شود. کاکتوس های این نمایشگاه که در گلخانه ای به مساحت 10 هزار متر مربع تولید می شوند به کشورهای آسیای میانه از جمله قزاقستان، قرقیزستان، گرجستان و آذربایجان صادر می شوند. مجموع صادرات کاکتوس از شهرستان ساوجبلاغ سالانه بیش از 40 هزار دلار ارز آوری دارد. بزرگ ترین نمایشگاه کل کاکتوس کشور در بن بست لاله در جاده قدیم هشتگرد - کرج نرسیده به پلیس راه چهار باغ همه روزه پذیرای بازید کنندکان است.
گیاهی در کوهستان ساوجبلاغ که مضرت کژدم را دفع می کند !
«باریجه» صمغ تند بوی چند گیاه از جنس فرولا (تیره چتریان) است که در کوه های منطقه ساوجبلاغ یافت می شود. باریجه از روزگاران بسیار قدیم، در خاورمیانه و نزدیک، صمغی شناخته شده بوده و در بین النهرین باستان، استعمال دارویی آن بسیار رواج داشته است. دو تن از قدیمترین گیاهداروشناسان اروپا، پلینیوس رومی (23 - 79 میلادی) و دیسقوریدوس یونانی (قرن اوّل میلادی)، نیز آن را به عنوان ماده ای دارویی وصف کرده اند ولی شاید کاربرد قدیمتر باریجه به عنوان یکی از مواد خوشبو (عطریات) بوده است. احتمالا" خواص دارویی گوناگون آن بعدها به تدریج کشف شده است. این گیاهداروشناسان رویشگاه آن نوع باریجه ای را که می شناختند سوریه ذکر کرده اند. احتمال داده اند که گیاه باریجه، که هنوز هم گونه هایی از آن بومی ایران و افغانستان است، از طریق بین النهرین به سوریه و فلسطین برده شده باشد. حکمای قدیم چند گونه باریجه ذکر کرده اند. از جمله، جالینوس می گوید: «دو نوع است، یکی سرشیر مانند و سبک و سفیدتر [از گونه دیگر]؛ دیگری غلیظ تر و چسبناک تر، و این دومی بهتر است و شایسته استعمال». دیسقوریدوس می گوید: «بهترین باریجه آن است که شبیه به کندر است، تکه تکه شونده و صافی و چسبناک، که در آن، [ریزه های] چوب بسیار نباشد...» (گفته این دو را ابن سینا در قانون، ج 1، ص 421، نقل کرده است). انطاکی دو گونه آن را ذکر می کند: «یکی زرد، و این بهتر است، و [دیگری] سفید سبک؛ با آرد باقلا و صمغ بنه و اشق در آن غش می کنند، و فرق میان باریجه طبیعی و تقلبی سبکی و رنگ [ آن دو] است.»