استاد شهیدی صالحی؛ شاگرد برغانی شیخ آقا بزرگ تهرانی

استاد عبدالحسین شهیدی صالحی از قرآن پژوهان و دایره المعارف نویسان شناخته شده در ایران، عراق و لبنان است که نسب ایشان به خاندان علمی برغانی و روستای تاریخی برغان از توابع شهرستان ساوجبلاغ واقع در استان البرز می رسد. استاد را نخستین بار در سال 1383 خورشیدی در دفتر دایره المعارف تشیع دیدم. مردی شصت و چند ساله، آراسته، متین و مهربان که با لهجه عربی و صدایی رسا با شادروان بانو فهیمه محبی - رحمت الله علیها - مدیر دایره المعارف تشیع و نشر شهید سعید محبی سخن می گفت. پیش از آن، مقالاتی در معرفی رجال شیعه به ویژه خاندان برغانی از ایشان خوانده بودم. من که در آن سال پیگیر چاپ کتاب «دشتی به وسعت تاریخ» بودم، مصاحبت و تماشای چهره های علمی و فرهیخته ای که به طبقه ششم ساختمان مهر در تقاطع خیابان انقلاب و فلسطین رفت و آمد می کردند، برایم بسیار جالب و خاطره انگیز بود. خانم محبی که به پیوند و ترویج مهربانی اهمیت خاصی می داد من را به آقای شهیدی معرفی کرد و گفت: «آقای شهیدی این جوان اهل ساوجبلاغ، فکر کنم همشهری شماست». برغان واژه ای بود که از آن سال موجب آشنایی پیوند من و استاد شهیدی شد به طوری که این ارتباط فرهنگی همچنان ادامه دارد. در سال 1387 خورشیدی به هنگام برگزاری کنگره بزرگداشت شیخ محمد تقی برغانی مشهور به شهید ثالث، صمیمیت و اعتماد چاشنی این آشنایی شد و پای من را هم به منزل استاد باز کرد.

ادامه مطلب...

مجله بررسی های تاریخی به روایت سرهنگ یحیی شهیدی

شادروان سرهنگ یحیی شهیدی (1300 – 1386 خورشیدی) از چهره های فرهنگی خاندان علمی برغانی است که ریشه در شهرستان ساوجبلاغ دارد. او مدتی سردبیر «مجله بررسی های تاریخی» بود. مجله ای که درباره سرگذشت آن در دانشنامه جهان اسلام نوشته است: «مجله بررسی های تاریخی، نشریه ای در تاریخ، تاریخ نظامی ایران و تحقیقات ایرانشناسی (1345 - 1357ش) است. انتشار این مجله از 1345 آغاز شد. هیئت رئیسه افتخاری آن، با عضویت وزیرجنگ، رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران و رئیس دانشگاه تهران به وجود آمد که برای تعیین خط مشی مجله جلسه ای سالانه تشکیل می دادند. اعضای هیئت مدیره این نشریه از امرای ارتش بودند. جلسات هیئت مدیره برای نظارت بر چاپ مقالات دو ماه یک بار برگزار می شد. مدیر مسئول و سردبیر نشریه می بایست از افسران ارشد با تحصیلات عالی و تألیفاتی در زمینة تاریخی انتخاب می شدند؛ بدین جهت طبق اساسنامة مجله، از رئیس گروه تاریخ دانشگاه تهران و دو تن مورخ، یک استاد باستانشناسی، یک استاد زبان و ادبیات فارسی و یک استاد حقوق دعوت می شد تا برای بررسی مقالات در جلسات هیئت تحریریه که دو هفته یک بار تشکیل می شد، شرکت کنند. سردبیران این مجله به ترتیب، سرهنگ دکتر جهانگیر قائم مقامی (تا 1349ش)، سرهنگ یحیی شهیدی (تا 1355ش) و سرهنگ محمد کشمیری (تا بهمن 1357ش) بودند.

شماره اول و دوم مجله در یک جلد در شهریور 1345 ش منتشر شد. با این نشریه، در طول سیزده سال انتشار، 232 محقق، مورخ و ادیب از جمله ابراهیم پورداوود، خانبابا بیانی، محمد جواد مشکور، عباس زریاب، باستانی پاریزی، ایرج افشار و... همکاری می کردند و در آن، 803 موضوع مستند و 1500 سند و مدرک معتبر تاریخی - سیاسی درباره ایران به چاپ رساندند. بررسی های تاریخی شامل مقالاتی پژوهشی در زمینه های گوناگون از جمله تاریخ، تشکیلات و کتاب شناسی نظامی، اسناد و فرمان های تاریخی، تک نگاری های تاریخی و جغرافیایی، فرهنگ و تمدن ایران پیش و بعد از اسلام و نیز در موضوعات دین، ادبیات، قوم شناسی، باستان شناسی، هنر، سکه شناسی، نشان ها و آیین دربار و سرانجام روابط سیاسی، نظامی، فرهنگی و تجاری ایران با کشورهای دیگر است که برخی از آنها از اعتبار ویژه ای برخوردار است.

این نشریه هر دو ماه یک بار (سالانه شش شماره) با قطع 24 در 17 سانتیمتر در دویست الی سیصد صفحه به چاپ می رسید. 77 شماره و دو شماره مخصوص جمعا" 79 شماره، از این مجله منتشر شد. تیراژ آن در سال سیزدهم 3100 نسخه بود، که در چاپخانه ارتش چاپ می شد. وزارت اطلاعات و جهانگردی، مجله بررسی های تاریخی را، زیرنظر ستاد بزرگ ارتشتاران و با کمک وزارت فرهنگ و هنر و وزارت خارجه به زبان های انگلیسی و فرانسه ترجمه و در میان ایرانشناسان و دانشگاههای خارجی، منتشر کرد. اولین شماره آن در شهریور 1350 سپتامبر 1971 به چاپ رسید و تا 1357 ش سه شماره از آن چاپ و منتشر شد.»

ساوجبلاغ میزبان بزرگترین نمایشگاه پرندگان زینتی و کمیاب در  خاورمیانه

خبرگزاری مهر: دوستداران طبیعت و پرندگان هر بار نامی از باغ پرندگان را  می شنوند ناخودآگاه باغ زیبای پرندگان اصفهان را به خاطر می آورند. در سال های اخیر علاوه بر اصفهان چندین شهر دیگر نیز اقدام به راه اندازی باغ است .نمایشگاه پرندگان شهر چهار باغ از توابع شهرستان ساوجبلاغ با مساحتی بالغ بر 10هزار متر مربع (در طبقات) دارای سالن های سرپوشیده همچنین برکه و جزایر متعدد به عنوان یک مرکز علمی آموزشی وتفریحی به منظور نگه داری از گونه های نادر و رو به انقراض طراحی و ساخته شده است. این نمایشگاه بزرگ ترین کلکسیون کبوتران و ماکیان زینتی در جهان را دارا بوده ومجموعه ای بی نظیر از پرندگان آبزی، کنارآبزی، شکاری ها، طوطی ها و... را در خود جای داده است. جالب است بدانید که این نمایشگاه بزرگترین نمایشگاه پرندگان زینتی و کمیاب در خاورمیانه است که پنج هزار پرنده نادر را از 65 کشور جهان در خود جای داده است و جالبتر این که این نمایشگاه بی نظیر در استان البرز قرار دارد.

ادامه مطلب...

 نظرآباد میزبان نخستین مجموعه پروازی خصوصی خاورمیانه

خبرگزاری مهر: فرودگاه آموزشی و تفریحی آزادی شهرستان نظرآباد به عنوان نخستین مجموعه پروازی بخش خصوصی در کشور و حتی خاورمیانه، یکی از جاذبه های تفریحی استان البرز است که از گردشگران پذیرایی می کند. برخورداری از فرودگاه در یک استان همواره زمینه ساز رشد و توسعه یک استان بوده است.  استان نوپای البرز نیز از ظرفیت های بالایی در این بخش برخوردار است که از آن میان می توان به فرودگاه باری و بین المللی پیام و فرودگاه تفریحی و آموزشی آزادی اشاره کرد. هر دوی این فرودگاه ها آن گونه که باید معرفی نشده و از ظرفیت های بسیار بالای آنها بهره گیری چندانی نمی شود. تفریحات هوایی یکی از سرگرمی های میهج و در عین حال پر هزینه است که در سراسر کشور طرفداران خود را دارد و از این رو نیز فرودگاه تفریحی و آموزشی آزادی در شهرستان نظر آباد استان البرز روزانه میزبان بسیاری از علاقه مندان به پرواز و تفریحات هوایی است. همچنین بسیاری از علاقه مندان به خلبانی و پرواز نیز می توانند با مراجعه به بخش آموزش این فرودگاه از خدمات آموزشی آن بهره مند شوند.

فرودگاه تفریحی و آموزشی «آزادی» از مناطق نمونه گردشگری استان البرز است. این فرودگاه در جنوب غربی شهرستان نظرآباد و در نزدیکی روستای صالحیه واقع شده و به عنوان نخستین مجموعه پروازی بخش خصوصی در کشور و حتی خاورمیانه فعال است. مجموعه پروازی آزادی بیش از 60 هواپیمای فوق سبک دارد و در آن آموزش پرواز و خلبانی در قالب دوره‏های تخصصی انجام می‌شود. فرودگاه آزادی با در اختیار داشتن امکانات متنوع قطب نخست هواپیمای فوق سبک ایران و مرکز خرید و فروش این نوع از هواپیماها است. همچنین در این فرودگاه تعمیرات و دیگر خدمات برای هواپیماهای خصوصی انجام می شود. فرودگاه آزادی در شهرستان نظرآباد دارای امکاناتی همچون، باند و برج مراقبت پرواز، آشیانه آماده سازی هواپیما، پارکینگ، کارگاه های ساخت و مونتاژ، آشیانه تولید، آشیانه نگهداری هواپیما، ترمینال و جایگاه بازدید کنندگان، ایستگاه مجهز هواشناسی و سایت ایمنی زمینی است. امید می رود با همت همگانی و معرفی و توجه بیشتر به این پتانسیل مهم گردشگری البرز شاهد رونق این فرودگاه و جذب گردشگر به استان البرز از یک سو و تربیت و آموزش خلبانان جوان از سوی دیگر باشیم. تعطیلات نوروز فرصت مناسبی برای گردشگرانی است که رویای پرواز دارند و می توانند یک روز پر خاطره را در این فرودگاه تجربه کنند.

هیوی ها به ترکی ساوجبلاغی سخن می گویند

«هیو» شهرکی است از توابع بخش مرکزی شهرستان ساوجبلاغ در استان البرز. نزدیک ترین شهر به آن از استان قزوین، شهر آبیک و از استان البرز شهرهای هشتگرد و نظرآباد است. اهالی هیو به گویش «ترکی ساوجبلاغی» سخن می گویند. جهت آشنایی با زبان و فرهنگ هیوی ها نگاه کنید به کتاب «کندن سسی»: مجموعه اشعار ترکی فرامرز قدسی (فراق). در گذشته نه چندان دور در این شهرک، اکثریت مردم به کار معدن ذغال سنگ مشغول بودند. با تاسیس و راه اندازی کارخانه های سیمان آبیک و فخرایران و... در چهار دهه پیش در اطراف هیو، بیشتر اهالی یا شاغل در این کارخانه ها شدند و یا به اصناف وابسته به آن روی آوردند. هیو منطقه ای کوهپایه ای و بسیار خوش آب و هوا است. در ارتفاعات شمالی هیو منطقه‌ای به نام «سیراب» وجود دارد که با جای دادن امامزاده موسی در خود و دارا بودن درختان گردو و چشمه‌های خاص به یک منطقه تفریحی و زیارتی برای مردم منطقه تبدیل شده ‌است. همچنین در ارتفاعات این شهرک شرایط مناسبی برای زنبورداری فراهم است.

در خانه‌های هیو باغچه‌های بزرگ و درختان میوه فراوانی وجود دارد که متاسفانه با افزایش جمعیت و نیاز به مسکن، بیشتر این باغچه‌ها خشکانده شده و به خانه‌های مسکونی تبدیل می‌ شوند و در نتیجه شادابی و سرسبزی گذشته؛ آرام آرام از این روستا رخت بر می‌بندد. این شهرک براساس سرشماری سال 1385جمعیت آن 8061 نفر  و 2247 خانوار بوده‌ است. هیو در گذشته‌ای نه چندان دور دارای مناطقی جنگلی به همراه یک رودخانه بوده ‌است که اکنون تنها رودخانه آن به جا مانده ‌است. همچنین گرگ که یکی از حیوانات این منطقه بود، اکنون در این محل در معرض نابودی است و مورد حمایت سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفته‌ است. گفته می‌شود در گذشته خانی به نام «جمشید خان» بر هیو و اطراف آن حکم می‌رانده ‌است که قلعه‌ای نیز از وی برجا مانده ‌است. متاسفانه در اطراف این منطقه به بهانه یافتن معدن، حفاری های غیرقانونی به منظور یافتن آثار باستانی انجام شده است.‌

هیو در گذشته به دست کدخدا اداره می‌شد و مردم رعیت او محسوب می‌شدند. تا سال های اخیر نیز بسیاری از زمین های این دهستان به پسر ارباب تعلق داشت که مردم با پرداخت بهای زمین و خانه محل سکونت خود به وی مالک آنها می‌شوند. از جمله آثار باستانی هیو، «دژ گبران» می‌باشد که در قسمت غربی شهرک (شمال مخابرات) واقع شده‌ است. پیشینه ساخت اولیه این قلعه که امروزه درصد بالایی از آن تخریب شده‌است، مشخص نیست ولی می توان گفت در دوران سلجوقیان این قلعه از قلعه های در دست تصرف اسماعیلیان وابسته به حسن صباح بوده ‌است که احتمالا" با قلعه ‌های اطراف به ویژه «ارژنگ قلعه»، «پشند» و «بزقلعه (شاه تهماسپ)» که مشرف به دشت جارو در منطقه اشتهارد است، رابطه داشته ‌است. ساخت معماری بیرونی آن از سنگ و ملات و دیوار اتاق ها از خشت و آجر ساخته شده ‌است. دو حفره در داخل تپه اصلی کنده شده و مربوط به بنای اصلی می‌باشد که احتمالا" آب انبار یا راه مخفی بوده ‌است. این قلعه از قسمت شرقی و جنوبی با دیوارهای سنگی و از قسمت غرب به پرتگاه و از سمت شمال به دروازه ورودی منتهی می شود. سفالینه‌ هایی با لعاب فیروزه‌ای، لاجوردی و قهوه‌ای و بدون لعاب، نخودی - که ادوار تاریخی از دوران تاریخی و پس از اسلام را شامل می‌شود - را می توان به صورت پراکنده در اطراف تپه مشاهده کرد.

علامه علی اکبر دهخدا ذیل عنوان «هیو» در لغت نامه خود نوشته است: «هیو روستایی جزء دهستان پشند بخش کرج شهرستان تهران. دارای 2429 تن سکنه است. آب آن از چشمه سار. محصول آن غلات، بنشن، صیفی، باغات انگور، میوه جات، عسل، لبنیات و شغل اهالی زراعت و گله داری است و برخی در معدن ذغال سنگ کار می کنند. دبستان دارد. مزرعه سرای حشمت آباد واقع در کنار راه شوسه جزء این ده است. راه مالرو دارد و از قهوه خانه شاه دوست که سر راه شوسه واقع است ماشین می رود.»

منابع: فرامرز قدسی، کندن سسی، ص 28؛ ذکرالله زنجانی، شناسنامه تاریخی ساوجبلاغ، ص85 و 132؛ علی اکبر دهخدا، لغت نامه؛ ذیل عنوان «هیو».

شهرستان ساوجبلاغ میزبان بزرگ ترین نمایشگاه کاکتوس ایران

واحد مرکزی خبر: تولید  کننده کاکتوس و مدیر این نمایشگاه با اشاره به این که در این نمایشگاه بیش از 10 هزار گونه انواع کاکتوس نگهداری می شود، گفت: 20 هزار گونه کاکتوس در جهان شناسایی شده است که بیش از نیمی از آنها در ساوجبلاغ تولید می شود. محمد ارضا افزود: آچینو، ماری، آلوئه، اوپونتیا، آپوروا و اپی فیلوم از شناخته شده ترین کاکتوس ها ایرانی در این نمایشگاه هستند. کاکتوس ها اغلب در فصل بهار و تابستان گل می دهند. گل های شگفت انگیز کاکتوس با رنگ های خیره کننده سرخ، صورتی، ارغوانی، زرد و سبز از میان خارهای این گیاه گوشتی منظره ای دیدنی به تماشا گذاشته است. در ساوجبلاغ 30 نفر از گلخانه داران به پرورش کاکتوس مشغولند که 20 درصد از کاکتوس تولیدی کشور را پرورش می دهند و در این رابطه برای 150 نفر اشتغالزایی کرده اند. 70درصد کاکتوس تولید شده در استان البرز در منطقه ساوجبلاغ تولید می شود. محمد ارضا گفت: کاکتوس به عنوان گلی سازگار و کم توقع مناسب پرورش در آپارتمان ها است. این پرورش دهنده کاکتوس افزود: این گیاه از طریق کاشت بذر، قلمه و پیوند پا جوش تکثیر می شود. کاکتوس های این نمایشگاه که در گلخانه ای به مساحت 10 هزار متر مربع تولید می شوند به کشورهای آسیای میانه از جمله قزاقستان، قرقیزستان، گرجستان و آذربایجان صادر می شوند. مجموع صادرات کاکتوس از شهرستان ساوجبلاغ سالانه بیش از 40 هزار دلار ارز آوری دارد. بزرگ ترین  نمایشگاه کل کاکتوس کشور در بن بست لاله در جاده قدیم هشتگرد - کرج نرسیده به پلیس راه چهار باغ همه روزه پذیرای بازید کنندکان است.

گیاهی در کوهستان ساوجبلاغ که مضرت کژدم را دفع می کند !

«باریجه» صمغ تند بوی چند گیاه از جنس فرولا (تیره چتریان) است که در کوه های منطقه ساوجبلاغ یافت می شود. باریجه از روزگاران بسیار قدیم، در خاورمیانه و نزدیک، صمغی شناخته شده بوده و در بین النهرین باستان، استعمال دارویی آن بسیار رواج داشته است. دو تن از قدیمترین گیاهداروشناسان اروپا، پلینیوس رومی (23 - 79 میلادی) و دیسقوریدوس یونانی (قرن اوّل میلادی)، نیز آن را به عنوان ماده ای دارویی وصف کرده اند ولی شاید کاربرد قدیمتر باریجه به عنوان یکی از مواد خوشبو (عطریات) بوده است. احتمالا" خواص دارویی گوناگون آن بعدها به تدریج کشف شده است. این گیاهداروشناسان رویشگاه آن نوع باریجه ای را که می شناختند سوریه ذکر کرده اند. احتمال داده اند که گیاه باریجه، که هنوز هم گونه هایی از آن بومی ایران و افغانستان است، از طریق بین النهرین به سوریه و فلسطین برده شده باشد. حکمای قدیم چند گونه باریجه ذکر کرده اند. از جمله، جالینوس می گوید: «دو نوع است، یکی سرشیر مانند و سبک و سفیدتر [از گونه دیگر]؛ دیگری غلیظ تر و چسبناک تر، و این دومی بهتر است و شایسته استعمال». دیسقوریدوس می گوید: «بهترین باریجه آن است که شبیه به کندر است، تکه تکه شونده و صافی و چسبناک، که در آن، [ریزه های] چوب بسیار نباشد...» (گفته این دو را ابن سینا در قانون، ج 1، ص 421، نقل کرده است). انطاکی دو گونه آن را ذکر می کند: «یکی زرد، و این بهتر است، و [دیگری] سفید سبک؛ با آرد باقلا و صمغ بنه و اشق در آن غش می کنند، و فرق میان باریجه طبیعی و تقلبی سبکی و رنگ [ آن دو] است.»

ادامه مطلب...

آموزش روان پزشکی در بهداشت روان: گزارش یک تجربه در شهرستان ساوجبلاغ

دکتر محمدرضا قاسم زاده

یکی از چالش­های پیش­روی بیشتر کشورها بهداشت و سلامت است. در بیشتر کشورها تعداد کارکنان بهداشتی کم و توزیع آن­ها نامناسب است. این مشکل در کشورهای فقیرتر شدیدتر است، زیرا هم منابع کمتر است و هم منابع موجود بیشتر در مناطق شهری متمرکز شده­اند برای مثال با وجود معیار دست­ کم 5/2 نفر کارمند سلامت 4 به ازای هر 1000 نفر جمعیت، در کشوری مانند نپال تعداد پزشکان به جمعیت عمومی در شهرها 1 به 1000 و در روستاها 1 به 41000 نفر است یا در هند 74 درصد پزشکان در شهرها کار می کنند که فقط 24 درصد جمعیت هند را دربر­ می­گیرند در عراق نیز به ازای هر 300 هزار نفر یک روانپزشک وجود دارد. برای حل شدن این مشکلات برنامه مراقبت­های بهداشتی اولیه طراحی و به دنبال آن ادغام بهداشت روان در این برنامه­ها انجام شد. انجام این پروژه در کنیا که از فقیرترین کشورهای دنیاست، پیامدهای مفیدی داشت. در کشور ما نیز ادغام بهداشت روان در مراقبت های بهداشتی اولیه از راهبردهای اصلی برنامه سلامت روان است که هدف آن ایجاد یک سامانه هرمی ارجاع است و در قاعده آن داوطلبان بخش سلامت قرار دارند.

ادامه مطلب...

نان سنگک و ظرف بلوری که چند ماهی داخل آن است

در بهار 1385 برای مطالعه پایانامه ای درباره شهر نظرآباد به دانشگاه شهید بهشتی تهران (دانشگاه ملی ایران سابق) رفتم. نویسنده آن پایان نامه، «عیمانوئل عافار» است که ضمن دیدار از نظرآباد سال 1350 خورشیدی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی زادگاه دوست داشتنی من را به دقت مورد بررسی قرار داده است. روش پژوهش، شیوه نگارش و تصاویر فراوان، از نقاط قوت آن پایان نامه است. عافار در صفحه 91 پایان نامه دوره کارشناسی خود درباره حال و هوای عید نوروز در روستای نظرآباد چهل سال پیش نوشته است: «چند روز مانده به عید، همه اهالی درصدد خرید لباس نو و انواع مختلف خوراکی برمی آیند. اهالی اغلب، هفت سین نمی چینند بلکه روی سفره شیرینی، خرما، انجیر، نخودچی، نان برنجی، سبزه، سمنو و سرکه می گذارند. البته نان سنگک و ظرف بلوری که چند ماهی داخل آن است، روی سفره خودنمایی می کند. صبح روز اول عید همه زود از خانه های خود بیرون آمده و به دید و بازدید می پردازند. بچه ها لباس های نوشان را می پوشند و گاهی بر سر برتری لباس یکی بر دیگری نزاع شدیدی بین آن ها واقع می شود. در موقع دید و بازدید، هر خانواده به فراخور حال خود به بچه های فامیل، عیدی یا تخم مرغ رنگی می دهد.»

مقاله ای درباره میرزا ابوتراب شهیدی؛ شاگرد ساوجبلاغی «صاحب عروه»

آیت الله العظمی سید محمد کاظم طباطبایی یزدی معروف به «سید» و «صاحب عروه» (1337- 1253ق) مرجع عام تشیع در روزگار قاجار و مشروطیت است که به ویژه پس از درگذشت آخوند خراسانی در سال 1329ق اکثریت قاطع شیعیان جهان به تقلید وی برآمدند و مطیع حکم و فتوای او گشتند. در اهمیت جایگاه فقهی صاحب عروه همین بس که فقیهان بزرگ شیعه نوعا" آغاز مرجعیت خویش را با حاشیه نویسی بر «عروه الوثقا»ی او اعلام می کنند. جهت بزرگداشت این فقیه ارجمند، قرار است کنگره ای در اوایل سال 1391 در شهرهای قم و یزد برگزار شود. مسئول کمیته علمی این کنگره آیت الله رضا استادی است. نویسنده «وبلاگ ساوجبلاغ پژوهی» با نگارش مقاله ای با عنوان «آیت الله میرزا ابوتراب شهیدی قزوینی؛ چشم بیدار صاحب عروه در ایران» در این کنگره شرکت کرده است.

چکیده مقاله مورد اشاره به این شرح است: آیت الله حاجی میرزا ابوتراب شهیدی قزوینی (م 1335ش) نوه شیخ محمد تقی برغانی مشهور به شهید ثالث، از مجتهدان نامدار روزگار قاجار و نظریه پرداز جناح مشروعه خواه در جریان جنبش مشروطیت است که در پیوند عمیق فکری و معنوی با استادش آیت الله العظمی سید محمد کاظم طباطبایی معروف به صاحب عروه (م 1337ق) به این جایگاه علمی و اجتماعی دست یافت. آیت الله شهیدی در روزگار پرفراز و نشیب مشروطیت، «چشم و عقل منفصل» صاحب عروه در ایران بود و با نگارش رساله «تذکره الغافل و ارشاد الجاهل» ثابت کرد که به دقایق و ظرایف اندیشه فقهی و سیاسی استادش آشنایی کامل دارد. با استناد به همین رساله است که می توان وی را همسنگ با آیت الله محمد حسین غروی نایینی (م 1355ق) در بین مشروطه خواهان دانست. در مقاله پیش رو، زندگی، زمانه، مبارزات و اندیشه های این شاگرد وفادار صاحب عروه مورد بررسی قرار گرفته است. واژگان کلیدی: صاحب عروه، میرزا ابوتراب شهیدی قزوینی، مشروطه خواهی، مشروعه خواهی.»