دکتر حکمتالله ملاصالحی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و استاد مدعو دانشگاه آتن، نخستین پژوهشگری است که مباحث عمیق و دشوار دانش نوظهور «فلسفه باستان شناسی» را در ایران پی ریزی کرده است. در سال 1329 در شهرستان طالقان در خانواده ای مذهبی زاده شد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را به تناوب در طالقان و تهران سپری کرد و در سال 1349 موفق به دریافت دیپلم ادبی از دبیرستان پهلوی تهران شد. در همان سال در کنکور سراسری شرکت کرد و در سال 1353 در رشته باستان شناسی و هنر از دانشگاه تهران لیسانس گرفت. در سال 1354 با تشویق و یاری استاد مهرداد بهار، دکتر سیمین دانشور و دکتر یوسف مجیدزاده به یونان رفت و در سال 1364 موفق به دریافت دکتری باستان شناسی و تاریخ با درجه عالی از دانشکده فلسفه دانشگاه آتن شد. «تحلیلی بر مرگ در تمدن مینوسی - مسینی بر مبنای شواهد باستان شناختی» عنوان پایان نامه دکتری او بود.
استاد ملاصالحی پس از دریافت دکتری، چند ترم در دانشگاه های آتن و سالونیک دعوت به ارایه سخنرانی های ترمی شد و به موازات آن، دو سال نیز در رایزنی فرهنگی ایران در آتن به تدریس پرداخت و سپس برای ادامه مطالعات و تحصیل در مقطع فوق دکتری باستان شناسی به لندن رفت. وی پس از یک سال اقامت در لندن، از سوی دانشگاه تهران برای تدریس به ایران دعوت شد.دکتر ملاصالحی در سال های پایانی دهه شصت به ایران آمد و ضمن تدریس و همکاری علمی و عملی با گروه باستان شناسی دانشگاه تهران در مطالعات میدانی دشت قزوین، به ریاست موسسه باستان شناسی دانشگاه تهران انتخاب شد. در دهه هفتاد همکاری چند سویه خود را با شورای برنامه ریزی دانشکده هنر دانشگاه شاهد و همچنین حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی و دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد و در دهه هشتاد به همکاری با بخش واژه گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی پرداخت. همکاری با بنیاد حکمت اسلامی صدرا، مشاور عالی بنیاد سینمایی فارابی، عضو هیات تحریریه مجله علمی و پژوهشی «مطالعات باستان شناسی» دانشگاه تهران، سردبیری مجله «باستان شناسی و مطالعات میان رشته ای» دانشگاه تهران و جهاد دانشگاهی، عضو هیات امنای بنیاد ایران شناسی با حکم رییس جمهوری از سال 1392، سردبیر فصلنامه «بهارستان هنر» کتابخانه مجلس شورای اسلامی، مقاله برگزیده دومین و ششمین جشنواره مطبوعات در سال های 1373 و 1377، ریاست پژوهشکده اندیشه و هنر اسلامی حوزه هنری در سال 1373، عضویت در شورای موزه های دانشگاه تهران در سال 1384 و سردبیر «فصلنامه بهارستان هنر» کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی از دیگر فعالیت های فرهنگی و مدیریتی او به شمار می رود. استاد از سال 1381 در شهرستان ساوجبلاغ ساکن شده است.
از دکتر ملاصالحی هفت عنوان کتاب و نیز مقالات متعددی به زبان های فارسی، انگلیسی و یونانی در نشریات معتبر داخلی و خارجی در زمینه های متنوع فلسفه، باستان شناسی، دین پژوهی، هنرهای آیینی و مسایل دیگر به چاپ رسیده است. نام کتاب ها به این شرح است: جلوه های کهن هنر آیینی (1377)؛ زیبایی و هنر از منظر وحیانی اسلام (1378)؛ درآمدی بر معرفت شناسی باستان شناسی (1382)؛ جستاری در فرهنگ، پدیده موزه و باستان شناسی (1384)؛ انسان، فرهنگ و سنت (1387)؛ باستان شناسی در بوته معرفت شناختی (1387)؛ باستان شناسی دین: با فانوس نظر در جستجوی آیین های گمشده (1390).
به بهانه ترمیم شبکه آبرسانی مبلغی در حدود 650 میلیون تومان!
دکتر غلامرضا محمّدنسل *
در خبرهای رسمی از قول دادستان ساوجبلاغ آمده بود که یکی از کارمندان رسمی اداره آب آن شهرستان به بهانه ترمیم شبکه آبرسانی مبالغی در حدود 650 میلیون تومان از اهالی اخاذی کرده است و جالب است که این مامور برای دریافت این وجوه از دستگاه کارتخوان هم استفاده می کرده که در نوع خود نوآوری بوده است! صرف نظراز اینکه برخی از مسئولان از واژه «اختلاس» برای عنوان جرم ارتکابی وی استفاده کرده اند و در سایت های مختلف خبری نیز این عنوان دهان به دهان نقل و استفاده شده است، اما به نظر نگارنده استفاده از این عنوان برای عمل ارتکابی این مامور از نظر حقوقی صحیح نیست زیرا در اختلاس باید یک رابطه امانی وجود داشته باشد و وجوه یا اموال به مامور دولت سپرده شده باشد و در این پرونده، عنوان کلاهبرداری مناسب تر به نظر می رسد زیرا این مامور دولت با مانور متقلبانه و فریب مردم به امور غیرواقعی اقدام به اخذ وجه از آنان کرده است. بحث بیشتر در این مورد مجال دیگری را می طلبد اما از حیث جرم شناختی پیرامون این واقعه چند نکته قابل تامل است: ادامه مطلب...
توقف در گذشته؛ سلفی گری از طالقان ایران تا یوتای آمریکا
علیرضا رضاخواه، «توقف در گذشته؛ سلفی گری از طالقان ایران تا یوتای آمریکا»، ماهنامه جریان امروز (ارگان موسسه خدمات مشاوره ای، جوانان و پژوهش های اجتماعی آستان قدس رضوی)، پیش شماره اول، مهر 1393، ص 28.
چکیده: برخلاف تصور مرسوم سلفی گری «به معنای بازگشت به گذشته»، این امر به گرایش افراطی میان اهل سنّت در دین مبین اسلام محدود نمی شود. در جهان امروز دیندارانی که خواستار بازگشت به دوران طلایی گذشته شان باشند هم میان مسلمانان بسیارند و هم یهودیان و هم مسیحیان. آنها گروه تشکیل می دهند، همراهی با عقل امروزی و دنیای جدید را بی دینی می نامند و سعی می کنند دین داران را به دین راستین (به تعبیر خودشان) بازگردانند. پیوریتن های مسیحی، یهودیان ارتدوکس و حتی جنبش های اجتماعی و فکری دوره رنسانس همگی موفقیت را در احیای عصر قدیم و بازگشت به دوران طلایی گذشته معنی می کردند. افراطی ترین تفسیر از این ایده تجدد ستیزانه در جوامع امروزی به شکل ایجاد جماعت های مذهبی خاص و دوری از زندگی مدرن تبلور یافته است. در این مقاله تلاش می شود تا نمونه هایی از گرایش های سلفی گونه در ادیان و مذاهب مختلف ارایه شود. مقاله زیر، گزارشی است از سلفی گری از ایران تا آمریکا. دکتر علیرضا رضاخواه در این مقاله از اهل توقف در شهر طالقان ایران تا آمیش ها در آمریکا را مورد بررسی قرار داده است. بازنشر این مقاله با کسب اجازه از صاحب اثر و ویژه «جریان امروز» انجام شده است.
سلیقه او را نمی پسندیدند
مرجع عالى قدر تقلید حضرت آیت الله آقاى حاج سیّد موسى شبیرى زنجانى در کتاب «جرعه ای از دریا» درباره ماجرای تکفیر حاج شیخ هادی نجم آبادی (درگذشت 1320ق) از روحانیون بلندآوازه عصر ناصری و مظفری و شیخ هادی تهرانی (درگذشت 1321ق) از بزرگان علمای طراز اوّل اوایل قرن چهاردهم هجری قمری نوشته است:
«در میان علما دو تا آشیخ هادی داریم که هر دو به نوعی مکفَّر بودند: یکی آشیخ هادی تهرانی و دیگری آشیخ هادی نجم آبادی. آشیخ هادی نجم آبادی ساکن تهران و متوفای 1320 و آشیخ هادی تهرانی ساکن نجف و متوفای 1321 بود. هر دو هم تکفیر شدند. شیخ هادی ساکن نجف را میرزا حبیب اللـه رشتی تکفیر کرد و شیخ هادی ساکن تهران را نیز به سبب روشنفکری هایش، کسانی که سلیقه او را نمی پسندیدند، تکفیر کردند. نقل می کنند: میرزا حبیب الله رشتی گفته بود استکان آشیخ هادی را باید آب بکشید. آقای آشیخ محمّد حسین کاظمینی [1] - که خیلی مورد قبول بود - در آن مجلس حاضر بود. وقتی این کلام را از میرزا حبیب الله می شنود، می گوید: استکان او را بدهید تا من سؤر او را بخورم. اگر آشیخ محمّدحسین سؤر آشیخ هادی را نمی خورد، آشیخ هادی را بیرون مجلس می کشتند. آشیخ محمّد حسین با این کار جان آشیخ هادی را حفظ کرد (رضوان الله علیهم). (رجب 1432).»
______________
[1]. یک وقت در اصفهان خدمت آقای حاج آقا رحیم ارباب رسیدم. وی از آسید عبدالله ثقه الاسلام اصفهانی که شیخ علمای اصفهان در دوره ما بود و میرزای شیرازی را درک کرده بود، نقل کرد آشیخ محمّدحسین کاظمینی که در قضیه حاج علی بغدادی در مفاتیح الجنان نام او آمده است، نماز صبحش را با جماعت و در نمازش سوره بقره می خواند. می گفت: «الله اکبر» او مقارن طلوع فجر و «السلام علیکم»اش مقارن طلوع شمس بود (خرداد 1387).
یادی از فقیه نامدار نجم آبادی و یک پیشنهاد
مدرنیته را پدیده ای شرّ و بدعت آخرالزمان می دانند
دکتر عبدالحسین خسروپناه (رییس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران) در کتاب «جریان شناسی فکری ایران معاصر»، اهالی روستای ایستای طالقان و مهدی نصیری (نویسنده کتاب اسلام و تجدد و مدیرمسئول فصلنامه سمات) را ذیل عنوان «جریان تجددستیز سنّتی» ارزیابی و تحلیل کرده است. او در این باره نوشته است: «در بهار 1381 یکی از نویسندگانی که با این طایفه ارتباطی داشت، این تفکر را با روش نقلی - دینی در کتابی با عنوان اسلام و تجدد مطرح کرد... نویسنده کتاب با گفتمان درون دینی، تعارض کلّی و ماهوی دین اسلام و علوم جدید و تکنولوزی را مطرح ساخت (کتاب روستای ایستا، صفحه هجده).»
«روحانیت و تجدّد: جریان شناسی فکری سیاسی روحانیت در دوره جدید» عنوان رساله دکتری عبدالوهاب فراتی در رشته علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم (ع) قم است که اخیراً از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شده است. دکتر داوود فیرحی استاد راهنما و دکتر منصور میراحمدی و دکتر علیرضا امینی استادان مشاور این رساله هستند. در پاسخ به این پرسش که فهم روحانیت از مدرنیته چیست؟ و در قبال آن چه موضع و نسبتی برقرار کرده است؟ نویسنده این رساله میکوشد با بصیرت و بینشی هرمنوتیکی، به حقیقت و شرایط حصول فهم روحانیت از تجدد نایل آید. این رساله، در آغاز می کوشد تبار و زمینه فهم روحانیت از تجدد را در درون تاریخ وسنتی که حوزه علمیه قم در درون آن شکل گرفته، بررسی و سپس چرخش هرمنوتیکی آن را در سال های پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی نشان دهد. بدون تردید روحانیت دراین سال ها به خودفهمی و دگرفهمی میمونی دست یافته و به امکان های وجودی خود توسعه بخشیده است. بررسی های این پژوهش نشان می دهد که فهم روحانیت از غرب تا حدودی برخلاف سال های قبل از انقلاب از الگوی واحدی پیروی نمی کند و دچار تفاوت های جدّی شده است. امروزه برخی روحانیون کلیت مدرنیته را به چالش کشانده و به نوعی درصدد احیای تفکر سنتی یا سامانه گذشته اند. برخی دیگر، که در این رساله از آنها به روحانیون طبقه متوسط یاد می کنیم، به پذیرش بسیاری از مولفه های آن تن می دهند، برخلاف سنّتی ها، نگاهی تئولوژیک به آن ندارند، مسایل غرب به عنوان شبهه بررسی نمی کنند و سعی می کنند برای دریافت بهتر غرب به آثار کلاسیک و جدید آن مراجعه نمایند. گروهی دیگر ضمن مقاومت در قبال مفهومی به نام غرب گرایی، اما بنا به الزامات زمان و مکان، جنبه هایی از مدرنیته را پذیرفته و تعامل اسلام و مدرنیته را از طریق هم نهادسازی دنبال می کنند. و بالاخره اینکه گروهی دیگر از روحانیون از مسیر نقدی که بر حوزه حدیث محور و عقلانیت استعلایی حاکم بر آن روا می دارند به نوعی با عقلانیت و خردورزی جدید هم افق می شوند. هر یک از این جریان ها، در درون به گونه ها و دیسیپلین های متنوعی تقسیم و بدین گونه حوزه علمیه قم را از این حیث متکثّر می سازند. ادامه مطلب...
پاسداشت نخستین دارنده نشان درجه یک ایثار
حاج عباس علی نژادفلاح پدر چهار شهید گرانقدر ساوجبلاغی در شامگاه 2 آبان 1392 (شب عید غدیر خم) دعوت حق را لبیک گفت و به فرزندان شهیدش پیوست. اسدالله، غیاث علی، شعبان علی و رضا نژادفلاح چهار شهید این خانواده هستند. ایشان نخستین دارنده نشان درجه یک ایثار است. پیکر مرحوم نژاد فلاح از مصلای هشتگرد تا روستای خور تشییع و در کنار همسر و چهار فرزند شهیدش به خاک سپرده شد. به مناسبت دوّمین سالگشت درگذشت شادروان نژادفلاح، بخشی از پیام های تسلیت را باهم مرور می کنیم:
- دکتر حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران
بسم الله الرحمن الرحیم. انالله و انا الیه راجعون. خبر درگذشت مرحوم مغفور حاج عباس علی نژادفلاح، نماد راستین ایمان و مقاومت و پدر فداکار چهار شهید والامقام دفاع مقدس شهیدان قیاس علی، رضا، شعبان علی و اسدالله نژادفلاح موجب تألّم و تأثّر خاطر گردید. والدین فداکار و صبور شهدا که عزیزترین هستی خود را در دفاع از اسلام و انقلاب اسلامی فدا کردند، الگو و اسوه های ابدی و جاودان برای جامعه ما هستند. اینجانب مصیبت وارده را به خانواده محترم ایشان تسلیت عرض نموده و از درگاه ذات باری تعالی برای آن عزیز سفر کرده علو درجات و همجواری با ارواح طیبه فرزندان شهیدش و برای بازماندگان صبر و سلامتی مسئلت می نمایم.
از پایه گذاران تلاوت نوین قرآن کریم در ایران
استاد حسن بیگلری (درگذشت 1358ش) مدرس ساوجبلاغی قرآن کریم و از پایه گذاران تلاوت نوین در ایران است که در میان شاگردانش به نام سرهنگ بیگلری شناخته می شود. ایشان کتابی دارند با عنوان «سرّ البیان فی علم القرآن» (1338ش) که در آغاز آن آورده است: «سپاس و ستایش پروردگار جهان را سزاست که هر چه موجود است از وجود اوست و آنچه در گیتی است، جلوه ای از اراده او و درود بی پایان بر پیامبران و برگزیدگان خداوند رحمن، به ویژه سرور کائنات و خلاصه موجودات، مشعل هدایت، منادی وحدانیت، رسول محمود محمّد بن عبدالله (ع) و آل گرام وی از شاه مردان علی بن عمران تا صاحب العصر و الزمان صلواه الله و سلامه علیهم اجمعین من الآن الی یوم الموعود. اما بعد چنین گوید بنده ناچیز و خوشه چین ارباب علم و تمیز، حسن بیگلری فرزند مرحوم حاج میرزا علی رحمت الله علیه که از اوان جوانی، در مجالس قرائت قرآن و مباحث دینی حاضر می شدم و از اساتید فن، دستورهای قرائت و رموز علم قرآن و معانی آن را به فراخور فهم و استعداد خود، مطابق اسلوب اهل دانش فرامی گرفتم و آنچه در این باره اهل خبره به رشته تحریر درآورده از نظر می گذراندم و سالیان متمادی نیز به مطالعه و ممارست و تعلیم قرائت کلام الله مجید پرداختم تا از بیان معجز نشان حق و دریای ژرف و بی کران آن به قدر فهم قاصر خویش بهره مند شدم و چون یکی از بهترین چیزهایی که در نزد خدا به حساب می آید کوشش خالصی است که در خدمت به کتابش انجام شود لذا خلاصه بررسی ها و تحقیقات چندین ساله و آنچه اقتباس از اصحاب فن و علمای متبحر و کتب قدیمه و جدیده عربی و فارسی شده با انشایی ساده و اسلوبی روان که ریشه لغات آن متّخذ از کتب لغت و معانی آن مستفیض از اهل معرفت است به رشته تحریر درآوردم تا طالبان امروز به سهولت دریافت مطالب و معانی کنند.»
مدرس موسیقی کلاسیک در ایران و اروپا
استاد بهزاد میرخانی (متولّد 1348ش در تهران) آهنگ ساز و مدرّس شناخته شده موسیقی کلاسیک در ایران و اروپا است. پدر ایشان استاد سید احمد میرخانی (متولد 1318 خورشیدی) خوشنویس و کاتب قرآن کریم، متولد روستای تالیان از توابع شهرستان ساوجبلاغ در استان البرز است. «آخرین برگ»، «آستوریاس»، «شیفته»، «جوانه ها»، «راپسودی ایران»، «رقص گیتار» و «مثل برگ» نام آلبوم های موسیقی منتشر شده وی در ایران است. همچنین آثاری همانند «آخرین برگ»، «هفتاد دقیقه با عاشقانه های گیتار»، «کی مای» و «نتهای تنظیم شده برای گیتار» را در خارج از ایران منتشر کرده است. شش قطعه زیر از آلبوم آخرین برگ استاد میرخانی را بشنوید و لذّت ببرید.
قطعه اوّل/ قطعه دوّم/ قطعه سوم / قطعه چهارم / قطعه پنجم / قطعه ششم
کارنامه هنری استاد بهزاد میرخانی
راهکارهای غلبه بر مقاومت در برابر تغییر از دیدگاه امام علی (ع)
اسدالله اخلاقی ساوجبلاغی، راهکارهای غلبه بر مقاومت در برابر تغییر از دیدگاه امام علی (ع)، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت، استاد راهنما: دکتر علی رضاییان، استاد مشاور: دکتر محمّدتقی نوروزی فرانی، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، 1389، 260 ص.
چکیده: در این پایان نامه، علاوه بر جمع آوری نظریات مطرح درباره موضوع، تلاش شده است با استفاده از کلید واژه های تحقیق، تحلیل گفتار و سیره امام علی (ع) و با روش اجتهادی، مباحثی همچون؛ تبیین مفهوم تغییر در آموزه های اسلامی، هدف امام (ع) از حکومت، ارایه مدل سطوح تغییر با رویکردی اسلامی، دلایل مقاومت فردی، گروهی و سازمانی در برابر مدیریت تحول علوی، راهکارهای امام در غلبه بر آن ها، راهکارهای ناشایست برای غلبه بر مقاومت و نتایج اقدامات مدیریت تغییر علوی بررسی و مطرح شده است. همان طور که تحول برنامه ریزی شده برای دستیابی به اهداف سازمانی و پیشرفت مستمر ضروری است، مقاومت برخی افراد و گروه ها نیز در برابر آن اجتناب ناپذیر است. رهبران تغییر می توانند با مطالعه و بررسی نقش امام علی (ع) در سه مرحله؛ حمایت از پیامبر اکرم (ص) در تبدیل جامعه جاهلی به جامعه فاضله، حفاظت از دستاوردهای پیامبر (ص) در مدت بیست و پنج سال تلاش فرهنگی و رهبری تحول بنیادین در دوره پنج ساله حکومت ظاهری، درس های راهگشایی را در مدیریت تحول فراگیرند. امام (ع) در دوره پنج ساله مسئولیت اداره جامعه با رهبری بی نظیر تمام تلاش خود را برای تغییر وضعیت نامناسب جامعه به کار گرفت. هدف ایشان رساندن جامعه منحرف از اهداف نبوی، به سوی فضیلت های اسلام ناب بود. برنامه تغییر امام (ع) مواجه با مقاومت هایی مانند؛ نادانی، ترس، عادت های رفتاری، هنجارهای گروهی، رخوت گروهی، تهدید ناشی از تخصیص منابع، ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی، دشمنی سازمان یافته و... شد اما با استفاده از راهکارهایی همچون؛ آموزش و تربیت نیروی انسانی، ارتباطات، توانمندسازی نیروی انسانی، تغییر ساختار سازمانی، تغییر فرهنگی، جاذبه معنوی - اخلاقی و قدرت روحانی و... بر آن موانع غالب شد.
میهمان عزیزانم در روستای ایستا
روحانی جوان «سیّد امیر شربیانی» پانزده روز پیش در صفحه اینستاگرام خود به نشانی https://instagram.com/sharabiani_amir/ عکسی از حضور خود و دوستش حدادان را در روستای ایستای طالقان را منتشر کرده و ذیل آن نوشته است: «میهمان عزیزانم در روستای ایستا یا همان منتظران بودیم در طالقان. بسیار مردمان دیندار و حقیقتاً منتظر حضرت بودند.» ایشان در پایگاه اطلاع رسانی خود به نشانی http://sharabiyani.ir/ نوشته است: «در سال 1364 در خانواده مذهبی در تبریز دیده به جهان گشودم. سلسله اجدادمان غالباً از علما بودند. نزدیک ترین شخصیت عالم در اجدادمان آیت الله سید یوسف شربیانی که جدّ بنده می باشد از علمای آذربایجان بودند. دروس متداول ابتدایی رادر تبریز گذراندم. از کودکی علاقه وافری به روحانیت داشتم که در سال 1381 دستی از غیب تغییری در زندگانیم ایجاد کرد. وارد حوزه کاشان شدم. بیش از هفت سال دروس حوزوی را در کاشان ادامه دادم. در محضر بزرگانی از فقه و اصول و عرفان و اخلاق در کاشان کسب فیض کردم. موثرترین شخصیت در کاشان استادم حضرت آیت الله مصطفوی کاشانی بـودند. پس از اتمام سطوح اشتغال به درس خارج در تهران نمودم. از محضر مرجع بزرگوار آیت الله العظمی امین خراسانی در فقه و اصول بسیـار بهره بردم. در کنار دروس متداول حوزه به تحصیل در رشته تخصصی شیعه شناسی زیر نظر آیت الله مکارم شیرازی پرداختم. به هـمراه تحصیل مدّتی (بیش از یک سال) مسئول مرکز جهانی شیعه شناسی استان البرز بــودم. فی الحال با ادامه تحصیل در حوزه به امر تحقیق و تالیف و تبلیغ نیز مشغولم…اللهم اجعل عـواقب امـورنا خیرا…»