آقا سید مرتضی برغانی؛ خوشنویس نامدار روزگار قاجار
آقاسید مرتضی برغانی (1277 - 1318 ش) از اساتید بنام خوشنویسی در خط نستعلیق در اواخر دوره قاجار و از شاگردان ممتاز میرزا محمدرضا کلهر است. او از نظر اشاعه هنر خوشنویسی و شیوه نستعلیق نویسی کلهر، مهمترین شاگرد میرزای کلهر محسوب می شود؛ چرا که او این شیوه را به دو فرزند خود استاد سید حسین و استاد سید حسن میرخانی تعلیم داد. این دو استاد که با یک واسطه شاگردان مرحوم کلهر بهشمار می روند از بنیانگذاران انجمن خوشنویسان ایران هستند و در آموزش خوشنویسان معاصر کوشش بسیار کرده اند و موفقیت چشمگیری به دست آوردند. سید مرتضی برغانی مدتی در هندوستان به سر برد و آثاری را برای چاپ سنگی نوشت که در آخر آنها «مرتضی الحسینی البرقانی» رقم شده است. در واقع سید مرتضی برغانی تنها و یا دستکم مهمترین حلقه اتصال خوشنویسان معاصر به سلسله خوشنویسان دوره قاجار است.
تورج امینی + سید مقداد نبوی رضوی+ موسی فقیه حقانی
پیش از این در وبلاگ ساوجبلاغ پژوهی درباره پیوند بهاییت و انجمن حجّتیه علیه ایمان شیعی شیخ هادی نجم آبادی مطالبی را نوشتم. تورج امینی در دوم اسفند 1393 در «نامه سرگشاده به آقا مقدادخان نبوی رضوی»، شواهد دیگری از گرایش سید مقداد نبوی رضوی (نویسنده کتاب تاریخ مکتوم) به انجمن حجّتیه را آشکار کرده است. وی ضمن اشاره به «دکتر نادر فضلی» از چهره های اصلی انجمن حجّتیه نوشته است: «ما... هیچ گاه از کار دکتر فضلی و اعوان و انصارش ناراحت نشدیم. حتّی از کار آن رفیق حجتیّه ای که در میدان توحید می آمد پیش ما و با هم ناهار و شام می خوردیم و گپ می زدیم و صحبتی می کردیم و پیش دکتر فضلی هم می رفت و بعد به ما می گفت که حجتیّه ای نیست و دکتر فضلی را هم نمی شناسد، ناراحت نشدیم!...با انجمن حجتیّه ای که می تَقَیُّهَد (= تقیّه می نماید) و علیه ما می تنفّسد(= تنفّس می کند) و سر سفره می تَپَپسُیَد (= پپسی مصادر شده بهائی ها را مثل آب تصفیه شده، می خورد)، رفاقت می کنیم. بنابراین خیالتان راحت باشد.ما از کسی ناراحت نیستیم. حتّی از آقای موسی حقّانی هم دلخور نیستیم که یک روزهایی به ما طعنه های استعماری/ سیاسی/ مذهبی/ اجتماعی/ بهداشتی می زد و حالا مقاله های شما را که همان حرف های ما است، چاپ می کند. دنیا جای بسیار عجیب و غریب و کجی است. حالا تازه کجای کجی اش را دیده اید، خیلی جالب تر و کج تر خواهد شد. چه لگن های خاسره ای که بشکند، ای برادر جان.» ادامه مطلب...
سخنرانی دکتر حکمت الله ملاصالحی در نوزدهمین همایش ملاصدرا
خبرگزاری فارس: مراسم افتتاحیه نوزدهمین همایش بزرگداشت ملاصدرا با سخنرانی آیت الله سید محمد خامنه ای با موضوع «نظم تشریعی و تکوینی» آغاز می شود. در ادامه مراسم افتتاحیه نیز رضا داوری اردکانی رئیس فرهنگستان علوم، آیت الله سیدمصطفی محقق داماد استاد حقوق دانشگاه شهید بهشتی با موضوع «نظم هستی و بایستی از دیدگاه ملاصدرا»، غلامرضا اعوانی عضو مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با موضوع «نظم اجتماعی، نظم جهانی، نظم الهی» و غلامحسین ابراهیمی دینانی چهره ماندگار فلسفه درباره «نظم الهی و رابطه آن با نظم بشری» سخنرانی خواهند کرد. سایر برنامههای این همایش در قالب 4 نشست تخصصی برگزار میشود و نشست دوم با حضور کریم مجتهدی، حسین کلباسی، حسن بلخاری، قاسم پورحسن، رضا سلیمان حشمت و طوبی کرمانی همراه است. یکی دیگر از نشستهای این همایش با حضور اکبر فایدئی، حکمت الله ملاصالحی، حمیدرضا آیت اللهی، رسول برجیسیان، زهره توازیانی و فرشته ندری ابیانه برپا میشود. نوزدهمین همایش بزرگداشت ملاصدرا 31 اردیبهشت از ساعت 8 صبح تا 19 در مجموعه همایشهای آدینه برگزار می شود.
اینجا گلدره است؛ روستایی عشایری در شهرستان نظرآباد
فتانه احدی
تقریباً در 80 کیلومتری کرج، آنجا که شاید فکرش را نمیتوان کرد، مردمانی از جنس صحرا و دشت و ییلاق و قشلاق زندگی میکنند. برای دیدن آنها باید به نظرآباد رفت و آن را پشت سر گذاشت. در جاده «خُرمآباد» آنقدر میرویم تا به یک فرعی میرسیم. تابلویی آهنی که رویش نوشته به «محمدآباد حسین خانلو خوش آمدید» در آغاز این راه فرعی خود نمایی کند. راه را پیش میگیریم ومستقیم میرویم به روستایی میرسیم و کوچه پس کوچههایش را پشت سرمی گذریم. در جاده بیرون روستا پیش میرویم و به دشت و صحرا میرسیم. از دور سیاهی دیده میشود. با دقت بیشتری جنب و جوشی در سیاهی به نظر میرسد. اینجا گلدره است محل اسکان عشایری که به قشلاق آمدند و زمستان را اینجا میمانند. سرزمینی خاکی که با زندگی عشایر عجین است.گویی خاک قدرتی در برابر همت بلند عشایر ندارد. باد و خاک هر قدر دست به دست هم میدهند تا آشوبی به پا کنند، حریف مردمان سختکوش صحرانشین که مهربانی عرضه میکنند، نمیشود. زندگی سخت، با امکاناتی اندک، نخستین چیزی است که در گلدره جلب توجه میکند. چند سیاه چادر و چند ساختمان سنگی و آجری طویلههایی موقت، گله شتر و گوسفند، مردمانی ساده و بیآلایش همگی گواه از تلاش برای بقا و عشایر ماندن حتی در این صحرای سختیهاست. عشایرگونه زندگی کردن هم عالمی دارد اما بسیار سخت است، حداقل برای شهرنشینانی که ساعاتی مهمان این صحرا ومردمانش هستند. ادامه مطلب...
یوسف قادریان (کشتی گیر نظرآبادی) به مدال طلای وزن 80 کیلوگرم رقابت های کشتی فرنگی قهرمانی آسیا دست یافت. وبلاگ «ساوجبلاغ پژوهی» این موفقیت ملّی را به آقا یوسف و اهالی نجیب شهرستان های ساوجبلاغ و نظرآباد تبریک می گوید. از نهادهای مرتبط با جوانان و ورزش انتظار می رود به گونه ای شایسته از این جوان افتخارآفرین تقدیر کنند.
شیخی که با فقرا هم غذا بود
در دوره حکومت شاهان قجری و به ویژه ناصرالدین شاه، کمتر روحانی بود که به قیام علیه دستگاه حکومتی و هنجارشکنی برخیزد و شاید شیخ هادی نجم آبادی را بتوان از معدود روحانیون پیش قدم در این امر دانست.مرحوم شیخ هادی نجم آبادی، از اهالی روستای نجم آباد از توابع شهرستان نظرآباد بود و پس از تحصیل و بازگشت از نجف به یکی از علمای و فقهای مشهور تهران در دوره ناصری تبدیل گردید. وی در امور شرعی همیشه با مردم بود و به امور قضا و دادخواهی شخصاً رسیدگی می نمود و در دادخواهی هرگز به خواهش دوستان و برآورده نمودن تقاضاهایشان وقعی نمی نهاد. بنا به روایات اطرافیانِ وی، او سرپرستی بیش از دویست خانواده بینوا را عهده دار بود و گروهی از یتیمان را کفیلِ تمام مخارج آن ها بود که اکثر آن ها در دبستان رشدیه دانش آموز بودند و بنا به دستور شیخ، ناهار این کودکان پلوخورشت بود و این کودکان هر ماه به نزد شیخ آورده می شدند و از آن ها سؤالاتی پرسیده می شد تا موفقیت درسی آن ها محک زده شود. از شیخ هادی نجم آبادی ماجراها و حوادث شنیدنی بسیاری روایت شده است به نحوی که محمود حکیمی به تعدادی از آن ها اشاره نموده است که شاید ذکر تعدادی از آن ها خالی از لطف نباشد. ادامه مطلب...
پروفسور ابوالقاسم غفّاری از برجسته ترین دانشمندان ایرانی در ناسا
پروفسور ابوالقاسم غفّاری (1286 - 1392ش) از برجسته ترین دانشمندان ایرانی در حوزه علوم ریاضی، فیزیک و صنعت فضا است. ایشان نخستین ایرانی راه یافته به سازمان فضایی آمریکا (ناسا) و تنها خارجی حاضر در پروژه بزرگ آپولو است. پیش از آن نیز در زمینه علوم ریاضی و فیزیک، فعالیت های فراوانی به انجام رسانیده است که یکی از برجسته ترین آن ها، همکاری با پروفسور اینشتین در زمینه نظریه وحدت میدان ها است. نظریه ای که سالها ذهن دانشمندان را به خود مشغول داشته است و تلاشی است در جهت یگانه کردن کل نیروهای جهان هستی. می گویند خاندان این دانشمند بزرگ، ریشه در روستای فشند از توابع شهرستان ساوجبلاغ دارد.
عکس بالا متعلّق به کنفرانس لاهور؛ (آوریل 1953) است. به ترتیب از چپ به راست: پروفسور ضیاءالدین، پروفسور بهابها (رئیس کمیسیون انرژی هندوستان و از دانشمندان هسته ای برجسته این کشور)، پروفسور ابوالقاسم غفاری، پروفسور عبدالسّلام (پدر فیزیک هسته ای پاکستان و یکی از سه برنده نوبل فیزیک 1979) و پروفسور نصیر.پروفسور غفاری درباره این عکس نوشته است: «…یک کنفرانس علمی در لاهور پاکستان برگزار شد که من هم دعوت شده بودم برای سخنرانی. آنجا، هم بهابها بود و هم جوان فیزیکدانی به نام عبدالسّلام؛ همان که بعداً جایزه نوبل هم گرفت. من عبدالسّلام را از لندن میشناختم. این دو با هم خیلی اختلاف داشتند. من سر ظهر دست هر دو را گرفتم و با هم بردم ناهار و تمام تلاشم را کردم که اینها را آشتی دهم»
منبع: کتابخانه شخصی پروفسور غفاری.
بررسی و تحلیل جغرافیایی طرح شهر جدید هشتگرد و ارزیابی نقاط قوت و ضعف آن
فاطمه قمردوست، بررسی و تحلیل جغرافیایی طرح شهر جدید هشتگرد و ارزیابی نقاط قوت و ضعف آن، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا، گرایش جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه جغرافیا، 1385.
چکیده پایان نامه: هدف پژوهش بررسی وضعیت جغرافیایی شهر جدید هشتگرد و تحلیل آن بر پایه معیار علمی می باشد و میزان موفقیت شهر در جذب جمعیت و اشتغالاست توجه به عامل جغرافیایی در مکان یابی شهرهای جدید از فاکتورهای اولیه وبنیادی در موفقیت یا عدم موفقیت این شهرهاست. و به روش نمونه گیری ومشاهده و مصاحبه انجام شده است. شهر جدید هشتگرد در ارتباط با مطالعاتجغرافیایی و محیطی که شامل (مناسب بودن خاک و اقلیم و شرایط مساعد برای ساخت و ساز وجود کوه های مرتفع - و مسیل های شمالی و جنوبی) از نظرمکان یابی دارای شرایط مناسبی برای شکل گیری و توسعه جدید می باشد و در حالحاضر در ارتباط با جذب جمعیت اضافی ما در شهر و غیرخوابگاهی بودن وخوداتکائی موفقیت چندانی را کسب نکرده است.
دکترعنایت الله شهیدی؛ گریزاز فلسفه به سوی تعزیه
دکتر عنایت الله شهیدی (1304 – 1382ش) استاد فلسفه اسلامی دانشگاه تهران و تعزیه پژوه نامدار ایران است که ریشه در روستای برغان از توابع شهرستان ساوجبلاغ دارد. پیش از این در یادداشتی با عنوان «یادی از دکتر عنایت الله شهیدی، تعزیه پژوه برجسته ساوجبلاغی» در همین وبلاگ درباره ایشان نوشته ام. این یادداشت را چند روز پس از درگذشت استاد شهیدی نوشتم که با عنوان «تولّد نوشته پس از مرگ مولف» در هفته نامه پیک آزادی (ش 53، 8 شهریور 1382، ص 5) منتشر شد. دکتر شهیدی از دهه چهل هجری شمسی به مطالعه جدّی درباره هنر تعزیه پرداخت. تحقیق او با نام «پژوهشی در تعزیه و تعزیه خوانی» با عنوان برترین پژوهش فرهنگی سال 1379 کشور برنده جایزه شد و نمایندگی یونسکو در ایران آن را چاپ کرد.
تعزیه در لغت به معنای سوگواری است و در اصطلاح به نوعی نمایش آیینی مذهبی بر اساس واقعه کربلا و شهادت امامان و دیگر وقایع مذهبی و قصه ها و داستان های تاریخی و اساطیری و عامیانه اطلاق می شود. در این کتاب موضوع های تاریخی، اجتماعی، فرهنگی، هنری و ادبی تعزیه و تعزیه خوانی در ایران به طور اعم، و تعزیه و تعزیه خوانی در حوزه جغرافیایی ـ فرهنگی تهران و نواحی پیرامون آن به طور اخص بیان شده است. کتاب پژوهشی در تعزیه و تعزیه خوانی: از آغاز تا پایان دوره قاجار در تهران، از مجموعه فرهنگ و مردم در سیزده بخش به تعزیه خوانی در دوره پیش از قاجار و نیز دوره قاجار؛ تعزیه خوانیهای تهران؛ شکل های تعزیه خوانی، مکان ها، اقسام تعزیه، اجرا کنندگان، رخت و لباس و اسباب؛ موسیقی تعزیه؛ منابع ادبی، زبان و ادبیات، شیوه گفتار؛ و شرح حال تعزیه خوانان و تعزیه گردانان پرداخته است. مظفر پاسدار شیرازی از نویسندگان سایت وزین «انسان شناسی و فرهنگ»، کتاب دکتر شهیدی درباره تعزیه را این گونه معرفی کرده است: ادامه مطلب...
نخستین شماره فصلنامه بهارستان هنر منتشر شد
نخستین شماره از فصلنامه بهارستان هنر از سوی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی منتشر شد. این مجله به صاحب امتیازی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، سردبیری دکتر حکمت الله ملاصالحی، معاون علمی شهرام زارع و معاون اجرایی حمید ملکیان منتشر شده است.
فهرست مقالات شماره اول بهارستان هنر به این قرار است: تأثیر نگارگری واقع گرایانه ایران دوره صفوی بر نگارگری طبیعت گرایانه دوره گورکانی هند/ سیامک علیزاده؛ چهره عارفان، حکیمان و عالمان در نگاره های عصر تیموری و صفوی/ زینب رجبی؛ بازی، پیشاخلاقیت و منشا هنر؛ جستاری در خاستگاه پیش از تاریخی هنر/ وحید عسکرپور؛ مطالعات بینافرهنگی هنر و پیشینه تحقیقاتی آن/ مقداد جاوید صباغیان و سید سعید سید احمدی زاویه؛ بررسی آثار حسین بهزاد مینیاتور براساس دوره های هنری و موضوع/ هادی رزاق زاده، محمد خزایی، اردشیر مجرد تاکستانی؛ اصول و زیبایی شناسی برآمده از آن در خوشنویسی/ محمد فدائی؛ هنرهای بومی و سنتی؛ وحدت فطرت با هنر/ سیده راضیه یاسینی؛ شاهنامه نویافته 1044ق؛ کابل/ محمود طاووسی و احمد نوید مشعوف؛ سیر تحول گل و مرغ سازی در نگارگری ایران و چین در قرون 7 تا 19 میلادی/ مهران هوشیار و المیرا صباحی نمین؛ آرایه های چوبی امامزاده شاهزاده حسین قزوین/ عاطفه سادات طراحی اسکویی، مهران هوشیار؛ نقاشی های دیواری خانه تاریخی قوام الدوله؛ نگاهی به جنبه های هنری و آسیب شناسی مرمتی/ لیلی زرقانی؛ جلد روغنی دیوان صافی در کتابخانه مجلس شورای اسلامی؛ حفاظت، مرمت و نگاهی به جنبه های زیبایی شناسانه/ حمید ملکیان.