پیشنهادهایی درباره گسترش صنعت گردشگری در محوطه ازبکی 

محمّد قربانی

کارشناس ارشد برنامه ریزی توسعه منطقه ای

پیرو اطلاع رسانی در وبلاگ «ساوجبلاغ پژوهی» در مورد اثر باستانی منحصر به فرد و ملّییعنی تپه ازبکی، و اینکه قرار است این مکان به یکی از قطب های گردشگری استان البرز تبدیل شود؛ بر خود دانستم با اندک بضاعت علمی، مطالبی چند پیرامون گردشگری (حفظ این میراث فرهنگی و بازشناسایی هویت ملّی و کسب درآمد از این طریق) به قلم تحریر بیاورم.

مقدّمه: با توجه به اهمیت روزافزون گردشگری در جهان و افزایش درآمد و اشتغال از این طریق، از آنجایی که صنعت گردشگری متشکل از اجزایی است، شناخت این اجزا و ارتباط آنها با هم (نگاه هماهنگ، یکپارچه، سیستماتیک، انعطاف پذیر) در توسعه گردشگری بسیار مهم است زیرا در هر برنامه ریزی ای شناخت اصول و چهار چوب و مفاهیم مرتبط با موضوع می تواند ما را در مسیر درست هدایت نماید.

اهمیت گردشگری: بدون شک امروزه صنعت توریسم به عنوان مهمترین صنعت جهان، رشد سریعی در توسعه اقتصادی جهان داشته که در نتیجه افزایش نرخ رشد سالانه در تولید ناخالص ملّی همچنین صادرات،خدمات و تجارت جهانی سهم گردشگران بین‌المللی در فعالیت اقتصادی جهان نیز به طور مداوم بالا رفته است. یکی از اثرات مهم اقتصادی این رشد سریع اشتغال زایی می‌باشد که در توسعه و گسترش فرصت‌های شغلی برای اقشار مختلف جامعه مؤثر بوده است. کشورها می توانند از طرق مختلف مانند کشاورزی، صنعت و تولید کسب درآمد نمایند؛ که هرکدام از آنها مستلزم وجود امکانات خاص و منابع است. بسیاری از جوامع از نظر کسب درآمد از طرق مذکور در وضعیت مناسبی قرار ندارند ولی تقریباً کلیه جوامع می توانند از طریق گردشگری کسب درآمد کنند و امکانات لازم برای گردشگری در هر کشور، به گونه ای خاص فراهم است. بنابراین با توجه به اهمیت گردشگردی نیازمند شناخت و برنامه ریزی علمی درباره گردشگری می باشیم. لذا با توجّه به این مطالب سیستم گردشگری به اختصار تشریح می گردد. سیستم گردشگری شامل دو بخش می باشد:

1. تقاضای گردشگری: شامل جمعیتی می شود که خواهان سفر هستند. اساس و پایه شکل گیری گردشگری جمعیتی است که خواهان گردشگری باشد. این جمعیت خواهان گردش دارای تعاریف و تقسیم بندیهای متعددی است که یکی از آنها متناسب با موضوح بحث ما، گردشگری میراثی است.

 گردشگری میراثی: گردشگری که جاذبه ها و منابع مرتبط با میراث و آداب و رسوم مردم یک منطقه را ترویج می نماید. این میراث می تواند در دو سطح مطرح شود: الف - سطح ملّی (شامل نواحی یا مناطقی است که دارای جاذبه ها و منابع با اهمیت ملی مرتبط با میراث آن کشور است) ب - سطح جهانی (مکان های طبیعی یا یادمان های فرهنگی دارای ارزش های جهانی منحصر به فرد).

2. عرضه گردشگری: شامل جاذبه و منابع، خدمات، حمل و نقل، اطلاع رسانی (تبلیغات) می باشد که هر کدام در زیر به اختصار شرح داده می شود:

2.1. انواع جاذبه و منابع: در رابطه با انواع جاذبه ها و منابع کشور ما دارای پتانسیل ها و ظرفیت های خوبی برای جذب گردشگران می باشد که از جمله مهمترین آنها در شهرستان نظرآباد منطقه باستانی ازبکی با قدمت 9 هزار ساله می باشد.

2.2. خدمات: شامل خدماتی از قبیل هتل داران، رستوران داران، تور گردانان، دفاتر خدمات مسافرتی، سرویسهای بهداشتی و عمومی و... می باشد. این امکانات می توانند در افزایش یا کاهش گردشگران نقش کلیدی داشته باشند. در زمینه ارایه خدمات به دلیل وجود ضعف ها و کاستی های فراوان نیازمند برنامه ریزی و سرمایه گذاری و جدیت فراوان برای رسیدن به حد مطلوب می باشیم.

33 حمل و نقل: توسعه زیر ساخت های حمل و نقل تاثیر عمده ای بر رشد و هدایت صنعت گردشگری دارد. فراهم بودن امکانات حمل و نقل مناسب، مطمئن، راحت و سریع و ارزان و ایمن پیش شرط توسعه گردشگری جمعی است. زیرا گردشگران در تصمیمات خود عواملی چون هزینه و زمان و امنیت را مد نظر دارند. در رابطه با زیرساخت های حمل و نقل نیز نیازمند کارهای جدّی در این حوزه هستیم.

4. اطلاع رسانی (تبلیغات): استفاده از عناصر تبلیغاتی همچون رسانه های جمعی مانند رادیو و تلویزیون، شبکه های اینترنتی، روزنامه ها، برشورها می تواند نقش به سزایی در شناساندن منابع و جاذبه های گردشگری و جذب گردشگر داشته باشد؛ که در بسیاری از این موارد نیز بسیار ضعیف عمل می کنیم.

امید است انشاء الله با توجّه به مختصر مطالب گفته شده با در نظر گرفتن یک چهارچوب علمی صحیح، هم در حفظ و پاسداری این میراث گرانقدر و شناساندن هویت ملّی و هم ایجاد اشتغال و درآمدزایی از این طریق کوشا باشیم.

پایان نامه ای درباره اثرات منطقه ای شهر جدید هشتگرد