اشاره: در اردیبهشت 1394 مقاله آقای طاهر اصغرپور از فرهنگیان اهل قلم و خوش فکر شهرستان نظرآباد در چهارمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت ارایه شد. ایشان متولّد 1353 و دارای کارشناسی ارشد علوم سیاسی از دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین است. در نشانی http://www.barabari1.blogfa.com/ دیگر نوشته های ایشان را هم بخوانید.
ناسیونالیسم مدنی و همبستگی ملّی در جمهوری اسلامی ایران
چکیده: در نظام بین الملل کمتر کشوری یافت می شود که شهروندان آن از هویت یکسانی برخوردار باشند. با توجه به اینکه در عصر مدرن بدون همبستگی ملّی، بقا و دوام نظام سیاسی دولت - ملت غیر ممکن است، لازمه همگرایی به رسمیت شناختن حقوق تمام گروهها با هویت های متنوع است. سابقه تاریخی مردم ایران در زندگی مسالمت آمیز اقوام و مذاهب در کنار یکدیگر و تاکید دین مبین اسلام بر حقوق و آزادی های فردی از طرفی و وقوع منازعات سیاسی با پس زمینه مذهبی در خاورمیانه و استقبال ایرانیان از گفتمان همگرایی بر اساس حقوق مدنی در طی دو دهه اخیر، از طرف دیگر، ما را بر آن می دارد که به دنبال همگرایی ملی در ایران باشیم. لازمه همگرایی ملّی در جوامع متکثر احترام به تمامی هویتهاست. قانون اساسی جمهوری اسلامی دارای اصولی است که ناظر بر حقوق مدنی شهروندان است ولی بنا به دلایلی معطل مانده است. در شرایط کنونی ایران، ناسیونالیسم مدنی با اهتمام به وجود تمامی هویتها و گروههای اجتماعی در چارچوب جامعه مدنی شرایط لازم را برای ایجاد همبستگی ملّی فراهم می کند.
حقوق و تکالیف زوجین در خانواده ایرانی (مطالعه موردی شهر هشتگرد)
اشاره: دکتر مهدی اصل زعیم از فعالان فرهنگی شهرستان های ساوجبلاغ و نظرآباد و دانش آموخته مقطع دکتری جامعه شناسی از دانشگاه حیدرآباد هند است. ایشان با همکاری دکتر علیرضا کلدی در مقاله زیر - که در مجله پژوهش نامه علوم اجتماعی به صاحب امتیازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار و مدیرمسئولی دکتر سیّدمحمّد صادق مهدوی منتشر شده - حقوق و تکالیف زوجین هشتگردی را مورد بررسی قرار داده است. ایشان لطف کرده و از پایان نامه کارشناسی ارشد بنده نیز به عنوان منبع استفاده کرده است: «عسکری، حسین (1384)، بررسی فقهی و حقوقی کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، دانشکده الهیات».
چکیده مقاله: حقوق و تکالیف در خانواده ایرانی به تناسب تغییر در ساختار درونی نهاد خانواده با تغییراتی روبرو گردیده که در این پژوهش این موضوع از سه منظر دین، قانون مدنی و عرف اجتماعی و فرهنگ عمومی نگریسته شده است. با مروری بر محتوای تفاسیر متون مقدس و آرای علمای دین، مفاد قانون مدنی جمهوری اسلامی و فحوای موجود در مصادیق فرهنگ عمومی آنچه مسلم می شود، سنگینی کفه حق به نفع مردان است که گاهاً این پدیده اجتماعی و محصول تاریخی با توجیحات ایدئولوژیک در سایه فرهنگ مردسالار ایران همراه می گردیده اما آنچه مسلم است زن ایرانی در سایه تحولات سیاسی، اجتماعی اخیر از ایستارهای گذشته فرسنگ ها فاصله گرفته و درجامعه در حال گذار ایران بازگشت به گذشته امکان پذیر نخواهد بود لذا در راستای تعدیل نظام حقوق و تکلیف مطابق با ساختار موجود، که عموماً قدرت چانه زنی زنان را در کسب قدرت در نهاد خانواده بیشتر کرده لازم است. سایر نهادهای اجتماعی از جمله دولت، آموزش و پرورش، دین، رسانه و... با نگرش احقاق حقوق اعضای خانواده در قالب مفهوم شهروندی خانوادگی اهتمام جدّی نمایند تا نهاد خانواده به عنوان نهادی مؤثر، بدون بروز تنش به کارکردهای تعریف شده خویش بپردازد زیرا در صورت عدم پذیرش واقعیتهای موجود، ساختارهای غیر قابل انعطاف برخی نهادها نخواهد توانست به نیازهای روز ایران پاسخی در خور دهد لذا جامعه ناگزیر به گذر از آن خواهد شد که ثمرات خوشایندی در پی نخواهد داشت. یافته های تحقیق نیز نشانگر این مهم است که زنان و مردان در حوزه نظری وارد عرصه های جدیدی از نگرش به زندگی مشترک و فاصله گرفتن از نقش های کلیشه ای شده اند منتهی در برخی متغیرها همچون ریاست مردان بر خانواده و یا انجام مشترک کارهای خانگی می توان تفاوت هایی را در گروه مردان و زنان مشاهده کرد لیکن با توجه به حضور گسترده زنان در عرصه های اقتصادی - اجتماعی پیش بینی می شود در آینده ای نزدیک ساختار خانواده ایرانی دستخوش تحولاتی جدّی گردد.
دیگر مقالات علمی - پژوهشی دکتر اصل زعیم:
بررسی عوامل فرهنگی - اجتماعی موثّر بر هویت اجتماعی جوانان (مطالعه موردی شهر هشتگرد)
هویت های قومی و معمای هویت ملّی
انتشار مقاله در فصلنامه میراث شهاب
شماره 78 فصلنامه «میراث شهاب» به صاحب امتیازی و مدیرمسئولی سیّد محمود مرعشی نجفی و سردبیری ابوالفضل حافظیان بابلی منتشر شد. در این شماره، مقاله ای با عنوان «دست نوشته های آیت الله العظمی مرعشی نجفی در گنجینه قرآن آستان مقدسه قم» به قلم استاد علی اکبری صفری منتشر شده است. ایشان متولّد سال 1355 در شهرستان نظرآباد واقع در استان البرز است.
انتشار مقاله در دوفصلنامه کتاب شیعه
شماره پنجم دوفصلنامه «کتاب شیعه» به مدیرمسئولی رضا مختاری مدیر مؤسسه کتاب شناسی شیعه منتشر شد. «علمای خاندان خاتون آبادی / میرمحمّد حسین خاتون آبادی (م 1151ق)» عنوان مقاله استاد صفری در این دوفصلنامه است. مصحح در مقدمه، هفت کتاب در مورد خاندان خاتون آبادی نام می برد. شرح حال مؤلف (متوفای 1151) که از دانشوران شیعی در اصفهان بوده، و آثاری از قبیل سبع مثانی را نگاشته است. محمدحسین خاتون آبای در این رساله، شانزده شخصیت علمی از بستگان پدری خویش را شناسانده که آنان در سده یازدهم و دوازدهم بوده اند. وی در پایان مختصری درباره خودش سخن گفته است.
چشم اندازسازی و ایجاد بنیاد نظرآباد
در یکی از روزهای اردیبهشت 1394 در فرهنگسرای مهر شهر نظرآباد، با مهندس جوانی آشنا شدم که دغدغه آبادانی و توسعه شهر نظرآباد او را واداشته که پایان نامه کارشناسی ارشد خود در رشته شهرسازی را به مطالعه زادگاهش اختصاص دهد. یک ساعتی با هم گفت و گو کردیم. بسیار خوشحال شدم که رویش های ارزشمندی در عرصه های علمی و فرهنگی شهرستان رخ داده است. در این مجال، مشتاقم که مخاطبان گرامی «وبلاگ ساوجبلاغ پژوهی» را با این مهندس کوشا و خلاق آشنا کنم.
مهندس سعید نصیری مجد (متولّد 25 فروردین 1366) کارشناسی ارشد شهرسازی گرایش برنامه ریزی شهری، از جمله پژوهشگران خوش ذوق شهرستان نظرآباد است. «ارزیابی راهبردهای موثّر بر مدیریت بحران (بلایای طبیعی)در طرح های توسعه شهری نمونه موردی: شهر نظرآباد»عنوان پایان نامه کارشناسی ارشد ایشان است. دکتر منوچهر طبیبیان استاد دانشگاه تهران و دکتر بهرام امین زاده عضو هیئت علمی دانشگاه بین المللی قزوین استادن راهنما و مشاور ایشان هستند. نگارش سه مقاله علمی داخلی و سه مقاله خارجی، تألیف کتاب های «پایداری اجتماعی در برنامه ریزی شهری» و «اصول شهرسازی سبز»، تدریس در موسسه های آموزش عالی غیاث الدین جمشید کاشانی و آبا، حضور در هفت کنفرانس علمی داخلی و خارجی از فرازهای قابل توجّه کارنامه علمی و پژوهشی مهندس نصیری مجد است. برخی از طراحی های ایشان در شهرستان نظرآباد از این قرار است: یادمان شهدای گمنام، مسجد جامع نظرآباد، مسجد محلّه ابراهیم جیل، نمای بیرونی مسجد صاحب الزمان محلّه رسالت، حسینیه سیّدجمال الدین، پارک های نگین، یادگار امام، فرهنگیان و... ادامه مطلب...
همه چیز برای زندگی، زندگی برای همه
کتاب «همه چیز برای زندگی، زندگی برای همه»، گوشه ای است از زندگی شادروان دکتر سید حمید میرخانی (پزشک نامدار ساوجبلاغی) که در 160 صفحه منتشر شده است. این کتاب بنا دارد آنچه را که دکتر میرخانی داشت و هرگز به زبان نیاورد، در کلام دیگران جستوجو کند.
در بخشی از کتاب آمده است: «حمید انسانی متعادل بود. در تمام این سالها به یاد ندارم خیلی ناراحت و شاکی و یا خوشحال و بی تاب دیده باشمش؛ به جز شبی که روز بعدش میخواست برای گذراندن دوره فوق تخصص به سوئد برود. شب ارتحال امام بود. مردم در مصلی جمع شده بودند. من که روز بعد همراه دوستان به مصلی رفتم، دیدم او از همه ما زودتر به مصلی رفته و تمام شب را تا سپیده دم نشسته و گریه کرده است. چشمهایش سرخ و متورم بود. آن هم شبی که روز بعدش عازم سفری طولانی بود و کارهای زیادی برای انجام دادن داشت. حمید عاشق امام بود و بی تابی اش را برای ایشان پنهان نمی کرد. در سال های ریاستش، چندین مرکز تحقیقاتی تاسیس کرد؛ مرکز تحقیقات قلب و عروق، مرکز تحقیقات سرطان، اعصاب و... فعالیتهایی که در این مراکز انجام می شود یا نتیجه گیریهای علمی حاصل شده از کیفیت بسیار بالایی برخوردارند و شاید در دانشگاههای کل کشور یک مرکز تحقیقاتی شبیه آنها وجود نداشته باشد. و باز افکار بلند و انسان دوستانه اوست که تبدیل می شود به بانک پیوند اعضا، بخش قلب اطفال، بخش های متعدد درمانی و نهایتا" در طول سالها مجتمع به مجموعه ای تبدیل می شود که ابعاد آموزش پزشکی در کشور را تحت تاثیر خودش می گیرد.
در جست و جوی هویت معماری معاصر ایران
مهندس احسان دانش فر (دانشجوی دکتری شهرسازی) از جمله پژوهشگران کوشا و توانای استان البرز و مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد هشتگرد است. این پژوهشگر جوان، هم اکنون سردبیری مجله «نقش پردازان شهر» را عهده دار است و دو مقاله ISI در مجلات علمی کشورهای کانادا و سوئیس به چاپ رسانده است. نگارش حدود 20 مقاله به زبان فارسی در نشریات تخصصی و پژوهشی، تدریس در دانشگاه های دولتی و غیردولتی، عضویت در چندین انجمن علمی و پژوهشی از جمله فعالیت های آموزشی و علمی او است.
وبلاگ «ساوجبلاغ پژوهی» ضمن آرزوی موفقیت، در این مجال کوتاه فقط به معرفی عناوین کتاب های ایشان بسنده می کند: «1. مفاهیم پایه در طراحی شهری، تبریز: انتشارات مهر ایمان، 1389؛ 2. طرح های خلاقانه معماری (نقد آثار فرانک گهری)، تبریز: انتشارات مهر ایمان، 1390؛ 3. آموزش اسکیس طراحی شهری، مشهد: انتشارات کلهر، 1390؛ 4. طراحی شهری، مفاهیم و کروکی ها، تهران: انتشارات سروش دانش، 1391؛ 5. اقلیم به زبان تصویر، مشهد: انتشارات کلهر، 1389؛ 6. آشنایی با معماری منظر (انسان و طبیعت)، تهران: انتشارات سروش دانش، 1391؛ 7. محله، شهر، شهرک، تهران: انتشارات سروش دانش (در دست چاپ)، 1391؛ 8. آشنایی با فرایند طراحی معماری (فلسفه و کانسپت)، تهران: انتشارات سروش دانش، 1391؛ 9. کارگاه طراحی شهری 1، تهران: انتشارات سروش دانش (در دست چاپ)، 1391؛ 10. پرسپکتیو غیرمعمارانه (همکاری در تالیف)، تهران: انتشارات سروش دانش، 1390.»
پژوهشگر ساوجبلاغی و جامعه شناسی روزگار خواجه شیراز
در 17 و 18 مهر 1391 «کنفرانس بزرگداشت حافظ و تعاملات فرهنگی ایران و هند» با همکاری خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران در بمبئی، کنسولگری ایران در حیدرآباد، دانشگاه حیدرآباد (مرکز مطالعات ادبیات تطبیقی) و اتحادیه انجمن اسلامی دانشجویان شبه قاره هند در در دانشگاه حیدرآباد برگزار شد. آقای مهدی اصل زعیم - از فعالان فرهنگی شهرستان های ساوجبلاغ و نظرآباد - که هم اکنون دانشجوی دکترای جامعه شناسی در دانشگاه عثمانیا (حیدرآباد هند) است؛ با نگارش مقاله ای با عنوان «جامعه شناسی تزویر و ریا و بانگ خواجه شیراز» در آن کنفرانس فرهنگی شرکت کرد. با آرزوی توفیق برای ایشان، چکیده مقاله مورد اشاره را با هم می خوانیم:
* * * *
دلایل جامعه شناختی تزویر و ریا را باید در لابلای موانع اجتماعی دستیابی به اهداف و مکانیزم های رسیدن به پاداش های رسمی در فضای تنگ اجتماعی، که هنجارهای رسمی چنان فربه شده اند که جای را بر سایر سبک های زندگی تنگ کرده اند، جستجو کرد. لذا می توان با نگاهی به نظرات کارکردگرایانه پارسونز و بهره گیری از نظریه های جورج هربرت مید و اروینگ گافمن در مکتب کنش متقابل نمادین، این پدیده را تحلیل کرد. در این مقاله که از نوع تحقیقات ثانوی بوده و از روش اسنادی استفاده شده است، نگاهی گذرا بر شرایط اجتماعی قرن هشتم شیراز، حوادث پرفراز و نشیب و نوع حکومت مستقر و ارتباط آن با نهاد دین و رویکرد ابزاری حاکم سیاسی به شریعت به عنوان لایه بیرونی دیانت، گردهم آوردن اربابان دیانت قشری نگر و زاهدان ریایی گردیده است تا از این رهگذر روشن شود، چگونه نظام اجتماعی و متولیان آن، اعضای جامعه را به سمت و سوی رفتارهای دوگانه هدایت می کنند که می توان آنها را با تئوری ساختار شخصیت مید و رفتار نمایشی گافمن در دو بخش جلو و پشت صحنه برای رسیدن به اهداف فردی و گروهی تبیین کرد. در شرایط زمانه حافظ که ریاکاران و قشری نگران در دین ارج می بینند و عاقلان و دانایان سر در گلیم دارند و زبان در کام، این رند خرابات نشین توانسته هم خود را از زشتی ها و پلشتی های روزگار پاک نگه دارد و هم با بانگ رسای خویش، کوس رسوایی شیخ و زاهد و صوفی و محتسب را با هم به صدا درآورد آنگونه که تاکنون طنین اش جان افزاست و هشیاری بخش.
کلید واژه ها: حافظ، تزویر، ریا، زاهد، صوفی، محتسب، شیخ، خودکامگی.
دکتر افسانه نجم آبادی؛ تاریخ پژوه زنان روزگار قاجار
دکتر افسانه نجم آبادی از نوادگان «شیخ هادی نجم آبادی» در سال 1325 خورشیدی در تهران متولد شد. تحصیلات ابتدایی تا متوسط خود را در تهران گذراند. وی رشته فیزیک را در دانشگاه تهران برگزید. دو سال آخر دوره تحصیلی خود در همین رشته تا مقطع فوق لیسانس در دانشگاه هاوارد سپری و دوره دکتری خود را در رشته جامعه شناسی دانشگاه منچستر انگلیس سپری کرد و از پایاننامه خود با عنوان «اصلاحات ارضی و تحولات اجتماعی در ایران» با راهنمایی پروفسور «تئودور شنین» دفاع نمود. وی در طول زندگی زندگی خود، فعالیتهای اجتماعی و علمی را با هم در آمیخت و از هر کدام برای دیگری بهره جست. از دغدغه اصلی وی نقش زنان ایرانی در تحولات تاریخ معاصر به ویژه در دوره قاجار و انقلاب مشروطه است. نجم آبادی پس از 9 سال تدریس در رشته مطالعات زنان در دانشگاه «بارنارد»، از سال 1380 تا کنون به عنوان استاد تاریخ در دانشگاه هاروارد مشغول به تدریس است و علاوه بر دروس تاریخ، مطالعات زنان و تاریخ جنسیت را نیز درس میدهد. وی همچنین رییس کمیته برنامه مطالعات زنان و جنسیت این دانشگاه است.
دکتر نجم آبادی در یکی از آثار خود به زبان انگلیسی با عنوان «دختران قوچان: جنسیت و خاطره ملی در تاریخ ایران»، سعی کرده به کمبودهای بسیاری از آثار تاریخ معاصر ایران در مورد عوامل ناشناخته و پنهان یا حلقه گمشده بپردازد. نجم آبادی در این کتاب بر مبنای شواهد و مدارک تاریخی، فروش دختران قوچان را به عنوان یکی از عوامل اصلی موتور حرکت اولیه یا حلقه گمشده انقلاب مشروطه معرفی کرده است. دیگر تألیفات وی عبارتاند از: معایب الرجال، (سوئد 1992م)؛ زنان شرقی: اسنادی درباره دومین کنگره زنان شرق نشر شیرازه 1384ش و... از وی مقالاتی با عنوان: «زنان در برابر چالشهای زنان و مدرنیته ایرانی» در مجله زنان به چاپ رسیده است. همچنین ایشان به نقد بیش از هفت کتاب از جمله «حجابها و گفتارها» از فرزانه میلانی، «دختران ایران» از ستاره فرمانفرمایان، «ایران بین دو انقلاب» از آبراهامیان پرداخته است. وی مدیر پروژه «دنیای زنان در عصر قاجار» میباشد. حامیان این پروژه عبارتند از: دانشگاه هاروارد، بنیاد سراسری علوم انسانی (موقوفه ملی علوم انسانی) بنیاد آیلکس، بنیاد خانوادگی فلورا.
پروفسور ابوالقاسم غفاری؛ یک زندگی پربار در خدمت دانش
چندی پیش یکصد و پنجمین زادروز پروفسور ابوالقاسم غفاری بود. ایشان متولد سال 1285 خورشیدی در یک خانواده اهل روستای فشند از توابع شهرستان ساوجبلاغ است. کسی که سابقه تدریس در دانشگاه های تهران، لندن، آکسفورد، پرینستون و واشنگتن گرفته تا فعالیت پرثمرش در برنامه سفر به ماه (آپولو) و ملاقاتهایی را نیز که با نامآورانی همچون آلبرت اینشتاین، رابرت اوپنهایمر، سیدنی چاپمن، لویی دوبروی، محمد عبدالسلام و آبراهام پایس در کارنامه پر افتخار خود دارد. «وبلاگ ساوجبلاغ پژوهی» یک عمر تلاش بیشائبه این دانشمند بزرگ را خاضعانه ارج می نهد. یادآوری می شود که زندگی نامه ایشان قبلا" در همین وبلاگ درج شده و به زودی مطلب دیگری در این باره منتشر خواهد شد.
مهندس شهره شهیدی؛ بانویی مترجم از خاندان برغانی
خانم مهندس شهیدی متولد 1332 خورشیدی (بانویی فرهیخته از خاندان برغانی های ساکن در شهر قزوین) در سال 1350 با اتمام دوره متوسطه و ورود به دانشگاه، در سال 1356، از رشته مهندسی متالوژی دانشگاه صنعتی شریف فارعالتحصیل شد و از آن سال تاکنون در مشاغل مختلفی همچون دستیار تحقیقاتی دانشکده متالوژی دانشگاه صنعتی شریف و مسؤلیت هماهنگی پروژههای فی ما بین سازمان گسترش و سازمان UNID0 و عضویت در هیات اجرایی جامعه ریختهگران ایران به خدمت اشتغال داشته است. برخی از آثار ایشان عبارتند از: 1. ترجمه مقالاتی در زمینه آهنگری و ریختهگری، چاپ شده در مجله ریختهگری؛ 2. ترجمه مقالاتی در زمینه مواد چاپ شده و مجله ماشین سازی اراک؛ 3. ترجمه کتاب «متالوژی مکانیکی» (نوشته جورج ای دیتر، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، 1369، 906 صفحه) که در سال 1371 کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شد.
کتاب «متالوژی مکانیکی» برای استفاده دانشجویان سال اول کارشناسی ارشد مهندسی متالوژی یا مکانیک و همچنین برای مهندسانی که در صنعت اشتغال دارند، نوشته شده است. چون بیشتر دانشگاه ها دورههایی برای تدریس متالورژی مکانیکی یا خواص مکانیکی گذاشتهاند و مباحث این دورهها و زمینه دانشجویانی که آنها را میگذرانند خیلی متفاوت است، بنابراین اکنون هیچ چیز از کتاب درسی استاندارد شدهای در مورد متالورژی مکانیکی مفیدتر نیست. چشم انداز و وسعت این کتاب حاوی مباحثی است که این نیازهای مختلف را برآورده سازد. مراجعی که در این کتاب ذکر شده از مراجع متداول در یک کتاب درسی معمولی بیشتر است. این مراجع امکان دستیابی به تحلیل ها و استخراج هایی بیش از آنچه ذکر شده را فراهم میکند و کلیدی است برای دستیابی به اطلاعات بیشتر درباره نکات جزئی و بحثانگیز و تاکید بر مقالات مهمی که درخور مطالعه بیشترند. علاوه بر این در پایان هر فصل کتاب شناسی منابع عمومی آورده شده است. در انتهای کتاب، مجموعهای از مسایل آمده است که در مرحله نخست برای استفاده خواننده درگیر در صنعت و کسی که میخواهد اطلاعات خود را در زمینه مواد بررسی کند مفید است.