در چهاردهم خرداد 1398، یازده تشکّل و 578 تن از فعالان فرهنگی گیلانی و غیرگیلانی طی نامه ای سرگشاده به شورای اسلامی شهر رشت، خواستار مرمت خانه حاج میرزا خلیل رفیع و راه اندازی خانه مشروطه گیلان شدند. پیشنهاد دهنده نگارش این نامه سرگشاده، آقای هومن یوسفدهی پژوهشگر تاریخ و مدیر موزه خوشنویسی ایران است. حسین عسکری (البرزپژوه) از جمله امضا کنندگان این نامه است. متن کامل نامه به همراه اسامی، در روزنامه گیلان امروز (شماره 5219، دوشنبه 20 خرداد 1398، صفحه 3) منتشر شده است.
__________________
نامه سرگشاده 578 نفر از اهالی فرهنگ و هنر و 11 انجمن و موسسه به اعضای شورای شهر رشت:
با مرمت عمارت حاج میرزا خلیل رفیع، خانه مشروطه گیلان را تشکیل دهید
گیلان امروز - 578 نفر از اهالی فرهنگ و هنر و 11انجمن و موسسه در نامه‌ای سرگشاده به اعضای شورای اسلامی شهر رشت خواستار مرمت خانه حاج میرزا خلیل رفیع و راه‌اندازی خانه مشروطه گیلان شدند . متن نامه به این شرح است:
اعضای محترم شورای اسلامی شهر رشت
با سلام و احترام. به پیوست متن درخواست و اسامی 578 تن از هموطنان گیلانی و غیرگیلانی و 11 انجمن و موسسه و نهاد که در فضای مجازی موافقت خود را با محتوای آن اعلام کرده‌اند، تقدیم می‌گردد. با تشکر.
هومن یوسفدهی
پژوهشگر تاریخ و ادبیات
مدیر موزه خوشنویسی ایران
نگاهی به کتیبه های تاریخی استان البرز
کتیبه، نوشتاری بر روی ماده بادوام است. فن و هنر ساخت آن را کتیبه نگاری گویند. به دیگر سخن، کتیبه اسمی عربی است که به مفهوم سنگ نوشته، کتابت، نوشته خطی، اهداییه، تقدیم نامه، نوشته ای بر بدنه کوه یا تخته سنگ، حاشیه دور سردر عمارت ها، دیوار مساجد، آرامگاه ها و بقعه ها، گوشه های پارچه ای همچون سفره، بیرق، جامه، جامه خانه کعبه، زرین پوش اسب، پوشش تکیه ها و اماکن متبرکه آمده است. در استان البرز تعدادی کتیبه های تاریخی متعلّق به دوره اسلامی به چشم می خورد که روایتگر دیرپایی فرهنگ کتابت در این استان است.
محوطه باستانی ازبکی نماد فرهنگ و تاریخ البرز شد
کد خبر: 83063776 | تاریخ خبر: 21/07/1397 - 10:46
کرج- ایرنا- نویسنده و البرزپژوه البرزی گفت: محوطه باستانی ازبکی از سوی بنیاد البرزشناسی به عنوان نماد فرهنگی و تاریخی این استان معرفی شد.دکتر حسین عسکری روز شنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: تاریخ هر ملتی شناسنامه آن ملت است زیرا هر موجود بدون شناسنامه، گمنام و بی اعتبار خواهد بود. وی اظهار داشت: بر همین مبنا، دانستن و داشتن تاریخ از بایسته های زندگی انسان است؛ بدون تردید آشنایی با تاریخ ایران برای هر ایرانی امری ضروری است و برای زندگی بهتر و آگاهانه تر باید دانست که چه تجربه هایی بر ملت ما رفته و چه میراثی برجای مانده است.
وی گفت: تپه ازبکی، محوطه باستانی گسترده ای با ده تپه در شهرستان نظرآباد واقع در استان البرز است که 6 تپه از آن به نام های دژ مادی (تپه مرتفع)، یان تپه، جیران تپه، دوشان تپه، مارال تپه و گوموش تپه از سوی باستان شناسان شناسایی و کاوش شده است. عسکری ادامه داد: این محوطه باستانی برای نخستین بار در سال 1348 مورد شناسایی قرار گرفته و در سال 1352 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. وی افزود: آثاری به هم پیوسته از هزاره هفتم پیش از میلاد مسیح تا دوره اسلامی (ایلخانیان) در این محوطه قابل مشاهده است. این البرزپژوه بیان داشت: از شگفتی های این محوطه باستانی می توان به کشف کهن ترین خشت های دست ساز بشر با قدمت 9 هزار ساله، معبد رنگین یان تپه، دست یابی ساکنان پیش از تاریخ این محوطه به سیمان، لوح آغاز عیلامی (سند همکاری تجاری ازبکی و شوش در هزاره چهارم پیش از میلاد مسیح)، بناهای آریایی های اولیه، شهر و دژ مادی، دیوارهای دورنگ مادی، کشف نخستین پیکره سنگی دوره مادها و فرهنگ سفال آلویی اشاره کرد.
وی گفت: با نتایج 6 فصل کاوش علمی متناوب بین سال های 1377 تا 1384 که به همت بلند چهره ماندگار باستان شناسی ایران دکتر یوسف مجیدزاده انجام شده، می توان تاریخ و تمدن ایران را مورد بازخوانی و بازنویسی قرار داد. عسکری اضافه کرد: به همین دلیل در سال های اخیر نتایج کاوش های محوطه اربکی در منابع علمی داخلی و خارجی منعکس شده است. وی افزود: از آن جمله می توان به کتاب های درسی رشته باستان شناسی که از سوی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت) منتشر شده اشاره کرد. عسکری بیان داشت: به طور مثال در کتاب «باستان شناسی ماد» نوشته کاظم ملازاده که در سال 1393 منتشر شده، به ویژگی های ارزشمند شهر و دژ مادی محوطه ازبکی در 16 صفحه همراه با عکس و طرح اشاره شده است. وی گفت: یا در کتاب های «اطلس باستان شناسی ایران» و «سفال دوره نوسنگی در فلات مرکزی ایران» نوشته دکتر صادق ملک شهمیرزادی و کتاب «شکل گیری و توسعه آغاز نگارش در ایران» نوشته دکتر مرتضی حصاری و کتاب «عصر آهن ایران» نوشته دکتر حسن طلایی نتایج کاوش های محوطه ازبکی منعکس و مورد تحلیل قرار گرفته است.
عسکری گفت: انجام پژوهشی با عنوان «نقش محوطه باستانی ازبکی در بازخوانی تاریخ و تمدن ایران»، ثبت محوطه ازبکی در فهرست آثار جهانی یونسکو، اجرای طرح جامع گردشگری و تبدیل این محوطه به قطب گردشگری البرز، معرفی محوطه ازبکی در کتاب های درسی دانش آموزان مقاطع مختلف، راه اندازی و تأسیس موزه و مرکز مطالعات باستان شناسی و ساخت هتل و امکانات رفاهی برای اسکان گردشگران ایرانی و خارجی، می تواند به حفظ و معرفی این محوطه ارزشمند و همچنین توسعه استان البرز منتهی شود. حدود 101سال پیش در تاریخ بیستم مهرماه سال 1296دبستان برزگران در کرج تأسیس شد و سالگرد تأسیس آن به‌عنوان روز ملی البرز انتخاب شده است. 6156/ 6155 انتهای پیام /*
خبر فوق در وب سایت خبرگزاری ایرنا
کرج، 21 مهر 1397، دریافت یادمان روز ملی البرز از دست فرزند شادروان دکتر محمود حسابی
یادمان روز ملی البرز
دشت نظرآباد یکی از مهمترین حوزه های فرهنگی در مرکز فلات ایران به شمار می آید. شکل گیری و گسترش و تحول فرهنگ های پیش از تاریخی در این منطقه تابع الگوهای مشترکی با سایر حوزه های فرهنگی مرکز فلات ایران است. انسان تنها موجود با شعوری است که قادر است به مطالعه در احوال خود بپردازد و در پی شناخت فرهنگ و مراحل آغازین زندگی خویش برآید. درست است که محوطه های پیش از تاریخی چون سیلک کاشان، چشمه علی ری و حصار دامغان در مرکز فلات ایران به دلیل مطالعات باستان شناختی که حدود هشتاد سال پیش در آنها انجام گرفته از شهرت جهانی برخوردار هستند، اما مطالعات دهه های اخیر نشان داده که محوطه عظیم پیش از تاریخی ازبکی در دشت نظرآباد نه تنها گسترده ترین که مهمترین آنها بوده است.
محوطه ازبکی با طول جغرافیایی 34/50 درجه و عرض جغرافیایی 58/35 درجه در شهرستان نظرآباد و در 85 کیلومتری شمال غرب تهران واقع شده است. ارتفاع زمین های این روستا از سطح دریا 1188 متر است. محوطه باستانی ازبکی در سال 1348 خورشیدی مورد شناسایی قرار گرفته و در سال 1352 به شماره 955 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. کاوش های باستان شناختی در محوطه ازبکی از سال 1377 تا 1384 خورشیدی ادامه یافت و در سال های 96، 93، 1391 خواناسازی، مرمت و ساماندهی به منظور حفاظت بیشتر در محوطه انجام شد. از مهمترین یافته ها در محوطه باستانی ازبکی می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- خشت های دست ساز نه هزار ساله در یان و جیران تپه، جالبترین اثر معماری بدست آمده کف های ساروجی در یان و جیران تپه در هزاره هفتم پیش از میلادکه در در آن دوره به استفاده از خاک سیمان پی برده اند.
- از مهمترین یافته های باستان شناختی در یان و جیران تپه بناهای یادمانی می باشد که به لحاظ پلان معماری کاملا مشابه با بنای یادمانی تپه زاغه در دوره ای همزمان در دشت قزوین می باشد.
- یکی دیگر از شاخصه های محوطه باستانی ازبکی ظرف سفالی است که از بنای یادمانی یان تپه بدست آمده است که طرح و نقش روی این ظرف بسیار شاخص می باشد که طبق نظر دکتر مجیدزاده به فلسفه حیات شهرت یافته است، نقش یک انسان، بز، گیاه و یوزپلنگ می باشد که چرخه طبیعت و حیات را نشان می دهد.
- یکی دیگر از شاخصه های محوطه باستانی ازبکی مارال تپه میباشد که با توجه به داده های باستان شناختی بسیار حائز اهمیت است زیرا در این تپه آثاری چون لوح آغاز عیلامی بدست آمده که نشان دهنده ارتباطات فرهنگی بوده و همچنین در لایه های پائین تر دو دوره فرهنگ سفال آلویی بدست آمده است که در جای خود بسیار اهمیت دارد بحث برانگیز می باشد.
- دوشان تپه به لحاظ معماری شاخص عصر آهن بسیار حائز اهمیت بوده است.با توجه به شواهد معماری از قبیل وسعت فضاهای معماری، ضخامت دیوارها، وجود تالارهای ستوندار، نبود تاسیساتی مانند انباری، محلی برای پخت و پز، سیلو برای نگهداری غله و شاید از همه مستدل تر عدم تدفین در زیر کف فضاهای معماری در این ساخت و سازها در مجموع اشاره در کاربرد عمومی و اداری آنها دارد.
- شاخص ترین بنا در محوطه باستانی ازبکی دژ مادی می باشد. دژ ازبکی اثر معماری تقریبا سالمی است که نه تنها یکی از مدارک نادر تاکنون شناخته شده از دوران مادها در ایران است بلکه به یقین ویژگی های اصیل تری از معماری نخستین فرمانروایان آریایی در ایران را به دست می دهد و در واقع رنگ و بوی مادی بیشتری دارد.و همچنین با توجه به کاوش سه ترانشه در اطراف دژ و داده های باستان شناسی، شهر مادی نیز بدست آمده است که در نوع خود بی نظیر است.
در اواخر سال 1396 مجموعه هفت پناهگاه صخره ای روستای سُرهه از توابع شهرستان ساوجبلاغ متعلق به دوره پارینه سنگی میانه و جدید در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. با ثبت این پناهگاه‌ها، قدمت زیست انسانی در استان البرز به 50 هزار سال پیش رسید. حمید حریریان دانش آموخته کارشناسی ارشد باستان شناسی با همکاری اداره کل میراث فرهنگی استان البرز، پرونده ثبتی این آثار را انجام داده است.
تصویری دیگر از پناهگاه های صخره ای سرهه در شهرستان ساوجبلاغ
عکس ها از: جعفر کوهزاده
مادها از قبایل آریایی بودند که در هزاره نخست پیش از میلاد مسیح به تدریج در ولایات ایران ساکن شدند، ولایاتی که از منطقه «ری» آغاز شده و به طرف مغرب تا ارتفاعات زاگرس و از طرف شمال و شمال غربی تا حدود «رود کورا» پیش می رفته است. با این که مطالعه و پژوهش در محوطه های دوره ماد از جمله «گودین تپه»کنگاور، «نوشیجان تپه» ملایر، «تپه هگمتانه» همدان، «تپه باباجان» نورآباد و «تپه حسنلو» ارومیه اطلاعات خوبی از جزئیات معماری این دوره در اختیار باستان شناسان نهاده، اما تاکنون شواهدی از یک شهر مادی در این مکان ها به دست نیامده است. برای نخستین بار در تاریخ باستان شناسی ایران، یک شهر مادی به وسعت یک کیلومتر در یک کیلومتر در محوطه باستانی ازبکی واقع در شهرستان نظرآباد از توابع استان البرز به همت استاد دکتر یوسف مجیدزاده (چهره ماندگار باستان شناسی ایران) کشف شد که تاکنون مشابه آن در هیچ یک از محوطه های باستانی منسوب به مادها مشاهده نشده است. در مرکز این شهر بر روی بقایای باستانی در تپه مرتفع، قلعه ای به وسعت 950 متر مربع با حصاری به قطر 5 متر ساخته شده است. این دژ و شهر پیرامون آن، شرقی ترین اثر شناسایی شده مادی در فلات مرکزی ایران است؛ چون در متون تاریخی به حضور مادها در بخش هایی از شمال شرق ایران اشاره شده است، اما کشف آثار اداری مادها در 80 کیلومتر غرب تهران برای نخستین بار صورت می گیرد. در نوروز 1397 در این باره با محمد رضا جعفری فیلمساز جوان نظرآبادی گفت و گو کرده ام.
_________________________________
مقاله ام درباره آثار مادی ازبکی، چاپ شده در روزنامه ایران
گفت و گویم با محمدرضا جعفری درباره آثار آریایی ها در محوطه ازبکی
دژ مادی بر فراز تپه مرتفع محوطه باستانی ازبکی
امضای مهندس علی اصغر مونسان معاون رییس جمهوری و رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور و دکتر محمدعلی نجفی استاندار البرز بر پوستر فراخوان فرصت های سرمایه گذاری در بخش های گردشگری، صنعت و کشاورزی شهرستان نظرآباد از توابع استان البرز که در 27 اسفند 1396 از آن رونمایی شد.
شغل و طبقه اجتماعی مرده بر روی سنگ قبر
تصاویر تعدادی از آرامگاه های قدیمی موجود در محوطه امامزاده جعفر واقع در جنوب شهر قدیم هشتگرد (مرکز شهرستان ساوجبلاغ) که توسط خانم رویا محمودی تهیه شده است. نقوش و حجاری های روی این سنگ ها، نشان دهنده شغل و طبقه اجتماعی صاحبان قبور است. متاسفانه در سال های اخیر، تعدادی از این سنگ ها مفقود شده است.
گفت و گوی #حسین_عسگری با صفحه اینستاگرام «نظرآباد را باید دید» به مدیریت علی عسگری، درباره اهمیت ملّی و جهانی محوطه باستانی ازبکی از توابع شهرستان نظرآباد واقع در استان البرز. متن کامل این گفت و گو به زودی در همان صفحه منتشر خواهد شد. محوطه باستانی ازبکی، از اول تا سیزدهم فروردین 1396 برای بازدید علاقه مندان بازگشایی شده است.
جهت مشاهده بخشی از این گفت و گو اینجا را کلیک کنید
نظرآباد را باید دید در اینستاگرام
