هافبک تیم مغلوب قم در فخرایران

عکسی دیدنی فوق، متعلق به روز برگزاری مسابقه دوستانه فوتبال بین تیم‌‌های کارگری فخرایران و تیم منتخب شهرستان قم است. در 26 شهریور 1344 مسابقه دوستانه ‌ای بین تیم‌‌ های فوتبال کارگری فخرایران (از توابع شهرستان نظرآباد واقع در استان البرز) و منتخب شهرستان قم در زمین خاکی شهرک فخرایران برگزار شد. در این مسابقه، تیم فخرایران با نتیجه 2-1 به پیروزی رسید. مرحوم حاج سید احمد خمینی (متولد  24 اسفند 1324 در قم - درگذشت 25 اسفند 1373 در تهران) دومین فرزند امام خمینی (بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران) در این بازی، در پُست هافبک بازی می کرد. این عکس برای نخستین بار، به همت حسین جوادان و با استفاده از آلبوم عکس رجب علی کیان در وبلاگ ساوجبلاغ پژوهی منتشر می شود.

تیم فوتبال شهرستان قم، سید احمد خمینی (نفر سوم ایستاده از سمت چپ)

 احمدآباد، سرگذشت فلسطین، دکتر مصدق و آیت الله هاشمی رفسنجانی

یکی از نامه‌های مهم و تاریخی دکتر محمّد مصدق نخست‌وزیر نهضت ملّی ایران، درباره سرگذشت فلسطین است. این نامه در 11‏  ‎ ‎آذر 1343 از روستای احمدآباد (تبعیدگاه و مدفن مصدق) خطاب به شیخ مصطفی رهنما بنیان‌گذار حزب وحدت مسلمین نوشته شده است. دکتر مصدق در این نامه، مبلغی پول را برای خرید کتاب «سرگذشت فلسطین یا کارنامه سیاه استعمار» ترجمه آیت‌الله علی‌اکبر‌هاشمی رفسنجانی و توزیع آن در بین علاقه‌مندان اختصاص داده است.‏

‏ در این نامه آمده است: «از کتاب سرگذشت فلسطین بسیار استفاده نمودم و حیفم آمد که این کتاب در گوشه‌ای بماند و مورد استفاده قرار نگیرد. این است که چک ناقابلی را تقدیم می‌کنم که بتوانید از آن بیشتر ابتیاع فرمایید و آن را در معرض استفاده عموم قرار دهید.» کتاب «القضیه الفلسطینیه یا سرگذشت فلسطین» نوشته اکرم زعیتر‎ ‎‏(درگذشت 1375ش) سفیر وقت اردن‌ در ایران، تاریخچه فلسطین را از زمانی که یهود شکل گرفته، بیان کرده است. هم اکنون این کتاب در ایران به چاپ ششم رسیده است.‏‎

‎‏آیت‌الله‌‌هاشمی رفسنجانی در آذر 1392 در دیدار شرکت‌کنندگان در «نشست هم‌اندیشی علمی پژوهشی روز جهانی همبستگی با ملّت فلسطین» در این باره گفته است: «دکتر محمّد مصدق نیز که در سال 1343ش در احمدآباد مستوفی؟ محبوس بود، با مطالعه کتاب سرگذشت فلسطین گفت که از آن نهایت استفاده را کردم و حیف است که این کتاب در گوشه‌ای بلامطالعه بماند.» گفتنی است احمدآباد مستوفی واقع در شهرستان اسلام‌شهر غیر از احمدآباد مصدق از توابع شهرستان نظرآباد واقع در استان البرز است.‏ ادامه مطلب...

کارخانه ای در البرز که برگی از تاریخ معاصر ایران است 

«شرکت ریسندگی و بافندگی فخرایران» یا «کارخانه نمازی» در سال 1333 خورشیدی به همت حاج محمد نمازی (زاده 1275 در شیراز، درگذشت 1351 در شیراز) در شهرستان نظرآباد از توابع استان البرز تاسیس شد و در سال 1335 با حضور دکتر علی امینی به بهره برداری رسید. کیفیت پارچه های تولیدی آن به حدی بود که لباس فرم ارتش را تامین می کرد و به خارج هم صادرات داشت. سرگذشت این کارخانه شنیدنی و در واقع برگی از تاریخ ایران معاصر است.

1. حاج محمد نمازی فرزند حاج محمد حسن، دوران کودکی را در هند و چین گذراند. سالهای جوانی را در شیراز و تهران سپری  کرد. در سال 1303 به قصد سیاحت به آمریکا رفت، اما این سفر، سرنوشت او را تغییر داده و نزدیک به سی سال در آنجا ماند. پس از موفقیت در فعالیت های اقتصادی، در سال 1323 به ایران بازگشت. اگر چه نیت اصلی وی ایجاد مجتمع بهداشتی و درمانی بود، اما در سفر به ایران با پدیده نامناسب آب آشامیدنی برخورد کرد و تصمیم گرفت علاوه بر ساخت مجتمع درمانی، آموزشی (بیمارستان نمازی) نسبت به انجام سیستم مناسب آب لوله کشی نیز اقدام کند. برنامه لوله کشی در سال 1327 تکمیل شد. او همچنین در سال 1328 بنیاد خیره ای به نام «بنیاد ایران» در واشنگتن تاسیس کرد. گفتنی است حاج محمد نمازی در آن موقع 30 میلیون تومان برای رفع مشکلات و عمران شیراز کمک کرده بود. ادامه مطلب...

جشن عروسی و رسم به حمام بردن داماد در شهر نظرآباد در نیم قرن پیش

عیمانوئل عافار از دانشجویان دانشگاه ملی ایران (شهید بهشتی فعلی) که جهت نگارش پایان نامه خود در سال 1350به نظرآباد آمده این مراسم را اینگونه توصیف می کند: «در نظرآباد شب اول عروسی چهار جوان که (داماد قارداشی) خوانده می شوند داماد را به حمام می برند و بعدازظهر عده ای از زنان عروس را به حمام می برند و در موقع خروج عروس از حمام گوسفندی پیش پایش قربانی می کنند  . در این موقع داماد را برای بار دوم به حمام می برند و پس ازخروج بر سر و رویش نقل و گلاب می ریزند و به خانه پدرش می برند. داماد پس از دست بوسی پدر به همراهی آن چهار جوان به خانه تمام فامیل برده می شود و هریک از فامیل به عنوان شیرینی مبلغی به داماد می دهند و در پایان داماد را به خانه کدخدا می برند. کدخدا به طور معمول50 ریال به عنوان شیرینی به داماد می دهد و در عوض داماد را در قبال   4 تا 5 مرغ به دامادبرادرها می فروشد. بعد از خاتمه مراسم داماد حق ورودبه خانه خود راندارد بلکه مجبور است به خانه یکی از دامادبرادرها برود. موقعی که دامادبرادرها داماد را به خانه بردند جیب هایش را خالی می کنند و کلیه پول هایی را که فامیل هایش به او داده اند برداشته و فقط 20 ریال در جیبش باقی می گذارند تا داماد آن پول را در شب زفاف به عروس بدهد.»

 متن: حسین عسکری، دشتی به وسعت تاریخ / عکس: صفحه اینستاگرام علی عسگری (نظرآباد را باید دید).

بازخوانی خاطرات یک خبرنگار خارجی از خانه دکتر مصدق

خبرگزاری مهر: پژوهشگر و نویسنده البرزی به بازخوانی خاطرات بازدید «استیون کینزر» خبرنگار ارشد روزنامه نیویورک تایمز از خانه «دکترمحمد مصدق» پرداخت. امروز بیست و هشتم مرداد یکهزار و سیصد و نود و پنج است و درست 67 سال از کودتای 28 مردادماه 1332 می گذرد، دکتر محمد مصدق پس از پایان محاکمه در دادگاه نظامی رژیم شاهنشاهی پهلوی به روستای احمدآباد واقع در شهرستان نظرآباد تبعید شد و تا پایان عمر در یک خانه باغ در این محل زندگی کرد و بنا بر وصیت خود در همین خانه نیز مدفون شد خانه و در حقیقت آرامگاه ابدی دکتر مصدق در روستای احمدآباد و در باغی به مساحت تقریبی نیم هکتار قرار دارد و هر ساله بسیاری از گردشگران و تاریخ دوستان از این مکان دیدن می کنند  .

دکتر حسین عسکری پژوهشگر حوزه البرزشناسی در خصوص وجود درب آهنی اثری از منزل تاراج شده دکتر مصدق در 28 مرداد 1332، گفت: روز 28 مرداد 1332 یادآور کودتای سیاهی است که شیرینی ملّی شدن صنعت نفت را در کام ملّت ایران تلخ کرد. این کودتا با طرح و حمایت مالی و اجرایی سازمان مخفی اطلاعات انگلیس و سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) علیه دولت دکتر محمّد مصدق به انجام رسید. در آمریکا از آن به عنوان عملیات آژاکس (Operation Ajax) یاد می شود. عسکری در ادامه گفت: طرح این کودتای نظامی را باید در اصل، یک طرح انگلیسی دانست. انگلیس که پس از کوتاه شدن دست خود از صنعت نفت ایران، منابع بسیاری را در منطقه و به ویژه ایران از دست داده بود، با قطع امید از رسیدن به توافق، وارد مطالعه طرح یک کودتای نظامی شد.

این پژوهشگر حوزه البرزشناسی تصریح کرد: در ابتدا آمریکا مخالف بود اما پیروزی «آیزنهاور» در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باعث تغییرات عمده ‌ای در سیاست خارجی آمریکا شد. کرمیت روزولت رییس اداره خاور نزدیک سازمان سیا به فرماندهی عملیات انتخاب شد و آمریکا و انگلیس، ستاد مشترکی را در ایستگاه اطلاعاتی انگلیس در قبرس تشکیل دادند و عملیات کودتا را طرح‌ ریزی کردند. عسکری درباره نتایج و آثار سوء کودتای 28 مرداد گفت: اگرچه اجرای نقشه کودتا در 25 مرداد شکست خورد و محمّدرضا شاه پهلوی از ایران فرار کرد اما در 28 مرداد 1332 کودتا عملی شد و سرلشکر فضل ‌الله زاهدی مجری طرح کودتا به جای مصدق نخست وزیر شد و بدین ترتیب با قبضه شدن قدرت در دست استبداد داخلی و استعمار خارجی یکی از ننگین ‌ترین دوره ‌های استبداد در تاریخ معاصر ایران رقم خود و باعث حاکمیّت 25 سال دیکتاتوری محمدرضا شاه پهلوی شد. وی افزود: این واقعه تاریخی درس ‌ها و عبرت‌ های فراوانی برای ملّت ایران به همراه داشت و به عنوان یکی از تلخ‌ ترین روزها در تاریخ ایران ثبت شده است.

عسکری تصریح کرد: مقام معظم رهبری در رمضان سال 1393 در دیدار با دانشجویان در این باره فرموده اند: «غربی ‌ها و دست ‌اندرکاران تمدن کنونی غرب، کودتای 28 مرداد را راه انداختند و یک دولت ملّی را - که با همه‌ عیوبی که داشت بالاخره برخاسته از آرای مردم بود - ساقط کردند و نابود کردند؛ همان ها نهضت ملّی نفت را به انحراف کشاندند و مجدداً سلطه‌ بر منابع طبیعی و مادیِ ما را به دست گرفتند؛ همان ها در یک مدّت طولانی، دیکتاتوریِ محمّدرضا را بر این کشور تثبیت کردند و از آن با همه‌ وجود حمایت کردند.» این پژوهشگر و نویسنده البرزی درباره وجود اثری از کودتای 28 مرداد در استان البرز گفت: استیون کینزر خبرنگار ارشد روزنامه نیویورک تایمز و نویسنده سه کتاب تاریخی، در سال 1381 از روستای احمدآباد از توابع شهرستان نظرآباد واقع در استان البرز دیدار کرده و در آستانه پنجاهمین سالگرد کودتای 28 مرداد کتابی را با عنوان «همه مردان شاه؛ از کودتای 28 مرداد 1332 تا 11 سپتامبر 2001»، در آمریکا به چاپ رسانده و آن را به مردم ایران تقدیم کرده است. وی افزود: این خبرنگار آمریکایی توصیفی دقیق و در عین حال شاعرانه از خانه و آرامگاه مصدق ارائه کرده و در این روستا با افرادی آشنا می شود که مصدق را از نزدیک می شناخته اند.

عسکری گفت: کینزر در این سفر با اجازه سرایدار در حیاط مشجّر قلعه گام می نهد. در آنجا دری آهنین توجّه او را به خود جلب می کند؛ این تنها شئ یادگار منزل تاراج شده دکتر مصدق در 28 مرداد 1332 است. این پژوهشگر و نویسنده البرزی گفت: کینزر لحظه ای در کنار در به تأمل می ایستد: «چه تاریخی بر این دروازه گذشته! سفیران آمریکا و انگلیس و فرستاده های ویژه ای چون اورل هریمن برای تشویق مصدق بر تعدیل مواضع خود از آن عبور کرده اند. روز دیگر رجاله ها با فریاد مرگ بر مصدق بر آن کوفته اند؛ در همان زمان جیپی به سرنشینی شعبان بی مخ این دروازه را در هم کوبیده، در حالی که مصدق از دیوار پشتی می گریخته است. فرورفتگی قسمت تحتانی این دروازه نیز احتمالاً یادگار آن تصادف است.»

 متن خبر در وب سایت خبرگزاری مهر

مصدق در احمدآباد

مستند «مصدق از نگاهی دیگر؛ دریچه ‌ای بر منش، روش و بینش» ساخته هدی صابر است. این فیلم مستند حاصل گفت‌ و گوی وی با شماری از نزدیکان و مصاحبان دکتر محمد مصدق در دوران تبعید در احمدآباد پس از کودتای ننگین 28 مرداد 1332 تا پایان حیات نخست وزیر وقت ایران است. روستای احمدآباد از توابع شهرستان نظرآباد واقع در استان البرز است. در این مستند که طی سال‌ های 1389 - 1388 تهیه شده، سازنده فیلم با کسانی چون محمود مصدق (نوه دکتر مصدق)، سروان موسی مهران فشارکی (فرمانده گارد حفاظت از نخست‌وزیری)، نصرالله خازنی (رییس دفتر مصدق در دوران نخست ‌وزیری)، حسین شاه‌ حسینی (عضو شورای مرکزی و نایب رییس جبهه ملی)، ابوالفتح تک ‌روستا (آشپز قلعه احمدآباد)، خانم کشور بیگ‌پور (از خدمت‌گزاران قلعه احمدآباد)، مشهدی حسن (اهل روستای احمدآباد)، سید علی ‌اکبر طالبی (از معمرین روستای احمدآباد و از کارکنان قلعه)، کرمعلی معافی (از خدمت‌گزاران قلعه احمدآباد)، آقای کشاورز (از خدمت‌گزاران قلعه احمدآباد) و دکتر اسماعیل یزدی (پزشک معالج دکتر مصدق) گفت ‌و گو کرده است. این گفت ‌و گوها حاوی جزئیات ناگفته از منش و سلوک شخصی دکتر مصدق است.

دانلود فیلم

 پدرم را دفن نکردیم

یک روز در قلعه احمدآباد

تصاویر خبرگزاری ایسنا از احمدآباد 

درباره سرگذشت فلسطین: نامه‌ای از احمدآباد

احمدآباد روستایی نو در قلب تاریخ

از وزارت صنایع و معادن در کابینه هویدا تا مشاورت بانک جهانی

چند روزی است که مطلب «چهار سند آمریکایی درباره وزیر نجم آبادی» در وبلاگ «ساوجبلاغ پژوهی»، فراوان مورد بازدید قرار می گیرد. این را «وبگذر» نصب شده بر وبلاگ می گوید. حدس زدم خبری در میان است و «فرّخ نجم آبادی» را در گوگل جست و جو کردم. دریافتم که این وزیر نجم آبادی و فعّال اقتصادی و اجتماعی دوره پهلوی روز پنج شنبه 26 شهریور 1394 در شهر بتزدا واقع در ایالت مریلند آمریکا درگذشته است. او فرزند شیخ مصطفی و از نوادگان آخوند ملا ابراهیم نجم آبادی (م 1245ق) مدرس حکمت صدرایی در روزگار قاجار است. البته چند ماهی است که کتاب «ناگفته ‌هایی درباره سیاست نفتی ایران در دهه پس از ملّی شدن و یادداشت ‌های فؤاد روحانی» به کوشش او و غلامرضا تاج ‌بخش در 520 صفحه و شمارگان یک ‌هزار نسخه از سوی نشر نی منتشر شده است. این کتاب به بیان برخی جزئیات وضعیت نفت ایران پس از دولت مصدق در دهه 1340 با نقش محوری فؤاد روحانی (م 1382ش) نخستین دبیرکل سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) می‌ پردازد. ادامه مطلب...

 شیخ هادی نجم آبادی برای میرزا رضا مجلس چهلم گرفت

علی صدری: روزهایی که بر ما می‌گذرد، تداعی‌گر قتل ناصرالدین شاه قاجار به دست میرزا رضا کرمانی در حرم حضرت عبدالعظیم الحسنی (ع) است. در دوازدهم ربیع‌ الثانی 1314 که چهل روز از اعدام میرزا رضا می ‌گذشت، در نزدیکی خانه حاج شیخ هادی نجم ‌آبادی، آقا میرزا حسن کرمانی با آقا شیخ محمدعلی دزفولی و بعضی از اطرافیان حاج شیخ هادی، چهلم میرزا رضا را برگزار کردند. حاج شیخ هادی خود نیز، برای میرزا رضا مجلس چهلم گرفت. اطعامِ این مجلس، بادمجان بریان کرده و نان و نمک بود. این تنها جایی در ایران بود که برای میرزا طلب مغفرت کردند. سال میرزا رضا را نیز، حاج شیخ هادی نجم‌آبادی گرفت. او از امین ‌الدوله دعوت کرد و در ساعت پنج از شب گذشته، مجلسی گرفت که حاضرین آن سه نفر بودند! شخص حاج شیخ هادی و امین ‌الدوله و یکی از محارم حاج شیخ هادی. غذای آن مجلس را خود حاج شیخ هادی مهیا کرد که طبخ حضوری کرده و آن عبارت بود از یک چارک برنج، یک سیر روغن، دو سیر شیره و سه عدد نان. پس از صرف غذا حاضرین برای مرحوم میرزا رضای کرمانی طلب رحمت و مغفرت کردند.  

متن کامل مقاله «پایان شاه شکار»

چه تاریخی بر این دروازه گذشته !

روز 28 امرداد 1332 یادآور کودتای سیاهی است که شیرینی نهضت ملّی شدن صنعت نفت را در کام ملّت ایران تلخ کرد. این کودتا با طرح و حمایت مالی و اجرایی سازمان مخفی اطلاعات انگلیس و سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) علیه دولت دکتر  محمّد مصدق (م1345ش)  به انجام رسید. در آمریکا از آن به عنوان عملیات آژاکس (Operation Ajax) یاد می‌ شود. طرح این کودتای نظامی را باید در اصل، یک طرح انگلیسی دانست. انگلیس که پس از کوتاه شدن دست خود از صنعت نفت ایران، منابع بسیاری را در منطقه و به ویژه ایران از دست داده بود، با قطع امید از رسیدن به توافق، وارد مطالعه طرح یک کودتای نظامی شد. در ابتدا آمریکا مخالف بود اما پیروزی آیزنهاور در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باعث تغییرات عمده ‌ای در سیاست خارجی آمریکا شد. کرمیت روزولت رییس اداره خاور نزدیک سازمان سیا به فرماندهی عملیات انتخاب شد و آمریکا و انگلیس، ستاد مشترکی را در ایستگاه اطلاعاتی انگلیس در قبرس تشکیل دادند و عملیات کودتا را طرح‌ ریزی کردند.اگرچه اجرای نقشه کودتا در 25 مرداد شکست خورد و محمّدرضا شاه پهلوی از ایران فرار کرد اما در 28 امرداد 1332 کودتا عملی شد و سرلشکر فضل‌الله زاهدی مجری طرح کودتا به جای مصدق نخست وزیر شد و بدین ترتیب با قبضه شدن قدرت در دست استبداد داخلی و استعمار خارجی یکی از ننگین ‌ترین دوره ‌های استبداد در تاریخ معاصر ایران رقم خود و باعث حاکمیّت 25 سال دیکتاتوری شاه گردید. این واقعه تاریخی در‌س ‌ها و عبرت‌ های فراوانی برای ملّت ایران به همراه داشت و به عنوان یکی از تلخ ‌ترین روزها در تاریخ ایران ثبت شده است. ادامه مطلب...

زندانی در تبعید

نزهت امیرآبادیان

در قلعه هنوز هم سبز است، به سبزی یاد مردی که سال‌های تنهایی و خاموشی خود را در آن گذراند، قلعه‌ای که هم‌زمان خانه و تبعیدگاه نخست‌وزیر ایران بود. غبار زمان، نه رنگ در ورودی را تغییر داده و نه از نام و یاد مصدق کاسته است. جلوی قلعه احمدآباد که بایستی، انگار مصدق هنوز در حیاط کوچک جنوبی ساختمان به عصایش تکیه داده، نشسته و روزنامه می‌خواند یا ابوالفتح‌خان را صدا زده تا سفارش رعایای ده را بکند. بلندقامت بود، پشتش اندکی خمیده، عصایی در دست داشت و لباس برک‌ می‌پوشید. وارد قلعه احمدآباد که می‌شوی راه باریک خاکی میان درخت‌ها یک‌راست می‌رسد به عمارتی دوطبقه که رهبر جبهه ملی ایران در آن، سال‌های پایانی عمرش را گذرانده است. پس از تبعید مصدق، روستای احمدآباد (از توابع شهرستان نظرآباد واقع در استان البرز) به نمادی تبدیل شد. در آن سال‌ها که دستگاه شاه تلاش می‌کرد تا نام و یاد مصدق را از حافظه مردم پاک کند، مهدی اخوان‌ثالث، شعری برای مصدق نوشت و برای فرار از ممنوعیت‌ها آن را به پیرمحمد احمدآبادی تقدیم کرد: ادامه مطلب...