آی آدم! گندمستان پیش روست
مرتضی ده‍ق‍ان آزاد متولّد سال 1349 در روستای اغلان تپه، شاعر و نویسنده ساوجبلاغی است. بیشتر در حوزه ادبیات کودکان و نوجوانان قلم می زند. نام کتاب های منتشر شده از ایشان به این شرح است: «خورشید اورازان: سیری در احوالات و کرامات سیّدالعارفین و زبده السالکین سیّدمرتضی اورازانی؛ م‍ص‍ل‍ح ج‍ه‍ان‍ی به ان‍ض‍م‍ام سیمای ب‍ه‍ش‍ت‍ی‍ان: شرح حال آی‍ت الله ش‍ال‍ی؛ رنگ آمیزی مزرعه همراه با شعر؛ حسنی آتیش بازی نکن؛ حنجره های سرخ عشق؛ سطرهای سبز: نگاهی اجمالی بر زندگی، خاطرات، نامه ها و دست نوشته های شهدای هشت فصل دفاع مقدّس شهرستان ساوجبلاغ؛ اون چیه که می تونه؟؛ بله شما می تونید؛ حسنی آتیش بازی نکن؛ خروس کوچولو نمازخونه، تمیز و مهربونه؛ اغلان تپه در طول تاریخ و عرض جغرافیا (با همکاری علی رضا خردروستا)؛ پ‍چ پ‍چ پ‍روان‍ه ها؛ ع‍ل‍وم برای کودکان.» یکی از غزل های این شاعر گرامی را باهم زمزمه می کنیم:
هفت دریای خروشان پیش روست
ناخدا هشدار! توفان پیش روست
جاده خالی نیست از خوف و خطر
گرگ در راه و بیابان پیش روست
تا عبور از هفت خوان حادثات
هر نفس، هفتاد شیطان پیش روست
باید از دیوار عصیان بگذری
آی آدم! گندمستان پیش روست
ترسش از تیره شب تردید نیست
هر که را فانوس ایمان پیش روست.
گلایه استاد والی از مسئولان و قول و قرارهای نافرجام
استاد جعفر والی می گوید: «در این مملکت برای اجرای یک تئاتر هر روز باید اقدام و پیگیری کرد. من هم منتظرم کمی سرپا شوم تا بروم ببینم مسئولان به قول و قرارهایی که قبلاً داده‌اند پایبند هستند یا نه. اما اگر اجرای این نمایش قطعی شود و بخواهیم تمریناتش را شروع کنیم، باید تمرینات را در همین ده (روستای وِلیان از توابع شهرستان ساوجبلاغ) انجام دهیم. آن زمان آقای طاهری برای اجرای این نمایش قول و قرارهایی با ما گذاشتند و حالا که دیگر استعفا داده‌اند و رفته اند، نمی دانم چه خواهد شد و در نتیجه روز از نو روزی از نو. امیدوارم بتوانیم این نمایش را اجرا کنیم. خیلی دلم می خواهد این کار به ثمر برسد. البته اگر بگذارند.» استاد جعفر والی، کارگردان و بازیگر ساوجبلاغی تئاتر ایران، سال گذشته، قصد داشت «آی باکلاه، آی بی‌کلاه» غلامحسین ساعدی را در تالار سنگلج روی صحنه ببرد که وضعیت جسمانی نامناسبی پیدا کرد و در بیمارستان بستری شد. پس از آن، مدتی در کانادا مشغول درمان بود و هم اکنون به ایران بازگشته است. عسل عباسیان در روزنامه شرق (ش 2323، ص 14) با او درباره برنامه‌های پیش رویش گفت و گو کرده است و جالب است که در جایی از گفتگو وی به صراحت این مساله را بیان کرده که به دلیل آلودگی هوای تهران نمی تواند تمرینات اجرای نمایش اش را در تهران برگزار کند و اگر بنا شود تمرین بگذارد باید در دهی باشد در ییلاقات البرز! وبلاگ ساوجبلاغ پژوهی متن کامل گفت و گوی استاد والی را بازنشر می دهد.
آیینه کوشش های هنری گروه نمایش بهمن
در وبگردی روز آدینه دریافتم که آقا مهرداد کورش نیا هنرمند گرامی و خوش قریحه تئاتر ایران، سایتی فاخر برای انعکاس فعالیّت های هنری خود و گروه نمایش بهمن راه اندازی کرده است. هم اکنون این سایت به نشانی http://mehrdadkuroshnia.ir/ در دسترس علاقه مندان است. متن نمایشنامه ها، گفت و گوها، تصاویر و دیدگاه های دیگران درباره کارنامه هنری مهرداد کورش نیا در این سایت منتشر شده است. مهرداد کورش نیا (متولّد 1353 خورشیدی در شهر نظرآباد کرج) نویسنده، عکاس، کارگردان و موسس گروه نمایش بهمن در شهرستان های ساوجبلاغ و نظرآباد است. حضور در جشنواره های بین المللی تئاتر دانشگاهی ایران (1385)، تئاتر فجر (سال های 1384، 1386، 1387 و 1389)، آمانو در کشور ارمنستان (1385)، روهر در کشور آلمان (1387) و لاماما اسپولتو در کشور ایتالیا (1390) از جمله فعالیّت های هنری او است. یکی از نمایشنامه های کورش نیا با نام «آوازه ستاره ها» در ارمنستان ترجمه و منتشر شده است. جهت آگاهی بیشتر از کارنامه فرهنگی و هنری ایشان، اینجا را ببینید. ضمن تبریک به این هنرمند گرامی، متن کامل شش نمایشنامه، برخی از یادداشت ها، نقدها و گفت و گوهای ایشان به اضافه یادداشت پیشین من درباره موفقیت گروه نمایش بهمن در ادامه مطلب، قابل دانلود است.
برخی از یادداشت ها، نقدها و گفت و گوها
دوازدهمین جشن بازیگر
به گزارش خبرگزاری مهر، مراسم دوازدهمین دوره جشن انجمن بازیگران خانه تئاتر که با عنوان «جشن بازیگر» شناخته می شود در تالار وحدت برگزار شد و طی آن برترین های بازیگری زن و مرد تئاتر در سال 93 معرفی شدند.در این دوره بنا به خواست هیات مدیره انجمن بازیگران، برگزیدگان بازیگری مرد و زن بدون اولویت اعلام شدند. در بخش بهترین بازیگران مرد «پوریا رحیمی سام» بازیگر ساوجبلاغی برای نمایش «آخرین نامه» به کارگردانی و نویسندگی مهرداد کورش نیا مدیر گروه نمایش بهمن ساوجبلاغ برگزیده شد. استاد جعفر والی هنرمند نامدار ساوجبلاغی هم از میهمانان ویژه این مراسم بود.
شصت و هشتمین جشنواره فیلم کن
به گزارش عصر ایران، نخستین فیلم سینمایی آیدا پناهنده یکی از جوایز بخش نوعی نگاه شصت و هشتمین جشنواره فیلم کن را به خود اختصاص داد «ناهید» به کارگردانی آیدا پناهنده و تهیه کنندگی بیژن امکانیان از ایران به طور مشترک با فیلم هندی Masaan به کارگردانی نیراج گایوان جایزه «آینده روشن» را دریافت کرد. پناهنده پیش از این در جشنواره های متعددی جوایزی را برای فیلم های کوتاه و مستند کسب کرده بود. پوریا رحیمی‌سام هنرمند جوان ساوجبلاغی از بازیگران این فیلم است.
* وبلاگ «ساوجبلاغ پژوهی» این دو موفقیت ارزشمند هنری را به آقای پوریا رحیمی سام و دیگر هنرمندان و فعالان فرهنگی شهرستان های ساوجبلاغ و نظرآباد تبریک عرض می کند. دست مریزاد.
آقا سید مرتضی برغانی؛ خوشنویس نامدار روزگار قاجار
آقاسید مرتضی برغانی (1277 - 1318 ش) از اساتید بنام خوشنویسی در خط نستعلیق در اواخر دوره قاجار و از شاگردان ممتاز میرزا محمدرضا کلهر است. او از نظر اشاعه هنر خوشنویسی و شیوه نستعلیق نویسی کلهر، مهمترین شاگرد میرزای کلهر محسوب می شود؛ چرا که او این شیوه را به دو فرزند خود استاد سید حسین و استاد سید حسن میرخانی تعلیم داد. این دو استاد که با یک واسطه شاگردان مرحوم کلهر به‌شمار می روند از بنیانگذاران انجمن خوشنویسان ایران هستند و در آموزش خوشنویسان معاصر کوشش بسیار کرده اند و موفقیت چشمگیری به دست آوردند. سید مرتضی برغانی مدتی در هندوستان به سر برد و آثاری را برای چاپ سنگی نوشت که در آخر آنها «مرتضی الحسینی البرقانی» رقم شده است. در واقع سید مرتضی برغانی تنها و یا دست‌کم مهمترین حلقه اتصال خوشنویسان معاصر به سلسله خوشنویسان دوره قاجار است.
دکترعنایت الله شهیدی؛ گریزاز فلسفه به سوی تعزیه
دکتر عنایت الله شهیدی (1304 – 1382ش) استاد فلسفه اسلامی دانشگاه تهران و تعزیه پژوه نامدار ایران است که ریشه در روستای برغان از توابع شهرستان ساوجبلاغ دارد. پیش از این در یادداشتی با عنوان «یادی از دکتر عنایت الله شهیدی، تعزیه پژوه برجسته ساوجبلاغی» در همین وبلاگ درباره ایشان نوشته ام. این یادداشت را چند روز پس از درگذشت استاد شهیدی نوشتم که با عنوان «تولّد نوشته پس از مرگ مولف» در هفته نامه پیک آزادی (ش 53، 8 شهریور 1382، ص 5) منتشر شد.
دکتر شهیدی از دهه چهل هجری شمسی به مطالعه جدّی درباره هنر تعزیه پرداخت. تحقیق او با نام «پژوهشی در تعزیه و تعزیه خوانی» با عنوان برترین پژوهش فرهنگی سال 1379 کشور برنده جایزه شد و نمایندگی یونسکو در ایران آن را چاپ کرد.
تعزیه در لغت به معنای سوگواری است و در اصطلاح به نوعی نمایش آیینی مذهبی بر اساس واقعه کربلا و شهادت امامان و دیگر وقایع مذهبی و قصه ها و داستان های تاریخی و اساطیری و عامیانه اطلاق می شود. در این کتاب موضوع های تاریخی، اجتماعی، فرهنگی، هنری و ادبی تعزیه و تعزیه خوانی در ایران به طور اعم، و تعزیه و تعزیه خوانی در حوزه جغرافیایی ـ فرهنگی تهران و نواحی پیرامون آن به طور اخص بیان شده است. کتاب پژوهشی در تعزیه و تعزیه خوانی: از آغاز تا پایان دوره قاجار در تهران، از مجموعه فرهنگ و مردم در سیزده بخش به تعزیه خوانی در دوره پیش از قاجار و نیز دوره قاجار؛ تعزیه خوانی‌های تهران؛ شکل های تعزیه خوانی، مکان ها، اقسام تعزیه، اجرا کنندگان، رخت و لباس و اسباب؛ موسیقی تعزیه؛ منابع ادبی، زبان و ادبیات، شیوه گفتار؛ و شرح حال تعزیه خوانان و تعزیه گردانان پرداخته است. مظفر پاسدار شیرازی از نویسندگان سایت وزین «انسان شناسی و فرهنگ»، کتاب دکتر شهیدی درباره تعزیه را این گونه معرفی کرده است: ادامه مطلب...
نخستین شماره فصلنامه بهارستان هنر منتشر شد
نخستین شماره از فصلنامه بهارستان هنر از سوی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی منتشر شد. این مجله به صاحب امتیازی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، سردبیری دکتر حکمت الله ملاصالحی، معاون علمی شهرام زارع و معاون اجرایی حمید ملکیان منتشر شده است.
فهرست مقالات شماره اول بهارستان هنر به این قرار است: تأثیر نگارگری واقع گرایانه ایران دوره صفوی بر نگارگری طبیعت گرایانه دوره گورکانی هند/ سیامک علیزاده؛ چهره عارفان، حکیمان و عالمان در نگاره های عصر تیموری و صفوی/ زینب رجبی؛ بازی، پیشاخلاقیت و منشا هنر؛ جستاری در خاستگاه پیش از تاریخی هنر/ وحید عسکرپور؛ مطالعات بینافرهنگی هنر و پیشینه تحقیقاتی آن/ مقداد جاوید صباغیان و سید سعید سید احمدی زاویه؛ بررسی آثار حسین بهزاد مینیاتور براساس دوره های هنری و موضوع/ هادی رزاق زاده، محمد خزایی، اردشیر مجرد تاکستانی؛ اصول و زیبایی شناسی برآمده از آن در خوشنویسی/ محمد فدائی؛ هنرهای بومی و سنتی؛ وحدت فطرت با هنر/ سیده راضیه یاسینی؛ شاهنامه نویافته 1044ق؛ کابل/ محمود طاووسی و احمد نوید مشعوف؛ سیر تحول گل و مرغ سازی در نگارگری ایران و چین در قرون 7 تا 19 میلادی/ مهران هوشیار و المیرا صباحی نمین؛ آرایه های چوبی امامزاده شاهزاده حسین قزوین/ عاطفه سادات طراحی اسکویی، مهران هوشیار؛ نقاشی های دیواری خانه تاریخی قوام الدوله؛ نگاهی به جنبه های هنری و آسیب شناسی مرمتی/ لیلی زرقانی؛ جلد روغنی دیوان صافی در کتابخانه مجلس شورای اسلامی؛ حفاظت، مرمت و نگاهی به جنبه های زیبایی شناسانه/ حمید ملکیان.
مهندس پرویز حامدی معمار ساوجبلاغی مسجد نظام مافی تهران
در یکی از روزهای شهریور 1392 به دیدار یکی از نخستین دانش آموختگان معماری ایران رفتم که در سن 77 سالگی همچنان با اشتیاق به معماری مشغول است. طرّاحی و اجرای مسجد نظام مافی تهران با ترکیب معماری سنّتی و مدرن از افتخارات او است. مهندس پرویز حامدی در زادگاهش روستای جلنگدار از توابع شهرستان ساوجبلاغ پذیرای من شد. مهندسی باسواد و مهربان که رشته دانشگاهی اش را به هنر موسیقی پیوند زده است. خاطرات شنیدنی و نابی از بزرگان فرهنگ و هنر ایران دارد. همین خانه و باغ مهندس حامدی در روستای جلنگدار، گردهم آمدن و گفت و گوهای هنرمندان نامدار موسیقی سنّتی ایران همچون استاد جلیل شهناز (م1392ش)، استاد حبیب الله بدیعی (م1371ش)ّ استاد پرویز یاحقّی (م1385ش)، استاد اسدالله ملک (م1380ش) و استاد جهانگیر ملک (م1381ش) را به یاد دارد. او نواختن ضرب را حاصل شاگردی اش نزد استاد جهانگیر ملک می داند. ادامه مطلب...
مهدی را بسیار بزرگ تر از آنچه می شناختم بازیافتم
شهید مهدی (بهروز) فلاحت پور (1343 - 1371ش) تصویربردار ساوجبلاغی مجموعه روایت فتح است. او از سال 1366 وارد گروه تلویزیونی جهاد سازندگی شد. تصویربرداری چند قسمت از مجموعه روایت فتح، دسته ایمان و... از کارهای مهّم او است. وی که عضو گروه تصویربرداران روایت فتح بود، در پی ماموریتی که از طرف شبکه دوّم صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به لبنان داشت در 29 اردیبهشت 1371 به هنگام تصویر برداری، در جریان تهاجم هواپیمای جنگنده اسراییلی به آن منطقه به شهادت رسید. شهید فلاحت پور در سال 1371 برنده دیپلم افتخار و جایزه بهترین فیلم برداری برای مجموعه فیلم روایت فتح شده بود. ادامه مطلب...
مدرس شناخته شده موسیقی کلاسیک در ایران و اروپا
استاد بهزاد میرخانی (متولد 1348خورشیدی در تهران) آهنگساز و مدرس شناخته شده موسیقی کلاسیک در ایران و اروپا است. پدر ایشان استاد سید احمد میرخانی (متولد 1318 خورشیدی) خوشنویس و کاتب قرآن کریم، متولد روستای تالیان از توابع شهرستان ساوجبلاغ در استان البرز است. کالج موسیقی لندن از دانشکده های دانشگاه لندن غربی از اکتبر سال 2010 میلادی، استاد میرخانی را به عنوان مدرس رسمی خود معرفی کرده و آزمون کتبی اش را ژوئن هر سال در تهران همزمان با مراکز کالج لندن در کشورهای دیگر برگزار میکند. «آخرین برگ»، «آستوریاس»، «شیفته»، «جوانهها»، «راپسودی ایران»، «رقص گیتار» و «مثل برگ» نام آلبومهای موسیقی منتشر شده وی در ایران است. همچنین آثاری همانند «آخرین برگ»، «هفتاد دقیقه با عاشقانههای گیتار»، «کی مای» و «نتهای تنظیم شده برای گیتار» را در خارج از ایران منتشر کرده است.
