نکاتی درباره کتاب روستای ایستا

 حسین کیا

 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی و مدرس دانشگاه آزاد اسلامی 

پیش از هر چیز باید به دوست عزیز جناب عسگری که پژوهش با منش او عجین گشته خسته نباشید گفت. خسته نباشید از این جهت که او در این وانفسا کماکان در پژوهیدن مداومت دارد و گویا بار سنگین انجمن پژوهش شهرستان را نیز به تنهایی بر دوش دارد. و باید از او که با تحمل مشقت های فراوان، همت بلندش را بی هیچ منتی صرف تحقیق و تفحص درباره شهرستان و مردمش کرده است سپاسگزار بود و باید به خاطر انتشار کتاب روستای ایستا، سومین کتاب محققانه و فاضلانه عسگری با موضوعیت شهرستان ساوجبلاغ، به او و اهالی شهرستان (به غیر از مسئولین اداره ارشاد) تبریک گفت. 

آنچه در ذیل می خوانید نه معرفی و نه نقد کتاب ارزشمند روستای ایستا است چرا که دوستان دیگر در معرفی کتاب به خوبی از عهده برآمده اند و نقد کتاب نیز مطلقا" در صلاحیتم نیست. اینها نکاتی است که پس از یکبار مطالعه ی کتاب برای خود نوشتم و تمایل داشتم که با مولف در میان بگذارم . باشد که ارزش خواندن داشته باشد.

جهت مطالعه متن کامل مطلب، اینجا را کلیک کنید.

روستای ایستا را به حال خود واگذاریم!

مهراب حیدری

مسئول انجمن ادبی شهرستان ساوجبلاغ (ستاک)

کتاب «روستای ایستا» تالیف حسین عسگری از دسته مطالعاتی و پژوهش هایی است که با تاکید بر علت یابی نامحسوس و با اتکا به تمامی مدارک معتبر و مکتوب و گزارش ها و مستندات شفاهی و حضوری از یک اندیشه غریب که از یک قرن پیش شروع و تا به حال جریان داشته، صورت پذیرفته است. روش شناسی اصولی مولف، بکر بودن موضوع کتاب، علاقه به کشف زوایای پنهان زندگی قوم  اهل توقف که منجر به تولید افسانه ها و حکایت های دور و دراز شده است، مهر تائید دیگری به کتاب کم حجم اما مفید روستای ایستا زده است.

جهت مطالعه متن کامل مطلب، اینجا را کلیک کنید...

سلسله گفت و گوهای قرآنی موسسه مکتب القرآن شهرستان نظرآباد

پنج شنبه 31 تیر 1389. ساعت 21:30

موضوع این جلسه: مبانی معرفتی و فقهی اهل توقف طالقان

کارشناسان:

حجت الاسلام والمسلمین اسماعیل آل احمد (مدیر موسسه رخسار قرآن)

حسین عسگری (مولف کتاب روستای ایستا)

نشانی: شهر نظرآباد. اول محله رسالت. ساختمان موسسه مکتب القرآن

«روستای ایستا»؛ تصویری از جدال سنت و مدرنیته در ایران

نقد و بررسی اولیه کتاب «روستای ایستا»

اشاره: کتاب «روستای ایستا: پژوهشی درباره اهل توقف در طالقان» در همان روزهای نخستین نشر، بازتاب های متفاوتی را در بین خوانندگان و مخاطبان «وبلاگ ساوجبلاغ پژوهی» برانگیخت. دیدگاه های زیر بخشی از آن نظرها است. در برخی پیام ها، عبارت داخل {...} به دلیل توهین آمیز بودن حذف گردیده است.

- الیاس: آقای عسکری، من می خواهم کتاب روستای ایستا را تهیه کنم. در کرج زندگی می کنم. آیا راهی برای خرید تلفنی وجود دارد؟

- آبی: حتما کتابتونو می گیرم و میخونم بعد انتقاد می کنم ایرادی نداره که؟

- پاسخ مدیر وبلاگ ساوجبلاغ پژوهی: حضرت آقای تهرانی، مگر شما کتاب «روستای ایستا» را خوانده اید که این گونه بی پروا همه آن را تخطئه و نفی می کنید؟ چگونه می توانید کتابی که حاصل چند سال تحقیق میدانی و کتابخانه ای طاقت زدا است را بدون مطالعه کتاب و فقط با چند عبارت تند و توهین آمیز رد کنید؟ جهت اطلاع عرض کنم که این کتاب درصدد فراهم کردن داده ها و اطلاعات دقیق و درست درباره اهل توقف طالقان است. توصیه می کنم که پس از مطالعه دقیق به نقد بپردازید. کتاب «اسلام و تجدد» مهدی نصیری تحت تاثیر این نگاه و پس از دیدار ایشان از این روستا نوشته شده است. ایشان با روش نقلی درصدد توجیه زندگی تجدد ستیزانه اهل توقف است و بنده به طور دقیق آن را مطالعه کرده ام. در ضمن با دیدگاه های تجددستیزانه مرحوم دکتر سید احمد فردید (سر سلسله دار جریان حکمت انسی) و حکیم مورد احترام او یعنی «مارتین هایدگر» نیز آشنایی دارم. طایفه تجدد ستیز طالقان از نظر مبانی معرفتی، تفاوت های فراوانی با جریان های مورد اشاره شما دارند. نمی توان فقط به جهت ضدیت با دمکراسی و مدرنیته همه آنها را یک جریان به حساب آورد. متاسفم برای شما که به امر قرآن حکیم هم اعتنایی نمی کنید. حضرت باری تعالی می فرمایند همه قول ها را بشنوید و از بهترین آنها پیروی کنید. در ضمن به فرمایش امام علی علیه السلام، یکی از مقیمان آتش متعصبان هستند. بسیار رنجور شدم از تعصب کور شما دوست نادیده ام که در وبلاگ خود http://kashmiri.blogfa.com  ادعای اخلاق هم دارید. گمان کنم اهالی «روستای ایستا»ی طالقان هم به دلسوزی شما نیازی ندارند. چون پیش از انتشار کتاب «روستای ایستا»، اهالی منطقه طالقان و حتی برخی از اهل علم و پژوهش همانند مرحوم سید محمدتقی میرابوالقاسمی - نویسنده کتاب «بازمانده میراث اسماعیلیه در ایران» - آنها را اسماعیلی مذهب و قوم خشن متهم به قتل!؟ معرفی کرده اند. دوست عزیز و عجول، باز هم توصیه می کنم که کتاب «روستای ایستا» را بخوانید و سپس داوری کنید. خوانندگان فهیم، جهت مشاهده پیام های بی اصالت و تحریف شده موجود در وبلاگ اخلاق گرای؟! آقای سیدعلی تهرانی رجوع فرمایند به نشانی: http://kashmiri.blogfa.com/comments/?blogid=kashmiri&postid=16&timezone=12642

- فرهاد باریکانی:جناب آقای عسکری، ضمن تشکر از اهتمام راسخ و تلاش ستودنی جنابعالی در حوزه ساوجبلاغ پژوهی و معرفی تاریخ و مفاخر ارزشمند این خطه از میهن اسلامی و مدیریت سایت شهیر «ساوجبلاغ پژوهی» و بالاخص پژوهش فاخر روستای ایستا، حسب الامر مراتب در وب سایت طالقان/باریکان: http://www.barikan.org  درج گردید.

- صفری: سلام جناب عسکری،  آرزومندم همیشه موفق باشید. چاپ این کتاب را تبریک می گویم. با سرو کسی را نسزد دعوی بالا /جز دلبر ما سلمه الله تعالی.

- علی: می گویند این طایفه اسماعیلی مذهب هستند نظر شما چیست؟

- سید بهروز موسوی: سلام مطلب بسیار قشنگ و جالبی بود. من اصلا" فکرشم نمی کردم که چنین چیزی وجود داشته باشه.

- سید: سلام اخوی، په پاس قدردانی از حضرتعالی و تشنگی چندین ساله برای کشف این اطلاعات، حتما در اولین فرصت آن را تهیه و می خوانیم. خداوند به شما جزای خیر دهد ان شاءالله.

- تارا: استاد عسگری سلام. تبریک میگم چاپ کتابتونو بالاخره انتظار ما هم به پایان رسید تا کتابتون چاپ بشه و بخونیم. براتون آرزوی موفقیت می کنم.

- مریم الهویی طالقانی: متاسفانه تحقیق ضعیفه. هیچ روستایی در طالقان دارای گاز نیستند تا برسد به این مکان. آب را هم بردند به نفع سوبولاغ (ساوجبلاغ).

- پاسخ مدیر وبلاگ ساوجبلاغ پژوهی: منظور نگارنده، گاز مایع اگرچه به صورت خانگی (= کپسول و پیک نیک) است. از سرکار خانم خواهشمندم از ابراز نظر قوم گرایانه در این وبلاگ خودداری کنند و شهرستان ساوجبلاغ را یکپارچه ببینند. عالمانه به نظر نمی رسد که با مطالعه چکیده یک کتاب 144 صفحه ای این چنین عجولانه داوری همه جانبه کنید. پس همه کتاب روستای ایستا را بخوانید.

- مصطفی امیرخانی: سلام و عرض ارادت. موضوع جالبی است. ولی اینجانب هم نظرم همان است، لطفاً مسئله را در جو غیر اجتماعی حل و بحث کنید، از بزرگنمایی پرهیز کنید. شاید به مصالح طالقان نباشد. بجای این تبلیغات منفی فکر جاده ها و گاز و رفاهیات اکثریت باشید. به خدا طالقانی های شریف از این کار شما راضی نیستند.

- پاسخ مدیر وبلاگ ساوجبلاغ پژوهی: جناب آقای امیرخانی، با سپاس از ابراز نظر شما؛ لطفا مساله روستای ایستا در طالقان را از منظر پژوهشی بررسی نمایید نه از منظر محلی و قوم گرایانه.

- محمد مهدی توکلی: سلام آقای عسکری، از آشنایی با شما و وبلاگتان خوشبختم. من توکلی، ساکن تهران و هم رشته شما هستم. راستش من هم راجع به اهل توقف چیزهای کمی شنیده بودم. این موضوع هم برای نوشتن و هم برای خواندن جالب توجه است. اما از شما تقاضا دارم که اگر تاکنون کتاب را منتشر نکرده اید، کتابتان را منتشر نکنید و در فضای اینترنتی هم درباره آن چیز بیشتری ننویسید. اجازه بدهید این گروه در خلوت خصوصی خود باقی بمانند. چون بعید نیست که اگر شناخته شوند و جنبه رسانه ای و روزنامه ای به خود بگیرند از سراسر ایران یا تهران تورهای تفریحی راه بیفتد که ببینند آدمهای100 یا 200 یا 300 سال پیش بدون برق و آب و ماشین های مدرن چگونه زندگی می کرده اند و در این صورت مطمئن باشید که این گروه دیگر توان باقی ماندن و نفس کشیدن در گوشه ای از طالقان را نخواهند داشت. بعید هم نیست که از دسنگاه های دولتی عده ای به منطقه گسیل شوند تا موضوع را پیگیری کنند و مانند آدم هایی که در پیدن کوئیه کرمان پیدایشان کرده بودند، با اینان رفتار کنند. علاوه بر اینکه این امر برای وجاهت طالقان خوب نیست، موجب می گردد که گروهی مذهبی که بنابر اعتقادات شخصی شان زندگی آرام و بی اذیتی را در پیش گرفته اند، مورد مزاحمت یا کوچانده شده اجباری قرار گیرند. برای همین از شما عاجزانه و برادرانه درخواست دارم که این موضوع را نه در اینترنت، نه درعرصه کتاب و نه در عرصه نشریات پیگیری نکنید. ضمنا خوشحال می شوم اگر با شما در تماس باشم. ممنون از لطفتان.

- سید هادی: با سلام، واقعا خسته نباشید کار بسیار خوبی انجام داده اید. من هم طالقانیم و از همشهریام می خوام که یک موضوع پژوهشی را با مسایل رفاهی و قومی اشتباه نگیرید. کاش کمی هم به جای توجه به آب به فرهنگمان هم توجه می کردیم و برای  حفظ و پاسداری از آن تلاش می کردیم.

- پاسخ مدیر وبلاگ ساوجبلاغ پژوهی: از نگاه علمی و پژوهشی شما به موضوع بسیار ممنونم.

- محمد علی نباتی: لطفا بیشتر برایمان بنویس. واقعا حیرت آور است.

- رضا: با سلام. ضمن عرض تشکر خواهشمندم اگر عکسی در مورد این منطقه در دسترس دارید برای من میل کنید ممنون می شوم و ضمنا تاریخ انتشار کتابتان را می خواهم ونسخه ای از آن را. به علاوه من اهل تبریز هستم و از آشنایان ایشان هستم و می توانم اطلاعاتی در مورد ایشان و خانواده ایشان به شما بدهم. با تشکر. 

- احمد پیشگاه پور: سلام حسین عزیز، از طرف خودم از زحمات خالصانه و متعهدانه جنابعالی سپاسگذارم. هر وقت که وبلاگ شما را می خوانم کلی شوق زده می شوم. منتظر کتاب هستم.  لطفاً از اظهار نظرهای غیر علمی و قومی هم دلسرد نشوید همیشه این مسائل مطرح بوده و اهالی نظرآباد و دوستان همیشگی شما، همواره قدردان زحمات جنابعالی خواهند بود.

MMM -: سلام استاد کارتون عالیه، موفق باشید.

- اخبار شیعیان: پژوهشگر ارجمند، جناب آقای عسکری، سلام علیکم. ضمن تشکر از عنایت شما نسبت به موسسه شیعه شناسی، به اطلاع می رساند نشریه اخبار شیعیان مایل است چنانچه جنابعالی کتاب خود را در قالب مقاله­ای خلاصه فرمایید، آن را در یکی از شماره های آتی خود منتشر نماید. با دعای خیر، اخبار شیعیان.

روستای ایستا

 روستای تجدد گریزان طالقان

=بخش اول=

حسین عسگری: در نهایت پس از یک سال انتظار آزاردهنده، مجوز نشر کتاب «روستای ایستا: پژوهشی درباره اهل توقف در طالقان» صادر شد و این کتاب در شمارگان 2100 نسخه به وسیله نشر شهید سعید محبی (ناشر دایره المعارف تشیع) منتشر گردید. مقاله ذیل چکیده آن کتاب است که قرار است ذیل عنوان «کوی منتظران» در جلد چهاردهم دایره المعارف تشیع به چاپ رسد. این جلد از دایره المعارف آخرین مراحل آماده سازی برای چاپ را می گذراند.

روستای ایستا

روستای تجدد گریزان طالقان

=بخش دوم=

ایمان در نگاه آنان از جنس تعبد است. از همین منظر عقل را وظیفه ساز نمی دانند و وجود آن را فقط برای وظیفه شناسی ضروری می پندارند. در اعیاد و سوگواری ها نیز مراسم خاصی برگزار نمی کنند. هیچ کس تاکنون زنان و دختران آنان را ندیده است. فرزندانشان پس از رسیدن به سن تکلیف مختار هستند که با آنان زندگی کنند یا به شهر تبریز بازگردند. هیچ گونه فعالیت سیاسی و اجتماعی نداشته و باورهای خود را تبلیغ نمی کنند. کم عیبت ترین حکومت دوره غیبت کبری را تا حدودی سلسله قاجاریه می دانند، بر همین مبنا برخی از آنان تلاش می کنند که نسب خود را به قاجاریه برسانند. رویدادهای تاریخی سقیفه بنی ساعده (واقعه انتخاب جانشین پیامبر اکرم (ص) در سال یازدهم هجری قمری)، جنبش مشروطه خواهی ایرانیان و انقلاب کبیر فرانسه در قرن هجدهم میلادی را نقطه عطف رواج بی دینی و انحراف عقیدتی می پندارند.

 اشاره: نوشته زیر چکیده انگلیسی کتاب «روستای ایستا» تالیف حسین عسکری است که در بخش پایانی آن کتاب درج شده است. متن فارسی این چکیده در بخش مطالب پیشین این وب نوشت ذیل عنوان «منطقه طالقان» آمده است. ضمن درج این برگردان از مترجم کوشای آن آقای عادل نورزاده (فرهنگی و کارشناس ارشد آموزش زبان انگلیسی) صمیمانه سپاسگزارم. کتاب روستای ایستا آخرین مراحل آماده سازی برای چاپ را می گذراند.

AHL-E-TAVAGHOF

(THOSE AGAINST CHANGE)

A Study on the Followers

of Mirza Sadegh Tabrizi in Taleghan

BY: HOSSEIN ASKARI

In an area called Teleghan – a suburb of Tehran Province – lives a Turkish- speaking tribe who mysteriously avoid the public; therefore, very people are allowed into their homes. Moreover, they avoid using any type of manifestations of modern civilization and technology. Thus, with this secluded and monastic life, they have had a number of rumors and eccentric remarks dispersed around them. Meanwhile, natives of Taleghan, unaware of their origin as well as their aims and principles, sometimes name this group as Followers of Esmaeil (Esmaelis) and of course occasionally consider them as “World-Relinquishing Dervishes” who eagerly await the emerging of their missing Imam Mahdi (the last Imam of Shiites).

As a matter of fact, this tribe are the followers of Ayatollah Mirza Sadegh Mojtahed Tabrizi who was one of the famous clerics living in the era of Constitutional Revolution (1905). Inspired by his religious ideas, this group has chosen to lead such a bizarre life within this age of modernity. They are thought to be a clan of Esna Ashari (twelve-Imam) Shiites, who have remained faithful to this ideology by following a traditionalist Islamic jurist (Faghih). Hence, "Ahl-e-Tavaghof" (Those against Changes) seems probably an appropriate title for such people.

Mirza Sadegh Tabrizi (died in 1922) is one of those Islamic jurists who put a good deal of emphasis both theoretically and practically on the methodology of absolute elimination of modernized thought as well as its achievements. Accordingly, until the end of his life, the cleric did give fatwas against any kind of the possible permission of the exploitation of technological tools and modern affairs. He believed that government, the legislator and executor of laws, belongs basically to God, then to His Prophet (Muhammad), and eventually to twelve Imams of Shiites. During the absence period of the twelfth Imam secular governments, in his opinion, are deemed as “usurpers” since they have already usurped the position of the Saints and more importantly of the divine governor. He also contended that the secular modern legislation system advocated by constitutionalists, despite its philosophy and principles, was in contradiction with Islamic Law (Fiqh). As a result, the first cannot be extracted from the content of the latter.

Based on these beliefs, the followers of Mirza Sadegh argue that this is now “the end of times”, which has begun since a century ago i.e., the period of Constitution. Hossein Gholi Ziaee (a current member of this group) would go to Taleghan before the Islamic Revolution (1979), as he believes he was in search of some special men from Taleghan who would, according to Islamic narratives and maxims, be well-known helpers of their last Imam. Nevertheless, when he found none of them, he decided to purchase some land there and then in order to establish a form of anticipation-based life for the appearance of their Imam. And so he did. they have been living in Taleghan, a quarter of Savojbolagh in the west of Tehran, since 1990.

The tribe under his guidance own no identification; therefore, they are not incorporated into the population census of Iran, nor do they exploit any tools of modern welfare equipment such as pipe water, gas, electricity, telephone, television, hygiene, education, coupon etc. In short, they enjoy an entirely traditional life spending their nights by the light of only a lantern, of course.