شهرستان نظرآباد از نظر یافته های باستان شناختی قدمت 9 هزار ساله دارد؛ آن هم به میمنت استقرار محوطه نفیس اُزبکی که در سپهر باستان شناسی ایران و جهان شناخته شده است. اما از جهت اسناد مکتوب تاریخی، دو یافته از نظرآبادِ دوره قاجار در دست است:
1.«ملا محمدجعفر (جعفر) نظرآبادی ساوجبلاغی» از فقیهان هم روزگار با محمد شاه (سومین پادشاه سلسله قاجاریه) است. او از شیخ محمدتقی برغانی مشهور به شهید ثالث (شهادت 1263ق) و برادرش شیخ محمدصالح برغانی (درگذشت 1271ق) اجازه نقل حدیث و اجتهاد داشت. چندین اثر به قلم و خط ملاجعفر باقی مانده که یکی از آنها به شماره 402 در کتابخانه مدرسه فیضیه قم نگهداری می شود. در بهار 1370ش سه تن از بزرگان شهر نظرآباد - که اکنون درگذشته اند - به بنده گفتند که از زبان اجداد خود نام یک عالم نظرآبادی به نام «ملاجعفر» را شنیده اند. از مدفن این فقیه نظرآبادی، اطلاعی در دست نیست.
2. اشاره به نام نظرآباد در کتاب «دستور الاعقاب» که به وسیله میرزا مهدی نواب طهرانی ملقّب به بدایع نگار در روزگار محمد شاه قاجار نوشته شده است. در آن کتاب انتقادی آمده که روستای نظرآباد ساوجبلاغ در سال 1260ق مزرعه ای در بلوکِ غار ری بوده و پس از حاجی میرحسن قزوینی در اختیار میرزا نجف قلی ساوجبلاغی تهرانی ملقب به اعتمادالدوله از کارگزاران حکومت قاجار و نیای خاندان ساوجبلاغی قرار گرفته است. میرزا نجف قلی در نظرآباد به انزوا می زیست و پس از مدتی این روستا به دست عوامل حکومت ضبط شده و مالک آن نیز به وسیله غاصب و پادشاه وقت مواخذه شده است. در کتاب «دستور الاعقاب» نام غاصب نظرآباد نیامده است.
این مقدمه را آوردم تا در این مجال، یکی از آثار مکتوب متعلق به شهرستان نظرآباد را معرفی کنم. قرآنی دست نویس که هم اکنون در ردیف میراث «خاندان کشت پور» در شهر نظرآباد است. خوشنویسی این قرآن خطی در 16 جمادی الثانی 1289 (31 مرداد 1251) یعنی به تقویم قمری حدود 154سال پیش به سفارش بزرگان خاندان کشت پور به قلم «میرزا رضا حسینی نظرآبادی» کتابت و تذهیب شده است. البته ترجمه و تذهیب آن در سوره های پایانی قرآن - شاید به دلیل درگذشت کاتب - ناتمام مانده است. این قرآن به خط نسخ خوشنویسی شده و دارای برگردان به زبان فارسی است.
حاج رحیم نظرآبادی (بزرگ خاندان کشت پور) که میراث دار این قرآن بوده در 11 دی 1328 آن را جهت صحافی به مرحوم «حاج نبی الله شاه حسینی» از اهالی روستای میراش طالقان میسپارد. اجرت این صحافی، سیزده مَن تبریزی (حدود 40 کیلوگرم) گندم بوده است. در آن سالها، مرحوم شاه حسینی در منطقه ساوجبلاغ معلم قرآن بود. مهندس عبدالعلی شاه حسینی (شاعر و نویسنده البرزی) فرزند او است.
حاج رحیم کشت پور از معتمدان، نیکوکاران و بزرگان نظرآباد بود که به اتفاق برادرانش «حاج بابا» و «میرزابابا» با محوریت مسجد جامع به فعالیتهای مذهبی و خیرخواهانه میپرداخت. او در سال 1352ش به حج رفت و در اوایل دهه 60 خورشیدی پس از حدود یک قرن مردمداری و خدمت درگذشت. نگهداری این کلام الله دست نویس پس از درگذشت حاج رحیم به مرحوم نصرتالله سپس احمد منتقل شده و اکنون وظیفه نگهداری آن به مهندس مهرداد کشت پور (نتیجه حاج رحیم) سپرده شده است. این اثر ارزشمند، ویژگی هایی دارد که «پیوندهای فرهنگی و اعتقادی اهالی طالقان و نظرآباد» از آن جمله است.
منابع: مهدی نواب طهرانی، دستور الاعقاب، ص 48؛ محمد تنکابنی، قصص العلما، ص 136؛ سید محمدعلی گلریز، مینودر یا باب الجنه قزوین، ج 2، ص 108؛ حسین عسکری، دشتی به وسعت تاریخ، ص 307؛ گفت و گو با اعضای خاندان کشت پور، فروردین 1400.
- نشر نخست این مقاله در: حسین عسکری، «قرآن خاندان کشت پور»، روزنامه پیام آشنا، شماره 1846، شنبه اول خرداد 1400، صفحه 8.
مقاله فوق در روزنامه پیام آشنا
کرج - خبرگزاری ایرنا - به مناسبت گرامیداشت یکصد و دومین سالروز شهادت دکتر حشمت طالقانی، سلسله گفت و گوهای برخط و زنده اینستاگرامی با پژوهشگران و صاحبنظران نهضت جنگل با عنوان «طبیب مجاهد»در البرز برگزار می شود. به گزارش روابط عمومی حوزه هنری استان البرز، به مناسبت گرامیداشت یکصد و دومین سالروز شهادت دکتر حشمت طالقانی، سلسله گفت و گوهای برخط و زنده اینستاگرامی با پژوهشگران و صاحبنظران نهضت جنگل از سوی پژوهشکده مطالعات و تحقیقات طالقان شناسی و دفتر فرهنگ و مطالعات پایداری حوزه هنری البرز برگزار می شود.
نخستین گفت و گوی این سلسله مباحث که علیرضا شاه حسینی پژوهشگر تاریخ و فرهنگ نواحی شمال ایران، اجرای آنها را بر عهده دارد، شامگاه شنبه 18اردیبهشت 1400 با حضور برخط دکتر مجید رحمانی نویسنده و پژوهشگر نهضت جنگل و گفت و گو در خصوص «نقش آفرینی دکتر حشمت در نهضت جنگل و پاسخ به شبهات» صورت گرفت. این گفت و گو در روز یکشنبه 19 اردیبهشت ماه با حضور سلمان قاسمی نژاد، پژوهشگر نهضت جنگل با موضوع «میرزا کوچک خان و استعمارستیزی»، روز دوشنبه 20اردیبهشت ماه با حضور دکتر حسین عسکری نویسنده و البرزپژوه با موضوع «نسبت های البرزی نهضت جنگل» و روز سهشنبه 21 اردیبهشت ماه نیز با حضور محمد الهامی نویسنده و پژوهشگر تاریخ گیلان با موضوع «گفتاری در چرایی و چگونگی آغاز نهضت جنگل» انجام می شود. علاقه مندان می توانند در روزهای مذکور ساعت 21 این سلسله گفت و گوها را به صورت زنده در صفحات مربوطه در فضای اینستاگرامی تماشا کنند. علاقه مندان برای اطلاع از آدرس صفحه ایسنتاگرامی این گفت و گو با سایت حوزه هنری استان البرز مراجعه کنند.
در اواخر قرن نوزدهم میلادی، یهودیان اروپا که از پراکندگی و فروپاشی جامعه کوچک مذهبی خود بیمناک بودند، اندیشه ای را شکل دادند که پیش از این، سابقه سیاسی در دین یهودیت نداشت و نام آن را «صهیونیسم» گذاشتند. صهیون نام تپه ای در بیت المقدس است که به باور یهودیان، محل استقرار تخت پادشاهی حضرت سلیمان، یکی از پیامبران بنی اسرائیل بوده است. صهیونیست ها به دنبال ایجاد کشوری یهودی نشین در خاک فلسطین بودند. تئودور هرتسل مجارستانی، از پیشتازان این عقیده بود. در 24 اردیبهشت 1327، بن گوریون از صهیونیست های باسابقه با حمایت آمریکا و انگلیس، تشکیل رژیم اسرائیل در خاک فلسطین را اعلام کرد و خود به عنوان اولین نخست وزیر آن شناخته شد. محمد ساعد نخست وزیر وقت حکومت پهلوی در 23 اسفند 1328، اسرائیل را به صورت مشروط به رسمیت شناخت. این کار او با واکنش منفی مردم و روحانیت مواجه شد. در پی این مخالفت ها، در 15تیر 1330دولت دکتر محمد مصدق ضمن قطع ارتباط، به رسمیت شناختن اسرائیل را پس گرفت اما پس از کودتای 28 مرداد 1332، روابط حکومت پهلوی و اسرائیل از سر گرفته شد و در زمینه های مختلف به طور نیمه رسمی گسترش یافت. از اواسط دهه 1330حکومت پهلوی برای تقویت دستگاه امنیتی تازه تأسیس خود رو به اسرائیل آورد و ساواک و موساد همکاری های بسیار نزدیکی با هم داشتند. در نهایت، با پیروزی انقلاب اسلامی در 22 بهمن 1357، سفارت اسرائیل در تهران تعطیل و به سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) واگذار شد.
گروهی از علما و روحانیون البرزی در دوره حکومت پهلوی با صهیونیسم و دولت اشغالگر اسرائیل مبارزه کرده اند که در این نوشتار به معرفی کوتاه هفت تن از آنان پرداخته می شود:
1. آیت الله سید ابوالحسن رفیعی طالقانی قزوینی (درگذشت 1353) از مجتهدان مخالف حکومت پهلوی و استاد فلسفه امام خمینی بود که در سخنرانی ها و نوشتههایش، علیه تشکیل کشور غیرقانونی اسرائیل اعتراض می کرد و نسبت به خطر صهیونیسم هشدار می داد.
2. شیخ علاءالدین علوی شهیدی (درگذشت 1353) از حکیمان معاصر بود که با سرودن شعری بلند در 30 مرداد 1348، به آتش سوزی عمدی مسجد الاقصی توسط صهیونیست ها اعتراض کرد.
3. آیت الله سید محمود علایی طالقانی (درگذشت 1358) با جمعآوری کمک های مالی برای گروههای مبارز فلسطینی همانند سازمان الفتح در سال 1342، جمعآوری فطریه برای مجاهدان فلسطینی در سالهای 1348 و 1349و برگزاری آیین درگذشت جمال عبدالناصر (رییس جمهور ضد اسرائیلی مصر) در سال 1349 در مسجد هدایت تهران، با صهیونیسم و رژیم اشغالگر فلسطین مقابله می کرد.
4. شیخ حسن صالحی (درگذشت 1359) قرآن پژوه و از روحانیون مبارز حوزه علمیه کربلا بود. او به هنگام تشکیل رژیم غاصب صهیونیستی در فلسطین، سخنرانی های افشاگرانه ای ایراد کرد.
5. آیت الله شیخ محمد رفیعی طالقانی (درگذشت 1362) نخستین امام جمعه طالقان پس از پیروزی انقلاب اسلامی و مبارز سیاسی در دوره حکومت پهلوی بود. او علیرغم تاکید حکومت پهلوی بر عدم انتقاد از رژیم اشغالگر فلسطین، در کتابی که در سال 1342 نوشته، همزمان از حکومت پهلوی و صهیونیسم انتقاد کرده است.
6. آیت الله حاج شیخ حسین تقوی اشتهاردی (درگذشت 1379) از شاگردان امام خمینی بود که در یکی از نوشته هایش، از واگذاری زمین های زراعی مرغوب منطقه بویین زهرا (قزوین) به اسرائیلی ها در دوره حکومت پهلوی انتقاد کرده است.
7. شیخ مصطفی رهنمایی مشهور به رهنما (درگذشت 1392) روحانی مخالف حکومت پهلوی و از پیشگامان حمایت از فلسطین بود. صدور اعلامیه اعتراضی در به رسمیت شناختن اسرائیل از سوی حکومت پهلوی در سال 1331 و جمعآوری کمکهای مالی برای مبارزان فلسطینی در سال 1348و ارسال آن از طریق سفیر وقت مصر در تهران، از جمله فعالیتهای ضد صهیونیستی او به شمار میرود.
- جهت آشنایی بیشتر با زندگی و اندیشه علمای البرزی مخالف صهیونیسم در دوره حکومت پهلوی رجوع کنید به: علمای مجاهد استان البرز، حسین عسکری، کرج: نشر شاهدان البرز، چاپ سوم، 1398.
- نشر نخست این مقاله «پیشینه صهیونیسم ستیزی البرزیان»،روزنامه پیام آشنا، شماره 1836، شنبه 18 اردیبهشت 1400، صفحه 8.
یادداشت فوق در خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)
آقای سید محمدحسین میرابوالقاسمی نویسنده و طالقان پژوه نامدار در 15 اردیبهشت 1400 مقارن با شب قدر در سن 87 سالگی در شهر کرج درگذشت. ایشان از یاران و همراهان وفادار شادروان آیتالله سید محمود طالقانی و عضو هیئت مدیره مجتع فرهنگی آیت الله طالقانی و بنیانگذار و رئیس هیئت مدیره صندوق قرض الحسنه آیت الله طالقانی شهر کرج بود.
از آثار مکتوب برجای مانده از مرحوم میرابوالقاسمی میتوان به کتاب دو جلدی «طالقانی فریادی در سکوت» (چاپ 1382)، «طالقانی و دگرگونی تاریخ» (چاپ 1389)، «طالقانی عمری در جهاد و روشنگری» (آماده چاپ) و تعدادی مقاله در نشریات فرهنگی اشاره کرد. برگزاری سلسله همایش های «طالقان شناسی» در دهه هفتاد و هشتاد شمسی با حضور بزرگان فرهنگ و دانش، از دیگر اقدامات علمی و فرهنگی مرحوم میرابوالقاسمی به شمار می رود که متن آن سخنرانی ها در سال 1386 در قالب کتابی با عنوان «آشنایی با فرهنگ و تاریخ و مفاخر طالقان» منتشر شده است. پیکر این نویسنده البرزی بعد از ظهر روز پنج شنبه 16 اردیبهشت 1400 در روستای گلیرد طالقان به خاک سپرده می شود.
حدود بیست روز پیش تلفنی با مرحوم میرابوالقاسمی صحبت کردم. بزرگوارانه تماس گرفته بود بابت برنامه 52 سالگی کتاب «تاریخ و جغرافیای طالقان» نوشته شادروان سید محمدتقی میرابوالقاسمی در رادیو البرز تشکر کند. در همان گفت و گوی شیرین و به یادماندنی، صحبت از قرار دیدار پس از فروکش کردن کرونا شد اما متاسفانه اجل مهلت نداد که بیش از این از محضر ایشان بهره مند شوم. این سوگ را خدمت خانواده محترم آن مرحوم به ویژه آقای مهندس سید هادی میرابوالقاسمی، اهالی شریف طالقان و البرزیان گرامی تسلیت عرض می کنم. روحش شاد و قرین رحمت الهی باد.
16 اردیبهشت 1400
حسین عسکری
12 اردیبهشت 1358 در تقویم ایران، روزی است که گروه فرقان به هدایت طلبه ای جوان به نام «اکبر گودرزی»، آیت الله مرتضی مطهری (شاگرد برجسته امام خمینی و استاد دانشکده الهیات دانشگاه تهران) را ترور کرد. استاد مطهری در ردیف نظریهپردازان جریان فکری «حکمت نوصدرایی» یا «عقلانیت اسلامی» به شمار میرود؛ همان جریانی که «گفتمان فکری و فرهنگی انقلاب اسلامی» نام دارد. هنوز هم با گذشت 42 سال از شهادتش، آثار او محل رجوع و مورد استناد سیاستمداران و سیاستگذاران فرهنگی و اجتماعی جمهوری اسلامی ایران است. در سال های اخیر، تشریح مستند نسبت های البرزی بزرگان فرهنگ و دانش ایران به یکی از دغدغههای اصلی صاحب این قلم در عرصه البرزپژوهی تبدیل شده است. بازخورد خوبی هم از نوشتار «نسبتهای البرزی آوینی» گرفتم. در این مجال با جست و جو در اسناد و منابع مکتوب و بعضاً اطلاعات شفاهی، با نسبتهای البرزی استاد شهید مطهری آشنا می شویم:
1. «موسسه خیریه تعلیماتی و تحقیقات علمی و دینی حسینیه ارشاد» در شهر تهران با نام دکتر علی شریعتی (چهره شناخته شده جریان نواندیشی دینی) گره خورده است اما در واقع بنیانگذار اصلی آن استاد مطهری است. پاسخ سازمان اطلاعات و امنیت حکومت پهلوی (ساواک) به استعلام انجام شده درباره صدور مجوز فعالیت این مرکز در سال 1346ش، بیانگر نقش اصلی استاد مطهری در حسینیه ارشاد است. البته این مرکز دینی و فرهنگی از سال 1344ش فعالیت خود را آغاز کرده بود. جالب آنکه استاد مطهری برای نخستین بار دکتر شریعتی را به حسینیه ارشاد دعوت کرد.
بحث های نوین و روشنفکرانه مطرح شده در حسینیه ارشاد، حساسیتها و انتقادهای روحانیون سنّتی آن روزگار را برانگیخته بود. استاد مطهری تلاش میکرد با گفت و گوهای چهره به چهره، این حساسیت ها را کم کند. یکی از آن چهره های منتقد، آیت الله سید حسن طباطبایی قمی بود که از سال 1346 تا 1357ش در وضعیت تبعید و حصر، در شهر کرج به سر می برد. آیت الله طباطبایی قمی هم زمان به شدت مخالف حکومت پهلوی و سخنرانیهای شریعتی در حسینیه ارشاد بود. استاد مطهری در سالهای تبعید او، به کرج آمد تا آیت الله را روشن کند! او در آن گفت و گو ضمن دفاع از مواضع حسینیه ارشاد و بیان اینکه حسینیه قصد روشنگری نسل جوان و پیراستن اسلام از خرافات را دارد، گفت: «ابتدا علیه فخرالدین حجازی و حالا علیه دکتر شریعتی سخن میگویند. البته او تندروی میکند و به نصایح ما هم گوش نمی دهد!» آیت الله در پاسخ میگوید: «جامعه شیعی، برخی حساسیت هایی دارد که شما روی این حساسیت ها انگشت گذاشته اید و باید رعایت برخی مصالح را بکنید.» به نظر میرسد استاد مطهری نتوانست در آن دیدار، مجتهد تبعیدی کرج را مجاب کند و خودش هم در سال 1349ش از حسینیه ارشاد جدا شد. در این میان نقش مخرب و پیچیده ساواک در ایجاد اختلاف لایه به لایه بین موافقان و مخالفان حسینیه ارشاد را نباید نادیده گرفت. استاد مطهری خیلی هم به آیت الله تبعیدی کرج، خوشبین نبود. در یکی از اسناد ساواک در سال 1354ش آمده که مطهری، فقاهت و مرجعیت آیت الله طباطبایی قمی را برای هدایت تحصیل کردهها ناکافی می داند. او این نظر را پس از درگذشت آیت الله سید محمدهادی حسینی میلانی در شهر مشهد ابراز کرده بود.
2. سندی به دست نیامده که استاد مطهری پیش و پس از کودتای 28 مرداد 1332 برای دیدار و گفتوگو با دکتر محمد مصدق نخست وزیر تبعیدی، به احمدآباد شهرستان نظرآباد آمده باشد اما او در سالهایی از زندگیاش به جریان مبارزاتی ملی دلبستگی داشت. در یکی از اسناد ساواک، هوادار مصدق معرفی شده که گمان میکنم ناشی از اعتقاد استاد به «مطلق مبارزه با حکومت پهلوی» است. در بیوگرافی تنظیم شده ساواک برای استاد مطهری آمده است: «تقریباً شیخی است منزوی. قدری هم مشرب مصدقی دارد... و میگفت مصدق، آدم وطن پرستی می باشد و توده ای ها ایشان را بالاخره خراب می کنند.» استاد مطهری در نهضت ملی شدن صنعت نفت، به سرمقاله های نشریه «باختر امروز» به قلم دکتر سید حسین فاطمی (وزیر امور خارجه اعدامی دولت مصدق)، علاقهمند بود و با دقت آنها را مطالعه میکرد و گاهی با دوستانش درباره آنها بحث میکرد.
3. استاد مطهری بین دانشجویان محبوب بود و از این جهت با گروهی از دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران مستقر در شهر کرج، پیوندهای عاطفی و فکری داشت. در 17 دی 1352 اعضای انجمن اندیشه و هنر دانشکده کشاورزی کرج از مسئولین دانشکده درخواست می کنند استاد مطهری - که در آن سال مدیر گروه فلسفه دانشکده الهیات دانشگاه تهران بود - به عنوان سخنران به کرج دعوت شود. ساواک در واکنش به این دعوت گزارش میکند: «نحوه افکار و تمایلات سیاسی مرتضی مطهری مشخص نمی باشد!» در نهایت با سخنرانی استاد در کرج موافقت می شود اما ساواک دستور میدهد سخنرانی او را ضبط کنند.
4. استاد مطهری در سال های پیش از پیروزی انقلاب اسلامی برای شرکت در آیین آغاز فعالیت مسجد قمر بنی هاشم به شهر نظرآباد کرج آمد. او را آیت الله شهید محمد صدوقی و آیت الله سید هاشم رسولی محلاتی همراهی میکردند. مردم نظرآباد به میمنت حضور استاد و افتتاح مسجد، گاوی را پیش پای او و روحانیون دعوت شده قربانی کردند. از دیگر پیوندهای استاد مطهری با شهر نظرآباد میتوان به توصیه او به مرحوم سید محمدعلی شهیدی محلاتی جهت حضور تبلیغی در این شهر با «عنوان امام جماعت مسجد غدیریه» در سال 1356ش اشاره کرد. شهیدی محلاتی در ماههای منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی، به دلیل فعالیتهای سیاسی علیه حکومت پهلوی دستگیر و به ساواک کرج منتقل شد.
5. استاد مطهری به جهت نوع نگاه به تبلیغات دینی و مبارزات سیاسی، پیوندهای عمیقی با آیت الله سید محمود طالقانی داشت. آیت الله طالقانی گرچه چهار ماه پس از شهادت استاد، درگذشت اما در آیین بزرگداشت استاد در حسینیه ارشاد سخنرانی کرد و راه و اندیشه او را گرامی داشت. فرازهایی از ارتباط مذهبی و سیاسی استاد مطهری و آیت الله طالقانی به روایت اسناد ساواک را ملاحظه کنید:
- حضور هر دو در جلسات مذهبی جبهه ملی ایران شعبه تهران در 27 آبان 1339و سخنرانی استاد مطهری در این جلسه با عنوان امر به معروف و نهی از منکر؛
- ارسال دعوت نامه جامعه اسلامی مهندسین در 24 دی 1339به استاد مطهری و آیت الله طالقانی با امضای مهندس مهدی بازرگان و مهندس مصطفی کتیرایی جهت حضور آن دو در مراسم مذهبی برنامه ریزی شده در مسجد حاج حسن (تهران)؛
- حضور هر دو در آیین سوگواری ماه محرم در سال 1342ش که در کانون اسلامی مهندسین برگزار شد. در این مراسم، سخنرانان از جمله استاد مطهری به تشریح وجه انقلابی و ظلم ستیزانه قیام حسینی پرداختند؛
- تماس آیت الله طالقانی با استاد مطهری جهت هماهنگی سخنران نماز عید فطر سال 1346ش در حسینیه ارشاد؛
- دورهمی سیاسی مشترک آیتالله طالقانی، استاد مطهری، آیت الله حسین علی منتظری و چند روحانی دیگر در سال 1347ش در منزل حاج شیخ حسین کاشانی؛
- سخنرانی استاد مطهری در مسجد جوادالائمه تهران در 8 فروردین 1348. در آن جمع سیصد نفره، آیت الله طالقانی هم حضور داشت؛
- حضور هر دو در مراسم شب چهلم درگذشت حاج مهدی شالچیان در 27 اردیبهشت 1348که حتی این مراسم ختم هم مورد رصد مأموران ساواک قرار گرفت؛
- جلسه هفتگی عده ای از روحانیون در 5 آذر 1348 در قلهک تهران در منزل آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی و حضور آیتالله طالقانی و استاد مطهری در این جلسه مشورتی با موضوع عمق بخشی به تبلیغات دینی و آگاهی بخشی سیاسی؛
- مشارکت آیتالله طالقانی و استاد مطهری در جمع آوری پول برای حمایت مالی از سازمان الفتح فلسطین در سال 1342ش؛
- اقامه نماز جماعت توسط استاد مطهری در برخی مواقع به جای آیت الله طالقانی در مسجد هدایت تهران در سال 1343ش و حساسیت ساواک به این موضوع؛
- حضور هر دو در مراسم ختم مادر شهید دکتر محمدجواد باهنر در مسجد امیرالمومنین شهر تهران در 23 آبان 1359 که این مراسم هم حساسیت ساواک را برانگیخت.
6. در سال 1337ش با برنامهریزی انجمن اسلامی مهندسین، استاد شهید مطهری به همراه جمعی از نیروهای ملی و مذهبی مخالف حکومت پهلوی همانند آیت الله طالقانی، شهید محمدعلی رجایی، سید هادی خسروشاهی، مهندس مهدی بازرگان و دکتر یدالله سحابی و... جهت اقامه نماز عید فطر به گلشهرکرج آمدند. تعدادی تصاویر دیدنی از این تجمع بر جای مانده است.
7. گروه فرقان تشکّلی سیاسی و مذهبی بود که در سال 1356ش به وسیله طلبه ای 21 ساله به نام اکبر گودرزی با تأثیرپذیری از تفسیر چپ گرایانه (مارکسیستی) از قرآن و آموزههای دینی تشکیل شد. همین گروه در 12 اردیبهشت 1358 استاد مطهری را به جهت نقدهایش در کتاب «علل گرایش به مادیگری» ترور کرد. بزرگ ترین مخفیگاه گروه فرقان در شهر کرج قرار داشت که در 5 آبان 1358 کشف و متلاشی گردید. خبر این عملیات، تیتر اول روزنامه کیهان شد. گودرزی و اندک پیروانش هم پس از یک درگیری مسلحانه در 18 دی 1358 در تهران دستگیر و در 3 خرداد 1359 اعدام شدند.
منابع: استاد شهید به روایت اسناد، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1378؛ حسین عسکری، بیداری دشت کهن، انتشارات سوره مهر، 1397؛ حمید کرمی پور، انقلاب اسلامی در کرج، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1391؛ سید محمدحسین میرابوالقاسمی، طالقانی فریادی در سکوت، 2 ج، شرکت سهامی انتشار، 1387؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک: آیت الله سید محمود طالقانی، 3 ج، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1382.
نشر نخست این مقاله در:
حسین عسکری، «نسبت های البرزی استاد مطهری»، روزنامه پیام آشنا، سال 8، ش 1834، یک شنبه 12 اردیبهشت 1400، ص 8.
مقاله فوق در وب سایت خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)
____________________
بازتاب مقاله «نسبت های البرزی مطهری» - 1
جناب عسکری عزیز
متن مقاله را به دقت برای سه بار خواندم،ممنون از ارسال چنین پست وزین و بادرایتی. عکس فوق گرچه یادآور روزگار وصل است، اما متن مقاله خروجی فصل را تداعی می کند، زانکه هر یک از این بزرگواران به نحوی جدا ترور فیزیکی یا شخصیت شدند و آن آیت الله (قمی) تا پایان عمر در مشهد درب ورودی را بر روی خود بست. از قضا شاگردان این بزرگواران هریک راهی جدا از منش آنان انتخاب کردند، که ذکر آن مطلوب نیست. ریشه این مشکل را شهید بهشتی در فقر تئوری جامع می دانست، می دانید چرا؟ چون به قول مولانا، هرکسی از ظن خود شد یار من. مبنای تئوری ساختاری شهید مطهری منطق حوزوی یا ارسطویی و کلی نگری در اسلام بود. اساس شناخت شادروان بازرگان از اسلام منطق دکارتی و جزیی نگری علمی بود. اساس شناخت زنده یاد طالقانی و دکتر شریعتی از اسلام تاریخ و منطق دیالکتیک بود. گرچه هر یک پایگاه های خود را در محیط های خاص داشتند اما هیچکدام اندیشه ای فراگیر و جامع از ساختار اصلی و لقد خلقنا انسان فی احسنه تقویم درچند بعدی بودن نداشتند. به همین دلیل خروجی های آنان ناهمگن اما هم نهشت برای رد و حذف دیگری بود. حضور امام موسی صدر الگوی کوچکی از منطق فازی را به دنبال داشت که با ناپدید شدن وی ابتر ماند. تنها امام خمینی بود که مجموعه این منطق ها را در بستر رسمی و فراگیر آن مهیا کرد و از زبان قرآن و مشاء در قالب فازی آن جاری کرد. حیف که شاگردان منافق و منحرف و ستیزه جوی آنان، در قالب مجاهدین، فرقان و... کشور را به این روز سوق دادند.
محمد
12 اردیبهشت 1400
- به نقل از کانال البرزپژوهی https://t.me/alborzology
نسبت های البرزی آوینی
دیروز یکی از دوستانم تماس گرفت و یادآوری کرد 20 فروردین، بیست و هشتمین سالگرد شهادت شادروان سید مرتضی آوینی نویسنده و فیلمساز شناخته شده سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی است. ایشان با اشاره به اشتیاقم به البرزپژوهی و پرسشها و جست و جوهایم از ربط البرزی رویدادهای فرهنگی و تاریخی ایران عزیز، درخواست کرد که درباره نسبت آوینی و البرز یادداشتی بنویسم. سال هایی از نوجوانی و جوانی ام در دهه هفتاد و هشتاد خورشیدی وقتی در پایتخت، دانش آموز و در پی آن دانشجو بودم به عشق آوینی و آثارش گذشته است. به خاطر دارم، کلاس درس دبیرستان را پیچاندم و خود را به آیین تشییع پیکر سید به حوزه هنری در تقاطع سمیه و حافظ رساندم. الان هم تقریباً همه آثارش را دارم و برخی از آنها را با وسواس خوانده ام. این روزها شبکه سوم سیما با پخش مستند «آقا مرتضی» بار دیگر نام آوینی را به فضای عمومی کشانده است.
آوینی دو چهره متفاوت دارد: یکی وجه اندیشهای او که تحت تأثیر مرحوم دکتر سید احمد فردید (استاد فقید فلسفه دانشگاه تهران)، تعلق دارد به جریان «حکمت انسی» یا «فردیدی ها». جریانی که با مبانی «پست مدرنیستی» برگرفته از آرای مارتین هایدگر (فیلسوف آلمانی)، منتقد مدرنیته و دستاوردهایش همانند علم و تکنولوژی هستند. دیگر چهره آوینی را می توان در محافل مذهبی و هیئتی دید. آنان خواسته و ناخواسته آوینی را تقلیل دادهاند به «روایت فتح»، «چفیه» و «فکه». از مبانی اندیشه ای و سیر تحول شخصیت او کم اطلاع یا بی اطلاع هستند. شاید هم میخواهند تعمداً این وجوه به بوته فراموشی سپرده شود، چون نمی خواهند به تصویر مطلق و معصومانه ای که از آوینی در ذهن خود و دیگران ساخته اند، لطمه ای وارد شود! در واقع، آوینی نه این است نه آن. بلکه انسانی است در حال شدن، با تنگناها و ویژگی های شخصیتی مخصوص به خودش که با ما از «راه طی شده» سخن میگوید؛ از دلبستگی اش به روشنفکری عرفی ضد سنت در سالهای پیش از انقلاب تا رزمندگی و عرفان انقلابی اش در سال های دفاع مقدس.
آوینی شهید از دو جهت با البرز در پیوند است:
1. رابطه عاشقانه اش با فاطمه (غزاله) علیزاده (نویسنده معاصر) در سال های پیش از پیروزی انقلاب که معشوق این عشقنامه تلخ، سه سال پس از شهادت آوینی در فکه، خود را از درختی در جواهرده رامسر حلقآویز کرد چون تاب تحمل بیماری سرطان و رنج های زندگی تلخش را نداشت. پیکر او و مادرش در آرامستان امامزاده طاهر کرج به خاک سپرده شده است. او برای دریافت دکتری فلسفه به سوربن فرانسه رفته بود اما با مرگ پدرش آن را نیمه کاره رها کرد و به ایران بازگشت. در یادداشتی پیش از خودکشی نوشته: «... از هیچکس متنفر نیستم... تنها و خستهام برای همین میروم. دیگر حوصله ندارم. چقدر کلید در قفل بچرخانم و قدم بگذارم به خانهای تاریک. من غلام خانههای روشنم...»جالب آن که مستند «آقا مرتضی»، بخشهایی از مستند ممنوعه «محاکات غزاله علیزاده»، به کارگردانی پگاه آهنگرانی را هم در خود جای داده است. وقتی سید مرتضی در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران نسبت عاشقانه با غزاله داشت نامش «کامران» بود. دوستداران آوینی، غزاله را یک «خوان» از «هفتخوان» می دانند که سید مرتضی از آن با سربلندی گذر کرد!
2. بهروز فلاحت پور فیلمبردار مجموعه روایت فتح به نویسندگی و کارگردانی شهید آوینی، اهل روستای چندار (= کوهسار) ساوجبلاغ است. او پس از انقلاب و آغاز دفاع مقدس، نامش را به مهدی تغییر داد و در 31 اردیبهشت 1371 در حمله هواپیماهای اسرائیلی، در جنوب لبنان به شهادت رسید. آقا مهدی رفته بود تا مجموعه مستند «سه نسل آواره» را در منطقه بقاع غربی در نزدیکی خط تماس رزمندگان حزب الله و سربازان اسرائیلی روایت کند. آوینی در سوم فروردین 1372 (هفده روز پیش از شهادت) از کوهسار دیدار کرد و در کنار مزار رفیقش نوشت: «عجب از ما واماندگان زمین گیر که در جست و جوی شهدا به قبرستان ها می آییم. این خود دلیلی است بر آنکه از حقیقت عالم هیچ نمی دانیم. مرده آن است که نصیبی از حیات طیبه شهدا ندارد و اگر چنین است از ما مرده تر کیست؟ شهدا، شاهد بر باطن و حقیقت عالمند و هم آنانند که به دیگران حیات می بخشند. پس به راستی این عجیب نیست که [ما] واماندگان در جست و جوی شهدا به قبرستان ها می آییم؟..» سید پیش از این یادداشت، مقاله ای هم با عنوان «مرگ مردانه» در مجله سوره درباره شهید فلاحت پور منتشر کرده بود.
شاید بتوان با دقت و جست و جوی بیشتر، نسبت سید شهیدان اهل قلم با البرز را ارتقاء داد. البته ارادت بنده به شهید آوینی، علیرغم آگاهی از این کش و قوس ها، کمتر دچار قبض و بسط شده چون آوینی را مردی آزاده و به دور از ادا بازی های متعارف این روزگار سخت می دانم. روحش شاد و قرین رحمت الهی باد.
20 فروردین 1400
__________________________
کتاب طالقان پنجاه و دو ساله شد
20 فروردین 1348 سالروز انتشار کتاب «تاریخ و جغرافیای طالقان» نوشته شادروان استاد سید محمدتقی میرابوالقاسمی (نویسنده و پژوهشگر طالقانی - گیلانی) است. با گذشت بیش از نیم قرن از چاپ نخست این اثر خواندنی، همچنان یکی از کتاب های مستند و پر استناد در عرصه البرزپژوهی و طالقان شناسی به شمار می رود. فایل زیر، حاصل گفت و گویم با آقای سیف الله باقریها مجری برنامه زنده «پاتوق هنر» رادیو البرز در 14 فروردین 1400 است. سپاسگزارم از دوست عزیزم آقای علیرضا شاه حسینی ادمین ارجمند صفحه اینستاگرامی «گیلان، طالقان، دیلمان» که با حسن سلیقه این گفت و گو را برای انتشار تنظیم کردند.
__________________________
توبه دادن عرق خور در روزگار قاجار
حکایت فوق را آیت الله آقا سید موسی شبیری زنجانی (مرجع محترم تقلید شیعه) به نقل از شادروان استاد سید جلال الدین آشتیانی (فیلسوف و عارف نامدار) در صفحه 331 جلد سوم کتاب «جرعه ای از دریا» ( قم: موسسه کتابشناسی شیعه، 1393) به چاپ رسانده است. از این دست حکایت های خواندنی از زندگی و زمانه آیت الله حاج شیخ هادی نجم آبادی (فقیه البرزی صدر مشروطیت)، 27حکایت در کتاب «روستازادگان دانشمند» آورده ام. این کتاب آخرین مراحل آماده سازی برای چاپ را میگذراند و گمان کنم در اواسط بهار 1400روانه بازار نشر شود.
8 فروردین 1400
__________________________
تپه های البرز در آذربایجان باستان
در فعالیت های ایران پژوهانه، این مرزهای فرهنگی و تاریخی هستند که اصالت دارند. توجه به مرزهای جغرافیایی یا همان مرزهای دولت ساخته، حقایق را به خوبی بازتاب نمیدهد. به طور مثال، شناخت ویژگی های فرهنگی و تاریخی استان البرز بدون لحاظ «دشت های قزوین و ری» ناتمام و ابتر است. در زمستان 1399 کتابی 164صفحه ای با عنوان «تپه ها در آذربایجان باستان» منتشر شد. آقای رحیم بقال اصغری نویسنده این کتاب به ترتیب الفبا به محوطه و تپههایی اشاره کرده که در محدوده «آذربایجان باستان» قرار می گیرند؛ از جمله محوطه ها و تپه های استان البرز همانند ازبکی، سرخاب، گنج تپه (خوروین)، موشه لان تپه اسماعیل آباد و یان تپه. برشماری تپههای البرز در ردیف آذربایجان باستان، محل اشکال بنده نیست که شاید با تبیین دقیق و روشمند گستره فرهنگی و تاریخی آذربایجان باستان معنادار باشد. نقد بنده به این کتاب، روشی است. بهتر بود نویسنده، در صفحات آغازین کتاب، منظور خود از «تپه های باستانی» و «آذربایجان باستان» را به طور واضح مشخص میکرد. تعریف هایی از این دو مفهوم ارایه میکرد که به اصطلاح منطقیون، جامع افراد و مانع اغیار باشد. کل مطلب کتاب پیش از برشماری الفبایی تپه ها، 13سطر است. می توانست این مطلب فشرده مثلا به 13 صفحه افزایش یابد تا خواننده در قدم اول با گستره و روند تاریخی آذربایجان باستان آشنا شود. در هر صورت تولد این کتاب را تبریک عرض می کنم. قابل تحسین آنکه نویسنده همزمان فایل pdf کتابش را منتشر کرده که در «کانال تلگرامی البرزپزوهی» هم در دسترس است.
حسین عسکری - 12 فروردین 1400
- به نقل از کانال البرزپژوهی https://t.me/alborzology
ایرانیان ششم فروردین را از دیرباز «نوروز بزرگ» می خوانده اند و در آن آیین های نوروزی را با شکوهی بیشتر برگزار می کرده اند. یک دلیل آن هم بی شک زاده شدن پیامبر ایرانی جناب زرتشت در این روز است. ششم فروردین در تقویم اساطیری ایران زمین نیز روزی ویژه بوده است. رخدادهایی مانند عروج کیخسرو به قله کوه و برانگیخته شدن جناب زرتشت به پیامبری نیز در این روز قرار گرفته و خروج جمشید از دنیای دیوان و باز آوردن جام (= پیمان) و نوسازی طبیعت و به روایتی چیرگی جمشید بر دیو سرما و یخبندان را نیز در همین روز جای داده اند. همچنین می گویند اهورامزدا در این روز، آفرینش گیتی را به پایان برد و آخرین ستاره ای که آفرید برجیس (= مشتری) بود که هورمزد هم خوانده می شود (شروین وکیلی، رام: روزشمار ایرانی معنادار، ج 1).
شادروان استاد دکتر سیف الدین نجم آبادی (درگذشت 1395خورشیدی) ایران پژوه نامدار و استاد فرهیخته زبان شناسی دانشگاه های تهران و هایدلبرگ آلمان بود. او نوه آیت الله حاج شیخ هادی نجم آبادی فقیه نواندیش صدر مشروطیت است. شادروان استاد نجم آبادی را می توان از جمله زرتشت پژوهان شناخته شده جهان دانست. «رستخیز نزد زرتشت» عنوان رساله دکتری او است. برگردان از آلمانی به فارسی کتابهای «زبان و ادبیات پهلوی» نوشته جهانگیر تاوادیا در سال 1348، «دینهای ایران باستان» نوشته هنریک ساموئل نیبرگ در سال 1359و «آرمان شهریاری در ایران باستان» در سال 1355؛ تألیف کتاب های «دست نویسهای فارسی و اوستایی در کتابخانه دانشگاه هیدلبرگ آلمان» در سال 1369از دیگر آثار مکتوب مرتبط او با فرهنگ و تاریخ ایران باستان است.
با استاد نجم آبادی در سال های پایانی عمرش مانوس بودم. یک «ایرانی مسلمان دانشمند» به معنای دقیق کلمه بود. گسستی بین ایران و اسلام نمی دید و تاریخ وطنش را پیوسته و توحیدی می دانست. ایران توحیدی تاریخش از هزاره های پیشین آغاز می شود و با آیین های زرتشت و اسلام (= تشیع)، این زیست معنوی تداوم پیدا می کند. ایرانی هیچ وقت بت پرست و مشرک نبوده است. استاد نجم آبادی بر همین مبنا، همزمان منتقد «ایران گرایان ضد اسلام» و «اسلام گرایان ضد ایران» بود. نگاهی گوهرین و چاره ساز که راه حل مسئله پر مناقشه هویت ایران و ایرانی در این سال ها است. البته آگاهی های بنده در این باره، بیشتر مدیون شاگردی با برکت نزد جناب استاد دکتر حکمت اله ملاصالحی است. روح استاد نجم آبادی قرین رحمت الهی و وجود نازنین استاد ملاصالحی به سلامت باد.
حسین عسکری - 6 فروردین 1400
- به نقل از کانال البرزپژوهی https://t.me/alborzology
با همکاری معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، خانه کتاب و ادبیات ایران، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان البرز و موسسه فرهنگی هنری سپهر مهر و ماه، آیین فرهنگی عصر کتاب البرز در روز شنبه 16 اسفند 1399 ساعت 15در سالن گفت و گوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان البرز برگزار میشود. توفیق نصیبم شده که در کنار نام مبارک آقایان دکتر مهراب رجبی و محمدعلی موظف رستمی، نام بنده هم آمده است.
حسین عسکری
____________________________________________
آیین عصر کتاب البرز برگزار شد
در آیین عصر کتاب البرز از سه تن از نویسندگان، پژوهشگران و فرهیختگان عرصه کتاب و کتابخوانی استان البرز تجلیل و از کتاب تاریخ و گویش کرج رونمایی گردید. به گزارش روابط عمومی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان البرز، آیین عصر کتاب البرز ساعت 15 الی17 روز شنبه 16 اسفند 1399 با حضور ناصر مقدم مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی البرز، مسئولین فرهنگی و جمعی از نویسندگان استان برگزار شد و طی آن از سهتن از نویسندگان، پژوهشگران و فرهیختگان عرصه کتاب و کتابخوانی استان البرز تجلیل شد و از کتاب تاریخ و گویش کرج رونمایی گردید. در مراسم عصر کتاب البرز که با رعایت پروتکل های بهداشتی در سالن جلسات گفتگوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی البرز برگزار شد از دکتر مهراب رجبی رئیس بنیاد البرز شناسی و نویسنده کتاب هایی چون میرآب، البرزنامه، نوبت بغداد، سبز کشمیر و...، محمد علی موظف رستمی نویسنده کتابهایی چون طلایه داران محراب، تعالی فرهنگ مسجد و نماز، مسجد و زن، مکنت یافتگان (وظیفه مدیران و مسئولان نظام در اقامه نماز دستگاه های اجرایی) و... همچنین دکتر حسین عسکری نویسنده و پژوهشگر برجسته استان البرز و نویسنده کتاب هایی چون کهن دشت، بیداری دشت کهن، دشتی به وسعت تاریخ، روستای ایستا، کتابشناسی ساوجبلاغ و... تجلیل شد.
ناصر مقدم مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان البرز در این مراسم ضمن تقدیر از سال ها زحمات و تلاش های این چهره های برجسته نویسندگی، پژوهش و کتاب و کتابخوانی البرز اظهار داشت: برگزاری این چنین برنامه هایی ضمن دلگرمی به فرهیختگان و نویسندگان و اهالی فرهنگ و هنر باعث ارائه الگوهای مناسب به جامعه و جوانان مشتاق در عرصه کتاب و کتابخوانی می گردد و در سال آینده برگزاری مستمر برنامه های عصر کتاب در اولویت های کاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار خواهد داشت. در مراسم عصر کتاب البرز زندگینامه نویسندگان مورد تجلیل از طریق نماآهنگ تولید شده به نمایش درآمد و سهتن از حضار رزومه کامل این فرهیختگان را قرائت کردند و در ادامه این برنامه فاخر از کتاب تاریخ و گویش کرج تالیف رضا آقازاده رونمایی شد و ایشان به بیان ویژگی ها و چگونگی تالیف مطالب کتاب پرداختند. در پایان مراسم عصر کتاب البرز دکتر مهراب رجبی نویسنده البرزی و مشاور استاندار و رئیس بنیاد البرز شناسی ضمن تقدیر از برگزار کنندگان مراسم عصر کتاب البرز، مطالبی پیرامون جایگاه فرهنگ و هنر و شعر و کتاب ایران در جهان و لزوم توجه به این مقوله جهت اصلاح امور جامعه و مقابله با آسیب های اجتماعی ارائه کردند. گفتنی است آیین عصر کتاب البرز به همت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان البرز با مشارکت معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، خانه کتاب و ادبیات ایران و موسسه فرهنگی هنری سپهر مهر و ماه برگزار شد.
خبر فوق در وب سایت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی البرز
پنج شنبه 14 اسفند 1399 / 14:42
دستهبندی: البرز
کد خبر: 99121410747
خبرنگار: 50022
خبرگزاری ایسنا / البرز: دکتر محمد مصدق (متولد 1261 - درگذشت 1345) نخست وزیر مخالف حکومت پهلوی است که سالهای پرحادثهای از عمرش را در روستای احمدآباد از توابع شهرستان نظرآباد استان البرز گذراند و در 14اسفند 1345در خانه و تبعیدگاهش به خاک سپرده شد. تصویری از آن روز تاریخی باقی نمانده یا تا کنون منتشر نشده است. آزاده اخلاقی (عکاس معاصر) در عکس منتشر شدهای، تلاش کرده براساس گزارشهای تاریخی، صحنه خاک سپاری دکتر مصدق در روستای احمدآباد را بازسازی کند. در این عکس، روحانی سیدی حضور دارد که کمتر درباره او سخن گفته شده است. دکتر حسین عسکری نویسنده و البرزپژوه در یادداشتی برای ایسنا، نوشت:
آیت الله سید رضا موسوی فرید مشهور به آیت الله سید رضا زنجانی (متولد 1282 - درگذشت 1362) از روحانیون مخالف حکومت پهلوی و طرفدار نهضت ملی ایران بود. او پس از کودتای 28مرداد 1332چهار بار بازداشت و زندانی شد و مدتی هم در تبعید بود. آیتالله زنجانی با مصدق - که در احمدآباد تبعید بود - در ارتباط بود و گهگاه برای او خوراکی و تنقلات می فرستاد. پس از درگذشت مصدق، آیت الله زنجانی بر پیکر او نماز خواند و به کمک دکتر یدالله سحابی و جمعی از اهالی احمدآباد او را به خاک سپرد. آیت الله زنجانی در این باره می گوید: «به من اطلاع دادند که حال دکتر مصدق وخیم است، قصد کردم که از آن مرحوم عیادت کنم. البته گمان نمی کردم که این آخرین دیدار باشد. گفتند اجازه نمی دهند. گفتم اشکالی ندارد می رویم اگر اجازه ندادند برمیگردیم. با عجله به بیمارستان رفتیم. آن مرحوم در حالتی نبود که با من حرف بزند یا کسی را بشناسد. پزشکان امیدی نداشتند و به ناچار صحبت از کفن و دفن و مدفن او به میان آمد. من پیشنهاد کردم، اگر اتفاقی افتاد، جنازه را در بیمارستان غسل بدهیم و بی سر و صدا، شبانه در سر قبر آقا که مقبره امام جمعه اسبق تهران است، به خاک بسپاریم. این پیشنهاد دو علت داشت: یکی آنکه مرحوم مصدق با خاندان امامی خویشاوند بود و از جهت دفن، اشکالی پیش نمیآمد. دیگر اینکه سر قبر آقا وسط شهر بود و من میخواستم قبر دکتر مصدق در میان مردم باشد. بعد دکتر غلامحسین مصدق وصیت نامه را آورد و خواندیم، معلوم شد طبق وصیت، باید جنازه آن مرحوم در ابن بابویه در مزار شهدای سی تیر به خاک سپرده شود. البته اطلاع دارید که اجازه ندادند و رژیم شاه، حتی از مرده هم وحشت داشتند! بدین ترتیب در همان احمدآباد که تبعیدگاه او بود جنازه به خاک سپرده شد. در مراسم تشییع جنازه و مراسم خاکسپاری حدود چهل پنجاه نفر بودند که بیشتر آنها خویشان و منسوبان آن مرحوم بودند از جمله دکتر [هدایت الله] متین دفتری. عده ای هم از دوستان و یاران و همرزمان دکتر مصدق حضور داشتند. مثلاً تا آنجا که به خاطر دارم مرحوم [سید باقر] کاظمی، مهندس [کاظم] حسیبی و دکتر [یدالله] سحابی بودند و همین دکتر سحابی دست ها را بالا زده بود و خاک می ریخت. مهندس [مهدی] بازرگان در آن تاریخ زندانی و گرفتار بودند.»
مجموعه نامه نگاریهایی بین آیت الله زنجانی و مصدق وجود دارد که تعدادی از آنها را حسین شاه حسینی به دست مصدق رسانده است. او در این باره می گوید: «نامه های [آیت الله] زنجانی به وسیله خود من به دست مصدق می رسید. در پیام تسلیتی که مرحوم آیت الله حاج سید رضا زنجانی پس از شهید شدن دکتر [سید حسین] فاطمی برای دکتر مصدق فرستادند... این نامه را به من دادند تا خدمت آقای دکتر مصدق ببرم. من به عنوان شخصی که جزو زارعین... دهات اطراف احمدآباد وانمود میشد، به آنجا رفتم و این نامه را به شادروان دکتر مصدق رساندم. طبق قرار قبلی که مرحوم حاج سید رضا زنجانی با شادروان مهندس احمد مصدق [فرزند دکتر مصدق] می گذاشت، من نامه را در باغ انگوری که در جنوب قلعه احمدآباد بود و دکتر مصدق برای قدم زدن به آنجا تشریف می آورند به ایشان می دادم. تا فردا صبح در دِه بعدی ساکن بودم و مجدداً می آمدم و پاسخ را می گرفتم.»
یادداشت فوق در وب سایت خبرگزاری ایسنا
آیت الله سید رضا موسوی فرید مشهور به آیت الله سید رضا زنجانی
پنج شنبه 14 اسفند 1399 / 10:37
دستهبندی: البرز
کد خبر: 99121410505
خبرنگار: 50022
روحانی مبارز در البرز و بنیانگذار مرکز شیعیان سوئیس درگذشت
خبرگزاری ایسنا / البرز حجت الاسلام والمسلمین سید مقتدا حسینی از روحانیون انقلابی استان البرز و بنیانگذار مرکز اسلامی امام علی (ع) شهر لوگانو از توابع ایالت تیچینو در کشور اروپایی سوئیس، سحرگاه چهارشنبه 13 اسفند 1399 بر اثر عارضه قلبی در سن 71 سالگی درگذشت. حسین عسکری نویسنده و البرزپژوه در یادداشتی برای ایسنا، نوشت: «مرحوم حسینی در سال 1328 در روستای قِروه از توابع شهرستان ابهر زاده شد. پس از گذراندن تحصیلات اولیه، در سال 1344راهی حوزه علمیه قزوین شد و چهار سال بعد به تهران رفت و در مدرسه های علمیه چهل ستون و عالی سپهسالار از درس استاد حسینعلی راشد، آیت الله سید محمدکاظم عصار تهرانی، آیت الله شیخ محمدعلی لواسانی، آیت الله شیخ عبدالحسین ابن الدین قمی، آیت الله سید ابوالحسن ملکی زنجانی و استاد حکمت آل آقا بهره مند گردید و موفق به دریافت کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی شد. نمایندگی از آیت الله سید محمدهادی میلانی، آیت الله سید شهاب الدین مرعشی نجفی در امور حسبیه و نقل حدیث، امام جماعت مسجد صاحب الزمان در محله جِی، تأسیس کتابخانه و انجمن اسلامی جوانان غرب تهران، تدریس در برخی مدارس ابتدایی و دبیرستان از فعالیت های او در سال های پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در شهر تهران بود.
حضور در تحصن روحانیون انقلابی علیه حکومت پهلوی در دانشگاه تهران در 8 بهمن 1357، ارسال تلگرام به همراه 29 روحانی دیگر به والری ژیسکاردِستَن رییس جمهوری وقت فرانسه درباره اهمیت حضور امام خمینی در آن کشور، ارتباط با روحانیون مخالف حکومت پهلوی همانند آیت الله شیخ حسین لنکرانی، آیت الله سید رضا زنجانی، آیت الله شهید حسین غفاری و آیت الله شیخ قاسم اسلامی، تأسیس کمیته انقلاب اسلامی در گوهردشت کرج، مشارکت در برگزاری آیین چهلم شهدای یزد در سال 1357 در مسجد اعظم کرج، فعالیت های مذهبی و سیاسی در منطقه ساوجبلاغ، دستگیری از سوی فرمانداری نظامی در آستانه پیروزی انقلاب از جمله تکاپوهای انقلابی او به شمار می رود. حجت الاسلام والمسلمین حسینی که در فعالیت های مذهبی و فرهنگی اش از اندیشه ها و منش امام موسی صدر متأثر بود درباره آشنایی اش با رهبر شیعیان لبنان گفته است: «اولین دیدار و آشنایی ام با امام موسی صدر در اوایل دهه پنجاه شمسی در مسجد، کتابخانه و مدرسه چهل ستون تهران بود. مؤسس آن مدرسه آیت الله حاج حسن آقا سعید تهرانی است. این آشنایی باعث شد که از سال 1354 تا یک ماه پیش از مفقود شدن ایشان، به لبنان رفت و آمد داشته باشم. تعقیب اندیشه و افکار ایشان، انگیزه ای شد که بنده فعالیت مذهبی خود در اروپا را پایه گذاری کنم.» هم اکنون دکتر سید علی حسینی فرزند مرحوم سید مقتدا حسینی، مدیریت مرکز اسلامی امام علی (ع) شهر لوگانو از توابع ایالت تیچینو سوئیس را عهده دار است.»
یادداشت فوق در وب سایت خبرگزاری ایسنا
اطلاعیه ای به مناسبت چهلمین روز درگذشت شادروان حجت الاسلام والمسلمین حاج سید مقتدا حسینی
بسمه تعالی
اذا مات العالم الفقیه ثَلم فی الاسلام ثُلمه لایسدّها شئ
جمعیت شیعیان سوئیس روحانی دانشمند، مردم دار؛ گشاده روی و به حق یک معلم اخلاق و مربی پارسایی و درستی خود را از دست دادند. چهل روز از رحلت جانگدار و حزن انگیز، حضرت حجت الاسلام و المسلمین حاج سید مقتدا حسینی می گذرد. او عمری را در ترویج فرهنگ و معارف اسلامی و خدمت به پیروان اهل بیت علیهم السلام در داخل و خارج از کشور سپری کرد و در راه پرفراز و نشیب نشر معارف جانبخش اهل بیت (علیهم السلام) در خارج از کشور دمی از پای ننشست. عاش سعیداً و مات سعیدا. خدمات بی نظیر ایشان در عرصه بین الملل از یاد هیچ مؤمن حقگزاری نمیرود. اینک در اربعین درگذشت آن عالم ربانی قرار داریم، اما بخاطر شرایط سخت و همهگیر شدن شیوع ویروس کرونا در کشور و برای رعایت پروتکلهای بهداشتی بیت مرحوم حاج آقا سید مقتدا حسینی اعلام نمودند؛ که متاسفانه فعلا امکان برگزاری مراسم نیست؛ هزینههای این مراسم خرج امور خیریه خواهد شد تا بلکه این سفره احسان و عمل خیر باعث شادی روح فقید ایشان شود. بیت مرحوم بار دیگر از همه علاقه مندان و عالمان دینی؛ بستگان؛ دوستان و آشنایان؛ که در این غم بزرگ کنارشان بودند و با آنها ابراز همدردی کردند و تسکین قلبشان بودند، بینهایت سپاسگزاری نموده و برای همه آرزوی سلامتی کردند.
- مرکز امام علی (ع) سوئیس
- فدراسیون جمعیت شیعیان سوئیس
- دفتر دفاع از حقوق پیروان اهل بیت سوئیس
- تولیت کتابخانه آیت الحق آقا سید میرابوالفضل حسینی
23 فروردین 1400