زندگی مرموز زنان روستای ایستا
فاطمه رضاپور
شاید سبک های زندگی مختلف و بعضاً ناشناخته یکی از مهمترین جاذبه های گردشگری فرهنگی محسوب شود. خصوصاً اگر در مورد سبک زندگی سنتی زنان یک منطقه باشد. روستای «ایستا» که در شرق طالقان قرار دارد، به دور از همه مظاهر زندگی مدرن است. مردم این روستا از هیچ امکانات زندگی مدرن استفاده نمی کنند. زنان و مردان این روستا به همان شکل زندگی سنتی خود زندگی می کنند. بدون آب لولهکشی، گاز، برق، درمانگاه، ماشین آلات، وسایل ارتباطی و... زنانشان همان تنورهای سنتی را برای پختن نان استفاده میکنند، هیزم جمع میکنند و لباسهای قدیمی میپوشند. خودکفا هستند و تمام نیازهای جامعهشان را خود زنان و دختران این روستا به دستان خود تهیه میکند. اهالی روستای ایستا شناسنامه ندارند. کودکان آن روستا به سبک سنتی و مکتبخانه ای درس می خوانند که اکثراً توسط خود زنان این روستا اداره میشود.
در مورد این روستا شایعاتی وجود دارد از جمله این که اهالی این روستا گروهی از پیروان میرزا صادق مجتهد تبریزی، فقیه مشهور دوره مشروطه که با الهام از نظرات وی در مخالفت با زندگی مدرن به سبک زندگی سنتی روی آوردهاند. التبه این افراد همان زمان به طالقان مهاجرت کردند و این روستا را ساختند. گویا میرزا صادق مجتهد تبریزی از فقهایی بود که تا پایان عمر بر عدم جواز استفاده از ابزار تکنولوژیک و امور جدید و مدرن تاکید داشت. در نتیجه اهالی روستای ایستا واقع در شرق طالقان اوقات شرعی نماز را با شاخصههای خود و بدون استفاده از ساعت مشخص میکنند. آغاز و پایان ماه مبارک رمضان را همینگونه تعیین میکنند. زنان این منطقه خود امورات را به صورت سنتی اداره میکنند. ساعت مچی و دیواری در محل زندگی آنان وجود ندارد. سیمان و آهن در معماری خانههای آنان استفاده نشده است. از هر نوع مظاهر مدرنیته و تکنولوژی دوری میکنند و این عزلتگزینی و انتخاب زندگی سنتی موجب شده است که زندگی زنان و دختران این روستا هم رازآمیز شود. همین رازآلودگی میتواند جذابیت خاصی برای گردشگران فرهنگی ایجاد کند. کسانی که به تکنولوژی و استفاده از لوازم جدید هیچ علاقه ای ندارند، حتی به مدرسه نمیروند و کنکور نمیدهند از همان روشهای قدیمی مکتبخانه برای آموزش استفاده میکنند.
نمونه خارجی
اما بیایید به هزاران کیلومتر دورتر برویم. به غرب و به ایالات متحده و به یکی از ایالتهای آنجا، پنسیلوانیا. شما برای پیکنیک به بیرون می روید که ناگهان با منظرهای روبهرو می شوید که در هیچ کجای دنیا نمی توانید آن را ببینید. انگار با یک ماشین زمان، به گذشته ها بازگشته اید. آدمیانی که همچون 400 سال گذشته لباس پوشیده اند. محاسن بلندی دارند و سبیلهایشان را تراشیده اند. با درشکه و اسب به این سو و آن سو می روند. در روستایشان، نه نشانی از تلفن و برق است و نه دیسکو و بار. هیچ اثری از تکنولوژی و لوازم جدید در آنجا مشاهده نمی شود. مطمئن باشید که شما به میان آمیش ها رفته اید. فرقه ای مسیحی که امروزه تعداد بسیار کمی از آنان در دنیا زندگی می کنند. پیروان کشیشی سوئیسی به نام ژاکوب آمان که در میان سالهای 1644 تا 1720 میلادی می زیست و عقاید خاص خود را داشت که امروزه در میان آمیش ها رواج دارد. پیروان این مکتب، اکثراً در قرن 18 به آمریکا رفتند و در بعضی از ایالتهای آنجا، سکنی گزیدند. تعداد آمیش ها در پنسیلوانیا، اوهایو و ایندیانا، از سایر ایالتها بیشتر است. آمیش ها سبک زندگی متفاوتی دارند. نه از تکنولوژی استفاده می کنند و نه اعتقادی به درگیری و جنگ و گریز دارند. اگر کسی به آنان حمله کند، از خودشان دفاع نمی کننند و کاملاً عیسیوار، طرف دیگر صورتشان را جلو می گیرند. این فرقه مسیحی، به کلیسا اعتقادی ندارند و مراسم مذهبیشان را در خانه های خود انجام می دهند. البته بعضی از گرایش های آمیش، فقط در بعضی موارد از تکنولوژی استفاده می کنند. مثلا برقی که استفاده می کنند، نباید از دولت گرفته شود و اگر با استفاده از ژنراتور باشد، اشکالی ندارد یا تلفن اگر خارج و دور از خانه باشد، می توان از آن استفاده کرد. هرچند که گرایش های متعصب آمیش، حتی به همین مساله هم راضی نمی شوند.
نکته ای که در این مقایسه به دست می آید، این است که در دو منطقه از دنیا که دو نژاد، دو دین و دو سبک زندگی کاملاً متفاوت وجود دارد، گاهی اوقات شباهتهای بسیار زیادی به چشم می خورد که نشان می دهد فرهنگ انسانی و دینی، گاهی اوقات بسیار بههم شبیه می شود. یکی در نزدیکی طالقان و دیگری در لنکستر کانتی ایالت پنسیلوانیا. همین میتواند یک جاذبه گردشگری جذاب باشد. با توجه به اینکه در روستای ایستا اکثر مسئولیتها نیز بر دوش زنان آن روستاست زنان بیشتر امورات را بر عهده دارند؛ از تهیه غذا به روشهای سنتی گرفته تا دوختن لباس با اندک وسایل تا آموزش و نگهداری کودکان. این خودش یک سبک زندگی جالب توجه است که مردمان خسته از زندگی مدرن میتوانند آن را تجربه کنند و قطعاً برای آنان جالب توجه هم خواهد بود.
منبع: روزنامه جام جم، شماره 4411، پنج شنبه 28 آبان 1394، ضمیمه چمدان (ویژه نامه سفر و گردشگری)، ش 215، ص 11.
رونمایی از کتاب «تاثیر قومیت بر پیشرفت تحصیلی»
از کتاب «تاثیر قومیت بر پیشرفت تحصیلی» نوشته لیلا دهقان نژاد معلم ساوجبلاغی رونمایی شد. وی که سابقه 25 سال تدریس در مدارس شهرستان ساوجبلاغ را دارد، در اثر خود به بررسی ضعف ها و عدم اجرای اصل 15 و 19 قانون اساسی در تدریس زبان اقوام در مدارس پرداخته است. دهقان نژاد در گفت و گو با وب سایت ساوج نیوز درباره این کتاب گفت: «این کتاب حاصل کار پژوهشی پنج ساله ای است که داشته ام و با توجه به اینکه موضوع زبان اقوام جزو اولویت های آموزش و پرورش استان بود به این زمینه علاقه مند شدم.» این پژوهشگر با اشاره به تنوع مختلف زبانی و قومی در کشور، یکی از دلایل افت تحصیلی در دانش آموزان را تفاوت های زبانی در بین آنها عنوان کرد.
خانه ای در روستای اغشت
این خانه جالب در روستای آغشت (Aghasht) قرار دارد. آغشت از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ در 46/35 درجه عرض شمالی و 57/49 درجه طول شرقی واقع است. این تصویر را یدالله گلی پور برای باشگاه خبرنگاران جوان ارسال کرده است.
نمایش «قرار» بازخوانی انتظار یعقوب است
خبرگزاری مهر: شامگاه یکشنبه 24 آبان 1394 نمایش «قرار» به نویسندگی مهرداد کورش نیا در کرج به روی صحنه رفت. نمایش «قرار» بازخوانی انتظار یعقوب، در مجموعه تئاتر شهر کرج در سالن حافظیه روی صحنه رفت. مهرداد کوروش نیا درباره مضمون این نمایش گفت: نمایش قرار به انتظار و قرار بین پدر و پسری می پردازد که به جبهه می رود و بعد از 29 سال پیکرش به میهن باز می گردد. این نویسنده ساوجبلاغی در ادامه گفت: این نمایشنامه به صورت نقل روایی، از سنت های روایت های شرقی و متون کُتب کهن مقدس روایت می شود. وی گفت: برای آن که بتوانیم 29 سال انتظار را در نمایش 80 دقیقه ای نشان دهیم از تکنیک روایت گری که در کتاب های مقدس، داستان یوسف وجود دارد استفاده کرده ایم به طوری که زمان و مکان سریع در حال تغییر باشد. کوروش نیا در ادامه با اشاره به شیوه ی روایتگری در این نمایش، گفت: این «نمایش نوشت» بخش های عمده ای از ایده های کارگردانی، میزانسن، نور پردازی، طراحی لباس و صحنه را در دل دارد. ادامه مطلب...
ضربات مهلکی به اعتبار معرفتی باستان شناسی وارد شده است!
شماره ششم «سرزمین آزادگان» نشریه فرهنگی کانون ایران شناسی باشگاه دانشجویان دانشگاه تهران منتشر شد. کانون ایران شناسی دانشگاه تهران صاحب امتیاز و احمدرضا حسینی مدیرمسئول این نشریه دانشجویی است. گفت و گوی استاد حکمت الله ملاصالحی با عنوان «ضربات مهلکی به اعتبار معرفتی باستان شناسی وارد شده است!» در این نشریه منتشر شده است.
دانلود شماره ششم نشریه سرزمین آزادگان
شبکه الجزیره: ابراهیم یعقوبی فرمانده تیپ فاطمیون در حلب به شهادت رسید!
مسئول معراج شهدا: ابراهیم یعقوبی رزمنده جوان افغان مدافع حرم، اهل نظرآباد کرج است
مسئول معراج شهدا در روز 21 آبان 1394 درباره شهادت فرمانده تیپ فاطمیون در حلب و ادعای یکی از رسانههای عربی توضیحاتی ارایه کرد. سرهنگ ابراهیم رنگین مسول معراج شهدا در گفتگو با خبرنگار دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره شهادت فرمانده تیپ فاطمیون در حلب و ادعای یکی از رسانههای عربی اظهار داشت: ما در حلب فرمانده تیپ فاطمیون به نام ابراهیم یعقوبی نداریم. وی ادامه داد: ابراهیم یعقوبی اهل نظرآباد کرج، یک رزمنده بیست ساله افغان مدافع حرم بوده و فرمانده نبوده که در سوریه به شهادت رسید. پیکر این شهید روز جمعه 22 آبان 1394 پس از آیین نماز جمعه در شهرستان نظرآباد از توابع استان البرز تشییع و در کنار مزار شهید رضا کارگر برزی دیگر شهید مدافع حرم به خاک سپرده شد. گفتنی است؛ چند روز پیش شبکه تلویزیونی الجزیره در خبری مدعی شده بود که ابراهیم یعقوبی فرمانده تیپ فاطمیون، در درگیریهای حومه جنوبی حلب به شهادت رسیده است.
قتل همسر در ساوجبلاغ، دستگیری در قم
تبهکاری قدیمی که در پی اختلافات خانوادگی همسرش را به قتل رسانده بود از سوی پلیس شهرستان ساوجبلاغ دستگیر شد. سرهنگ احمد جبارپور فرمانده پلیس ساوجبلاغ افزود: در پی دریافت گزارش های مردمی مبنی بر کشف جسد زنی در شهر جدید هشتگرد بلافاصله ماموران پلیس آگاهی ساوجبلاغ جهت بررسی موضوع به محل وقوع جنایت اعزام شدند. وی گفت: تیمی از کارآگاهان مجرب پلیس آگاهی ساوجبلاغ تحقیقات امنیتی خود را در جهت شناسایی مشخصات مقتول و عامل جنایت آغاز کردند. وی افزود: در ادامه با دعوت از آشنایان مقتول مشخص شد که مقتول به مدت یکسال است در آپارتمانی که به قتل رسیده با همسرش زندگی می کند و چند بار نیز اختلافاتی بین آنها به وجود آمده و صدای مشاجره آنها را همسایه ها شنیده اند.
فرمانده پلیس ساوجبلاغ افزود: بلافاصله اقدامات فنی برای یافتن ردی از ارتباطات تلفنی وی و سوابق کیفری متهم انجام شد و نتایج حاکی از آن بود که قاتل از مجرمان سابقه دار بوده و در حال حاضر به خاطر اتهام مواد مخدر از سوی پلیس قم تحت تعقیب است. وی تصریح کرد: پس از یک هفته کنترل محل های احتمالی اختفای وی و همچنین خانه پدری و سایر اعضای خانواده و بستگان نزدیک این قاتل فراری، مخفیگاه وی در استان قم شناسایی و ماموران پلیس آگاهی ساوجبلاغ با دستور قضایی به این استان اعزام و در یک عملیات غافلگیرانه موفق به دستگیری قاتل شدند. فرمانده پلیس ساوجبلاغ در پایان گفت: مرد همسرکش پس از انتقال به پلیس آگاهی شهرستان ساوجبلاغ در بازجویی های ماموران به جرم خود مبنی بر به قتل رساندن همسرش اعتراف کرد و انگیزه خود را از انجام این عمل اختلافات خانوادگی عنوان کرد.
منبع: روزنامه ایران، شماره 6076، 21/8/94، صفحه 12.
دکتر مصطفی اقلیما: قاتل تحت فشار فقر، ناامنی شغلی، مشکلات خانوادگی و... بود
حسین رسولی: افزایش این قتلها نشان دهنده کاهش اهمیت خانواده در ایران است
مردی 55 ساله اوایل صبح روز جمعه 15 آبان 1394 اعضای خانوادهاش را در روستای نجم آباد از توابع شهرستان نظرآباد واقع در استان البرز یکی پس از دیگری به قتل رساند. همسر و دخترش اولین قربانیان خشم او میشوند. آلت قتاله مرد برای کُشتن آنها یک چوب بوده است. پس از قتل زن و دختر نوبت به قتل پسر خانواده میرسد، اما اینبار با چاقو. او در انتهای این جنایت خانوادگی شروع به خودزنی و خودکشی میکند، اما برادرش او را از مرگ نجات میدهد. قاتل مدعی شده مشکلات اخلاقی دختر مطلقهاش منجر به تمامشدن صبرِ وی میشود. تمام شدن صبری که همه اعضای خانواده را درجا به نابودی میکشاند؛ حتی پسر خانواده که بهتازگی از سربازی برگشته و دنبال کار است... در بررسیهای پلیس مشخص شد که این مرد پیش از این سابقه مشکلات روحی و روانی و بستریشدن در بیمارستان اعصاب و روان داشته است. مصرف روانگردان و مواد مخدر نیز در پرونده این قاتل مورد توجه است. اما آیا کدام مورد را در بروز این جنایت خانوادگی از دیگر موارد مهمتر دانست؟ اعتیاد، مشکلات روانی و یا مسائل خانوادگی را؟
یک کارشناس اجتماعی میگوید همه این موارد را باید در اقدام به قتل این مرد موثر دانست و اتفاقاً همه موارد مانند حلقههایی به یکدیگر مرتبط هستند، چرا که مسائل اجتماعی مانند یک پازل کنار هم چیده میشوند. حسین رسولی گفت: قتل در شرایطی رخ میدهد که فرد احساس ناتوانی و یا ناامیدیِ اجتماعی داشته باشد. حال اگر این قتل را فردی انجام داده باشد که سابقه اعتیاد و مشکلات روانی هم دارد، مسئله پیچیدهتر میشود. این پژوهشگر در ادامه اظهار کرد: اگر بخواهیم موضوع را بازتر کنیم باید به ابعاد دیگری هم توجه کنیم. هرچند که ما از جزییات دقیق این قتل خبر نداریم اما بنابر احتمالات میتوانیم بگوییم اعتیاد این مرد خود میتوانسته از عوامل ایجاد گسست در خانواده بوده باشد، زندگی ناموفق دختر این خانواده میتوانسته متاثر از شرایط خانوادگی به طلاق و یا به آنچه پدر آن را مشکل اخلاقی مینامد رسیده باشد. ادامه مطلب...
دورهی آخرالزمان از مشروطه آغاز شده و اکنون آخر آخرالزمان است
آنها که تا کنون پا به طالقان گذاشتهاند مسحور طبیعت زیبای آن شدهاند. وجب به وجب طالقان را میشود گشت و از طبیعت آن لذت برد.مردم مهماننوازی دارد. تاریخ طالقان به 4500 سال قبل برمیگردد و آثاری از سلسلههای مختلف پادشاهی در این منطقه میتوان یافت. مردم طالقان تا قرن سوم هجری، زرتشتی بودهاند. روستای «ایستا» در طالقان داستان دیگری دارد. شاید به جای اینکه بگوئیم «روستاگردی کجا برویم» باید برای این نمونهی خاص بگوییم که روستاگردی کجا نرویم چرا که وارد شدن به این روستا دشوار و شاید غیرممکن باشد. ایستا روستایی است در شهرستان طالقان که به مردم آن «اهل توقف» میگویند.شهرستان طالقان به مرکزیت شهر طالقان، یکی از شهرستانهای استان البرز است . شهرستان طالقان دارای 86 روستا است که یکی از اینها ایستا نام دارد. در کوچههای این روستا نمیتوان نشانی از خودرو یافت. مردم این روستا نه تنها پای تلویزیون نمینشینند بلکه اساساً به شبنشینی نیز اعتقادی ندارند. رسم عزا و عروسی در این روستا وجود ندارد و مراسمی چون جشن تولد و سالگرد ازدواج برایشان بیمعنا است.
مهماننواز هستند به شرطی که زنی قصد ورود به این روستا نداشته باشد. کمتر کسی از بیرون تا کنون زنان آنها را ندیده است. زنان این روستا به ندرت و بنابه ضرورت از خانه خارج میشوند.مردم اینجا از مردم فاصله میگیرند. اهالی این روستا از هر گونه مظاهر مدرنیته و تکنولوژی دوری میکنند و زندگی ِ درویشواری برای خود رقم زدهاند.اهالی بومی طالقان به دلیل اینکه اطلاعات کافی از اهالی این روستا ندارند چرا که نمیتوانند با آنها مراوده کنند در مورد نوع مذهب و باورهای اهالی این روستا نظراتی دارند که گاه به شایعه پهلو میزند. گروهی اینها را اسماعیلیمذهب میدانند و گروهی دیگر درویش و تارِک دنیا. در واقع اما اهالی این روستا شیعهی 12 امامی هستند. هر چه هست مردم این روستا در زمان توقف کردهاند؛ شناسنامه ندارند و خدمات دولتی دریافت نمیکنند و گویا در انتظار ظهور حضرت مهدی (عج) هستند. آنها از آب لولهکشی استفاده نمیکنند و گاز و برق و درمانگاه و ماشینآلات و وسایل ارتباطی را یکسر به کنار نهادهاند. اهالی این روستا گروهی از پیروان «میرزا صادق مجتهد تبریزی»، فقیه مشهور دورهی مشروطه هستند که از آرای تجددستیزانهی این مرجع تقلید الهام گرفتهاند.
«میرزا صادق مجتهد تبریزی از فقهایی بود که در هر دو حیطهی نظر و عمل، بسیار بر طرد مطلق اندیشهی تجدد و دستآوردهایش تاکید میکرد و تا پایان عمر بر عدم جواز استفاده از ابزار تکنولوژیک و امور جدید و مدرن فتوا میداد.» میرزا صادق مخالف مشروطه و تجدد بود. او از جملهی علمای مذهبی بود که در سال 1293 شمسی به محمدعلیشاه تلگرام فرستاد و خواستار لغو مشروطیت شد. این عالم مذهبی تا پایان عمر شناسنامه نگرفت و به خاطر مخالفت با دولت پهلوی از مقدانش نیز خواست که تا آخر عمر شناسنامه نگیرند. حتّی مقلدانش را از گرفتن گذرنامه و سفر به اماکن زیارتی خارج از ایران منع کرد.اهالی این روستا اصالتا تبریزی هستند و افراد متمولی هستند که با فروش زمینهای خود در تبریز روزگار میگذراند و در این روستا نیز به کشاورزی مشغول هستند. فرزندان ِ اهالی این روستا پس از رسیدن به سن تکلیف آزادند که یا با آنها زندگی کنند و یا به شهر تبریز بازگردند. فرزندان اهالی روستای ایستا به سبک سنتی به فراگیری علوم میپردازند و با فراگیری دروسی مانند واجبات و محرمات فقهی و همینطور خوشنویسی و اصول عقاید به سوادآموزی میپردازند. ساعت مچی و دیواری در محل زندگی «اهل توقف» نمیتوان یافت و سیمان و آهن نیز در معماری روستا به کار نرفته است. اهالی این روستا ساعت شرعی خود با شیوههای خود استخراج میکنند و آغاز و پایان ماه رمضان را خودشان تشخیص میدهند. هیچگونه فعالیت سیاسی و اجتماعی ندارند و جالب است که باورها و منش و رفتار خودشان را حتا تبلیغ نمیکنند.
این روستا، روستای منظم و تمیزی است که از دور به شکل یک دهکدهی کوچک سرسبز میماند. گفته میشود که حسینقلی ضیایی (پیر اهل توقف) سالها پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و به هنگام جوانی به منطقهی طالقان میآید و به گفتهی خودش در جستوجوی مردان طالقانیای بوده است که در احادیث و روایات اسلامی سیزده نفر از یاران ِ مهدی موعود هستند و وقتی کسی را نمییابد، زمینهایی را میخرد و از سال 1369 بنای یک زندگی ِ موعودگرایانه را میگذارد. حسین عسگری کتابی نوشته است به نام «روستای ایستا» که بر این نظر است که این کتاب پژوهشی در شناخت این روستا است. این کتاب توسط نشر محبی منتشر شده است.در این کتاب آمده است که اهالی این روستا که از آنان با عنوان فرقهی انتظاریون نام میبرد حتا به سفر حج نیز نمیروند. علاوه بر اینکه نماز میخوانند و روزه میگیرند، منتظر ماندن در کنار رودخانه را نیز یکی از فرایض خود میدانند. اهالی این روستا مایحتاج خود را از طریق دامداری و کشاورزی تهیه میکنند. آب لولهکشی را حرام میداندد و از آب چاهی استفاده میکنند که خودشان کنده باشند. وسایل گرمایشی اهالی این روستا نیز هیزم است. در کتاب حسین عسگری آمده است که اهالی روستای ایستا معتقد هستند که دورهی آخرالزمان از مشروطه آغاز شده و اکنون آخر آخرالزمان است.
گزارش فوق در پایگاه خبری تحلیلی بهاران نیوز
نجمآبادی آغازگر جنبش قرآن پژوهی، توام با فهم فلسفی آن است
رضا صادقیان دانشجوی دکتری علوم سیاسی
عنوان: سنت اسلام نواندیش در ایران معاصر / نویسنده: سید محسن آل سیدغفور / سال نشر: چاپ اول، 1394/ ناشر: نشر رخداد نو.
کتاب «سنت اسلام نواندیش در ایران معاصر»، قبل از آنکه مجموعهای از مقالات پژوهشی، نوشتهای براساس دغدغههای شخصی و یا کتابی سفارشی توسط نهاد دولتی و یا فرهنگی باشد، پایاننامه مقطع دکتری نویسنده است (کتاب به دکتری داود فیرحی تقدیم شده است). برای کسانی که دستی برآتش تحصیلات تکمیلی در رشتههای علومانسانی و خصوصا علوم سیاسی داشته باشند خوب میدانند که گذراندن چنین مرحلهای و انتخاب موضوع پایاننامه بهسادگی انجام شدنی نیست، از طرفی هر فصل پایاننامه با دقتهای خاص استاد راهنما و مشاور بارها و بارها نیاز به ویرایش پیدا میکند تا ایرادهای احتمالی کمتر به خطوط نگارش درآمده راه یابد (فصل اول کتاب). پژوهشهای صورت گرفته در دوره دکتری، نیازمند چهارچوب تحلیلی است. دانشجو نمیتواند انبوهی از دادههای تاریخی، سیاسی و یا هر نوع اطلاعات دیگر را در پی هم آورد و نهایت با نوشتهای پایانی نتیجهگیری کند. در واقع، گام ابتدایی هر پایاننامهای یافتن، پردازش و پروراندن زاویه نگاهی است که از آن دریچه رویدادهای مورد نظر را مینگریم. صرف دیدن و مرور هزاران اتفاق و یا تحول فکری در صورتی که از روششناسی و چهارچوب نظری برخوردار نباشد، هر چیزی میتواند باشد الی پایاننامه دوره دکتری. ادامه مطلب...