گفت و گو با دکتر سید غنی افتخاری
مدیر گروه معارف دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
اوج نقش آفرینی طالقان و ساوجبلاغ در عصر سلجوقیان است.
= بخش اول=
حسین عسگری: مطلب زیر حاصل گفت و گوی صمیمی سه ساعته با آقای دکتر سید غنی افتخاری است که در روز 22 مهر 1379 در منزل ایشان انجام شد. در همان سال بخشی از این گفت و گو در ماهنامه تصویر ساوجبلاغ (شماره 60، آبان 1379، ص 10) به چاپ رسید.
دکتر سید غنی افتخاری - متولد 1342خورشیدی- تحصیلات ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان را در طالقان تکمیل کرد. او در سال 1363 در رشته علوم اجتماعی در مقطع کاردانی فارغ التحصیل شد و همزمان با تدریس در شهرستان ساوجبلاغ در مقطع کارشناسی همین رشته به سال 1368 فارغ التحصیل دانشگاه تربیت معلم تهران شد. در سال 1372 فوق لیسانس گرفت. دو سال بعد در مقطع دکتری تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران پذیرفته شد. برخی از آثار ایشان عبارتند از: «تاریخ اسماعیلیان در ایران» (قرن چهارم و پنجم با تکیه بر الموت و طالقان)، تصحیح نسخه خطی «سحر سامری و سفر ناصری» (سفرنامه ناصرالدین شاه قاجار به کلاردشت و طالقان به سال 1301 قمری).
ایشان هم اکنون ضمن تدریس و پژوهش، مدیر گروه معارف دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج است. جهت مطالعه برخی مقالات ایشان رجوع کنید به وبلاگ: http://dr-eftekhari.persianblog.ir
* * * * * *
اوج نقش آفرینی طالقان و ساوجبلاغ در عصر سلجوقیان است.
=بخش دوم=
مرز اسلام، لااله الاالله است اما عرب برای خودش مرز نژادی تراشیده بود یعنی هر کس که لحن و پدر و مادر و نژادش عرب است برتر از بقیه است. ایرانیان هم زود این را فهمیدند و بین ساسانی و اسلام عرب، شیعه را از هر دوی آنها بهتر دیدند و از همان سال های 30 تا 50 هجری یا بعد از فاجعه عاشورا، تکلیف خود را روشن کردند. به همین خاطر هم هست که بعضی از ناسیونالیست ها شیعه شدن ایرانی ها را به سبب رابطه فامیلی داشتن ما با امام حسین علیه السلام می دانند اما این حرف اصلا" درست نیست. این بحث یک بحث عقیدتی است چون اگر فامیلی باعث تشیع ماست پس باید رومی ها زودتر از ما طرفدار ناب امام زمان باشند بلکه به خاطر عدالتخواهی و... بود. منطق امام علی را ببینید که از زمین دو مشت خاک بر می دارند و می گویند عرب و عجم اینگونه اند و هیچ تفاوتی ندارند. همین تفاوت هاست که شما در لشکر مختار با زبان فارسی برخورد می کنید. چون خوب می دانید که در خیزش های اواخر بنی امیه و بنی عباس علاوه بر مذهبی بودن قطعا" مسایل سیاسی هم نقش داشته است یعنی همان اعتراض ایرانی ها به برخورد نژادی عربها.
هشدار استاد دکتر حکمت الله ملاصالحی
آن چه در میراث فرهنگی روی داده از کاپیتولاسیون هم ویرانگرتر است
توضیح سایت خبری آفتاب: پژوهشگران و باستانشناسان و همه دلسوزان میراث غنی این مرز و بوم درباره طرح انتقال سازمان میراث فرهنگی به دیگر شهرها معتقدند در صورت اجرا و عملی شدن این طرح، ما شاهد پیامدهای زیانباری در ارتباط با گنجینه میراث تمدنی خویش خواهیم بود.
اوایل اردیبهشتماه امسال از زبان مسئولان سازمان میراث فرهنگی خبردار شدیم که قرار است سازمان مذکور با همه شعباتش به استانهای دیگر منتقل شود. در این زمینه از استانهای قزوین، اصفهان و اراک به عنوان گزینههای مناسب این امر نام برده شد. با این حال گرچه مسئولان سازمان این طرح را در جهت بحث تمرکززدایی از ادارات دولتی در تهران و گسیل داشتن سازمانهای دولتی از سطح شهر تهران به منظور کاستن از شلوغی و آلودگی این کلان شهر دانستهاند؛ اما پژوهشگران و باستانشناسان و همه دلسوزان میراث غنی این مرز و بوم سخنی دیگر میگویند. به نظر آنان در صورت اجرا و عملی شدن این طرح، ما شاهد پیامدهای زیانباری در ارتباط با گنجینه میراث تمدنی خویش خواهیم بود.
مصوبات آخرین جلسه شورای فرهنگ عمومی شهرستان نظرآباد
بنا به گزارش روابط عمومی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان نظرآباد، سومین جلسه شورای فرهنگ عمومی شهرستان نظرآباد در دفتر حجت الاسلام وثوقی امام جمعه نظرآباد برگزار شد. مصوبات آن جلسه به شرح ذیل است:
1. نظارت فرهنگی بر برنامه های نیمه شعبان و برگزاری سه برنامه متمرکز و توزیع لوح فشرده با موضوع سرودهای نیمه شعبان بین هیئات مذهبی، اصناف و مساجد؛ 2. نظارت و برنامه ریزی بر برنامه های قرآنی، تجلیل از نخبگان قرآنی و شبی با قرآن با محوریت کمیته شورای قرآنی شهرستان؛ 3. برنامه ریزی در هر چه بهتر استفاده کردن از شب های معنوی قدر؛ 4. برنامه ریزی و تشکیل ستاد برگزاری روز جهانی قدس توسط شورای هماهنگی؛ 5. پیشنهاد برگزاری «کنگره عالمان شهرستان نظرآباد در دو سنگر معرفت و جهاد» و ارایه طرح آن از سوی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان تبلیغات اسلامی و دفتر امام جمعه و آقای حسین عسگری (عضو شورای فرهنگ عمومی شهرستان).
گفت و گوی قرآنی موسسه رخسار قرآن شهرستان نظرآباد به مناسبت ماه مبارک رمضان
- آقای دکتر حکمت الله ملاصالحی (استاد دانشگاه تهران) / موضوع سخنرانی: در پرتو ایمان علوی.
- آقای علی اکبر صفری (پژوهشگر و فهرست نگار نسخ خطی) / موضوع سخنرانی: آشنایی با دبیر اعلم ساوجبلاغی؛ صاحب نخستین نهج البلاغه منظوم فارسی.
- یک شنبه 14 شهریور 1389 (25 ماه مبارک رمضان)، ساعت 21.
- شهر نظرآباد، بلوار پاسداران، خیابان امام حسین شمالی، کوچه شقایق 12، پلاک 67. ساختمان موسسه رخسار قرآن، تلفن: 5357289 - 5361459.
نسخه ای از ملا محمد جعفر نظرآبادی ساوجبلاغی (سده 13ق)
علی اکبر صفری
پژوهشگر موسسه کتابشناسی شیعه
اشاره: نوشتار ذیل معرفی تنها نسخه ای است که به دست ملا محمدجعفر نظرآبادی ساوجبلاغی قلمی شده، یعنی کتاب روضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه (شرح لمعه) اثر شیخ زین الدین بن علی احمد عاملی (911- 965ق) مشهور به شهید ثانی. این نسخه در کتابخانه فیضیه است. مقاله زیر نخستین بار در پایگاه اطلاع رسانی موسسه کتابشناسی شیعه منتشر شده است.
این مقاله را به اسطوره رنج و درد پدر بزرگوارم کربلایی گرزعلی صفری که پینه های دستش بزرگترین سوره ی آفرینش است، تقدیم می کنم.
نظرآباد خجسته بنیاد [1] یکی از شهرهای استان البرز (کرج)، در کنار جاده تهران – قزوین قرار گرفته است. این شهر جزء بلوک تهران بوده و ارتباط ویژه ای با پایتخت داشته و از سویی دیگر حوزه های علمیه شهر قزوین امکان مناسب برای بالندگی فرزانگان علم و سخن این منطقه فراهم آورده است در چنین شرایط ممتاز، ساختار علمی و فرهنگی این منطقه برپایه بلند دانش و هنر سامان یافته است و نام بزرگان و دانشمندان برخاسته از آن چون خورشید بر تارک تاریخ درخشیده است. گفتنی است کتابی با عنوان «دشتی به وسعت تاریخ» [2] به پژوهش استاد حسین عسکری نگارش یافته که مهمترین فصول آن پرداختن به تپه ازبکی، خاندان شیخ هادی نجم آبادی، تاریخ روستای احمدآباد مصدق واقع در این شهرستان است.
دبیر اعلم ساوجبلاغى و کتاب «چاره ساز»
علىاکبر صفرى
پژوهشگر موسسه کتابشناسی شیعه در قم
= بخش اول =
اشاره: دوست فرهیخته ام آقای «علی اکبر صفری» از پژوهشگران ساوجبلاغی مؤسسه کتابشناسی شیعه در قم است که فهرست نگاری جلد 46 فهرست نسخ خطی کتابخانهی مجلس شورای اسلامی را در دست تدوین دارد. ایشان در مقاله محققانه زیر، چند تن از مفاخر فرهنگی ساوجبلاغ دوره قاجار را برای نخستین بار معرفی کرده است. این مقاله خواندنی در شش بخش تقدیم خوانندگان گرامی می شود.
دبیر اعلم، عنواننگار، میرزا تقى ساوجبلاغى از سخنوران و نویسندگان قرن چهاردهم است. این ادیب پرمایه و شاعر گرانمایه، دانش خود را به چندین هنر، انشاء، خط، ادبیات فارسى و عربى و... آراسته و در ترجمه و شرح متون دینى به کار برده است. زیستنامه و آثار او که در هیچ یک از منابع زندگینامهها و کتابشناسىها معرفى نشده است، طبقهاى از نویسندگان نیمه دوم عصر قاجار و تاریخ پیش از مشروطه را مىشناساند و گوشههایى از شرایط فرهنگى و اجتماعى آن روزگار را به دست مىدهد.
دبیر اعلم ساوجبلاغى و کتاب «چاره ساز»
= بخش دوم =
بى تردید نخستینههاى در تاریخ نگارش و سرایش به نام او ویژه شده است که نشان از نوآورى و ژرفنگرى نویسنده دارد: نخستین نهج البلاغه منظوم؛ نخستین صحیفه سجادیه منظوم و دیگر کتابهاى فقهى و حدیثى و تاریخى. دیوان عنواننگار سرشار شکوه است از تنگدستى و درماندگى و ناصبورى. املاکى را که در روزگاران گذشته از پادشاه به تیول گرفته همراه با مزارع موروثى را حاکمان محلى تصرف کردهاند و در مصیبت پیرى و نیستى مانده است و قصیدههایى در مدح حضرت امیرالمؤمنین، مرثیههاى حضرت اباعبدالله الحسین و نکته هایى از زندگى پریشان او در بردارنده دیوان است. تخلص شعرى دبیر اعلم، دبیرالملک، عنوان نگار، رهى، تقى است هر چند استوارى و پرمایگى در شعر او نه از جوشش که از کوشش حکایت دارد.
دبیر اعلم ساوجبلاغى و کتاب «چاره ساز»
= بخش سوم =
5. خلاصه تواریخ: خلاصهاى از تاریخ عمومى ایران، از ایران قدیم تا عصر قاجار که در چهار هزار بیت به شعر درآمده است و روز جمعه نیمه شعبان 1342 سالروز ولادت حضرت ولى عصر عجل الله برابر با عید نوروز به پایان رسیده است. نسخهاى از این کتاب به نستعلیق خوش در کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامى قم به شماره 165 (فهرست، ج 1، ص 235) موجود است.
6. کنز مؤمن: منظومهاى در پانصد بیت درباره اصول دین و فروعات. ناظم، این کتاب را براى فرزندش میرزا رفیع نگاشته است. دو نسخه از آن به خط زیباى او در مرکز احیاء میراث اسلامى به شمارههاى 63 و 163 (فهرست، ج 1، ص 93 و 233 ـ 234) موجود است.
7. نظم کبرى در منطق: کبرى در علم منطق، تألیف میرسید شریف على بن محمد گرگانى (متوفاى 825 ق) یکى از کتابهاى درسى نظام آموزشى قدیم است که ناظم، آن را در 27 رمضان 1341 نزدیک به هشتاد سالگى) نگاشته است. نسخهاى از آن در کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامى به شماره 2/166 (فهرست، ج 1، ص 236) ثبت شده است.