ردپای نخستین فرمانروایان آریایی در تپه اُزبکی

محوطه اُزبکی در 50 کیلومتری غرب شهرستان کرج، در شمال شرق روستای اُزبکی از توابع دهستان احمدآباد مصدق از بخش مرکزی شهرستان نظرآباد قرار دارد، ارتفاع زمین های اطراف آن از سطح دریا یکهزار و 188 متر است، محوطه اُزبکی شامل تپه مخروطی شکل بزرگی است به قطر 150 و ارتفاع 26 متر که در اطراف آن 9 تپه قرار گرفته است. تحقیقات به عمل آمده توسط سرپرست هیئت کاوش در محوطه حاکی است که تپه های اقماری واقع در شمال تپه مرتفع (تپه اصلی) تا ساحل رودخانه ای که از حدود 500 متری آن می گذشته ادامه داشته است. نام اُزبکی برگرفته از روستا یی به همین نام است که احتمالاً از دوران صفویه  به بعد «یوز بیگی» بوده و با گذشت زمان به «اوز بیگی» و «اُزبکی» تغییر یافته است این محوطه باستانی مهم  هشتم مهرماه سال 52 به شماره 955 در فهرست آثار ملی جای گرفت، بر اساس کاوش های باستان شناسی محوطه باستانی اُزبکی دربرگیرنده تاریخی از اواخر هزاره هفتم  پیش از میلاد تا دوره اسلامی است یکی از دلایل انتخاب کاوش در این محوطه باستانی مهم، وجود نمونه هایی از سفال فلات مرکزی با قدمت هزاره چهارم پیش از میلاد و پیشتر است. ادامه مطلب...

به یاد دارم وقتی به خاطر درس و بحث، پایتخت نشین بودم - در سال های 74 و 75-  در کنار دوست شاعرم علیرضا علیزاده به جلسات شعر حوزه هنری در تقاطع خیابان های سمیّه و حافظ می رفتم. استاد عباس براتی پور آن جلسات ادبی را اداره می کرد. همه جور شعر و شاعری هم در آنجا پیدا می شد. البته بنده فقط شنونده بودم و توفیق سُرایش شعر را نداشته و ندارم. دوست شاعرم مطلبی در نقد آن جلسات نوشت و در ماهنامه صبح به مدیریت مهدی نصیری به چاپ رساند. استاد براتی پور با حوصله به آن نوشته انتقادی، پاسخ داد. هنوز آن دو نوشته را دارم. بیست سال پس از آن سال های خوش، روز هشتم فروردین 1394 با آقای اسماعیل آل احمد به دیدار شاعر ارجمند استاد محمّدحسن حجّتی (پریشان) رفتم. ایشان سالیانی است مقیم شهر نظرآباد از توابع استان البرز است. وقتی صحبت از «نام آوران ساوجبلاغ» به میان آمد، استاد پریشان گفت که «آقای عباس براتی پور اهل منطقه ساوجبلاغ است». همین سخن کوتاه، بهانه ای شد تا نسبت استاد براتی پور و منطقه ساوجبلاغ را مورد کنکاش قرار دهم. امیدوارم که امکان برگزاری نکوداشت این شاعر گرامی در خاستگاهش یعنی شهرستان ساوجبلاغ با شکوه تمام برگزار شود.   ادامه مطلب...

باید نمایشنامه نویسان از کارگردانان جوان حمایت کنند

مهرداد کورش نیا نویسنده و کارگردان ساوجبلاغی که نمایشنامه «قرار» او در سال گذشته با اقبال ویژه ای روبرو شد و به تازگی نیز موفق به دریافت مقام نخست جشنواره تئاتر مقاومت فتح خرمشهر شده است و برگزیده مقام نخست جشنواره تئاتر فجر شد، این نمایشنامه و نمایشنامه مونس که سال گذشته روی صحنه برد را در حمایت از گروه های جوان روی سایت شخصی اش منتشر کرد. مهرداد کورش نیا در گفت وگو با خبرنگار ایران تئاتر گفت: متاسفانه کارگردان های جوان با مشکل کمبود متن روز برای اجرا روبرو هستند از این رو سال هاست به عنوان یک نمایشنامه نویس این مسولیت را احساس می کنم که نمایشنامه هایی که می نویسم را برای غنای تئاتر کشور برای روی سایت شخصی ام منتشر کنم تا بتوانند به راحتی از این نمایشنامه ها استفاده کنند. او افزود: متاسفانه در شهرستان ها با مشکل کمبود متن برای اجرا روبرو هستند و دسترسی کمتری به متن برای اجرا نسبت به گروه های جدید برای اجرا روبرو هستند. به نظر من باید نمایشنامه نویسان دیگر نیز این ضرورت را احساس کنند و متن های نمایشنامه را پیش از انتشار در قالب کتاب بر روی سایت خود منتشر کنند.

کورش نیا با اشاره به دو نمایشنامه «قرار» و «مونس» گفت:این دو نمایشنامه در حوزه ادبیات دفاع مقدس قرار می گیرند و مضمون ان ها درباره انتظار بازماندگان جنگ است. کورش نیا که تاکنون موضوع بخش عمده نمایشنامه هایش را جنگ و تاثیرات جنگ بر شهرها معطوف کرده درباره چرایی پرداخت اش به جنگ گفت: من متولد سال 1353 هستم و تمام کودکی و بخشی از نوجوانی من در دوران جنگ هشت ساله گذشته است جنگی که به هیچ وجه نمی توان منکر تاثیرات ان بر من و هم نسلانم شد.

او افزود: در آن دوران سلطه جنگ بر زندگی افراد به گونه ای بود که یا هر روز یکی از نزدیکان مان اسیر می شد یا شهید یا می خواست به جبهه برود. کورش نیا ادامه داد من زمانی که شروع به نوشتن به مرور متوجه شدم که از دست اتفاقاتی که در دوران جنگ افتاده نمی توانم ذهنم را رها کنم و برای همین بخش عمده ای از نمایشنامه های مرا این موضوع به خود اختصاص داده است. البته رویکرد من در نمایشنامه هایم تقدس جنگ نیست و جنگ از دیدگاه من چیزی جز ویرانی. فراغ و دوری با خود همراه نمی آورد با این که قریب به 30 سال از جنگ گذشته است اما هنوز اثرات جنگ بر زندگی ما به جا مانده و هنوز خانواده هایی هستند که با گذشت سه دهه منتظر پیکر فرزندان یا پدران خود هستند. او درباره ضرورت پرداختن به موضوع جنگ برای نسل های اینده گفت: ما که جنگ را درک کرده ایم باید با پرداختن به جنگ و رشادت های دلیر مردان و زنان ایرانی این میراث را برای نسل های اتی به جا بگذاریم که برای. پاسداری از مرزها کشورمان و استقلالمان چه جوان هایی جان خود را در کف گذاشتند.

کورش نیا در بخش دیگر صحبت هایش با انتقاد از سفارشی نویسی در حوزه دفاع مقدس گفت سفارشی نویسی موجب می شود که اثر ماندگاری خلق نشود و مردم نتوانند با این اثار ارتباط برقرار کنند. او در ادامه با اشاره به انتشار کتاب های خاطرات بازماندگان جنگ گفت: انتشار این کتاب ها کمک می کند تا بتوانیم زوایای گمشده جنگ را کشف کنی و در سال های گذشته با انتشار کتاب هایی که در این حوزه  منتشر شده اند تا حدودی این خلاء برطرف شده است. کورش نیا درخصوص انتشار نمایشنامه هایش در قالب کتاب مستقل گفت: در حال حاضر مشغول تدوین نمایشنامه هایم برای انتشار در قالب یک مجموعه هستم و  این مجموعه دربرگیرنده 10 نمایشنامه است که موضوع شش نمایشنامه این مجموعه جنگ  و تاثیرات آن بر زندگی  مردم است و موضوع چهار نمایشنامه دیگر درباره مسائل اجتماعی است. بخش عمده نمایشنامه های این مجموعه توسط خودم و کارگردان های دیگر روی صحنه رفته است و تعدادی از این نمایشنامه ها به صورت پی دی اف بر روی سایت ام منتشر شده اند. علاقمندان برای خواندن و استفاده از نمایشنامه های کورش نیا می توانند به سایت http://mehrdadkuroshnia.ir/ مراجعه کنند.

رضا آشفته

مهرداد کوروش نیا اواخر سال گذشته دو نمایش «قرار» و «مونس» را در تماشاخانه ایرانشهر و حافظ اجرا کرده و با نمایش «قرار» به بخش مسابقه ایران در سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر هم راه یافت. مسیح، مانی، آواز ستاره‌ها، آقا لیلا، درختها، آخرین نامه، عزازیل، خطوط منحنی، مونس و قرار عناوین 10 نمایشنامه از اوست. کوروش نیا در مونس به یک مادر منتظر و در قرار به یک پدر منتظر می‌پردازد که چشم به راه بازگشت پسرشان از جنگ هستند. با او مروری داریم بر مجموعه آثارش و بویژه درباره قرار و مونس گفت‌و‌گو کرده ایم :

یکی از دغدغه‌های اصلی این است که در آثار نمایشی‌تان همواره به جنگ پرداخته اید و بیشتر هم از منظر اجتماعی و آسیب شناسی آن؛ چگونه است که این موضوع برایتان اهمیت پیدا کرده است؟

تاکنون 10 نمایشنامه نوشته‌ام که 6 تایش مربوط به جنگ است. یکی از نمایشنامه هایم در داخل جنگ و بقیه به بیرون از آن ربط پیدا می‌کند. آخرین نمایشنامه در دل جنگ می‌گذرد و بقیه به بیرون از آن.

فکر می‌کنم آنچه به بیرون از جنگ ربط دارند، اجرا شده اند.

بله، قرار، مونس، آقا لیلا، مانی و مسیح که دو نمایشنامه اولیه‌ام است که شما ندیده اید. هر دو را در هشتگرد اجرا کردم که مسیح یا کابوس یک رؤیا را هم در تالار محراب تهران هم اجرا کردم. من به این قضیه خیلی فکر کرده‌ام که چرا باید به جنگ بپردازم و دلیلش را این طور یافته‌ام که من در سال 60 هفت سالم بوده و مهرماه سال 59 که کلاس اول رفته‌ام همزمان با آغاز جنگ بوده است. یعنی 5 سال دبستان و سه سال راهنمایی‌ام همزمان با جنگ بوده است. به دلیل عوارضی که در دوره رشدم برایم اتفاق افتاده است که جنگ برایم خیلی مسأله شده است. در خانواده خودم و اطرافیانم این قضیه دنبال می‌شده است و در هشتگرد هفته‌ای یکبار تشییع جنازه شهدا داشته‌ایم. ما وقتی سال سوم راهنمایی بودیم یکی از همکلاسی هایم برادرش شهید شده بود و برایم این سؤال به وجود آمد که من هم دارم پانزده سال را پشت سر می‌گذارم و می‌توانم مثل بقیه به جنگ بروم. پدرم هم با هفت تا بچه می‌رفت 45 روز جنگ. ادامه مطلب...

نقاشی پریشانِ شعرهای پدر

جمال الدین حجّتی (متولد 15 امرداد 1354)  از هنرمندان شهرستان نظرآباد واقع در استان البرز است. او دارای کارشناسی رشته هنر گرایش نقاشی عمومی است. درباره فعالیت های هنری خود می گوید: «جذب سبک خاصی هنوز نشدم اما تمایل به اجرای کارهای تخیلی و ذهنی دارم.» جمال الدینِ نقاش، فرزند استاد محمّدحسن حجّتی متخلّص به پریشان (متولد 1320ش) شاعر و نویسنده آیینی است. من به هنگام دیدار نوروزی با استاد پریشان با فرزند هنرمندش آشنا شدم. به گمانم جمال الدین شعرهای پدرش را، پریشان نقاشی می کند...

سرمایه های فرهنگی ساوجبلاغ و نظرآباد - 15 

برای استاد پریشان دعا کنیم

«ای کاش» فرماندار نظرآباد در دیدار با استاد پریشان

آبرنگی از نظرآباد در راه جشنواره بین المللی آبرنگ ایتالیا

اثر آبرنگ آقای علی مینوی راد هنرمند نظرآبادی به جشنواره بین المللی آبرنگ فابریانو ایتالیا 2016 راه یافت. آثار راه یافته به این جشنواره در اردیبهشت 1395 در شهر تاریخی و فرهنگی فابریانو به نمایش درخواهد آمد. آقای مینوی راد از فرهنگیان پیش کسوت شهرستان نظرآباد از توابع استان البرز و همچنین بنیانگذار موسسه مکتب القرآن است. ایشان درباره این اثر نوشته است: «چند سال پیش به زادگاهم شهرستان هشترود رفته بودم. در کوچه های یکی از روستاها به نام برّه ده قدم می زدم تعدادی غاز را دیدم همین که خواستم عکس بگیرم همه سرهایشان را بالا بردند و من عکس گرفتم و این اثر ساخته شد... دوست داشتم این اثر، پس از برپایی نمایشگاه در ایتالیا به نمایش عموم گذاشته شود.»

ایشان دارای درجه کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج است که در سال 1383 از پایان نامه خود با عنوان «شکل های خیالی مربوط به گل و گیاه در آثار نظامی گنجه ای» زیر نظر دکتر ابوطالب میرعابدینی و دکتر عباس ماهیار دفاع کرده است. چکیده پایان نامه ایشان به این شرح است: «در این پژوهش روش کار بدین ترتیب است که ابتدا مخزن الاسرار مطالعه شده و ابیاتی که در آنها نام گل و گیاه وجود داشت با مداد علامت گذاری و سپس هر یک از ابیات در یک برگ نوشته و شماره صفحه و بیت نیز در ذیل آن ثبت شده است و پس از آن به ترتیب کتاب خسرو و شیرین، لیلی و مجنون، هفت پیکر، شرف نامه و اقبال نامه نیز به همان روش فیش برداری شده است. با صلاح دید استاد راهنما در ترتیب، شکل مضبوط ترکیب را اصل قرار داده شده و آن در بخش گل مورد نظر آورده شده است مثلاً ترکیب چشم نرگس را در بخش نرگس آورده و داخل کمانک ترکیب را قرار داده ایم: نرگس (چشم نرگس).»

- نویسنده وبلاگ «ساوجبلاغ پژوهی» این موفقیت ارزشمند هنری را به استاد مینوی راد تبریک عرض کرده و مفتخر است که نخستین منتشر کننده خبر و تصویر این رویداد هنری است.

سفالینه‌ های نه هزار ساله تو را می‌ خوانند

سرزمین کهن البرز که تاریخ، آیین ها، سنت ها، آداب و رسوم دیرپایش همواره گویای جاودانگی و قدرت ریشه دار فرهنگی آن بوده است در خود هزاران رمز و راز دارد شهرستان نظرآباد یکی از شهرستان های استان البرز است که به سرزمین کهن خشت معروف است این شهرستان در نزدیکی شهرستان ساوجبلاغ واقع شده و از شمال به بخش مرکزی ساوجبلاغ و سلسله جبال البرز، از طرف جنوب به بخش اشتهارد در شهرستان کرج، از طرف غرب به شهرستان آبیک (استان قزوین) و از طرف شرق به دهستان های رامجین و سعیدآباد شهرستان ساوجبلاغ محدود می شود.

منابع و اسناد تاریخی و مطالعات باستان شناسی از محوطه ها و تپه های تاریخی در شهرستان نظرآباد همگی بیانگر وجود فرهنگ غنی این سرزمین از دوران پیش از تاریخ است. وجود بقاع متبرک امام زاده ابراهیم، امام زاده ابوالحسن، تینال تپه، محوطه باستانی ازبکی، روستاهای زیبا از جمله روستای عشایری گُلدره، روستای شیخ حسن که مهد آثار تاریخی است، منطقه نمونه گردشگری فرودگاه آزادی و غیره هر سال پای گردشگران زیادی را به این منطقه می کشاند. ادامه مطلب...

 اهانت به جایگاه هنر خوشنویسی

احمد شفیعی ها

همین چند ماه پیش بود که، پخش گزارشی از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، مبنی بر ثبت ملّی بستنی سنتی زعفرانی و مرصع شده با شربت آلبالو و آلوی برغان، کام دوستداران ثبت میراث ملموس و ناملموس را شیرین کرد.روستای برغان (از توابع شهرستان ساوجبلاغ واقع در استان البرز) برای جامعه خوشنویسی ما غریبه نیست. خاستگاه اخوان میرخانی موسسان انجمن خوشنویسان و آقا سیدمرتضی برغانی پدر گرامی میرخانی ها و محترم ترین شاگرد قدوه الکتاب میرزا محمد رضا کلهر. ثبت ملی بستنی برغان نشان از پیگیری و حمایت مجموعه ای از تلاشگران و متولیانی است که یحتمل کامشان به طعم این خوراکی شیرین شده و طاق همت را آن قدر والانهاده اند که به ثبت بستنی برغان همت گماشته اند. کامشان شیرین و خنک و دمشان گرم!

برغان اما میراث ماندگار دیگری هم دارد که اگرچه ریشه در کوچه پس کوچه های تاریخ ایران زمین از قزوین و تبریز و شیراز و اصفهان و کرمانشاه گرفته تا هرات و بخارا دارد لکن همت حلقه نورانی اساتید مرحومان آقا سیدحسین میرخانی کاتب قرآن و سیدحسن آقا میرخانی سراج الکتاب با پایمردی قلندرانی همچون مرحومان علی اکبرخان کاوه و ابراهیم بوذری تحت عنوان کلاس های آزاد خوشنویسی به بنای شبستانی منجر شد که چلچراغ نورافشانش ده ها و ده ها متعلم و هنرپژوهی بوده اند که احصاء نام یکایکشان از حوصله این مقال خارج است. دریغ و صد دریغ که در وانفسایی که وزیر اماراتی متولی برگزاری جشنواره البرده، صرف عجم ستیزی و مخالفت با خط پارسی از گنجاندن رشته نستعلیق در آخرین جشنواره البرده سرباز زده و نتیجتا این جشنواره امسال با گرایش های نسخ و ثلث...آن هم با رویکرد ترکی عربی برگزار شده، ساز همنواز با این رویکرد، در پستوهای مدرنخانه هنری خودمان هم نواخته می شود . صد البته از وزیر حاشیه نشین خلیج فارس انتظاری نیست. چشم گاهی سیاهی رفته و دل وقتی آشوب می شود که متولیان حفظ و اشاعه میراث فرهنگی ما، یا چشم بر واویلتای دلسوزان شریف ترین هنر تجسمی ندارند یا شوربختانه اصلاً در باغ نیستند. بقول یکی از استادان وقتی خطاب این سوال واقع شدند که استاد برای ثبت جهانی نستعلیق چه کار باید در یک جمله گفتند: «بگذارید ثبت ملّی شود ثبت جهانی پیشکش.» ادامه مطلب...

استاد والی: نگاه درست و زیبای هم ولایتی های من به مسایل اجتماعی

استاد جعفر والی هنرمند نامدار ساوجبلاغی، نمایش «قرار» به کارگردانی مهرداد کورش نیا نویسنده و کارگردان ساوجبلاغی را در تماشاخانه ایرانشهر افتتاح کرد. استاد والی در آیین آغاز اجرای نمایش «قرار» با بیان اینکه خوشحالم امروز هم ولایتی های من با روشی صمیمانه، نگاهی درست و زیبا نسبت به مسائل اجتماعی به مردم می دهند، اگرچه واقعیت بیان شده تلخ باشد، گفت: امروز با جوانانی در تئاتر سر و کار داریم که ظرایف و لطایف تئاتر را درک کرده و به کار گرفته اند و از طرف خودم و همه دوستان دهاتی ام از این جوانان تشکر می کنم.استاد ر والی که عصر سه شنبه 24 آذرماه برای نواختن زنگ آغاز نمایش «قرار» در تماشاخانه ایرانشهر حضور داشت، به شرایط تئاتر و حضور موثر جوانان در هنر نمایش در سال های دور اشاره کرد و ادامه داد: امیدوارم چنین فضایی در کل تئاتر امروز اتفاق بیفتد. در زمان ما جوانان با اشتیاق و ذوق کار می کردند با وجود اینکه کار تئاتر آن زمان سختی های بسیاری داشت، امسال چند نفر از جوانان آن موقع جایزه گرفتند که بسیار افتخار کردم. در ادامه این مراسم که اجرای آن را مسعود فروتن بر عهده داشت، مهرداد کوروش نیا کارگردان «قرار» با بیان اینکه همواره در این سال ها شکوه داشتم که تئاتر پایه و بنیان هنرهای دراماتیک است و باید در آن بازیگر تربیت و نسل بعدی سینما و تلویزیون معرفی شود، گفت: سست بودن بنیان های مالی تئاتر موجب شد از این رسالت تئاتر دور بمانیم. این نمایش با همکاری گروهی از هنرمندان جوان تولید شده که اگر حمایت های آنها نبود نمی توانستم پای رسالت خود که همانا تئاتر با حضور جوانان با استعداد و با انگیزه است بایستم. این نمایش از 23 آذر به مدت یک ماه هر شب ساعت 19:30 در سالن استاد ناظرزاده تماشاخانه ایرانشهر به روی صحنه می رود. گفتنی است نمایش قرار که در پانزدهمین جشنواره بین المللی تئاتر مقاومت تندیس نمایشنامه را از آن خود کرد، با حضور بازیگران جوانی مثل سعید دشتی، رضا رباط جزی، سارا عباسپور و حمیدرضا معدن کن و همچنین بازیگر خردسال پارسا قره داغی به روی صحنه خواهد می رود.

گفت و گو درباره «قرار» مهرداد کورش نیا

بررسی «مونس» مهرداد کورش نیا

«قرار» مهرداد کورش نیا با شهدای غواص

من و مهرداد کورش نیا از انجمن سینمای جوان تا...

روایت کارگردان و نویسنده ساوجبلاغی از دروغ مقدس مادران

آیین پنجمین سالگرد عروج حضرت استاد علی‌اشرف والی (1299 - 1389ش) عارف، شاعر، خوشنویس و هنرمند معاصر - جمعه 27 آذر 1389، ساعت 15 تا 16/30 - فرهنگسرای اندیشه، تهران، خیابان شمیران، بالاتر از چهاراه قصر، نرسیده به پل سیدخندان.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

والی وادی هنر

روح الله فردوسی

«کـه ای بلند نـظر شـاهباز سـدره نشین // نشیمن تو نه این کنج محنت آبــاد ست // تـو را ز کنگره عـــرش می‌زنند صفیر // ندانمت که در ایـــن دامگه چه افتادست» یازدهم دی ماه، مصادف با درگذشت استاد علی‌اشرف والی؛ نگارگر، خوشنویس، تذهیب نگار و نقاش برجسته ایرانی است. استادی که اندوختن تجربه ای به بلندای بیش از چهل سال فعالیت هنری، سبب شد تا به حد بالایی از آشنایی به شیوه کهن و کلاسیک نقاشی برسد و طرح ها و رنگها را به نیکی بشناسد و درک کند و خالق آثاری باشد که گاهی در فضای مکاشفه شکل می‌گرفت و به عینیت می‌رسید. استاد والی، شکوفایی هنری خویش را مرهون پایمردی و سایه دهی استاد اسماعیل آشتیانی است. استادی که شاعر، نقاش و ادیب معاصر ایرانی است و متخلص به «شعله» و از شاگردان مستقم و بدون واسطه کمال الملک بود و نهال هنری استاد والی، تحت مراقبت های استادانه اسماعیل آشتیانی بود که به کمال رسید و اکنون از او بعنوان آخرین پیرو مکتب کمال الملک نام برده می‌شود. ادامه مطلب...