پدیده ای به نام اهل توقف در روستای ایستای طالقان
دکتر رضا غلامی (عضو هیئت علمی مرکز پژوهش های علوم انسانی اسلامی صدرا) در مقاله ای علمی - پژوهشی با عنوان «بررسی رویکردهای پنج گانه در مواجهه با علم» که در شماره یازدهم فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی (تابستان 1397) منتشر شده، به اهل توقف طالقان اشاره کرده است. منبع ایشان، کتاب روستای ایستا نوشته حسین عسکری است.
این مقاله از دو بخش عمده تشکیل شده است: بخش اول، تبیین چهار رویکرد موجود درباره علم در میان مسلمانان و شعب گوناگون هر یک از رویکردهای مزبور به همراه با نقد مختصر هر یک از آنها؛ و بخش دوم، تبیین رویکرد پنجم به مثابه رویکرد مختار در قالب چهار اصل عمده. در بخش پایانی این مقاله با طرح چندین پرسش فلسفه علمی و پاسخ به آنها، پایداری رویکرد پنجم که رویکرد مختار است ارزیابی شده است. مغز رویکرد پنجم این است که اولاً قلمرو دین مقتضی شکلگیری علوم انسانیِ اسلامی است، لکن مقتضی شکلگیری علوم طبیعی، فنی و پزشکی اسلامی نیست؛ ثانیاً در علوم انسانی اسلامی، قرار بر جذب دانش و روششناسی های تجربی نیست، بلکه بر اساس منطقهبندی جدیدی که در ساحت علم بالمعنی الاعم صورت میگیرد، هر یک از منابع و روششناسی های علمی بر حسب قابلیت و کارکردی که دارد بهتنهایی و یا شراکتی در یک یا چند منطقه مشخص از مناطق مزبور قرار میگیرد. مهمترین ثمره این طبقهبندی، ارتقای کارآمدی علوم انسانیِ اسلامی در شناخت و حل مسائل اساسی بشر و نزدیک کردن معرفت انسان به یقین است؛ ثالثاً علوم طبیعی، فنی و پزشکی، اسلامی و غیراسلامی ندارند، لیکن در صورت عدم تعارض با زیرساختهای فکری اسلام، مورد تأیید اسلاماند و عملاً نیز مشروعیت مییابند؛ رابعاً بشر در زندگی دنیوی دارای نیازها و پاسخهای مشترک است و اسلام دستاوردهای بشری در حوزه علم و فناوری را مگر در مواردی که با هدف پلید به دست آمده باشد، قبول دارد؛ خامساً اراده انسان در شکلگیری علم گرچه انکارناپذیر است، اما تفاوت اراده به نسبی کردن خوبی و بدی در حوزه علم نمیانجامد؛ سادساً اسلام جبر تاریخی را قبول ندارد و انسانها را در تغییر شرایط محیطی مسئول میانگارد؛ لذا در اسلام چیزی به نام توقف و سکون در برابر شرایط به نام حوالت تاریخی و غیره وجود ندارد و قائلان به این دیدگاه، خواسته یا نخواسته به سکولاریسم تن دادهاند.
کلیدواژگان: معرفت، عقل برهانی، عقل جزئی، علم تجربی، روش شناسی، سکولاریسم، علم دینی، فناوری و پیشرفت.
ایرانیان و یهودیان باستان نخستین مردمی بودند که در روشنگاه حکمت و خرد نبوی مرز میان روشنایی و تاریکی تقابل میان راستی و دروغ کشمکش و نبرد میان نیکی و بدی را آفتابی و عریان و شفاف سازی کردند. این مرزبندی و شفاف سازی تحولی بود بس عظیم بس مهم و بس سرنوشت ساز که در جهان باستان اتفاق می افتاد. گذار از یک جامعه و جهان اسطوره ای و الوهیت های مشرکانه و حرکت به سوی انفتاح و افتتاح تاریخی نبوی و یکتاپرستانه در میان ایرانیان و یهودیان عهد باستان تحولی بود با ابعاد هستی شناختی و معرفت شناختی و انسان شناختی و مدنی و معنوی به غایت عظیم. به تعبیر عارف و شاعر شهیر خراسانی ما حضرت مولوی:
حق فرستاد انبیا را با ورق
تا گزید این دانه ها را بر طبق
پیش از این ما امت واحد بُدیم
کس ندانستی که ما نیک و بدیم
قلب و نیکو در جهان بودی روان
شب همه شب بود و ما چون شبروان
تا برآمد آفتاب انبیا
گفت ای غش دور شو صافی بیا
این برآمدن آفتاب نبوت و دور شدن غش الوهیت های مشرکانه عصر و عهد اساطیرالاولین و برآمدن خورشید و طلوع آفتاب حکمت و خرد نبوی در میان ایرانیان و عبریان عهد باستان تحولی بود بس عظیم و مه بانگی بود به غایت ُستُرگ با ابعاد هستی شناختی و معرفت شناختی و انسان شناختی و مدنی و معنوی که در ایرانشهر جهانی عصر و عهد هخامنشی بمعنی الاخص و خاورمیانه نبوی شده بمعنی الاعم اتفاق می افتاد. البته و صد البته یک جامعه و جهان مطلق نیک یا مطلق بد، مطلق زیبا یا مطلق زشت، مطلق رحمانی و یا مطلق شیطانی، در قاعده و قانون و قالب این عالم درنمی گنجد. در سپهر اندیشه می توان چنین جامعه و جهانی را تخیل و تصور و طراحی کرد لیکن در مقام و میدان عمل تحققش ناممکن و ناشدنی. طراحان مدینه های فاضله و ضاله و جاهله هم تحققش را در «اوتوپیا(ΟΥ-ΤΟΠΙΑ) » یعنی در لامکان می جستند و می یافتند نه فی المکان که البته تناقض دیگری را دامن می زدند. باری قاعده و قانون این جهان علی الخصوص قاعده و قانون دنیا یعنی جهان بشری شده قاعده و قانون علت ها و سبب ها و دلیل و معلول ها و مدلول و راستی ها و کژی ها و زیبایی ها و زشتی ها و تقابل و کشمکش میان اضداد است و انداد. به تعبیر حضرت مولوی در مثنوی:
پس نهانی ها به ضد پیدا شود
چون که حق نیست ضد پنهان بود
جامعه و جهان بشری جامعه و جهان نسبت هاست. به نسبت و در نسبت می باید محکش زد و سنجید و فهمید. موفق و ناموفق بودن و سعادتمند و شقاوتمندیشان رادر نسبت می توان محک زد و فهمید. جامعه و جهان بشری ما همان دنیای برآمده و برساخته امکانات و ظرفیت ها و استعدادها و توانمایه های وجودی بشری ما از هر جنس و نوع و طور و قسم است. جانوران حیات وحش طبیعت دارند و آدمیان دنیا. دنیایی که هم داد را در آن می توان جاری کرد هم بیداد را هم مزرعه های سبز رفاه را در آن گسترد هم بیان و برهوت فقر را در آن گسترش داد هم طبل سعادت و نیکبختی را در آن می توان کوبید هم شقاوت و بدبختی را در آن تجربه کرد. هم از راستی راست کاران و درست کاران طریق درست زیستن و راست گفتن را در آن آموخت هم از کژی کژاندیشیان و کژرفتاران و روان در آن آسیب دید و زیان برد هم گناه و معصیت و مصیبت را در آن تجربه کرد هم حلاوت شرم و پاکی و پرهیزکاری را در آن چشید و زیست. خلاصه سخن آنکه هم کشمکش و تقابل نیکی و نیکخواهان را با بدی و بدخواهان و بدکاران را در آوردگاه آن آزمود هم خدمت خادمان را هم خیانت خائنان را شاهد بود. چنین است جامعه و جهان بشری ما.
اتفاقاً هرجا و هرگاه شرایط را نامتعارف تر و اوضاع را دشوار و خطر خیزتر و جامعه ها را در معرض مخاطرات سهمگین تر و در آوردگاه دست و پنجه فشردن با معضلات سنگین تر و در کوره پیچ های صعب العبورتر یافته ایم خروج و بر صحنه آمدن و تقابل و کشمکش نیروهای متعارض از هر جنس و نوع و قسم نهفته و نهان در لایه های و زیرلایه های درون جامعه ها را فراگیرتر و جدی تر و شفاف تر و آفتابی تر و آشکارتر و پر قوّت تر هم شاهد بوده ایم هم آزموده ایم هم از سر گذرانده ایم. مادام که پای آزمون و کارزاری در میان نیست. تا آن هنگام که اوضاع عادی و ایام بر وفق مراد است همه چیز مساعد موافق طبع و به مصلحت و به منفعت است در حرف و قول مدعیان اخلاق و ایمان و عمل نیک و نیکخواه مردمان بسیارند؛ وقتی شرایط نامتعارف می شود و اوضاع خطرخیز و مخاطره انگیز و به آوردگاه آزمون فراخوانده می شویم اینجاست که هر کسی و هر جامعه ای اصالت هنر و همت و قوّت حکمت و خرد و اخلاق و ایمان و معنویت خود را در میدان عمل می تواند به منصه ظهور و به تماشا بگذارد. اتفاقاً در چنین برهه ها و بحران ها و موقعیت های دشوار و خطر است که جنود شرّ و شیطان هم خروج کرده و کارزار فراخوانده می شوند. کار نیک همیشه شر برانگیر بوده است. قرآن را ببینید: «وَ کَذَلِکَ جَعَلْنَا لِکُلِّ نَبِیٍّ عَدُوًّا شَیَاطِینَ الْإِنْسِ وَ الْجِنِّ؛ و همچنین براى هر پیامبرى دشمنانى از شیاطین انس و جن قرار دادیم» (آیه 112 سوره انعام).
ویروس کرونا نه آغازین و نه فرجامین ویروس مسری و مهلکیست که با آن دست و پنجه می فشاریم و دست و پنجه خواهیم فشرد. شواهد و قرائن فراوان به ما می گویند و ما را متقاعد می کنند؛ جامعه هایی که در آوردگاه های آزمون تاریخ از هر جنس و نوع و قسم، در میانه میدان مانده اند و با خطرها و مخاطرات سنگین و سهمگین دست و پنجه فشرده اند هم آزموده تر و قوی تر و ایمن تر به حیات خود ادامه داده اند هم شکوفان تر و عزتمندانه زیسته و سروری کرده اند. یک جامعه و جهان تهی از تموج و تحرک و تغیر و تحول بدون حس همبستگی اجتماعی و حکمت و خرد و دلیری رویارویی با مخاطرات بدون اخلاق و ایمان و امید به نیک زیستن و نیکخواه آدمیان بدون بدون کشمکش و دست و پنجه فشردن با نیروهای شر و شیطان؛ سرد و بی روح و مرده و ملال آور و قبرستانی بیش نیست. و چه تغیر و تحولی انسان سازتر و سرنوشت ساز تر از تحول و تغیّر از درون.
دانشگاه تهران: 14/12/1398 هجری خورشیدی
عکس فوق، خانه دکتر محمد مصدق در تهران است که توسط عوامل میدانی کودتای آمریکایی - انگلیسی 28 مرداد 1332 به این حال و روز افتاد. خانه ای که دکتر مصدق به جهت حفظ جانش از آن گریخت اما جانماز همسرش زهرا خانم دختر امام جمعه تهران در روزگار قاجار، در آنجا سوخت. در عکس فوق، شعارهای زنده باد شاه و مرگ بر مصدق بر دیوارهای خانه نخست وزیر دیده می شود. بعدها در دوره تبعید، مصدق درب این خانه را به روستای احمدآباد از توابع شهرستان نظرآباد واقع در استان البرز انتقال داد؛ نمی دانم چرا؟ اما چه تاریخی بر این دروازه گذشته؟ سفیران آمریکا و انگلیس و فرستاده های ویژه ای چون اورل هریمن برای تشویق مصدق بر تعدیل مواضع خود از آن عبور کرده اند. روز دیگر رجاله ها با فریاد مرگ بر مصدق بر آن کوفته اند؛ در همان زمان، جیپی به سرنشینی شعبان بی مخ این دروازه را درهم کوبیده، در حالی که مصدق از دیوار پشتی می گریخته است. فرورفتگی قسمت تحتانی این دروازه نیز احتمالاً یادگار آن برخورد است...
حسین عسکری - 14 اسفند 1398
- به نقل از کانال البرزپژوهی https://t.me/alborzology
بازخوانی خاطرات یک خبرنگار خارجی از خانه دکتر مصدق
حسین عسکری، بیداری دشت کهن، تهران: انتشارات سوره مهر، 1397، 424 صفحه
این کتاب، نخستین اثر درباره انقلاب اسلامی در منطقه تاریخی و فرهنگی ساوجبلاغ شامل شهرستانهای ساوجبلاغ و نظرآباد واقع در غرب استان البرز است. به جهت ارایه تصویری جامع از روند مبارزات انقلابی در منطقه ساوجبلاغ، سیر این فعالیتهای مذهبی و سیاسی از روزگار قاجار پی گرفته شده و در ادامه براساس اسناد برجای مانده، تصویری مستند از وضعیت اقتصادی و اجتماعی این منطقه در دوره حکومت پهلوی ترسیم شده است.
_____________________
همه نوجوانی این ناچیز با حسین عسکری گره خورده است. فرزند پنجم مش رستم علی. دوستیِ بیش از سی سال و حالا دیگر به تعبیر حضرت امام هشتم ـ علیه السلام ـ نزدیک است که خویشاوندی باشد. باید برای نوشتن درباره این دوستی به مجالی به وسعت سی سال دست یافت که هزار افسوس در دنیای مجنون سرعت، نه من فرصت نوشتن دارم نه تو فرصت خواندن. تنها گفتنی مهم در این مجال اندک همین که من نوشتن و خواندن را مدیون دوستی با حسینم. آغار آن، عضویت در کمیته اندیشه در انجمن دانش آموزی مدرسه راهنمایی آیت الله مشکینی شهر نظرآباد است و تداوم آن تا این لحظه که قرار است برایتان نقدی بر تازه ترین کتاب ارجمندشان «بیداری دشت کهن» بنویسم. برای نخستین نشست نقد کتاب «ماه و نگاه» که در کتابخانه الهادی ـ علیه السلام ـ هشتگرد ساوجبلاغ در هفت دی ماه 1398 برگزار شد به امر دوستانم آقایان حسین عسکری ـ نویسنده بیداری دشت کهن ـ و داوود اسدی ـ مدیر اداره کتابخانه های عمومی شهرستان ساوجبلاغ ـ نقدی را فراهم آوردم که بخش هایی از آن را در قالب سخنرانی به حاضران نازنین آن آیین پیش کش کردم و اینک مکتوب کامل آن در برابر چشمان شما...
تعلیقات فقیه البرزی بر کتاب المکاسب منتشر شد
یکشنبه 11 اسفند 1398 / 09:17
دسته بندی: البرز
کد خبر: 98121108202
خبرنگار: 50022
ایسنا / البرز: تعلیقات آیت الله شیخ محمد باقر نجم آبادی از مجتهدان البرزی دوره قاجار بر کتاب المکاسب در 696 صفحه در شهر قم منتشر شد. دکتر حسین عسکری نویسنده و البرزپژوه در این باره در یادداشتی برای ایسنا نوشت: «این کتاب به کوشش موسسه آیت الله بروجردی و با حمایت و پیگیری دکتر محمدعلی نجم آبادی در شمارگان هزار نسخه چاپ شده است. نسخه دست نویس این کتاب پیش از این در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران نگهداری می شد. کتاب المکاسب نوشته فقیه نامدار شیعه مرحوم شیخ مرتضی انصاری از مهمترین منابع فقه استدلالی شیعه در باب معاملات و همچنین از زمان نگارش تا کنون، متن درسی حوزه های علمیه است. در سنت حوزوی، شرح و تعلیق بر این کتاب از نشانه های دانش بالای فقهی حتی قوه اجتهاد است.
آیت الله شیخ محمد باقر نجم آبادی (متولد 1227 - درگذشت 1307 شمسی) که ریشه در روستای نجم آباد از توابع شهرستان نظرآباد واقع در استان البرز دارد، دانش آموخته حوزه علمیه نجف اشرف و از شاگردان حاج میرزا حبیب الله رشتی و ملاعلی نهاوندی است که پس از مرگ برادرش آیت الله حاج شیخ هادی نجم آبادی، ریاست خاندان علمی و فرهنگی نجم آبادی را عهده دار شد. در اخلاق و عرفان، از شاگردان خاص ملا حسینقلی همدانی بود. سید محسن امین عاملی نویسنده کتاب اعیان الشیعه از جمله شاگردان او و آیت الله سید شهاب الدین مرعشی نجفی از او اجازه روایت دارد. نام دیگر آثار چاپ شده و دست نویس برجای مانده از آیت الله شیخ محمد باقر نجم آبادی به این شرح است: رساله فی المشتق (چاپ سال 1383)، آداب نماز شب، صلوه، کتاب الطهاره، اعمال مدینه طیبه، تعقیبات نماز، رساله فی کیفیه تطهیر المیاه، فقه (رساله های فقهی) و رساله دست نویس تقریرات الفقهیّه به زبان عربی که در کتابخانه مجلس شورای اسلامی نگهداری می شود. آرامگاه شیخ محمد باقر نجم آبادی و برادرش شیخ هادی در یکی از محلّه های قدیمی جنوب شهر تهران واقع است. شیخ محمدباقر مدتی در محلّه حسن آباد شهر تهران به فعالیت های ثبت اسناد رسمی مشغول بود. در سال 1390 سیزده جلد از دفاتر ثبت محضری او در وب سایت «دنیای زنان در عصر قاجار» به مدیریت دکتر افسانه نجم آبادی منتشر شده است. قهرمان میرزا سالور مشهور به عین السلطنه از رجال دوره قاجار که شیخ محمدباقر را از نزدیک می شناخت، وی را «از آقایان خوب طهران و محلّ توجه خَلق از حیث قدس و تقوی و نماز جماعت» معرفی کرده است.
گفتنی است در سال های اخیر با حمایت و پیگیری دکتر محمدعلی نجم آبادی که از پزشکان شناخته شده کشور است، بخشی از آثار مکتوب خاندان علمی نجم آبادی شامل کتاب های آیت الله حاج شیخ هادی نجم آبادی، آیت الله حاج آقا محمد نجم آبادی، آیت الله آقا حسین نجم آبادی، آیت الله شیخ محمدباقر نجم آبادی، شیخ مهدی نجم آبادی و آیت الله حاج میرزا ابوالفضل نجم آبادی منتشر شده است.
یادداشت فوق در وب سایت خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)
آیت الله شیخ محمد باقر نجم آبادی (متولد 1227 - درگذشت 1307ش)
سال 1365 که به تازگی از خیابان آیت الله طالقانی نظرآباد (کوچه نوزده یا همان کوچه حمام زنانه) به شهرک سیدجمال الدین (خیابان اصلی، کوچه بن بست اول، نبش خیاطی رضا، روبه روی داروخانه) کوچ کرده بودیم خاطره ای به یادماندنی از استاد شجریان در دل و جان نویسنده این سطور، رقم خورد. با صدای او پیش از این از طریق رادیو و تلویزیون که فقط یک شبکه نیمه وقت داشت - شبکه یک - آشنا بودم. پدرم از سفر کوتاهش به کرج، یک جلد گلستان سعدی و کاست نوا و مرکب خوانی استاد شجریان را سوغات آورد. گلستان را انتشارات امیرکبیر در قطع جیبی به تصحیح مرحوم محمدعلی فروغی، چاپ کرده بود. روی جلد آن با نستعلیقی زیبا و مورب نوشته بودند:
سعدیا! مرد نکونام نمیرد هرگز
مرده آن است که نامش به نکویی نبرند
گلستان این مرد بزرگ را به سه جهت می پرستم. یکی بابت عظمت خود این کتاب و خود آن مرد بزرگ. قطره ای از حیرتم در برابر این عظمت را در مقدمه ام بر گلستان به خط استاد امیر اصغری آورده ام (ساوجبلاغ: رهام اندیشه، چ1، 1389). دیگری بابت خاطره ای که پدرم در نوجوانی برایم با سوغات آوردن گلستان ساخت. سومی هم همنامی این کتاب با مادرم. زنی که هم جسم مرا پرورید و هم نخستین آموزگار قرآنم بوده است. تنشان به ناز طبیبان نیازمند مباد. نوا و مرکب خوانی، طرح جلدی عجیب و سحرآمیز و سکرآور دارد. دالانی تودرتوبا سقفی محرابی که در انتها به تختی می رسد که چند ساز بر آن نهاده اند. رنگ لیمویی و سبز آن طرح جلد به طرزی عجیب، بیننده را به معماری آرام بخش ایرانی - اسلامی پرتاب می کند. نستعلیق زیبا و چلیپای استاد بیژن بیژنی هم جان چشمان آدمی را به سماع وامی دارد. در چین و شکن این عشق دوران نوجوانی، بارها و بارها در این گوشه و آن گوشه از قزوین و کرج تا تهران و قم کوشیدم تا هر آنچه از صدای آسمانی استاد، منتشر می شود تهیه کنم و در حال و هوای آن غرق شوم. نقل همه خاطرات این دوران را به مجالی دیگر می سپارم و شما را فقط میهمان دو خاطره می کنم.
خاطره اول
در کمال ناباوری شنیدم که استاد شجریان در باشگاه شهید جوینی هشتگرد به مدت سه شب برنامه اجرا خواهند کرد. از پنج شنبه هشت مهر 1378 تا شنبه دهم مهر.عزیزی وعده کرده بود تا دست اندرکاران تنها نشریه محلی آن دوران - تصویر ساوجبلاغ - را با بلیت رایگان، میهمان این برنامه کند اما دیدم دارد زمان می گذرد و خبری نیست. به چند جا مراجعه کردم. فایده ای نداشت. به لوازم التحریری آقای سالمی در خیابان اصلی هشتگرد رفتم و بلیتی را به هزار و پانصد تومان خریدم. برای روز سوم - شنبه دهم مهر - توانستم خودم را به برنامه استاد برسانم. ورزشگاه پر از زن و مرد بود و نفس کسی درنمی آمد. استاد و گروه همراهشان به اجرا پرداختند. همایون هم برای بار نخست در این برنامه خواند. برخی آوازها و تصنیف ها تکراری و برخی هم تازه بود و در پایان هم استاد به اصرار مردم، مرغ سحر را خواند. بخش های تازه این اجرا را شرکت دل آواز در کاست «آهنگ وفا » در سال 1379 منتشر کرد. از آن برنامه چنان استقبال شد که دو روز دیگر هم تمدید شد یعنی یک شنبه و دوشنبه. درآمد آن اجرا هم به دانش آموزان بی بضاعت ساوجبلاغ تقدیم شد. آقای جعفر گلباز هم وقتی خواست برای تبلیغات انتخاباتی اش برای نمایندگی مجلس شورای اسلامی، کتابچه فعالیت های خود را چاپ کند «آهنگ وفا» را عنوان آن قرار داد.
خاطره دوم
خرید باغی بیست هکتاری در اطراف هشتگرد به وسیله استاد، حسابی مرا به تکاپو انداخته بود تا هر طور که هست خودم را به ایشان برسانم و از نزدیک ایشان را در آغوش بکشم. سید حمید به دیدار ایشان رفته بود و پذیرفت که من و محمود را هم دوباره به آنجا ببرد. با پژوی 405 سید و پس از طی مسیر پر از چاله چوله روستایی به در ورودی باغ استاد رسیدیم. دروازه ماشین رو باز بود. سید در مسیر به نقل از فرزند پیشکار بومی استاد، مرتب اصرار می کرد که استاد از آخوندها خوشش نمی آید. اصرار سید مرا واداشت به رغم میل باطنی ام هنگام پیاده شدن از ماشین، لباس روحانیت را از تنم دربیاورم. با احتیاط از دروازه وارد باغ شدیم. به نخستین کسی که ما را در باغ دید دلیل ورودمان را گفتیم. او گفت: استاد در موتورخانه مشغول تعمیر موتور آب است. استاد با تأخیری که برایم حسی بد ایجاد کرده بود از موتورخانه بیرون آمدند. هر سه تای ما با استاد روبوسی کردیم. سر صحبت باز شد. پرسش هایی که در ذهن داشتم با ایشان در میان نهادیم. پرسیدم چرا برخی سازها مثل تنبور در اجراهای شما نیست؟ آیا چون جنبه آیینی دارد؟ استاد گفتند: بالاخره این سازها سازهای خاصی هستند و زمینه استفاده آنها در کارهای من فراهم نبوده است. پرسیدم: استاد! چرا شاعرانی مثل مولوی و شهریار در آثار شما کم رنگ است؟ استاد گفتند: مولوی و شهریار، فقط دنبال انتقال مفهوم بودند. برای شان انتخاب کلمه مهم نبود. البته شهریار هم روحیاتی داشت که من از آن روحیات خوشم نمی آمد. گفتم: استاد! البته سعدی و حافظ بیشترین نقش را در آثار شما دارند. استاد گفتند: سعدی و حافظ، شعرشان تمیز است. هم مفهوم برای شان مهم است هم کلمه ای که آن مفهوم را می رساند. گفتم: البته در برنامه گلها شعر شهریار را خوانده اید. استاد گفتند: یادم نیست. حتما کارگردان گفته من هم خواندم. حرف که به این جا کشید استاد از من پرسید: چه می خوانی؟ گفتم: محصل هستم استاد! گفتند: در کجا درس می خوانی؟ در کدام موسسه یا آموزشگاه؟ دیدم یا باید بگویم طلبه ام یا دروغ بگویم. در دلم بر سر سید، غر زدم که چرا مرا واداشته تا لباس روحانیت را از تنم دربیاورم. حدس می زنم استاد از یقه آخوندی پیراهنم پی برده بود من طلبه ام. تا گفتم طلبه ام سید خواست به من کمک کرده باشد. فوراً گفت: این از آخوندهای خوب است. پیشکار استاد، پرید وسط که اگر آدم خوبی است نباید طلبه می شد. سید و پیشکار مشغول بده بستان بودند که استاد با لحنی محکم و محترم گفتند: نه آقاجان در هر قشری هم بد داریم هم خوب. حرف استاد، جو را آرام کرد. پیش از خداحافظی، کاست «بوی باران» را که تازه خریده بودم به دست استاد دادم. چشم استاد، برق انداخت. به به گویان، کاست را باز کردند و روی آن امضا کردند. تاریخ امضای ایشان 1379/3/13 بود.
- به نقل از کانال البرزپژوهی https://t.me/alborzology
استاد علیاکبر دهخدا (متولد 1257 - درگذشت 7 اسفند 1334) ادیب، لغتشناس، سیاستمدار، شاعر، نویسنده و بنیانگذار لغتنامه دهخدا است. در شکل گیری شخصیت، پرورش و تربیت استاد دهخدا، سه نفر نقش به سزایی داشتند: مادر وی، مرحوم آیت الله حاج شیخ هادی نجم آبادی فقیه نواندیش البرزی و مرحوم شیخ غلامحسین بروجردی. استاد دهخدا در این باره می نویسد: «ارادت پدر من به مرحوم شیخ هادی، به من به ارث رسید. [من] از افکاری بکر او به قدر استعداد خود بهره ها بردم. و خلاصه اینکه مربی قلب و فؤاد، یعنی وجدانیات من، آن مادر بی عدیل، و معلم دانش های رسمی من، آن دانشمند متأله (مرحوم شیخ غلامحسین بروجردی)، و تقویت عقل من از مرحوم شیخ هادی ـ طاب ثراه ـ بود و کم و بیش هرچه دارم، از این سه وجودِ استثنایی است. و برای کمتر کسی این سه نعمت یک جا جمع شده است.»
- به نقل از کانال البرزپژوهی https://t.me/alborzology
استاد محمدرضا شجریان از برجسته ترین چهره های موسیقی ایرانی است. در روزهایی از سال 1377 که ساوجبلاغ به برکت بهار، رنگی تازه به خود گرفته بود؛ در سفر به یکی از روستاهای جنوب این شهرستان به نام حاجی آباد (حاجی شاه) تصمیم گرفت که همنشینی با گلها و درختان را در این دشت سبز تجربه کند. استاد شجریان پس از گذشت یکسال ـ در مهر 1378ـ به طور غیر منتظره، پیشنهاد فرماندار وقت مبنی بر برگزاری کنسرت موسیقی به نفع دانش آموزان مستمند ساوجبلاغی را پذیرفت. در این کنسرت که پنج شب متوالی در شهر هشتگرد و با استقبال کم نظیر علاقه مندان برگزار شد؛ استاد برای نخستین بار با فرزندش «همایون» آواز خواند. در سال 1379 این کنسرت در کاستی به نام «آهنگ وفا» منتشر شد. استاد شجریان در شب آخر کنسرت، در گفت و گویی کوتاه با یکی از خبرنگاران محلی گفت: «برگزاری این کنسرت از خاطرات به یاد ماندنی من است.»
- منبع: کتابشناسی ساوجبلاغ، نوشته حسین عسکری، نشر رهام اندیشه، 1383، ص 24.
- توضیح عکس فوق: استاد محمد رضا شجریان در باغش واقع در روستای حاجی آباد ساوجبلاغ، عکس از همایون شجریان، 18 اردیبهشت 1396
_________________________________
بیتی از جناب حافظ به خط استاد محمد رضا شجریان که در 20 مرداد 1381 خطاب به برادرم علی عسگری (ادمین صفحه اینستاگرام نظرآباد را باید دید) مرقوم شده است. تنش به ناز طبیبان نیازمند مباد.
- به نقل از کانال البرزپژوهی https://t.me/alborzology
شب شعر فجر و تجلیل از استاد عباس براتی پور شاعر فرهیخته هشتگردی
ساوجبلاغ - تهمینه حیدری - خبرنگار روزنامه عصر توسعه
مراسم شب شعر فجر و تجلیل از شاعر هشتگردی استاد عباس براتی پور با حضور علی شجری پور رییس کمیسیون فرهنگی شورا، مسولین، شاعران و اعضای انجمن ادبی شهرستان ساوجبلاغ در فرهنگسرای امام علی (ع) هشتگرد برگزار شد. در ابتدای مراسم دکتر حسین عسگری پژوهشگر ساوجبلاغی که عمر خود را صرف پژوهش در حوزه البرزشناسی کرده است سخنرانی و به پیشینه تاریخی و مذهبی شهر هشتگرد و دلایل نامگذاری آن اشاره کرد و افزود: خوشبختانه با حمایت شهرداری و شورای اسلامی این شهر، تالیف کتاب «تاریخ هشتگرد» آغاز و مطالب مشروحی از وجه تسمیه، پیشینه و مشاهیر شهر در آن موجود خواهد بود. حسین جوادان عضو شورای اسلامی شهر هشتگرد، هدف از برگزاری شب شعر فجر را بازخوانی و تجلیل از سروده های نفیس شاعران شهرستان در خصوص دهه مبارک فجر دانست و گفت: شهر هشتگرد مرکز شهرستان هنرمندپرور ساوجبلاغ همیشه شاهد اولین ها بوده و اینک اولین شب شعر فجر نیز با همکاری شورای اسلامی و شهرداری هشتگرد و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی در این شهر با استقبال خوب هنرمندان و شاعران برگزار گردید. جوادان گفت: ترغیب جوانان و نوجوانان به شعر گویی، ارتقاء فرهنگ کتابخوانی، تجلیل از پیشکسوتان و نیز گردهم آیی شاعران انقلابی و آیینی از اهداف دیگر این مراسم بوده است. وی در خصوص ایده برگزاری مراسم افزود: چندی پیش استاد حسین عسکری که تالیفات فراوانی نیز در حوزه ساوجبلاغ پژوهی دارند مطلبی با عنوان «سرهنگ ساوجبلاغی که شاعر شد» در یکی از نشریات چاپ نمود و این مطلب شروعی برای آشنایی و مصاحبه با استاد عباس براتی پور شاعر برجسته آیینی و مذهبی گردید که خود را ساوجبلاغی و اهل هشتگرد دانسته است.
عباسعلی براتی پور که به عباس براتی پور شهرت یافته پس از مهاجرت خانواده از هشتگرد، در سال 1322 در تهران متولد شد. وی سومین فرزند خانواده شش نفری است. پس از اتمام دوران دبستان و دبیرستان در سال 1341 به استخدام نیروی هوایی درآمد و در سال 1342 به کشور آمریکا برای گذراندن دوره فنی اعزام شد. در سال 1355 نیز برای بار دوم اعزام و دوره تکمیلی الکترونیک را طی کرد. در مدت سه سالی که در دو نوبت در خارج تحصیل میکرد دورههای مختلف آموزشی و مشاوره را نیز گذراند. در طول خدمت بیشتر به آموزش زبان و الکترونیک مشغول بود تا اینکه در سال 1372 با درجه سرهنگی بازنشسته شد. مدارک تحصیلی وی در رشته زبان و الکترونیک معادل لیسانس است. گفتنی است، براتی پور علاقه به ادبیات و شعر را از اواخر دوران دبیرستان در خود یافت و متون ادبی و شعر را زیاد مطالعه میکرد. در سال 1388 که به عضویت کتابخانه مجلس شورای ملی (آن زمان) درآمد، فرصتی یافت که مطالعه کتابهای سودمند ادبی را در برنامه روزانه خود قرار دهد و در این مدت به سرودن شعر نیز بپردازد و حتی زمانی که وی در خارج تحصیل می کرد، از سرودن شعر و فکر روی شعر غافل نبود.
استاد براتی پور در شب شعر فجر شهرستان ساوجبلاغ، از اصالت هشتگردی خود سخن گفت و آن را سبب افتخار دانست. استاد براتی پور در تشریح نقل مکان خانواده از هشتگرد به تهران، شغل نظامی پدر را دلیل این مهاجرت عنوان کرد و از برگزارکنندگان مراسم تقدیر نمود. استاد مصطفی محدثی خراسانی، استاد اسماعیل امینی و استاد فریبا یوسفی از شاعران برجسته معاصر نیز میهمانان این برنامه بوده و به شعرخوانی پرداختند.
روزنامه پیام آشنا، ش 714
نکوداشت شاعری نامدار که ریشه در هشتگرد دارد
در روز 24 بهمن 1398 با برنامه ریزی شورا و شهرداری هشتگرد و همکاری انجمن ادبی ستاک، آیین نکوداشت جناب استاد عباس براتی پور شاعر شناخته شده کشوری که ریشه در شهر هشتگرد دارد، در فرهنگسرای امام علی علیه السلام برگزار شد. در این آیین، آقایان دکتر اسماعیل امینی، مصطفی محدثی خراسانی، اسماعیل آل احمد، مهراب حیدری، صادق بابکان و سرکار خانم فریبا یوسفی و چند تن از شاعران جوان ساوجبلاغی شعر خواندند و سخن گفتند. در پایان، حسین جوادان، گفت و گویی شنیدنی با استاد براتی پور رقم زد. بنده هم در آغاز این آیین گرم و صمیمی، مروری تاریخی بر خاستگاه استاد براتی پور یعنی شهر هشتگرد داشتم. آقایان عبدالله باکیده، حمیدرضا نادری، علی آقامحمدی، رسول انصاری، علی شجری پور و قدرت الله صیادی نیز از دیگر میهمانان این مراسم بودند. در مجموع شبی خوش و خاطره انگیز بود.
حسین عسکری - 25 بهمن 1398
- به نقل از کانال البرزپژوهی https://t.me/alborzology
روزنامه عصر توسعه، سال ششم، دوشنبه 28 بهمن 1398، ش 554، ص 5.