درباره دیوارکشی در کتابخانه شهید ثالث شهر جدید مهستان - 3

دیوارکشی کتابخانه عمومی شهر مهستان در پنج اپیزود

رضا قاسم‌پور

معلم روزنامه‌نگار

اپیزود اول

(انتشار خبر دیوارکشی در کتابخانه عمومی)

صبح 9 آبان ماه 1402 خبر و تصویر دیوارکشی در روز روشن وسط کتابخانه عمومی شهید ثالث شهر جدید مهستان به قلم دکتر حسین عسکری (نویسنده و البرزپژوه) مثل بمب ترکیده و با واکنش به‌هنگام و فراگیر فعالان عرصه‌های فرهنگی‌، هنری و اجتماعی به سرعت به خبر اول استان البرز مبدل گشت. متعاقب کشمکش بین جامعه مدنی و نهادهای قدرت، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان و دفتر امام‌جمعه مهستان بیانیه و مصاحبه‌ در جهت روشنگری و کاستن از قُبح کار صورت گرفته، انجام دادند که نهایتا این توضیحات و توجیحات نتوانست افکار عمومی را اقناع نماید. متعاقبا دکتر حسین عسکری عضو حقیقی کتابخانه‌های شهرستان ساوجبلاغ با مصاحبه با خبرگزاری ایسنا و ارائه مدارک مستدل و مستند آب پاکی روی دست دو مصاحبه و جوابیه مذکور ریخته و باب جدیدی در روشنگری اذهان عمومی و مطالبه‌گری فرهنگی گشودند. در ادامه بخش‌هایی از پازل نافرجام دیوارکشی در کتابخانه مهستان را تورق می‌کنیم.

اپیزود دوم

(توضیحات مدیرکل کتابخانه‌های البرز)

علی معدنی‌پور در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به حواشی پیش آمده در خصوص کتابخانه شهید ثالث ساوجبلاغ اظهار کرد: متاسفانه برخی رسانه‌ها در خصوص این ماجرا بی اخلاقی کرده و مطالب غیر واقع منتشر کرده‌اند. وی ادامه داد: این کتابخانه تعطیل نشده و حتی یک متر از بخش مخزن، کودک و نوجوان آن کم نشده است و همچنان با قدرت به فعالیت خود ادامه می‌دهد. وی توضیح داد: حدود 110 متر از سالن این کتابخانه با تفاهمی که با هیات امنای مسجد منعقد شده به سایر فعالیت‌های فرهنگی اختصاص داده شده و این مساله که قرار است به مطبخ تبدیل شود واقعیت ندارد. وی ادامه داد: این فضا طبق قرارداد با هیات امنای مسجد، بیش از 10 سال پیش به کتابخانه تبدیل شده ولی قرارداد آن به اتمام رسیده و پس از برخی کشمکش‌ها بنا شد همچنان کتابخانه باقی بماند. این مسئول اضافه کرد: البته به دنبال جابجایی این کتابخانه به مکان دیگری هستیم و چند ساختمان معرفی شده ولی اگر این اتفاق نیفتند، کتابخانه جدیدی در شهر مهستان اضافه می‌شود و در کنار کتابخانه شهید ثالث فعالیت خواهد داشت.

اپیزود سوم

(جوابیه دفتر امام جمعه مهستان)

در خصوص حواشی پیرامون تعطیلی کتابخانه شهید ثالث شهر جدید مهستان چند نکته قابل بیان می باشد که به شرح ذیل بیان می‌گردد:

نکته اول: برخلاف مطالب خلاف واقع فضای مجازی به هیچ وجه از جانب هیچ شخص و یا نهادی قصدی مبنی بر تعطیلی کتابخانه وجود ندارد بلکه بنا به تصمیم اتخاذ شده، هیئت امناء مسجد درصدد تحول در وضعیت فعلی مدیریت کتابخانه و استفاده پویاتر در زمینه فرهنگی و مذهبی در کنار فضای کتابخانه از آن مکان است.

نکته دوم: به علت عدم همکاری اداره کتابخانه های شهرستان با هیئت امناء و امام جماعت مسجد و عدم تمکین به قانون نسبت به اتمام تفاهم نامه فی مابین آن اداره و هیئت امناء مسجد پس از 25 سال استفاده رایگان از مکانی که متعلق به مسجد جامع بوده و نیز فرافکنی و اصرار یک طرفه نسبت به خواسته آن اداره پس از دو سال مکاتبه، گفت و گو و پیگیری های کدخدامنشی چاره ای جز رجوع به محاکم قانونی برای حل و فصل ماجرا پیش روی هیئت امناء باقی نماند، قابل ذکر است در طرح دعوی در مراجع قضایی تحت یکی از عناوین حقوقی چاره ای جز طرح دعوای خلع ید امور کتابخانه ها نبود لکن همانطور که ذکر شد تخلیه کتابخانه به هیچ وجه مد نظر هیئت امناء نبوده و نیست.

نکته سوم: شکایت صورت گرفته از اداره کتابخانه ها مبنی بر خلع ید از جانب شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور نبوده بلکه صرفا به جهت محذور قانونی عدم شناسه مستقل برای مساجد، از شناسه امامت جمعه شهر جدید مهستان استفاده شده است در حالی که شکایت از جانب هیئت امناء مسجد صورت گرفته است و در جلسه رسیدگی نیز نماینده هیئت امناء حضور پیدا کرده است متاسفانه علیرغم درخواست هیئت امناء مبنی بر حل و فصل قانونی مسئله و تمکین طرفین به قانون این مسئله از سوی برخی افراد با نشر مطالب خلاف واقع در فضای مجازی درصدد تشویش اذهان عمومی برآمده که حق پیگیری قانونی در این خصوص نیز برای هیئت امناء محفوظ است. امید است همگان مقید به رعایت قانون و اخلاق اسلامی باشیم.»

اپیزود چهارم

(اعتراضِ مدنی به دیوارکشی کتابخانه)

دکتر حسین عسکری (عضو حقیقی انجمن کتابخانه‌های عمومی شهرستان ساوجبلاغ) در مصاحبه با خبرگزاری ایسنا البرز؛ با انتقاد از دیوارکشی در سالن کتابخانه شهید ثالث شهر مهستان گفت: این اقدام بدون هیچ رأی حقوقی و با اقدام شخصی مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان البرز انجام شده است. وی با اشاره به موضوع دیوارکشی در سالن کتابخانه عمومی شهید ثالث شهر مهستان در شهرستان ساوجبلاغ استان البرز، گفت: آقای علی معدنی پور مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان البرز در گفت و گویی با ایسنا در 10 آبان 1402 توضیحاتی درباره دیوارکشی و واگذاری حدود 110 مترمربع از فضای کتابخانه عمومی شهید ثالث (نخستین و قدیمی ترین کتابخانه شهر جدید مِهستان) داده است. پس از خواندن روایت ناتمام ایشان، لطفاً حقیقت ماجرا با توجه به مستندات موجود را هم بشنوید.

عسکری ادامه داد: به تصریح «شرکت عمران شهر جدید مهستان» در نامه تاریخ 19 دی 1401، مِلک این مکان فرهنگی از سال 1377 به کتابخانه اختصاص یافته و کاربری اش از آغاز، کتابخانه عمومی بوده است. این کتابخانه 25 ساله در طبقه زیرین مجموعه فرهنگی مسجد حضرت ولی عصر (عج) بیش از 35 هزار نسخه کتاب و 1600 عضو دارد و از آغاز تأسیس تا کنون، 30 هزار نفر از اهالی در آن به طور مقطعی فعال بوده اند. وی افزود: نماینده حقوقی شورای سیاستگذاری ائمه جمعه استان تهران به نمایندگی از دفتر امام جمعه شهر جدید مهستان در اوایل سال 1402 با تسلیم دادخواستی به طرفیت اداره کل کتابخانه های عمومی استان البرز و شرکت عمران شهر جدید مهستان، خواستار «تخلیه کتابخانه شهید ثالث و مطالبه خسارت و اجرتالمثل اموال» می شود. با عدم حضور نماینده شرکت عمران، دادرس محترم شعبه 5 دادگاه عمومی حقوقی شهرستان ساوجبلاغ در 5 اردیبهشت 1402 حکم به «تخلیه کتابخانه» می دهد. این فعال فرهنگی خاطرنشان کرد: خوشبختانه با اعتراض وسیع فعالان فرهنگی و هوشیاری دادگستری استان البرز در 22 مرداد 1402 دعوای خواهان (شورای سیاستگذاری ائمه جمعه) مبنی بر تخلیه کتابخانه با حکم دو تن از مستشاران دادگاه شعبه اول تجدیدنظر استان البرز به طور قطعی رد می‌شود.

عسکری افزود: علی‌رغم رد حقوقی خواسته هیئت امنای مسجد ولی عصر (عج) و دفتر امام جمعه مهستان، به ناگاه مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان البرز راساً و با دلایلی نامعلوم در 9 آبان 1402 به طور نامتعارف (دیوارکشی در ساعات اوج فعالیت کتابخانه) حدود 110 متر مربع از فضای کتابخانه را به دفتر امام جمعه واگذار می‌کند. متأسفانه در مقابل چشمان نگران و اشک بار دختران و پسران جوان و کودکان و نوجوان عضو کتابخانه، دیواری شگفت و بدعت آمیز در کتابخانه عمومی شهید ثالث بالا می‌رود. عجیب آنکه، بخشی از مکان اصلی کتابخانه و سرویس بهداشتی آن هم در فضای جدا شده قرار گرفته است!

اپیزود آخر

(پیشنهاد برچیدن دیوار در هفته کتاب)

از دکتر عبدالهی استاندار محترم البرز انتظار می‌رود به عنوان رئیس جمهور استان با پادرمیانی در کشمکش بین جامعه مدنیِ معترض و مسئولان دولتیِ دیوارکشی وسط کتابخانه مهستان، موضوع را در هفته کتاب و کتاب‌خوانی به نفع افکار عمومی و مطالبات مردمی حل و فصل نماید. چرا که بنابر اذعان دکتر عسکری دیوارکشی کتابخانه شهید ثالث در آستانه «هفته کتاب و کتاب خوانی» و دقیقاً همزمان با برگزاری «آیین انتخاب هشتمین پایتخت کتاب ایران و شهرهای خلاق کتاب خوانی» انجام شد؛ آیینی که پنج شهر از جمله شهر کرج (البرز) هم نامزد آن بود اما انتخاب نشد. با این اوصاف مدیرکل کتابخانه های عمومی البرز علی‌رغم عدم صدور هیچ رای حقوقی و با اختیار خود با دو نیمه شدن کتابخانه موافقت کرده است. آیا این «ترک فعل» نیست؟ چرا اداره کل کتابخانه های عمومی بدون هیچ فشاری، به کاهش سرانه کتابخانه و مکان های فرهنگی در شهر مهستان اقدام کرده است. شهر جدید مهستان با دو کتابخانه «شهید ثالث» و «مهستان» به ازای هر هزار نفر دارای حدود 12 متر مربع سرانه کتابخانه است. این رقم در میانگین کشوری 24 متر مربع به ازای هر هزار نفر است. با دو نیمه کردن کتابخانه شهید ثالث، در واقع سرانه کتابخانه در شهر مهستان به حدود 8 متر مربع خواهد رسید. این یعنی مهستان در ردیف شهرهای فقیر از نظر فضاهای فرهنگی قرار خواهد گرفت. آگاه باشید با توسعه و پیشرفت فرهنگی این شهر چه می‌کنید.

15 آبان 1402

________________________________________

عمرت به هدر رفت اگر دست نگیری...

شهرام یگان (بکان)

معلم بازنشسته

به نام خداوند دانا و توانا

به بهانه «دیوار کشی کتابخانه عمومی شهید ثالث شهر مهستان» چند سطری می نویسم. کتاب و کتاب خوانی، امری مقدس است، و دشمن جهل و نادانی است. متاسفانه سرانه مطالعه و کتابخوانی در کشور ما بسیار اندک است (البته جای بحث عوامل آن بحثی طولانی می طلبد). متاسفانه، یک آفتی به نام «خود شیفتگی و بهتر دیده شدن» در کشور ما در جریان است. کتابخانه عمومی در یک شهر با بودجه عمومی و از جیب مردم هرینه شده است. چه معنی دارد که کسانی که داعیه و شعار خدمت به مردم دارند «در مقابل دانایی، دیوار نادانی می کشید! و سنگربندی می کنید!؟» اگر قصدتان خدمت به فرهنگ کشور و شهر مهستان است، و دنبال اسم و مطرح کردن خود نیستید، چه معنی دارد که تعامل سازنده ای نداشته باشید که کار به ایجاد «دیوار نادانی، نکشد!» اسم ها و رسم ها، فرهنگ نمی سازند. کتابخانه به نام و مسجد، یا شهر باشد چه مشکلی از فرهنگ کتاب خوانی حل می کند؟ هدف باید خدمت به مردم و مخاطبان باشد. به قول شیخ بهایی:

صد سال ره مسجد و میخانه بگیری

عمرت به هدر رفت اگر دست نگیری

بشنو از پیر خرابات تو این پند:

هر دست که دادی

به همان دست بگیری

شما اگر هدفتان خدمت به مردم به خصوص نسل جوان است، چه بهتر که با ایجاد کتابخانه، از حوانان، جوینده دانایی، دستگیری کرده تا خداوند در این دنیا و آن دنیا دستتان را بگیرد. در پایان برای تمامی کسانی که به دور از کبر، ریا و تزویر هدفشان کمک به فرهنگ کشور (به خصوص در امر کتاب خوانی) است، از درگاه الهی آرزوی بهترین ها را دارم.

24 آبان 1402

________________________________________

از دیوارکشی در کتابخانه عمومی شهر مهستان تا کتابخانه صلواتی سرحدآباد کرج

محمد اکبرزاده

فعال فرهنگی

امروز در شهر کرج تصاویری و دیوارنوشته هایی دیدم که حالم را پس از تلخی اخبار مربوط به دیوارکشی کتابخانه شهید ثالث شهر جدید مهستان، کمی خوب کرد. تصاویر مربوط به کتابخانه صلواتی در سرحدآباد کرج است. غلیان و جوشش درونی ام از اقدام غیر فرهنگی در کتابخانه شهید ثالث و سپس خوشحالی بیرونی ام را با کمک حکایت جدال سعدی با مدعی در بیان توانگری و درویشی در گلستانش با اندکی سرقت ادبی تقدیم حضورتان می کنم: سعدی (علیه الرحمه) نوشته است: «یکی تحرمه عشا (به کسر عین) بسته و دیگری منتظر عشا (فتح عین)....» یکی، کتابخانه ای که وقف عام است را از وسط نصف می کند و دیگری خانه اش را کتابخانه! در دوران دبیرستان و حدود 25 سال پیش، آقای بشیر صابری معلم ادبیات بنده بود. یادم می آید که چطور حمله مغول ها به ایران به رهبری چنگیز خان را برایمان تعریف می کرد. از حادثه آتش زدن کتابخانه ها و سایر جنایاتشان... فکر کنم بلخ و قونیه آن زمان ملحق به خاک ایران بودند، چندین کتابخانه که عموما کتاب هایی در رابطه با تاریخ تشیع هم بودند توسط این وحشیان به یغما رفت... حالا تصاویر فوق و تصاویر مربوط به دیوارکشی در کتابخانه شهید ثالث یک مسیر چنان پیچیده ای در جلو چشمانم می گذارد که مات و مبهوت شده ام... امیدوارم روزی روزگاری همه آرمان ها و دغدغه های فرهنگی مان جامه عمل پوشانده شود. ان شاءالله

21 آبان 1402

________________________________________