پژوهشگر ساوجبلاغی و جامعه شناسی روزگار خواجه شیراز

در 17 و 18 مهر 1391 «کنفرانس بزرگداشت حافظ و تعاملات فرهنگی ایران و هند» با همکاری خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران در بمبئی، کنسولگری ایران در حیدرآباد، دانشگاه  حیدرآباد (مرکز مطالعات ادبیات تطبیقی) و اتحادیه انجمن اسلامی دانشجویان شبه قاره  هند در در دانشگاه حیدرآباد برگزار شد.  آقای مهدی اصل زعیم - از فعالان فرهنگی شهرستان های ساوجبلاغ و نظرآباد - که هم اکنون دانشجوی دکترای جامعه شناسی در دانشگاه عثمانیا (حیدرآباد هند) است؛ با نگارش مقاله ای با عنوان «جامعه شناسی تزویر و ریا و بانگ خواجه شیراز» در آن کنفرانس فرهنگی شرکت کرد. با آرزوی توفیق برای ایشان، چکیده مقاله مورد اشاره را با هم می خوانیم:

* * * *

دلایل جامعه شناختی تزویر و ریا را باید در لابلای موانع اجتماعی دستیابی به اهداف و مکانیزم های رسیدن به پاداش های رسمی در فضای تنگ اجتماعی، که هنجارهای رسمی چنان فربه شده اند که جای را بر سایر سبک های زندگی تنگ کرده اند، جستجو کرد. لذا می توان با نگاهی به نظرات کارکردگرایانه پارسونز و بهره گیری از نظریه های جورج هربرت مید و اروینگ گافمن در مکتب کنش متقابل نمادین، این پدیده را تحلیل کرد. در این مقاله که از نوع تحقیقات ثانوی بوده و از روش اسنادی استفاده شده است، نگاهی گذرا بر شرایط اجتماعی قرن هشتم شیراز، حوادث پرفراز و نشیب و نوع حکومت مستقر و ارتباط آن با نهاد دین و رویکرد ابزاری حاکم سیاسی به شریعت به عنوان لایه بیرونی دیانت، گردهم آوردن اربابان دیانت قشری نگر و زاهدان ریایی گردیده است تا از این رهگذر روشن شود، چگونه نظام اجتماعی و متولیان آن، اعضای جامعه را به سمت و سوی رفتارهای دوگانه هدایت می کنند که می توان آنها را با تئوری ساختار شخصیت مید و رفتار نمایشی گافمن در دو بخش جلو و پشت صحنه برای رسیدن به اهداف فردی و گروهی تبیین کرد. در شرایط زمانه حافظ که ریاکاران و قشری نگران در دین ارج می بینند و عاقلان و دانایان سر در گلیم دارند و زبان در کام، این رند خرابات نشین توانسته هم خود را از زشتی ها و پلشتی های روزگار پاک نگه دارد و هم با بانگ رسای خویش، کوس رسوایی شیخ و زاهد و صوفی و محتسب را با هم به صدا درآورد آنگونه که تاکنون طنین اش جان افزاست و هشیاری بخش.

کلید واژه ها: حافظ، تزویر، ریا، زاهد، صوفی، محتسب، شیخ، خودکامگی.

شرف الدین محمود شاگرد ساوجبلاغی ابن ابی جمهور

علی اکبر صفری

یکی از منابع پژوهشی رجالی اجازات روایی است. از فقیه بزرگ شیعه، ابن ابی جمهور احسائی (قرن دهم) اجازه­ای برای یکی از شاگردانش شرف الدین محمود بن سید علاء الدین بن جلال الدین طالقانی در تاریخ 912 ق نوشته شده است. رونوشت این اجازه در بحارالانوار علامه مجلسی (1110 ق) جلد 105 ص 13-17 آمده است. از این اجازه سه نسخه دیگر به شرح ذیل موجود است: أ‌. مجموعه اجازات شیخ نعمت الله بن حسین عاملی، تاریخ کتابت قرن 11، موجود در کتابخانه آیت الله حکیم نجف اشرف به شماره 134 (فهرست کتابخانه حکیم ص 150 تا 153)؛ ب‌. مجموعه اجازات شیخ ابراهیم بن محمد حرفوشی (1080 ق)، تاریخ کتابت قرن 11 موجود در کتابخانه مجلس شورای اسلامی به شماره 8975؛ این مجموعه منبع اصلی نسخه اجازات بحارالانوار بوده است؛ ت‌. مجموعه اجازات سید حسین کرکی که در آن خطوطی از شیخ بهایی و پدر بزرگوارش شیخ حسین بن عبدالصمد عاملی دیده می شود. این مجموعه در کتابخانه وزیری یزد به شماره 1708 (فهرست کتابخانه وزیری یزد ج 3 ص 1027- 1033) نگهداری می شود.

ادامه مطلب...

دکتر سید حمید میرخانی

 بنیانگذار نخستین بانک اعضای پیوندی در ایران

زنده یاد استاد دکتر سید حمید میرخانی در سال 1330 خورشیدی چشم به جهان گشود. در سال 1350 در رشته فیزیوتراپی دانشگاه تهران پذیرفته شد اما به دلیل علاقه فراوان به رشته پزشکی در سال 1351 بار دیگر در کنکور شرکت کرد و در رشته پزشکی دانشگاه تهران پذیرفته شد. ایشان در سال 1359 مدرک پزشک عمومی را دریافت کرد و بلافاصله دستیاری جراحی عمومی را آغاز کرد و در سال 1363 از آن فارغ التحصیل شد و سپس به عضویت هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران درآمد. در سال 1363 در رشته فوق تخصصی جراحی قفسه صدری دانشگاه علوم پزشکی تهران پذیرفته شد و به مدت سه سال در مقطع فوق تخصصی تحصیل کرد. در سال 1368 برای طی دوره فوق تخصصی جراحی قلب و عروق و پیوند قلب عازم سوئد شد و سپس تحصیلات تکمیلی دوره فوق را در بیمارستان هرفیلد انگلستان به پایان رسانید و آنگاه جهت خدمت به هموطنان خود به کشور بازگشت.

در سال 1373 به سمت ریاست مجتمع بیمارستانی امام خمینی تهران منصوب شد که تا پایان عمر شریفش این مسئولیت را به عهده داشت. ایشان در سال 1383 موفق به کسب درجه استادی در رشته جراحی قلب و عروق گردیدند. شادروان میرخانی خدمات بی‌شماری در جهت اعتلای پزشکی کشور به ویژه در رشته جراحی قلب و عروق انجام دادند که از جمله آنها می توان به تأسیس بانک اعضای پیوندی برای نخستین بار در کشور، بکار بردن دریچه هوموگرافت آئورت در موقعیت میترال، انجام اولین پیوند همزمان قلب و ریه، انجام جراحی باتیستا برای بیماران با نارسایی شدید قلبی که امکان جراحی پیوند قلب را ندارند، انجام عمل جراحی ROSS، انجام نخستین مورد تزریق سلول های بنیادی در قلب در حین عمل جراحی اشاره کرد. ایشان برای اعتلای جراحی قلب کشور طرح های بسیاری داشت اما با کمال تأسف جراحی قلب ایران از وجود این گوهر توانا و خوش فکر محروم شد و در شامگاه پانزدهم شهریور ماه 1383 به دیار باقی شتافت. ایشان پزشکی آرام، خوش­رو، بسیار مؤدب و در خدمت بیماران محروم بود.

ابدال بیگ؛ حاکم ساوجبلاغ در دوره صفوی

اَبْدال‌ْ بِیْگ [abdal bea(a)yg] از صوفیان‌ هفت‌گانه‌ و از یاران‌ سلطان‌ حیدر و سلطان‌ على‌ صفوی‌ که‌صفویان‌ را در رساندن‌ به‌ پادشاهى‌ یاری‌ فراوان‌ کرد. نام‌ او در منابع‌ دورهصفویه‌ به‌ صورت های‌ ابدال‌ على‌ بیگ‌، ابدال‌ بیگ‌ قورچى‌ باشى‌، ابدال‌ بیگ‌دده‌، دده‌ بیگ‌ طالش‌ و دده‌ بیگ‌ قورچى‌باشى‌ نیز آمده‌ است‌، اما به‌ درستى‌روشن‌ نیست‌ که‌ ابدال‌ بیگ‌ و دده‌ بیگ‌ یکى‌ باشند. در مآخذ آن‌ دوره‌ گاهى‌ این‌دو نام‌ برای‌ یک‌ فرد، و گاهى‌ به‌ عنوان‌ دو شخصیت‌ مستقل‌ به‌ کار رفته‌ است‌. نخستین‌ بار از او در جنگ‌ سلطان‌ على‌ - پسر سلطان‌ حیدر و برادر شاه‌ اسماعیل‌ - مرشد صفویان‌ با سلطان‌ فرخ‌ شیروان‌ شاه‌ و بایسنقرمیرزا یاد شده‌ است‌. در این‌ جنگ‌ ابدال‌ بیگ‌ فرماندهى‌ جناح‌ چپ‌ سلطان‌ على‌ رابر عهده‌ داشت‌. پس‌ از مرگ‌ سلطان‌ على‌، ابدال‌ بیگ‌ به‌ خدمت‌ شاه‌ اسماعیل‌درآمد و در جنگ های‌ متعدد او را یاری‌ فراوان‌ کرد. وی‌ مدتى‌ حکومت‌ شهرهای‌قزوین‌، ری‌، ساوجبلاغ‌ و خوار را بر عهده‌ داشت‌. وی در دوره صفویه‌ به‌ حکومت‌ مرو گماشته‌شد، اما چون‌ در مقابل‌ ازبکان‌ شکست‌ خورد و مرو را رها کرد، شاه‌ اسماعیل‌ او رااز همه مناصب‌ خود عزل‌ کرد و فرمان‌ داد تا به‌ اردبیل‌ باز گردد. از این‌ پس‌  از زندگى‌ او اطلاعى‌ در دست‌ نیست‌.

سخنرانی استاد حکمت الله ملاصالحی در خانه هنرمندان ایران

ششمین برنامه «ملکوت کلمات» با سخنرانی «دکتر حکمت الله ملاصالحی»، تجلیل از استاد «احمد آریامنش»، شعرخوانی «غزل تاجبخش» و اجرای موسیقی دو نوازی دوتار و دایره در تالار استاد جلیل شهناز خانه هنرمندان ایران برگزار شد.

تحلیلی جالب درباره صنایع دستی شهرستان نظرآباد

حسام موسوی نیا مدیر اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان نظرآباد گفت: «تاکنون هیچ کدام از رشته‌های صنایع دستی رایج این شهرستان منسوخ نشده است.»

نشست زمین و افت آب های زیر زمینی در هشتگرد

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ ای استان تهران گفت: «از آنجا که بیشترین چاه‌های کشاورزی استان در هشتگرد هستند در این منطقه با افت شدید سطح منابع آب زیرزمینی و نشست زمین رو به رو هستیم.»

ساخت چهارده دکل حفاری چاه نفت در ساوجبلاغ

ساخت 14 دکل حفاری چاه های نفت در دستور کار مجتمع تحقیقاتی جهاد دانشگاهی شهرستان ساوجبلاغ گرفت. قرارداد ساخت این دکل ها با وزارتخانه های نفت و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح منعقد شده است  .

متن خبرهای فوق را هم بخوانید

شناخت تاریخ، خاستگاه و اعتقادات اهل حق

توضیخ ضروری: «دانشنامه کلام اسلامی» از جمله کتاب های مرجع در حوزه شناخت فرق و مذاهب کلامی است که در شهر قم زیر نظر آیت الله العظمی جعفر سبحانی - از مراجع تقلید شیعه - منتشر می شود. در جلد نخست آن ذیل عنوان «اهل حق» مقاله ای به شرح زیر به قلم عبدالرحیم سلیمانی بهبهانی درج شده است. جهت مطالعه نسخه الکترونیکی آن مقاله رجوع کنید به: پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله سبحانی. با توجه به سکونت تعدادی از پیروان «اهل حق» در شهر هشتگرد و برخی روستاهای شهرستان های ساوجبلاغ و نظرآباد، آشنایی با آن ضروری به نظر می رسد. وبلاگ «ساوجبلاغ پژوهی» با هدف صرفا" علمی، به بازنشر مقاله مندرج در «دانشنامه کلام اسلامی» مبادرت می نماید و از دیدگاه های خوانندگان گرامی در این درباره استقبال می کند.

‌ادامه مطلب...

سهم صنعتگران ساوجبلاغی در صنعت نفت ایران

خبرگزاری ایلنا: مدیر کارخانه تولید پمپ‌های صنعتی گفت: سالیانه هزار عدد پمپ صنعتی صنایع پتروشیمی، نفت و پالایشگاهی در این کارخانه که بزرگ‌ترین و باسابقه‌ترین کارخانه  تولید پمپ کشور است، تولید می‌شود. محسن حامدی افزود: همه مراحل ساخت این پمپ‌ها از طراحی گرفته تا تامین مواد اولیه، ریخته‌گری، ماشین کاری، مونتاژ قطعات، تست و راه اندازی به دست متخصصان این کارخانه انجام  می شود. وی عنوان کرد: 60 مهندس و متخصص خبره در کنار 140 کارگر و نیروی فنی فرآیند طراحی و تولید را در این کارخانه بر عهده دارند. مدیر عامل کارخانه پمپ‌های صنعتی نیز چنین گفت: این پمپ‌ها براساس استاندارد جهانی API - 610 تولید می‌شود و معیار ساخت پمپ‌های نفتی حتی در کشور‌های اروپایی این استاندارد است.

غلامحسین فرج‌پور ابراز کرد: پیش از این تمام نیاز کشور به این پمپ‌ها از خارج تامین می‌شد و این موضوع هزینه‌های سنگینی در زمینه تهیه و نگهداری به بهره برداران بخش نفتی و پالایشگاهی کشور تحمیل می‌کرد. مدیر عامل کارخانه خاطر نشان کرد: خوشبختانه با دستیابی کشور به دانش تولید این پمپ‌ها و ساخت آن، این پمپ‌ها با قیمت ارزان‌تر، کیفیت بسیار بالا‌تر و نگهداری کم هزینه‌تر در دسترس صنعت کشور خواهد بود. فرج‌پور در پایان تصریح کرد: رضایت شرکت‌های پالایشگاهی و نفتی از جمله پارس جنوبی که از این پمپ‌ها استفاده می‌کنند، گواهی بر این ادعا است. این شرکت در بخش تولید پمپ‌های هایتک با تولید کنندگان اروپایی می‌کند و در حال حاضر تنها تولید کننده پمپ‌های API - 610 در خاورمیانه است همچنین این کارخانه اولین تولید کننده پمپ‌های نیروگاهی، گاز و پتروشیمی است که حجم عظیمی از پمپ مورد نیاز فازهای مختلف عسلویه در این کارخانه تولید می شود. پمپ‌های مورد نیاز صنعت نفت و پتروشیمی به دست متخصصان و مهندسان توانمند کشورمان بومی سازی و تولید می‌شود. کارخانه تولید پمپ‌های صنعتی ایران در شهرستان ساوجبلاغ، 80 درصد نیاز کشور در این بخش را تامین می‌کند.

هفته سیاه میراث و دهه سوگ میراثیان

استاد دکتر حکمت الله ملاصالحی

از مفاخر فرهنگی شهرستان های طالقان و ساوجبلاغ

دو سال پیش، در امردادِ تابستانی آتشناک و فراموش ­ناشدنی و خسارت­بار در تاریخ میهن و ملّت و مردم ما، مدیریت باستان­ناشناس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور پس از اعلام و انتشار خبر و تصمیمی بی سابقه و ویرانگر و ظالمانه، سنگر تاریخ و فرهنگ و میراث کشور را در پایتخت درهم کوبید و سنگربانانش را با ارعاب و اجبار به شهرهای شیراز و اصفهان و چند جای دیگر آواره کرد تا هرچه آسان­تر و ارزان­تر در بازار مکاره­ی سود و سودا، ناموس میراث یک ملّت به بهای اندک فروخته شود.    

در هفته­ی سیاه همان ماه و فصل و سال، حکم تخلیه «عمارت مسعودیه» به اجرا درمی­آید و مهمترین مرکز و مغز فعال و بازوی اداری و اجرایی و تصمیم­گیری­ها و برنامه ریزی­های کلان میراث فرهنگی کشور از حرکت و فعالیت باز ایستاده و تابلوی بلند آن از پیشانی ارگ آزادی و عمارت مسعودیه برکنده و به زیرکشیده می­شود و از فراز به فرودش می­آورند. کتابخانه، مراکز اسناد و انتشارات و دفاتر اداری و اجرایی و علمی و پژوهشی سازمان میراث را نیز، که پس از دست و پنجه فشردن و پشت سر نهادن و فراز آمدن بر کوه دشواری­ها با همت و تلاش بی­امان فرزندان همین سرزمین شعله­خیز، جامه  تشکّل و تحقق و انسجام و اقتدار و اعتبار بر تن پوشیده بود، برمی چینند و کارکنانش - یعنی میراث­بانان و سربازان سنگر تاریخ و فرهنگ و میراث کشور  - را در اضطرابی وصف­ناشدنی با تهدید و اجبار به بیرون می رانند و به شیراز و اصفهان و جاهای دیگر پراکنده و آواره می­کنند. این­همه سبب شد تا جماعتی سوداگر و منفعت­طلب و بی­بهره از آگاهی و شعور تاریخی و مست از باده­ی قدرت در خاموشی و سکوتِ شب بتوانند آسان­تر بر ارکان مدیریت میراث کشور یورش برده و بر آن چیره شوند.

ادامه مطلب

هشتگرد شهر آرزوها نیست

باشگاه خبرنگاران صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران: طی سال های اخیر، با توجه گران شدن مسکن و اینکه خرید مسکن و زندگی زیر سقفی که برای خود عروس و داماد باشد، به آرزوی محال زوج های جوان تبدیل شده و از طرفی، توانایی پرداخت اجاره بها هم دارد به سرنوشت خریدش دچار می شود، دولت نهم طرح مسکن مهر را پیشنهاد داد. هدف اصلی این طرح، خانه دار کردن زوج های جوانی بود که آرزوی یک سقف مشترک داشتند و استقبال خوبی هم از طرح کردند. نزدیک سه میلیون نفر در مسکن مهر شهرهای پرند، پردیس و هشتگرد ثبت نام کرده اند ، اما نیمی از آنها واجد شرایط نبودند و نیمی دیگر هم هنوز منتظر زندگی زیر سقفی هستند که برای خودشان باشد. طرح مسکن مهر که با وعده های رویایی مسئولین حدود 5سال از آغازش می گذرد اما، کسانی که در آرزوی رسیدن به مسکن، در این طرح ثبت نام کردند. کم کم دلسرد می شوند.

ادامه مطلب

حکایت روستایی کوچک در ساوجبلاغ که منطقه گردشگری ملی شد

محمود رضا عباسی

امروزه در جهان اهمیت و ارزش صنعت توریسم بر هیچ کس پوشیده نیست، از این‌رو همواره در کانون توجه مسئولان در سراسر جهان قرار گرفته است. البته کشور ما نیز از این اصل مستثنی نبوده و همواره متولیان و مسئولان امر در تلاش هستند که این صنعت گسترده و اشتغالزا و پردرآمد در کشور ما هم رونق داشته باشد، یکی از بهترین و شایسته‌ترین کارهای انجام شده مطالعه و شناسایی مناطق جاذب گردشگری و از جمله تعیین روستاهای هدف گردشگری در کشور است که واقعاً هر یک از این روستاها که به لحاظ طبیعت، تاریخ، آداب و رسوم و سایر معیارها که از روستاهای هدف گردشگری محسوب شده‌اند واقعاً جالب، جذاب و دیدنی است. حتماً اسم و آوازه گوجه‌سبز و آلوی برغان به گوشتان رسیده است. روستای کهن و آباد برغان یکی از مشهورترین روستاهای شهرستان ساوجبلاغ، بخش چندار آن شهرستان است که البته در تقسیمات جدید دیگر باید گفت در استان البرز واقع شده اما به دلیل نزدیکی به تهران در ایام تعطیلات میزبان تهرانی‌های زیادی است. برغان از شمال به جبال طالقان، از جنوب به کوهپایه‌های شمالی کرج، از شرق به کوه‌های دروان و از غرب به ناحیه کوهستانی ولیان و شرق کردان محدود است.

ادامه گزارش