شیخ هادی نجم آبادی برای میرزا رضا مجلس چهلم گرفت
علی صدری: روزهایی که بر ما میگذرد، تداعیگر قتل ناصرالدین شاه قاجار به دست میرزا رضا کرمانی در حرم حضرت عبدالعظیم الحسنی (ع) است. در دوازدهم ربیع الثانی 1314 که چهل روز از اعدام میرزا رضا می گذشت، در نزدیکی خانه حاج شیخ هادی نجم آبادی، آقا میرزا حسن کرمانی با آقا شیخ محمدعلی دزفولی و بعضی از اطرافیان حاج شیخ هادی، چهلم میرزا رضا را برگزار کردند. حاج شیخ هادی خود نیز، برای میرزا رضا مجلس چهلم گرفت. اطعامِ این مجلس، بادمجان بریان کرده و نان و نمک بود. این تنها جایی در ایران بود که برای میرزا طلب مغفرت کردند. سال میرزا رضا را نیز، حاج شیخ هادی نجمآبادی گرفت. او از امین الدوله دعوت کرد و در ساعت پنج از شب گذشته، مجلسی گرفت که حاضرین آن سه نفر بودند! شخص حاج شیخ هادی و امین الدوله و یکی از محارم حاج شیخ هادی. غذای آن مجلس را خود حاج شیخ هادی مهیا کرد که طبخ حضوری کرده و آن عبارت بود از یک چارک برنج، یک سیر روغن، دو سیر شیره و سه عدد نان. پس از صرف غذا حاضرین برای مرحوم میرزا رضای کرمانی طلب رحمت و مغفرت کردند.
متن کامل مقاله «پایان شاه شکار»
حمایتهای آنچنانی متعلق به متنهای سفارشی است
مهرداد کوروشنیا نویسنده و کارگردان ساوجبلاغی که تا به حال شش نمایشنامه با محوریت دفاع مقدس نوشته است؛ فاصله گرفتن از سفارشی نویسی را دلیل باز ماندن از حمایت ارگانهای مرتبط میداند. به گزارش خبرنگار ایلنا، کوروشنیا نگاه یکجانبه و دستوری بعضی مسئولان و نهادها به جریان خلق متون نمایشی با موضوع دفاع مقدس را موجب دلسردی هنرمندان توصیف کرد و توضیح داد: بعضی نهادها صرفا اینطور تصور میکنند که حتما باید مسائل مورد نظر خودشان در نمایشنامههای مرتبط با موضوع جنگ و دفاع مقدس مطرح شود؛ به همین دلیل با نمایشنامهنویسان مستقل دچار مشکل هستند و حمایت چندانی نمیکنند. این درحالیست که تجربه اثبات کرده وقتی هنرمند به سفارش وابستگی ندارد، مسائل را از زاویههای نو با فرمی جدید بیان میکند که تجربههای تازه به همراه دارد و مخاطب زیادی نیز جذب سالنهای نمایشی میشوند.
او درباره دو نمایشنامه اخبر خود توضیح داد و افزود: نمایشنامههای «مونس، مادر اسفندیار» و «قرار» دو متن جدید من با مضمون دفاع مقدس هستند که یکی به روایت ماجرای مادری میپردازد که بازگشت فرزندش از جبهه را انتظار میکشد اما متن «قرار» درباره انتظار یک پدر است. این کارگردان و نمایشنامه نویس توضیح داد: هر دو متن پیشنهادهایی مطرح میکنند. به عنوان نمونه «قرار» به شیوه جریان سیال ذهن نوشته شده و چهل و پنج سال در یک ساعت روایت میشود. در متن «مونس، مادر اسفندیار» هم پیشنهادهایی مطرح است که بهطور مشخص میتواند مورد توجه جوانان در شهرستان قرار بگیرد. ادامه مطلب...
نقد قرآنیان شیعه در به کارگیری روش تفسیری قرآن به سنت
A criticism by the Shia Quranic scholars in applying the Quranic interpretation method
to the prophet"s tradition
سیّدرضا مؤدب، جعفر نکونام، علی تصدیقی شاهرضائی، «نقد قرآنیان شیعه در به کارگیری روش تفسیری قرآن به سنت»، دوفصلنامه روش شناسی مطالعات دینی، سال اوّل، ش 1، بهار و تابستان 1393، صص 122 - 137.
چکیده: قرآنیان نام جریانی فکری است که با تکیه بر وحدت امت اسلامی و شعار بازگشت به قرآن، در نیمه دوم قرن سیزدهم هجری، تحت تاثیر اندیشه های اصلاحی سید جمال الدین اسدآبادی و شیخ هادی نجم آبادی، توسط یکی از شاگردان ایشان به نام سید اسدالله خرقانی شکل گرفت و به وسیله دیگرانی همچون شریعت سنگلجی، یوسف شعار، برقعی، قلمداران و حسینی طباطبایی ادامه یافت. این گروه که قرآن را در بخش اعتقادات، کافی و بی نیاز از سنت می دانند و سنت را تنها در بخش احکام و مجملات قرآن به عنوان مبین آیات، معتبر می شمارند، برای پذیرش روایات، ملاک هایی همچون: موافقت آن با قرآن و عقل قطعی و متواتر بودن و مورد اتفاق بودن روایت را مطرح می کنند. اما با مراجعه به برداشت های تفسیری آنان مشخص می شود که این ملاک ها گاهی از سوی خود ایشان هم رعایت نشده و برخی از آنها در تفسیر آیات قرآن به سنت از روایاتی بهره گرفته اند که نه با قرآن و عقل سازگار است و نه از وصف مورد اتفاق و قطعی و متواتر بودن برخوردار است. در این پژوهش، کوشش شده نادرستی دیدگاه و روش آنها بیان شود.
کلیدواژگان: قرآنیان شیعه، روش تفسیری، قرآن و سنت.
توضیحی بر صفحه 330 کتاب «دشتی به وسعت تاریخ»
شیخ عبدالعلی موبد بیدگلی کاشانی (درگذشت 1318ش) از چهره های نامدار فرهنگی و سیاسی جنبش مشروطه خواهی ایرانیان است. انتشار «هفته نامه مدی» و نگارش کتاب های «خجسته نامه»، «مجموعه موبد» «نسخ موبد» «تصحیح شاهنامه» و «هنایش خِرد» از جمله فعالیت های فرهنگی و علمی او است. او که به تاریخ ایران باستان و پارسی سره مسلّط بود، از شاگردان نامدار شیخ هادی نجم آبادی فقیه نواندیش و قرآن پژوه عقلگرای روزگار قاجار به شمار می رود. بر همین مبنا در آغاز کتاب هنایش خِرد، شرح حالی از شیخ هادی به عربی و فارسی و سوگنامه تیمسار آقا (شیخ هادی نجم آبادی) از میرزا نصرالله خان صبوری را آورده است. سپس دیوان موبد با این عبارات و اشعار در سوگنامه شیخ هادی شروع می شود: سوگنامه در مرگ یگانه روزگار، رهی ویژه کردگار، آقای شیخ هادی نجم آبادی بر وی درود و روانش انوشه و شاد باد. پناهم به یزدان ز دیو پلید / به نام خدایی که جان آفرید... در ادامه وارد توحید می شود و به ستایش حضرت امیرالمومنین امام علی علیه السلام و امام هشتم ابوالحسن حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام و سایر ائمه شیعه علیهم السلام می پردازد. تضمین غزل خواجه در عرفان و پند و پیچه، چند بندی در اثبات اصول دین و.... تداوم بخش آنها است (موبد بیدگلی، 1394: 27). کتاب هنایش خرد دو بار در سال های 1322ق و 1394ش به ترتیب به صورت چاپ سنگی و سربی در تهران و آران و بیدگل به چاپ رسیده است. ادامه مطلب...
باید به تاریخ نگاری رسمی روزگار قاجار مشکوک شد
حکومت خراسان در دوران قاجار از مناصبی بود که قیمتی گزاف داشت و از وجههی خاصی برخوردار بود. علاوه بر حاصلخیزی کشاورزی خراسان و اهمیت مشهد که از مراکز مهم جلب زوار و تجار بود و اراضی و عواید هنگفتی وقف آن شده بود، نواحی شمالی و شرقی این ایالت به دلایل سیاسی در قرن نوزدهم مورد توجه و رقابت دولتهای انگلیس و روس و ایران هم بود. در سال 1284 شمسی، با کممحصولی مزارع و شیوع ملخ در منطقه، مردم قوچان از بابت پرداخت مالیات در چنان تنگنای سختی قرار گرفتند که ناچار شدند دختران خود را بفروشند تا بتوانند خراج حکومت آصفالدوله در خراسان را بپردازند، حاکمی که آوازهی ظلم و اجحاف وی در حق رعیت به گوش همه رسیده بود. افسانه نجمآبادی مورخ و استاد دانشگاه هاروارد در کتاب «حکایت دختران قوچان، از یادرفتههای انقلاب مشروطیت» به این ماجرا پرداخته و موشکافانه پیامدهای اجتماعی و فرهنگی آن را تحلیل کرده است:
فروش دختران قوچانی به ترکمانان و ارامنهی عشقآباد در بهار سال 1284 هجری شمسی در دوران حکومت آصفالدوله در خراسان، و به اسارت رفتن زنان باشقانلو در پاییز همان سال در حملهی ترکمانان به ناحیهی بجنورد در زمان حکمرانی سالار مفخم رخ داد. اگرچه فقر رعیت و ظلم حکومت و حتا دخترفروشی واقعهای بیسابقه نبود ولی همزمانیاش با جنبش مشروطه این دو حادثه را به سرعت تبدیل به یکی از داستانهای تظلم «ملت» علیه «دولت» ساخت و بدین ترتیب بود که زبانزد عام و خاص گشت. به عبارتی، بازگوییهای این داستان در ایجاد احساس «تعلق ملی» موثر افتاد و «دختران قوچان» در این بازگوییها «دختران ایران» شدند. ادامه مطلب...
طالقانی و مسالهاش
حامد زارع
اندیشه بازگشت به قرآن و آموزههای آن در تاریخ جدید ایران به مثابه یک سلاح ایدئولوژیـــک که دو امر دنیاگرایی (sécularisme) و جـــــــــزم گرایــــی (dogmatism) را به چالش کشیده، جزء سرفصل های کمتر پرداخته شــده تاریخ اندیشه معاصر محسوب میشود. اگرچه میتوان ریشهها و ایدههای این مراجعه به قرآن را تا قرون میانه به عقب کشید و در آثار و آرای ابنتیمیه، متفکر نامدار اهل سنت و جماعت رصد کرد؛ اما در بستر اندیشه شیعی، این متفکران ایرانی اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی (زمانه و دقیقه آغاز تاریخ مدرن ایران) بودند که با نیتی زمینه مند و معطوف به شرایط تاریخی خواهان طرح اندیشه بازگشت به قرآن شدند. آنان دو دغدغه داشتند؛ به عبارت دیگر طیف متفکران ایرانی که خواهان بازگشت به قرآن بودند، دو هدف متفاوت داشتند: گروهی همانند سیدجمال الدین اسدآبادی و شیخ هادی نجمآبادی عزم مبارزه با استبداد مطلقه قاجاری داشتند و گروهی دیگر نظیر اسدالله خرقانی داعیه دار مبارزه با خرافات و پالایش دیانت و مذهب از واردات بی مبنا و سند معتبر بودند.
اگر پیشگامان بازگشت به قرآن در آستانه نهضت مشروطیت دغدغهای سیاسی داشتند، در دوره رضاشاهی این دغدغه سیاسی، وجه دینی به خود گرفت. اما پس از شهریور و آغاز نفوذ مارکسیسم تا پس از کودتای 28 مرداد که روزنههای هر گونه فضای تنفس سیاسی و اصلاحات بسته شد و هم هنگام رگههای اندیشه مارکسیستی به مثابه اندیشه مبارزه با استبداد و استعمار قویتر شد، اندیشه بازگشت به قرآن نیز تحت تاثیر تمایلات چپگرایانه، وجهی انقلابی به خود گرفت.
پرپیداست تمثیل اندیشه بازگشت به قرآن در عصر چپگرایی از آن کسی جز آیت الله طالقانی نیست. همو که با شاگردی در عرصه نوگرایی دینی، قرآن را در کانون جهد فکری خویش قرار داد و به این ترتیب وجه دینی کار خود را به نمایش گذاشت و با اهتمامی که به فکر اعتراضی مسلط دوران داشت، تقریر دوبارهای از رساله تنبیه الامه و تنزیه المله میرزای نائینی به دست داد و وجه سیاسی کار خویش را خاطرنشان ساخت. اگر وجه نخست در اعتراض به دگماتیسم و تحجرگرایی بود، وجه دوم در مواجهه با استبداد معنا پیدا میکرد. مساله طالقانی در دهه 40 و 50 معطوف به این دو وجه دینی و سیاسی بود. وجوهی که پس از طالقانی و با تاسیس جمهوری اسلامی و سیستماتیک شدن فکر دینی، چهره متفاوتی پیدا کرد.
مردم: سلامت مردم و کشاورزی به مخاطره افتاده است
فرماندار ساوجبلاغ: هفت هزار هکتار از اراضی زراعی ساوجبلاغ آسیب دیده است
فرماندار نظرآباد: سفره های زیرزمینی و آب شرب نظرآباد در خطر آلودگی است
مدیر شهرک صنعتی هشتگرد: شرکت عمران شهر جدید هشتگرد مقصر است!
مدیرعامل شرکت عمران شهر جدید هشتگرد: موضوع را مورد بررسی بیشتر قرار می دهیم!
سازمان محیط زیست: متأسفیم!
خبرگزاری ایرنا: رها شدن پسماندهای خروجی واحدهای فعال در شهرک صنعتی هشتگرد در اراضی کشاورزی شهرستان های ساوجبلاغ و نظرآباد در استان البرز سبب به مخاطره افتادن سلامت مردم و آلایندگی زیست محیطی در این دو شهرستان شده است. بیش از 26 سال از تاسیس شهرک صنعتی هشتگرد می گذرد و در این سال ها پسماندهای واحد های فعال در آن از ضلع جنوبی به خارج از شهرک هدایت و در اراضی کشاورزی و بایر ساوجبلاغ و نظرآباد بدون توجه به مسائل بهداشتی و زیست محیطی رها می شود. شهرک صنعتی هشتگرد در قسمت شمالی و ورودی شهر هشتگرد قرار دارد که تا کنون بیش از 100 واحد تولیدی و صنعتی در بخش های مختلف از جمله صنایع غذایی، بهداشتی، الکتریکی، برق، پمپ های صنعتی و کشاورزی، رایانه، گیرنده های دیجیتالی استقرار یافته که پسماندهای این واحدها بدون انجام عملیات تصفیه ای به خارج از محدوده شهرک صنعتی هدایت شده است. ادامه مطلب...
قرار شهدای غواص با تئاتر گذاشته شد / بازخوانی اسطوره ایرانی
مهرداد کوروشنیا نویسنده و کارگردان ساوجبلاغی، نمایشنامه «قرار» را به پایان رسانده و به بخش نمایشنامه نویسی جشنواره سی و چهارم تئاتر فجر ارایه کرد. کوروش نیا درباره جدیدترین فعالیت خود در زمینه نمایشنامه نویسی در سال جاری به خبرنگار خبرگزاری مهر گفت: «به تازگی نگارش نمایشنامه «قرار» را بر اساس ماجرای کشف پیکر شهدای غواص هشت سال جنگ تحمیلی به پایان رساندم. این اثر داستان پدری را روایت میکند که 29 سال منتظر بازگشت فرزند رزمنده اش بوده است.»
وی ادامه داد: نمایشنامه «قرار» در عین حال بازخوانی یک اسطوره باستانی ایرانی نیز هست. این نمایشنامه نویس و کارگردان تئاتر درباره برنامهریزی برای اجرای صحنهای نمایشنامه «قرار» یادآور شد: نمایشنامه «قرار» را به بخش نمایشنامه نویسی سی و چهارمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر ارائه دادم. ضمن اینکه صحبتهایی نیز با مجموعه ایرانشهر و همچنین ادارهکل هنرهای نمایشی برای اجرای عمومی این اثر داشتهام ولی هنوز وضعیت اجرای عمومی این اثر به قطعیت نرسیده است. کوروشنیا افزود: طراحی صحنه، لباس، نور و پوستر نمایش «قرار» انجام شده و در صورت دریافت سالن و نوبت اجرا، به سرعت کار تمرین نمایش را آغاز میکنیم. این نمایش دارای پنج شخصیت است که در صورت مشخص شدن وضعیت زمان و مکان اجرا، گروه بازیگری نمایش هم مشخص میشود.
وی در پایان با بیان اینکه نمایشنامه «قرار» ششمین نمایشنامه او با موضوع جنگ و دفاع مقدس است، اظهار کرد: نمایشنامههای «کابوس یک رویا» در سال 82، «مانی» در سال 83، «آقالیلا» در سال 86، «آخرین نامه» سال 88 و «مادر اسفندیار» در سال 91، آثاری هستند که با موضوع جنگ و دفاع مقدس نگاشتهام. قرار است نمایشنامه «مادر اسفندیار» در بخش نمایشنامه خوانی جشنواره تئاتر شهر در فرهنگسرای سرو خوانش شود. مهرداد کوروشنیا که سرپرستی گروه تئاتر «بهمن» را عهدهدار است، پیش از این نمایشهای متعددی را همچون «آواز ستارهها»، «درختها»، «آقالیلا» و «آخرین نامه» به صحنه برده است.
چهارشنبه، همیشه خوب است
اسماعیل آل احمد
معاون پژوهشی حوزه علمیه امام جعفر صادق (ع) هشتگرد
زنگ خانه را که زدم ساعت از دو بامداد، گذشته بود. او مثل همیشه هم می خواست به کاری که کرده ام احترام گذاشته باشد هم به تأخیری که کرده ام اعتراض کند. من برای فرار از اعتراض او بهترین دفاع را حمله دیدم. البته حمله ای خودشیرینانه تا او مرا کمتر، دعوا کند. به گرمی و مهربانی به او سلام کردم بی آن که خیره در صورتش نگاه کرده باشم. یعنی انگار نه انگار که الان ساعت از دو بامداد گذشته است. از این که به من به چشم یک نامرد نگریستید ناراحت نشدم چون خودم هم دقیقاً همین حس را درباره خودم و رفتارم با همسرم که نیمه شب دم در همسایه رفته بود و او را از خواب بیدار کرده بود تا شوهر وقت نشناسش را از زیر پُل نظرآباد بر سر راه اتوبان کرج ـ قزوین به خانه بیاورد شرمگینم. او هم چیزی به من نگفت اما این سکوت از صد تا فحش هم بدتر بود. ممنون او هستم.
از وقتی که محقّق ارجمند جناب آقای علی اکبر صفری، مقاله ای مفصّل درباره مرحوم محمّدتقی عنوان نگار ساوجبلاغی ـ دبیراعلم ـ در شماره هشت فصلنامه پیام بهارستان چاپ کرد و نوشت که غالب آثار دبیراعلم، نخستین در رشته خویش است خیلی احساس وظیفه کردم که برای احیای برخی از آنها تلاش کنم. با راهنمایی های ایشان و حسین عسکری و آقای احسان الله شکراللهی و محبّت های همیشگی استاد دکتر حکمت الله ملاصالحی و عنایت ریاست محترم کتابخانه مجلس جناب آقای محمّد رجبی دوانی، عکس چهار نسخه منحصر به فرد آثار مرحوم دبیر اعلم به دستم رسید: ادامه مطلب...
پیشنهادهایی درباره گسترش صنعت گردشگری در محوطه ازبکی
محمّد قربانی
کارشناس ارشد برنامه ریزی توسعه منطقه ای
پیرو اطلاع رسانی در وبلاگ «ساوجبلاغ پژوهی» در مورد اثر باستانی منحصر به فرد و ملّییعنی تپه ازبکی، و اینکه قرار است این مکان به یکی از قطب های گردشگری استان البرز تبدیل شود؛ بر خود دانستم با اندک بضاعت علمی، مطالبی چند پیرامون گردشگری (حفظ این میراث فرهنگی و بازشناسایی هویت ملّی و کسب درآمد از این طریق) به قلم تحریر بیاورم.
مقدّمه: با توجه به اهمیت روزافزون گردشگری در جهان و افزایش درآمد و اشتغال از این طریق، از آنجایی که صنعت گردشگری متشکل از اجزایی است، شناخت این اجزا و ارتباط آنها با هم (نگاه هماهنگ، یکپارچه، سیستماتیک، انعطاف پذیر) در توسعه گردشگری بسیار مهم است زیرا در هر برنامه ریزی ای شناخت اصول و چهار چوب و مفاهیم مرتبط با موضوع می تواند ما را در مسیر درست هدایت نماید. ادامه مطلب...