مشاهیر نظرآباد ستارگانی در آسمان میهن و بخشی از هویت منطقه هستند
نشست صمیمی و گفت و گوی دکتر سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اصحاب فرهنگ و هنر شهرستان های ساوجبلاغ، نظرآباد، اشتهارد و طالقان در بعداز ظهر پنج شنبه 10خرداد 1397 در فرهنگسرای امام علی علیه السلام شهر هشتگرد برگزار شد. در آغاز این نشست استاد علی مینوی، شهرستان نظرآباد را یکی از قطب های تعزیه کشور دانست و گفت: نظرآباد آمادگی میزبانی تعزیه خوانی در سطح استانی و کشوری را دارد. در ادامه دکتر حسین عسکری البرزپژوه و نویسنده کتاب «دشتی به وسعت تاریخ»، ضمن برشماری ویژگی های فرهنگی و تاریخی شهرستان نظرآباد، درباره افزایش سرانه و فضای فرهنگی شهرستان و لزوم توجه به توسعه فرهنگی به موازت توسعه اقتصادی شهرستان سخن گفت. در ادامه تابلو نقاشی آبرنگ دژ مادی محوطه باستانی ازبکی اثر استاد مینوی و کتاب دشتی به وسعت تاریخ و یک قواره پارچه تولیدی کارخانجات نساجی مقدم توسط دکتر محمدرضا فلاح نژاد فرماندار شهرستان نظرآباد به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اهدا شد.
در این برنامه دکتر صالحی طی سخانی گفت: مشاهیر، دانشمندان و اندیشمندان نظرآباد ستارگانی در آسمان میهنمان و بخشی از هویت منطقه هستند. استاندار و مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان می توانند اهتمام ویژه به این منطقه داشته باشند. البته لازم است نگاهمان به شهر را با متراژ فضای فرهنگی و سرانه اماکن هنری و فرهنگی نیز بسنجیم. وی همچنین افزود: با انتقال اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی نظرآباد به ساختمان اداری جدید، فرهنگسرا در اختیار هنرمندان قرار خواهد گرفت و سایر امکانات مورد نیاز آن نیز در گام های بعدی تکمیل خواهد شد. در پایان دکتر صالحی با اشاره به در پیش بودن «هفته فرهنگی شهرستان نظرآباد» و «روز کهن دشت» با این برنامه ها موافقت کرده و گفت: با هماهنگی و برنامه ریزی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و با همان نگاه قبلی این دو مراسم به خوبی برگزار شود.
به نقل از: روابط عمومی فرمانداری شهرستان نظرآباد.
آیتالله سید ابوالحسن گِلیَردی طالقانی (م1310ش) مجتهد و مبارز سیاسی دوره های قاجار و پهلوی و پدر آیتالله سید محمود طالقانی است. در سال 1278ق در روستای گلیرد از توابع شهرستان طالقان زاده شد. پس از گذراندن تحصیلات مقدماتی در منطقه طالقان و شهرهای قزوین و تهران، راهی اصفهان شد و از شاگردی شیخ محمدحسین نجفی اصفهانی (برادرِ آقا نجفی) بهره مند گردید. او در ادامه علمآموزی راهی عراق شد و ده سال در سامرا نزد میرزا محمدحسن شیرازی (م1312ق) صاحب حکم تحریم تنباکو و هفت سال هم در کربلا در محضر آقا سید اسماعیل صدر (م1338ق) شاگردی کرد. شیخ آقا بزرگ تهرانی (م1348ش) او را در شمار سرآمدان بشریت آورده و در وصفش نوشته است: «من العلما الاجلّاء الاتقیاء».
آیت الله گلیردی طالقانی ازروحانیون طرفدارجنبش مشروطه خواهی ایرانیان بود. او پس ازبه توپ بستن مجلس شورای ملّی به وسیله محمّدعلی شاه قاجار (م1304ش)ششمین پادشاه ازسلسله قاجار وسرکوب مشروطه خواهان دردوره استبدادصغیر (1287- 1288ش) به جهت حفظ جان،همراه خانواده اش، قصد طالقان کرد. چون زمستان سختی بود و راهها ناامن، از طریق مناطق شهریار و ساوجبلاغ به روستای نظرآباد آمد. پس از مدتی به کوهستان های طالقان پناه برد و از آنجا با مشروطه خواهان ارتباط برقرار کرد.
سید ابوالحسن که در دوران تحصیل در عراق، ساعتسازی را آموخته بود، پس از بازگشت به تهران ضمن تدریس علوم اسلامی در مدرسه مروی، این شغل را پیشه خود ساخت و درآمد اصلیاش از این طریق به دست میآمد. در اوایل سلطنت رضا شاه پهلوی (م1323ش) مسیونرها و مبلغان فرقه بهاییت به تکاپو افتاده بودند و در گسترش عقیده خویش و متزلزل ساختن مسلمانان میکوشیدند. این وضع بر سید ابوالحسن گران آمد و به یاری حاج عباسقلی بازرگان تبریزی (پدر مهندس مهدی بازرگان)، حسن اسفندیاری (محتشم السلطنه) و میرزا ابوالحسن خان فروغی (م1338ش) و پشتیبانی آیتالله سیّد ابوالحسن موسوی اصفهانی (م1325ش) و آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حایری یزدی (م1315ش)، «موسسه بحث و مناظره دینی» را حوالی سال 1302ش برای تبلیغ اسلام و گفتگوهای انتقادی با مخالفان اسلام و تشیع سامان داد. در این موسسه شمار فراوانی از مسیحیان و یهودیان و پیروان دیگر آیینها شرکت میکردند و در حضور مردم به مناظره میپرداختند. برآیند این جلسات، گرایش جمعی از پیروان دیگر ادیان و فِرق به اسلام و تشیّع بود. فعالیت اثرگذار این محفل دینی با مخالفتهای عبدالحسین تیمورتاش (م1312ش) وزیر دربار رضاشاه، تعطیل و پنهانی شد و انتشار مجله «بلاغ» ارگان آن موسسه در همان شماره نخست (اردیبهشت 1307ش) متوقف گردید. به نظر میرسد آیتالله سید محمود طالقانی (م1358ش) با تاثیرپذیری از جلسات این موسسه، به فکر مقدمهنویسی بر انجیل برنابا افتاد.
سید ابوالحسن، دستی هم در سیاست داشت و در منزل او جلسات سیاسی با شرکت آیتالله سید حسن مدرس (شهادت 1316ش) برقرار بود. او بارها شهید مدرس را در خانه و باغ خود مخفی کرد. باغ او در طالقان و یا منزلش در تهران، پذیرای مدرس بود که با مراجعه ماموران حکومتی، او آنها را سرگرم میکرد تا مدرس فرصت فرار پیدا کند. پس از تبعید مدرس به وسیله رضا شاه، او به همراه فرزندش سید محمود، مدتی را مخفیانه در روستاهای ونک و طرشت تهران گذراند. البته در آن ایام، تماس او با مدرس قطع نشد؛ به طوری که پیام هایش را بر روی کاغذ سیگار نوشته و از طریق برخی ژاندارمها به دست مدرس میرساند.
او همچنین از معترضان جدّی اجرای سیاست کشف حجاب اجباری زنان به وسیله رضا شاه بود. مرحوم گلیردی طالقانی پس از عمری مجاهده در 6 دی 1310ش و در 72 سالگی درگذشت. در روز مرگ او بازار تهران تعطیل شد. با آن که به دستور رضا شاه، آیین تشییع در آن زمان ممنوع اعلام شده بود اما جمع فراوانی از مردم در تشییع پیکر او شرکت کردند و در نهایت، پیکرش به آرامستان وادی السلام نجف اشرف منتقل گردید. از او چهار اثر مکتوب برجای مانده است: السیاسه الحسینیه؛ کیمیای هستی؛ محاکمه حجاب (چاپ شده در کتاب رسایل حجابیه تألیف دکتر رسول جعفریان)؛ مقاله اثنی عشریه.
یکی از دختران سید ابوالحسن با شیخ مهدی حَکمی معروف به پایینشهری قمی (م1320ش) ازدواج کرد. حاصل این ازدواج، علیاکبر حکمیزاده نویسنده کتاب «اسرار هزار ساله» است که در دوره پهلوی بحثهای دامنهداری را برانگیخت. امام خمینی در 19 شهریور 1358 در پیام تسلیت خود به مناسبت درگذشت آیتالله طالقانی، درباره پدر او نوشته است: «رحمت خداوند بر پدر بزرگوار او که در رأس پرهیزگاران بود.» آیتالله طالقانی درباره مبارزات پدرش میگوید: «پدرم از علمای سرشناس و مجاهد بود، هر روز صبح که از خانه بیرون میرفت ما اطفال خردسال و مادر بیچارهمان تا مراجعتش در هراس و اضطراب به سر میبردیم. آن روزهای خردسالی را با این مناظر و خوف و هراس و فشار و ناراحتی به سر بردم.»
منابع: آقابزرگ تهرانی، الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج 12، ص 271؛ج 18، ص 202؛ ج20، ص 137؛ ج 21، ص 394؛ همان نویسنده، طبقات اعلام الشیعه: نقباءالبشر فی القرن الرابع عشر، طبقات اعلام الشیعه، ج 1، ص 33؛ همان نویسنده، هدیه الرّازی الی الامام المجدّد الشیرازی، ص 100؛ سید محمدتقی میرابوالقاسمی، تاریخ و جغرافیای طالقان، ص 102؛ محمّد اسفندیاری، پیک آفتاب، ص 27، 29؛ سیّد محمّدحسین میرابوالقاسمی، طالقانی فریادی در سکوت، ج 1، ص 56؛ همان نویسنده، طالقانی و دگرگونی تاریخ، ص30 ، 44؛ دایرهالمعارف تشیّع، ج 14، ص 363؛ رسول جعفریان، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران، ص 46، 278، 411، 897؛ فصلنامه پیام بهارستان، ش 4، ص 17؛ حمید بصیرتمنش، علما و رژیم رضا شاه، ص 349؛ سیّد روحالله خمینی، صحیفه امام، ج 9، ص 486؛ سید جواد میرسلیمی، آیه رحمت، ص 17؛ حشمتالله عزیزی، زندگی و مبارزات آیتالله طالقانی، ص 20.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــ
- منبع نخستین این مقاله: حسین عسکری، «مجتهد ساعت ساز»، روزنامه اطلاعات، سال 92، ش 27016، ضمیمه فرهنگی، ش 357، چهارشنبه 9 خرداد 1397، ص 6.
مقاله فوق در وب سایت روزنامه اطلاعات
با موضوع: طبیعت در میزان دین
پنج شنبه 10 خرداد 1397 (15 ماه مبارک رمضان)، ساعت 17
استان البرز، شهر نظرآباد، بلوار سیدجمال الدین، فرهنگسرای هنر
با تلالو دانایی:
استاد دکتر منوچهر صدوقی سها (تفسیر سینوی آیاتی از سوره اعلی)
استاد دکتر انشاالله رحمتی (حکمت طبیعت)
استاد دکتر حسین قدمی (نور در قرآن)
استاد دکتر حکمت الله ملاصالحی (قرآن و محیط زیست)
با تقدیر از:
استاد علیرضا تک دهقان کاتب قرآن کریم به خط نسخ هندی
استاد امیر اصغری کاتب قرآن کریم به خط نستعلیق
برگزار کنندگان:
موسسه رخسار قرآن
اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان نظرآباد
احسان علیخانی در سومین قسمت از برنامه ماه عسل با کاشف نظرآبادی داروی سرطان به گفت و گو نشست. به گزارش جام جم آنلاین از باشگاه خبرنگاران، احسان علیخانی در سومین قسمت ماه عسل ضمن تشکر از بینندگان برای تماشای ماه عسل، از صداقت، دلسوزی مرحوم حجت اسلام و المسلمین سید مهدی طباطبایی یاد کرد . در ادامه برنامه ماه عسل، مهندس قاسم تک دهقان حضور پیدا کرد که احسان علیخانی با او به گفت و گو نشست. تک دهقان گفت: در روستای صالحیه از توابع شهرستان نظرآباد واقع در استان البرز به دنیا آمدم، چهار برادر و شش خواهر هستیم و از طریق کشاورزی زندگی خود را گذرانده ایم. علیخانی در خصوص ماندن در روستا از او سوال کرد که او گفت: هرگز دوست ندارم روستا را ترک کنم. تک دهقان ادامه داد: من این روزها آرزویی ندارم چرا که به آرزو هایم رسیده ام، من بیشتر برای بشریت و انسانیت آرزو دارم. وی افزود: در آبیک درس خواندم در ادامه دانشگاه تبریز فارغ التحصیل شدم بعد به سربازی رفتم و ازدواج کردم و بعد مهندسی داروسازی خواندم.
مهمان برنامه درباره علاقه به شیمی و اختراعات خود بیان کرد: از دبیرستان به رشته شیمی علاقه مند بودم و تنها در درس شیمی هم موفق بودم. همچنین 12 ثبت اختراع دارم که هیچ کدام از آنها به مرحله تولید نرسیده است. تک دهقان گفت: در ایران از پنج هزار ثبت هیچکدام تولید نمی شود و دلیل عقب مادگی ما همین است که اندیشه قیمت ندارد کسی که لودر دارد شاید ده میلیون در روز کار کند اما کسی که دانشمند است این اتفاق برایش نمی افتد. علیخانی گفت: خود را دانشمند می دانی؟ او گفت: بله فراتر از دانشمند و به زودی به همه ثابت خواهیم کرد. در بخش دیگر خانواده تک دهقان در برنامه حضور پیدا کردند. علیخانی از ادعا و ثبت اختراعات تک دهقان از همسر او سوال کرد که او گفت: من کارهای او را دیدم به حرف هایش ایمان دارم خیلی مشتاق است کار خود را ادامه بدهد و به مردم کشور خدمت کند. تک دهقان ادامه داد: به نظر من علمی که به ثروت، کار و قدرت کشور به کار نیاید هیچ ارزشی ندارد، از طرفی نوشتن مقالات علم نیست .من براساس عملیات هایی که انجام داده ام می گویم که داروی سرطان راکشف کرده ام و اطمینان دارم.
در ادامه برنامه دکتر مطلق متخصص سرطان و دکتر زرگران عضو هیات علمی گروه داروهای سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران و متخصص طب سنتی در برنامه حاضر شدند. دکتر زرگران در خصوص ثبت و ساخت قانونی یک دارو توضیح داد: از چند منظر می توان به این قضیه نگاه کرد اولین بحث این است که پروسه ثبت یک دارو یک مراحل مشخص و قانونی دارد هر کسی اگر ادعایی دارد باید در این حوزه توان انجام کار داشته باشد، برای ساخت یک دارو باید یک تیم متشکل از چند متخصص روی آن کار کنند و باید یک تیم متخصص دیگر فرمول و کار او را بررسی کنند تا دارو اثبات شود. وی ادامه داد: ادعایی که ما انجام می دهیم یک بحث است و شکل درست این است که کسی که در این حوزه کار می کند به یک ادعایی دست پیدا کند.از طرفی ما در علم همیشه شک داریم و در حال آزمون و خطا هستیم. علیخانی از دکتر زرگران در خصوص کسانی که ادعایی برای کشف دارویی دارند سوال کرد و او گفت: تیمی که می تواند کار او را راستی آزمایی کند مثل دانشگاه یا شرکت دارویی و مرکز تحقیقاتی باید وارد قرارداد محرمانه شوند در سازمان غذا و دارو از سه طریق می توان دارو ها را ثبت کرد .در ادامه تک دهقان گفت: حرفهای دکتر زرگران به درد حرف میخورد و در عمل اینگونه نیست، چرا که وزیر بهداشت به من نامه داد و من به یکی از موسسات تهران رفتم و آنها به جای دیگری معرفی کردند و به نحوی خلل ایجاد می کنند. علیخانی از تک دهقان درباره اینکه باچه استدلالی دارو را به بیمار سرطانی می دهید سوال کرد و او پاسخ داد: دارویی که کارهای آن انجام شده وفرم دارویی داشته باشد.
تک دهقان ادامه داد: دادن دارو قبل از مراحل ثبت آن جرم است البته دارویی که فرم داروی عطاری و گیاهی دارد می توان به شکل دمنوش در اختیار مردم گذاشت چرا که به عنوان یک انسان به انسان دیگری کمک کنید.در بخش دیگر دکتر مطلق متخصص سرطان و رئیس اداره سرطان وزارت بهداشت گفت : باید از تاریخچه و گذشته پزشکی حرکت کرد و به آن روز رسید چرا که فرآیند کشف یک دارو به زمان طولانی نیاز دارد.دکتر مطلق گفت: در طی چند دهه گذشته سرطان تا حدودی درمان شده است.
بخشی دیگر از گفت و گوهای برنامه ماه عسل درباره مهندس تک دهقان
مهندس قاسم تک دهقان مخترعی کوشا از شهرستان نظرآباد
کارشناسان برنامه ماه عسل
پوستر فیلم مستند «فصل هرس» درباره مهندس قاسم تک دهقان
حسین عسکری: ظهر روز یک شنبه 16 اردیبهشت 1397 فرزند ارشد استاد محمّدحسن حجّتی متخلّص به پریشان (1320 - 1397ش) نویسنده و شاعر البرزی تلفنی تماس گرفت و خبر داد که استاد پریشان به مقام آرامش ابدی نایل شده است. قرار است آیین تشییع و خاکسپاری پیکر آن مرحوم پیش از ظهر دوشنبه 17 اردیبهشت در آرامستان شهر نظرآباد برگزار شود. وقتی خبر را به اطلاع آقای اسماعیل آل احمد (ویراستار کتاب «تا جمکران اشک» آخرین اثر استاد) رساندم، سوگمندانه سرودند:
در کوچه باغ وصل تو آن روح بی قرار
هفتاد و هفت سال پر از انتظار زیست
او سر زپای عشق تو تا مرگ برنداشت
پاداش این درخت پریشان، بهار نیست؟!
مدیریت سیزده ساله کتابخانه موسسه اسلامی مسجد جامع نارمک تهران، مسئولیت کتابخانه مرکزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، عضو شورای نویسندگان مجله های پیام انقلاب و امید انقلاب، همکاری با نشریات دینی چاپ قم، عضو هئیت موسس انجمن ادبی فرّخی یزدی شهرستان کرج در سال 1361، فعالیّت در حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی و شورای شعر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و حضور در جبهه های جنگ تحمیلی عراق علیه ایران از مهّم ترین فعالیّت های فرهنگی و اجتماعی شادروان حجتی به شمار می رود. از نوجوانی سرودن شعر را آغاز کرد. اشعارش بیشتر در مناقب امامان شیعه به ویژه امام مهدی (عج) است. مرحوم پریشان در سال 1363 به دیدار استاد سیّد محمّد حسین شهریار می رود. شهریار در آن دیدار، از وی با عنوان «دوست عزیز و شاعر آزاده» نام می برد و سه بیت از غزل مشهور «تجلیل» را به وی تقدیم می کند.
نه عنوان کتاب از استاد پریشان منتشر شده است: حکایت سرخ (زندگانی شهید محمّد ابراهیم همّت)؛ یار غایب از نظر (مجموعه شعر چاپ شده به وسیله مسجد جمکران)؛ ساعتی در جنوب شهر (مجموعه داستان)؛ سیم های خاردار (مجموعه داستان)؛ قصه یک بز شجاع (شعر کودک)؛ قصه آقاجمال (مجموعه شعر کودک و نوجوان)؛ عاشورای شیعه (مجموعه متن ادبی)؛ گوهر خاندان امامت یا زندگانی سیّده نفیسه با همکاری آیت الله شیخ عزیزالله عطاردی قوچانی؛ تا جمکران اشک (مجموعه اشعار انتظار).
خبر درگذشت استاد پریشان در خبرگزاری ایرنا
اشعار شادروان حجتی پریشان در دانشنامهی شعر عاشورایی
دیدار با استاد پریشان در شهر نظرآباد، پنج شنبه 7 امرداد 1395
تدوین دانشنامه فرهنگ و هنر برای البرز ضروری است
کد خبر: 82888648 | تاریخ خبر: 28/01/1397 - 10:59
کرج - ایرنا - یک پژوهشگر و البرز پژوه با اشاره به ظرفیت های تاریخی، فرهنگی و هنری البرز، تدوین دانشنامه فرهنگ و هنر را برای این استان پرجمعیت ضروری دانست. دکتر حسین عسکری روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، در خصوص ویژگی های فرهنگی و تاریخی قابل توجه استان البرز، افزود: یافته های باستان شناختی متعلق به هزاره هفتم پیش از میلاد مسیح، کشف هفت پناهگاه صخره ای روستای سرهه ساوجبلاغ که قدمت سکونت بشری در استان البرز را به دوره پارینه سنگی میانه و جدید رسانده، فهرست بلند میراث فرهنگی ملموس و ناملموس و نام آوران و مفاخر پرشمار و اثرگذار که از شهرت ملی و فراملی برخوردار هستند از جمله ویژگی های تاریخی فرهنگی البرز است.
وی، خاندان های علمی و فرهنگی اثرگذار در سه قرن اخیر همانند خاندان های طالقانی (سادات و غیر سادات)، برغانی، نجم آبادی، فشندی، صالحی، شهیدی، علوی شهیدی، میرخانی و دبیران، حضور در رویدادها و برهه های مختلف تاریخی از قرون اولیه اسلامی تاکنون همانند حضور علمای دینی و مردم در جنگ دوّم ایران و روس در دوره قاجاریه از دیگر برجستگی های فرهنگی تاریخی این استان برشمرد.
این البرز پژوه گفت: مواجهه علمای البرزی همانند آیت الله شیخ محمدتقی برغانی مشهور به شهید ثالث با فرقه های وهابیّت، شیخیه و بابیت در قرن سیزدهم هجری قمری و حضور علمایی همانند آیت الله شیخ هادی نجم آبادی در پیش درآمدهای جنبش مشروطیت و نهضت تحریم تنباکو را نمونه های دیگری از ظرفیت های تاریخی و فرهنگی استان البرز دانست.
عسکری گفت: حضور دکتر ابراهیم حشمت طالقانی و حدود 10 تن از مبارزان البرزی در نهضت جنگل، حضور حماسی و اثرگذار مردم در انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، حضور مؤثر در عرصه های هنری با دارا بودن سه سبک خوشنویسی تلفیقی امیرخانی، برغانی (میرخانی) و کمالِ شکسته نستعلیق، وجود 365 مجلس تعزیه در منطقه طالقان و دست کم وجود چهار شاگرد البرزی در مکتب هنری کمال الملک از ویژگی های استان البرز است.
این البرز پژوه خواستار حمایت استاندار البرز از تدوین و نگارش دانشنامه فرهنگ و هنر البرز با محوریت حوزه هنری استان شد. وی بر بهره مندی از تجربیات کمّی و کیفی حوزه هنری استان گیلان که در این زمینه موفق عمل کرده، ضروری دانست .
دکتر حسین عسکری از البرزپژوهان دارای آثار مکتوب است که از جمله آثار وی می توان به نگارش صد مدخل در دایره المعارف تشیّع، همکاری با دانشنامه نماز جمعه و دایره المعارف مشاهیر علمای شیعه، نگارش مقاله در کیهان اندیشه، ماهنامه بین المللی زائر، ماهنامه اخبار شیعیان، روزنامه های ایران، اطلاعات، شرق و راه اندازی وبلاگ «ساوجبلاغ پژوهی» اشاره کرد. از دیگر آثار این پژوهشگر، کتاب «تاریخ انقلاب در ساوجبلاغ و نظرآباد» است که در روزهای اخیر با حضور استاندار و جعی از هنرمندان استان رونمایی شد.
_______________________________
متن خبر فوق در وب سایت خبرگزاری ایرنا
ابراهیم رضازاده
فرهنگی و کارشناس ارشد زبان و ادبیات عربی
شهرستان نظرآباد یکی از شهرستان های استان البرز است که به لحاظ جغرافیای فرهنگی و زبانی زیر مجموعه ساوجبلاغ فرهنگی است اگر گفته شود غرب و جنوب غربی استان البرز از نظر حوزه زبانی جزء جغرافیای زبانی ساوجبلاغ است سخن گزافی نیست. نظرآباد یکی از این مناطق است. منطقه ای است مهاجرپذیر که در آن مردمانی با زبان و گویش های مختلف زندگی می کنند. به غیر از مهاجران مناطقی چون طالقان، الموت، استان های شمالی و دیگر نقاط غیر ترک زبان کشورمان که به فارسی و گویش های متفاوت آن تکلم می کنند، گروه های پر جمعیتی از مناطق ترک نشین همانند بسیاری از شهرهای استان زنجان، نقاط ترک نشین استان های قزوین و همدان و شهرستان های هشترود، میانه و... به این شهرستان خاصه شهر نظرآباد مهاجرت کرده اند که این باعث مراودات زبانی بین بومیان و مهاجران ترک زبان شده است.
زبان بومیان شهر نظرآباد و روستاهای تابعه ترکی است. بومیان روستاهای کاظم آباد و ازبکی با اینکه اصالتا لُر هستند ولی به زبان ترکی صحبت می کنند. حتی بسیاری از طالقانی های که قبل از دهه پنجاه در نظرآباد ساکن شده اند به خوبی به زبان ترکی تکلم می کنند و جالب توجه است که شاعرانی چون حسین پیشگاهی و فرامرز قدسی و... به زبان ترکی اشعار فراوانی دارند.
گویش ترکی رایج در این منطقه همان لهجه ساوجبلاغی (سویوق بولاق) است. این لهجه شاخه ای از ترکی آذربایجانی است که در شمال غرب کشورمان متداول است. براساس تحقیقات انجام شده ترکی ساوجبلاغی از ترکی رایج در مناطقی از کرج، شهریار، ملارد، ماهدشت و اشتهارد به ترکی آذربایجانی نزدیک تر می باشد. و از آنها مشهور و معروف تر است. در ترکی ساوجبلاغی به سبب مجاورت با مناطق فارس نشین تاثیر زبان فارسی به خوبی دیده می شود. و نخستین نکته بارز گویش تاثیر پذیرفته ساوجبلاغی عدم هماهنگی دقیق اصوات است. در بررسی مقایسه ای این گویش و سایر گویش های متداول در شمال غرب ایران اختلافاتی جزئی در تکلم آن دیده می شود. این در حالی است که این گویش با گویش زنجانی - گویش جنوب شرقی آذربایجان- تفاوت چندانی ندارد و در اصل زیر مجموعه این گویش است.
دراین نوشتار کوشیده ایم برخی ویژگی های ترکی ساوجبلاغی را با ترکی آذربایجانی خیلی مختصر مقایسه کنیم:
مادها از قبایل آریایی بودند که در هزاره نخست پیش از میلاد مسیح به تدریج در ولایات ایران ساکن شدند، ولایاتی که از منطقه «ری» آغاز شده و به طرف مغرب تا ارتفاعات زاگرس و از طرف شمال و شمال غربی تا حدود «رود کورا» پیش می رفته است. با این که مطالعه و پژوهش در محوطه های دوره ماد از جمله «گودین تپه»کنگاور، «نوشیجان تپه» ملایر، «تپه هگمتانه» همدان، «تپه باباجان» نورآباد و «تپه حسنلو» ارومیه اطلاعات خوبی از جزئیات معماری این دوره در اختیار باستان شناسان نهاده، اما تاکنون شواهدی از یک شهر مادی در این مکان ها به دست نیامده است. برای نخستین بار در تاریخ باستان شناسی ایران، یک شهر مادی به وسعت یک کیلومتر در یک کیلومتر در محوطه باستانی ازبکی واقع در شهرستان نظرآباد از توابع استان البرز به همت استاد دکتر یوسف مجیدزاده (چهره ماندگار باستان شناسی ایران) کشف شد که تاکنون مشابه آن در هیچ یک از محوطه های باستانی منسوب به مادها مشاهده نشده است. در مرکز این شهر بر روی بقایای باستانی در تپه مرتفع، قلعه ای به وسعت 950 متر مربع با حصاری به قطر 5 متر ساخته شده است. این دژ و شهر پیرامون آن، شرقی ترین اثر شناسایی شده مادی در فلات مرکزی ایران است؛ چون در متون تاریخی به حضور مادها در بخش هایی از شمال شرق ایران اشاره شده است، اما کشف آثار اداری مادها در 80 کیلومتر غرب تهران برای نخستین بار صورت می گیرد. در نوروز 1397 در این باره با محمد رضا جعفری فیلمساز جوان نظرآبادی گفت و گو کرده ام.
_________________________________
مقاله ام درباره آثار مادی ازبکی، چاپ شده در روزنامه ایران
گفت و گویم با محمدرضا جعفری درباره آثار آریایی ها در محوطه ازبکی
دژ مادی بر فراز تپه مرتفع محوطه باستانی ازبکی
نخستین بار در «دوشان تپه» محوطه باستانی ازبکی واقع در شهرستان نظرآباد از توابع استان البرز، دکتر یوسف مجیدزاده (چهره ماندگار باستان شناسی ایران) موفق به کشف سه بنای متعلق به آریایی های اولیه شد. پیش از این اعتقاد عمومی باستان شناسان بر آن بود که آریایی های اولیه، زندگی چادر نشینی داشتند. از سکونتگاه های آریایی های ساکن در محوطه ازبکی، مقادیری سفال خاکستری و نخودی به صورت ساده و منقوش همراه با پایه های ظروف سفالی به دست آمده است که خود دلیلی بر حضور مادها و اجداد آنها در این منطقه است. در نوروز 1397 در این باره با محمد رضا جعفری فیلمساز جوان نظرآبادی گفت و گو کرده ام.
گفت و گویم با محمدرضا جعفری درباره آثار مادی در محوطه ازبکی
سهراب مقدمی شهیدانی پژوهشگر بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی، در اواخر سال 1396 نسخه اینترنتی کتاب «نقدی بر مدخل امام خمینی در دایرة المعارف تشیع» را در پنج قسمت pdf منتشر کرد. مدخل مورد اشاره در سال 1380 در صفحات 265 تا 280 جلد هفتم دایرة المعارف تشیع منتشر شده است. مقدمی شهیدانی در بخش دوم کتابش (صفحات 51 تا 58) ضمن معرفی و نقد دایرة المعارف تشیع، به طور تفصیلی به گفت و گوی انتقادی نویسنده وبلاگ ساوجبلاغ پژوهی با سید احمد سجادی درباره «فراترنالیسم» پرداخته است.
بخش اول کتاب اینجا
بخش دوم کتاب اینجا
بخش سوم کتاب اینجا
بخش چهارم کتاب اینجا
بخش پنجم کتاب اینجا
_____________________
گفت وگوی انتقادی با مروجان فراترنالیسم در ایران
آیت الله ملاعلی قارپوزآبادی زنجانی و فراترنالیسم
اطلاعاتی تازه درباره مروّجان فراترنالیسم در ایران
شعبان طاووسی (کابوک) و فراترنالیسم
وبلاگی فراترنالیستی، منبع بهایی ستیزی هویدا
پاسخ سیّداحمد سجّادی به یادداشت حسین عسکری
پاسخ به شبهه فراترنالیسم درباره ازدواج
تازه ترین یادداشت استاد رسول جعفریان درباره جریان فراترنالیسم