ماه شب ‌های ‌تار

بخش اوّل

آیت‌الله شیخ محمّدتقی برغانی معروف به شهید ثالث (شهادت 1263ق) فرزند شیخ محمّد ملایکه برغانی، از فقیهان نامدار و مبارز روزگار قاجار است. در حدود سال 1183ق در روستای بَرَغان از توابع شهرستان ساوجبلاغ واقع در استان البرز زاده شد. مقدّمات علوم اسلامی را نزد پدرش فراگرفت و در نوجوانی، قرآن کریم و نهج‌البلاغه را حفظ کرد. در جوانی جهت ادامه تحصیل به حوزه علمیه قزوین رفت. پس از آن، سالیانی به قصد تکمیل مدارج علمی به شهرهای اصفهان، کربلا و قم سفر کرد. آخوند ملاآقا بیدآبادی (م1197ق)، شیخ محمّدباقر وحید بهبهانی (م1205ق)، میرزا ابوالقاسم گیلانی قمی معروف به صاحب قوانین (م1231ق)، آخوند ملاعلی نوری (م1246ق)، سیّدعلی طباطبایی اصفهانی معروف به صاحب ریاض (م1231ق) از جمله استادان او بودند. در سال 1220ق رساله «قضاء الفوائت» را در کربلا به توصیه استادش صاحب ریاض نوشت. به گفته خود او، در اصفهان بیشتر به حکمت اشتغال داشته و علاوه بر تحصیل، فلسفه صدرایی تدریس می‌کرده است. در حدود سال 1220ق به ایران بازگشت و در تهران به تدریس و تبلیغ امور دینی پرداخت. پس از چندی دوباره به عتبات بازگشت. اعتراض‌های او به فتحعلی شاه قاجار (م1250ق) و عدم تصدیق اجتهادش از سوی میرزا ابوالقاسم قمی، موجب مهاجرت دگرباره او به عراق شد. او مدّت کمی در درس میرزای قمی حاضر شده بود و میرزا، شناخت کافی از او نداشت و مکاتبه علمی آن دو هم بی‌نتیجه مانده بود. ادامه مطلب...

ماه شب‌ های ‌تار

بخش دوّم

گذشته از پرهیزکاری، شهامت و بیان رسا، مقام علمی شهید ثالث نیز مورد تایید تراجمه‌نویسان و دیگر دانشمندان بوده است؛ اما نویسندگان بهایی، شیخیه کرمان و پروفسور‌هانری کُربن (م1978 میلادی) اسلام‌شناس معاصر فرانسوی کوشیده‌اند تا جایگاه علمی او را انکار کنند و ادعا کرده‌اند که حکم تکفیر احسایی را همه عالمان به ویژه فقیهان برجسته شیعه قبول نکرده‌اند.‌‌هانری کُربن در روند مطالعات شیعه‌شناسی، تحت تاثیر افکار شیخیه قرار داشت و این مکتب را وجهه متکامل فلسفه اسلامی می‌دانست.

آثار علمی قابل توجهی از شهید ثالث در دست است که گواه بر قدرت علمی اوست: «منهج الاجتهاد» شرح عربی 24 جلدی بر کتاب شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام نوشته محقق حلّی و یکی از منابع کتاب فقهی جواهرالکلام نوشته شیخ محمّدحسن نجفی اصفهانی است که شهید ثالث نگارش آن را در سال 1226ق در منطقه ساوجبلاغ آغاز کرد و در سال 1256ق آن را در قزوین به پایان رساند. 84 نسخه دستنویس از آن در کتابخانه‌های ایران موجود است. نسخه‌های موجود در کتابخانه‌های آیت‌الله مرعشی نجفی، دانشگاه تهران و آیت‌الله گلپایگانی قم به خط نویسنده است؛ «شرح الشرائع» در یک جلد بزرگ به عربی؛ «الفقه» به فارسی از طهارت تا دیات که در کتابخانه وزیری یزد نگهداری می‌شود؛ «عیون الاصول» در دو جلد بزرگ که بیشتر در نقد آرای اصولی میرزای قمی مشهور به صاحب قوانین الاصول است. پانزده نسخه دستنویس آن در کتابخانه‌های ملّی، آیت‌الله مرعشی نجفی، مجلس شورای اسلامی، ملک تهران، مدرسه مروی تهران، دانشگاه تهران، آیت‌الله گلپایگانی، مکتبه شیخ علی حیدر مشهد، مدرسه خیرات خان مشهد و فحول قزوینی در قزوین نگهداری می‌شود. نسخه‌های موجود در کتابخانه‌های مجلس شورای اسلامی و آیت‌الله مرعشی نجفی به خط نویسنده است. ادامه مطلب...

درآمدی بر بیمارستان وزیری، مدرسه و آرامگاه شیخ هادی نجم آبادی

حسن شمس آبادی (پژوهشگر تاریخ معاصر)

بیمارستان وزیری بین سال‌های 1314 تا 1318ق بنا بر وصیت میرزا عیسی وزیر و با همت و تلاش شیخ هادی نجم آبادی ساخته شد. این بیمارستان جزو سومین یا چهارمین بیمارستان های تهران بود که تا سال 1350ش فعالیت های پزشکی در آن انجام می شد. در حال حاضر بیمارستان وزیری در خیابان ولی عصر فعلی، پایین‌‌تر از سه راه جمهوری و در کوچه وزیری واقع شده است. بر کتیبه ا‌ی که در سر در آن نصب شده است، این چنین نوشته شده است: «مریض‌خانه ملتی که حسب‌الوصیه‌ی مرحوم مبرور میرزا عیسی وزیر الحسینی طاب ثراه مرحوم علیین مکان آقای حاج شیخ‌ هادی مجتهد نجم آبادی اعلی‌الله مقامه از ثلث آن مرحوم بنیاد فرموده‌اند و ابتدا باز شدن در غره شهر رمضان سنه 1318 قمری» اراده و علاقه شیخ به ساخت این بیمارستان به حدّی بوده که او و فرزندش چون کارگری ساده، در ساخت بیمارستان کمک کرده­اند. بی­حکمت نیست که بعد از وفات ایشان، تعدادی از افراد وابسته به این خاندان در رشته پزشکی ادامه تحصیل دادند و در حال حاضر از پزشکان موفق در رشته کاری خود هستند. شیخ هادی علاوه بر ساختن بیمارستان، در بنا نمودن چندین مدرسه به طور مستقیم و یا غیرمستقیم نقش داشته است.

 متن کامل مقاله  

اشاره: در اردیبهشت 1394 مقاله آقای طاهر اصغرپور از فرهنگیان اهل قلم و خوش فکر شهرستان نظرآباد در چهارمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت ارایه شد. ایشان متولّد 1353 و دارای کارشناسی ارشد علوم سیاسی از دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین است. در نشانی http://www.barabari1.blogfa.com/ دیگر نوشته های ایشان را هم بخوانید.

ناسیونالیسم مدنی و همبستگی ملّی در جمهوری اسلامی ایران

 چکیده: در نظام بین ­الملل کمتر کشوری یافت می ­شود که شهروندان آن از هویت یکسانی برخوردار باشند. با توجه به این­که در عصر مدرن بدون همبستگی ملّی، بقا و دوام نظام سیاسی دولت - ملت غیر ممکن است، لازمه همگرایی به رسمیت شناختن حقوق تمام گروه­ها با هویت های متنوع است. سابقه تاریخی مردم ایران در زندگی مسالمت ­آمیز اقوام و مذاهب در کنار یکدیگر و تاکید دین مبین اسلام بر حقوق و آزادی های فردی از طرفی و وقوع منازعات سیاسی با پس ­زمینه مذهبی در خاورمیانه و استقبال ایرانیان از گفتمان همگرایی بر اساس حقوق مدنی در طی دو دهه اخیر، از طرف دیگر، ما را بر آن می ­دارد که به دنبال همگرایی ملی در ایران باشیم. لازمه همگرایی ملّی در جوامع متکثر احترام به تمامی هویتهاست. قانون اساسی جمهوری اسلامی دارای اصولی است که ناظر بر حقوق مدنی شهروندان است ولی بنا به دلایلی معطل مانده است. در شرایط کنونی ایران، ناسیونالیسم مدنی با اهتمام به وجود تمامی هویت­ها و گروه­های اجتماعی در چارچوب جامعه مدنی شرایط لازم را برای ایجاد همبستگی ملّی فراهم می ­کند.

دانلود متن کامل مقاله

ارزیابی حسّ تعلّق به مکان ساکنان شهرهای جدید (مطالعه موردی: شهر جدید هشتگرد)

ابوالفضل مشکینی، اکرم قاسمی، مهدی حمزه نژاد،«ارزیابی حسّ تعلّق به مکان ساکنان شهرهای جدید (مطالعه موردی: شهر جدید هشتگرد)»، فصلنامه علمی، پژوهشی فضای جغرافیایی، سال 14، ش 48، زمستان 1393، صص 41 – 56.

چکیده: یکی از معانی مهم و موثر در ارتقاء کیفیت محیط های انسانی، حس تعلق به مکان می باشد. این حس، عامل مهم در شکل گیری پایه های ارتباطی استفاده کنندگان و محیط بوده و نهایتا منجر به ایجاد محیط های با کیفیت خواهد گردید. این پژوهش با 379 نفر حجم نمونه، به منظور ارزیابی حس تعلق به مکان ساکنان شهر جدید هشتگرد صورت گرفته است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است؛ داده های جمع آوری شده از طریق پرسش نامه با استفاده از نرم افزار SPSS  و با بهکارگیری روش های آماری نظیر توزیع فراوانی، آزمون ANOVA، ضریب همبستگی اسپیرمن، پیرسون و تحلیل رگرسیون، توصیف و تحلیل گردیده اند. نتایج آزمون نشان داد که بین چهار متغیر مدت سکونت، احساس امنیت ساکنان در محل، رضایت از دسترسی به خدمات شهری و میزان فعالیت های اجتماعی و جمعی با حس تعلق مکانی رابطه معناداری وجود دارد. به گونه ای که هر چه مدت سکونت، میزان خدمات شهری، امنیت محل و فعالیت های اجتماعی و جمعی ساکنان بیش تر گردد، حس تعلق مکانی ساکنان شهر جدید هشتگرد نیز، افزایش می یابد. هم چنین نتایج به دست آمده از آزمون رگرسیون، نشان داد که حدود 29 درصد از تغییرات متغیر وابسته (تعلّق مکانی ساکنان) را متغیرهای مستقل (مدّت زمان سکونت، میزان خدمات شهری، میزان امنیت محل و میزان فعالیت های اجتماعی و جمعی) تبیین می کند.

کلیدواژگان: حس مکان، تعلق به مکان، تحلیل رگرسیون، شهر جدید، هشتگرد.

 دانلود متن کامل مقاله

درباره خواجه شیراز

رهرو منزل عشقیم و ز سرحد عدم

تا به اقلیم وجود اینهمه راه آمده ایم

انسان وجودیست مرزی، ایستاده برکرانه دو عالم، در مرز دو مرتبه از «واقعیت»: بودن و نبودن، وجود و عدم، آن‌سو و این‌سو، احسن التقویم و اسفل‌السافلین، امر باقی و امر فانی، ابدیت و زمان، نفس و نفخه رحمانی و روحانی، طبیعت و نفس حیوانی. شمار جان‌ها و وجدان‌های بیداری که به حضور مرزی و حدی و کرانه‌ای انسان، پی و ره برده‌اند همیشه در تاریخ از تبار و از جنس اندک‌ها و استثناها بوده اند. و در هرم زندگی و عالم بشری درمیان اندک‌ها و استثناها و نوادر دوران می‌بایست به دنبالشان رفت و گشت و یافت.

به هر میزان از رأس هرم زندگی و عالم بشری به بدنه نزدیک‌تر و نزدیک‌تر شده‌ایم و در قاعده فرود آمده ایم، عطش و ولع زیستن و طپش قلب زندگی را درمیان جمعیت‌های عظیم انسانی و کشش و کنش و چشش چریدن و خرامیدن و ماندن در مزرعه‌های سبز طبیعت جدی‌تر و پررنگ و رمق‌تر یافته‌ایم. طبیعت زندگی و سرشت زیستن، قاعده است و با قاعده هرم عالم بشری ما منطبق‌تر و موافق‌تر و همسوتر. تصادفی نیست که فشار سنگین بودن و ماندن را در قاعده هرم هماره بیشتر احساس کرده و زیسته و آزموده‌ایم. با این همه اگر زندگی همین قاعده طبیعی بود و در قاعده و طبیعت محدود و محصور و محبوس می‌ماند و تهی از اندک‌ها و استثناها می‌شد، بی سر و بیهوده و بی‌معنا و بی‌روح و حیوانی و ملال‌آور می‌گردید و شر و شیطان حرص و حقد و حسد بر روان و وجدان و اندیشه و خرد و رفتار مردمان پنجه می‌افکند و چیره می‌شد و سروری می‌کرد و شرارات و شر درجان آدمیان می‌غرید و پیامی و مژده‌ای و نویدی خوش از آن‌سو پرده‌های گوش و هوش مردمان را مرتعش نمی‌کرد و شنیده نمی‌شد و ترشحی غیبی و قدسی و آن‌سویی، هرچند اندک ارض تاریخ و اقلیم و جغرافیای وجود آدمیان را مرطوب نمی‌کرد و طراوت و جان تازه نمی‌بخشید و تاریخ و حضور تاریخی انسان در جهان در طبیعت حیوانی سقوط می‌کرد. لیکن نه درطبیعت معصوم که در طبیعتی از جنسی دیگربه تعبیر قرآن شریف: «بل اضلهم کاالانعام». تعابیر ژرف و نغز و مغز و دلنشین عرف و شاعر روشن ضمیر خراسانی ما مولوی را در مثنوی ببینید: ادامه مطلب...

رابطه جهت گیری مذهبی با کمال گرایی و خلاقیت در دانشجویان دانشگاه آزاد نظرآباد

محمّد یکه فلاح، سمیه فتح آبادی، محمّدحسین خانی، «رابطه جهت گیری مذهبی با کمال گرایی و خلاقیت در دانشجویان دانشگاه آزاد نظرآباد»، فصلنامه رویش روانشناسی، سال اول، ش 4، زمستان 1391، ص 73.

مقدّمه: این تحقیق با هدف تعیین رابطه جهت گیری مذهبی با کمال گرایی و خلاقیت در دانشجویان دختر و پسر می باشد. مواد و روش ها: جامعه آماری این تحقیق دانشجویان دانشگاه آزاد شهر نظرآباد بود که 120 نفر (50 دختر و 70 پسر) به صورت تصادفی، انتخاب گردید و پرسش نامه های جهت گیری مذهبی اسلامی آذربایجانی، کمال گرایی نجاریان و همکاران و خلاقیت عابدی را تکمیل کرده اند. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که بین جهت گیری مذهبی و خلاقیت رابطه ای وجود ندارد و همچنین بین کمال گرایی و خلاقیت رابطه وجود دارد. میزان جهت گیری مذهبی در بین مرد و زن تفاوت معناداری دارد. بین کمال گرایی در بین دو جنس مرد و زن تفاوت وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج بیانگر آن است که دو متغیّر کمال گرایی و جهت گیری مذهبی به طور همزمان 32 درصد با خلاقیت همبستگی دارند. متغیّر کمال گرایی با ضریب تاثیر رگرسیونی (302/0= Beta) به مراتب دارای قدرت پیش بینی قوی تری نسبت به جهت گیری مذهبی با ضریب تأثیر رگرسیونی (185/0 =Beta ) می باشد. اما پیش بینی جهت گیری مذهبی منفی می باشد بدین معنا که رابطه معکوسی را بین دو متغیر پیش بینی می کند.

کلیدواژگان: جهت گیری مذهبی، کمال گرایی، خلاقیّت.

حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظّم انقلاب به هنگام تصدّی مقام ریاست جمهوری، در سوّم تیر 1364 در هفته جهاد سازندگی از روستای نجم آباد از توابع شهرستان نظرآباد واقع در استان البرز دیدار کردند. ایشان پس از مشارکت در طرح اصلاح مراتع، بر روی زمین یک گذرگاه همراه با روستاییان به گفت و گو نشستند. در عکس کمتر دیده شده بالا، آیت ­الله اشتهاردی و حجت الاسلام والمسلمین شیخ عباس صبایی نخستین امام جمعه منطقه ساوجبلاغ هم دیده می شوند (دشتی به وسعت تاریخ، نوشته حسین عسکری، ص 205).

چک ناقابلی را تقدیم می کنم

در صفحه 448 کتاب «دشتی به وسعت تاریخ» یکی از نامه های دکتر محمّد مصدق نخست وزیر نهضت ملّی ایران را منتشر کرده ام که درباره فلسطین است. این نامه در 11 آذر 1343 در روستای احمدآباد از توابع شهرستان نظرآباد واقع در استان البرز خطاب به شیخ مصطفی رهنما بنیانگذار «حزب وحدت مسلمین» نوشته شده است. براساس این نامه، دکتر مصدق مبلغی پول را برای خرید کتاب «سرگذشت فلسطین یا کارنامه سیاه استعمار» ترجمه آیت الله علی اکبر هاشمی رفسنجانی و توزیع آن در بین علاقه مندان اختصاص داده است. مصدق در این نامه نوشته است: «از کتاب سرگذشت فلسطین بسیار استفاده نمودم و حیفم آمد که این کتاب در گوشه‌ ای بماند و مورد استفاده قرار نگیرد.این است که چک ناقابلی را تقدیم می کنم که بتوانید از آن بیشتر ابتیاع فرمایید و آن را در معرض استفاده عموم قرار دهید.» کتاب القضیه الفلسطینیه یا سرگذشت فلسطین نوشته اکرم زعیتر سفیر وقت اردن‌ در ایران‌ (درگذشت 1375)، تاریخچه فلسطین را از زمانی که یهود شکل گرفته، بیان کرده است. هم اکنون این کتاب در ایران به چاپ ششم رسیده است. ادامه مطلب...

آی آدم! گندمستان پیش روست 

مرتضی ده‍ق‍ان‌ آزاد متولّد سال 1349 در روستای اغلان تپه، شاعر و نویسنده ساوجبلاغی است. بیشتر در حوزه ادبیات کودکان و نوجوانان قلم می زند. نام کتاب های منتشر شده از ایشان به این شرح است: «خورشید اورازان: سیری در احوالات و کرامات سیّدالعارفین و زبده السالکین سیّدمرتضی اورازانی؛ م‍ص‍ل‍ح‌ ج‍ه‍ان‍ی‌ ب‍ه‌ ان‍ض‍م‍ام‌ س‍ی‍م‍ای‌ ب‍ه‍ش‍ت‍ی‍ان‌: ش‍رح‌ ح‍ال‌ آی‍ت ‌ال‍ل‍ه‌ ش‍ال‍ی‌؛ رنگ آمیزی مزرعه همراه با شعر؛ حسنی آتیش بازی نکن؛ حنجره های سرخ عشق؛ سطرهای سبز: نگاهی اجمالی بر زندگی، خاطرات، نامه ها و دست نوشته های شهدای هشت فصل دفاع مقدّس شهرستان ساوجبلاغ؛ اون چیه که می تونه؟؛ بله شما می تونید؛ حسنی آتیش بازی نکن؛ خروس کوچولو نمازخونه، تمیز و مهربونه؛ اغلان تپه در طول تاریخ و عرض جغرافیا (با همکاری علی رضا خردروستا)؛ پ‍چ‌ پ‍چ‌ پ‍روان‍ه ‌ه‍ا؛ ع‍ل‍وم‌ ب‍رای‌ ک‍ودک‍ان‌.» یکی از غزل های این شاعر گرامی را باهم زمزمه می کنیم:

هفت دریای خروشان پیش روست

ناخدا هشدار! توفان پیش روست

جاده خالی نیست از خوف و خطر

گرگ در راه و بیابان پیش روست

تا عبور از هفت خوان حادثات

هر نفس، هفتاد شیطان پیش روست

باید از دیوار عصیان بگذری

آی آدم! گندمستان پیش روست

ترسش از تیره شب تردید نیست

هر که را فانوس ایمان پیش روست.