آزادسازی محوطه نه هزار ساله ازبکی نظرآباد پس از نوزده سال  

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان البرز گفت: ‌تپه ازبکی در نظرآباد پس از 19 سال از تصرف مالک خارج شد و مالکیت آن به میراث فرهنگی سپرده شد و در نظر داریم این منطقه به قطب گردشگری البرز تبدیل شود.به گزارش خبرگزاری تسنیم، عبدالناصر میرچی در نشست خبری با اصحاب رسانه از آزاد شدن تپه ازبکی در نظرآباد پس از 19 سال خبر داد و اظهار داشت: این اقدام با همکاری همه مسئولان ذیصلاح و نیز پیگیری و انعکاس خبری اهالی رسانه انجام شد. وی با بیان اینکه تپه ازبکی تنها به البرز و ایران تعلق ندارد، بلکه موضوعی جهانی است، افزود: در سال‌های گذشته پیگیری‌هایی برای آزادسازی این تپه انجام شد اما ما به این نتیجه رسیدیم که این موضوع باید به صورت چندجانبه پیگیری شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان البرز با بیان اینکه فضاسازی عمومی و انعکاس اخبار مناسب از سوی اهالی رسانه برای آزادسازی این تپه بسیار مهم و تاثیرگذار بود، گفت: بدون وجود اصحاب رسانه اجرایی شدن این کار به هیچ وجه میسر نبود. وی با تاکید بر اینکه موضوع بازپس گیری تپه ازبکی در شورای حفظ حقوق بیت‌المال نیز مطرح شد، گفت: درصورتی که این موضوع از کانال‌های پیگیری شده به سرانجام نمی‌رسید، در نظر داشتیم از سوی مقام معظم رهبری اقدام کنیم. میرچی تصریح کرد: مجموعه این اقدامات سبب شد سه شنبه هفته گذشته تفاهم نامه خوبی بدون ریالی هزینه از سوی میراث، میان مالک زمین و میراث فرهنگی منعقد شود که متن آن به زودی در اختیار اصحاب رسانه قرار می‌گیرد. ادامه مطلب...

متجاوزان خاک تپه ‌ازبکی را به توبره کشیدند

یاسمن مرادی

اولین دژ مادی  9 هزار سال پیش، نه در فلات تبت بلکه در فلات ایران زمین به ‌نام تپه ازبکی قد برافراشته است، میراث ماندگاری که خشتی از آن را رئیس‌ جمهور وقت ایران در همایش جهانی گفت و گوی تمدن‌ها، به عنوان سند قدمت فرهنگ و مدنیت ایران به کوفی‌عنان (دبیرکل سابق سازمان ملل متحد) هدیه کرد. تپه ازبکی، میراث مانایی است که در سال 1352 ثبت ملی شده است اما ثبت ملی نتواسته این اثر ارزشمند تاریخی را از دست‌درازی متجاوزین در امان بدارد. مسئله‌ای که این روزها درباره تپه ازبکی بر سر زبان‌ها افتاده تصرف 19 ساله این تپه توسط یک فرد و سکوت مسئولان استانی و کشوری در این‌باره است. نکته جالب توجه اینجاست که فرد متجاوز در بالای این تپه اقدام به ساخت ویلا و استخر کرده است، تپه‌ای که حتی در سطح 10 سانتی متری آن نیز اثر‌های تاریخی ارزشمندی کشف شده و اینکه در هنگام ساخت ویلا و استخر چه آثار ارزشمندی کشف شده خود جای سوال دارد.  ادامه مطلب...

«حائری ‌نامه» به کوشش علی ‌اکبر صفری

استاد عبدالحسین حائری نسخه شناس، فهرست‌نویس و رئیس اسبق کتابخانه مجلس (1354 - 1374) بامداد روز یک‌شنبه، یکم شهریور 1394، دار فانی را وداع گفت. زنده‌یاد عبدالحسین حائری در خانواده‌ای یزدی در تیرماه 1306 در شهر قم دیده به جهان گشود. پدرش آقا میرزا احمد حائری از علمای روزگار خود و پدربزرگش (پدر مادرش) آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی، مؤسس حوزه علمیه قم بود. وی در همان اوان کودکی قرآن و قدری خواندن و نوشتن را در مکتب فراگرفت. بعد هم نزد پدر مقدمات عربی و بعضی کتاب‌های لغت و دروس مدرسه‌ای را خواند. سپس سطوح عالی فقه و اصول را تا سن 19 سالگی نزد اساتیدی چون آیات عظام حاج شیخ مرتضی حائری (دایی‌اش)، حاج شیخ محمد صدوقی، حاج سید محمدرضا گلپایگانی به پایان رساند. ‌‌وی پس از آن در نزد آیات عظام حاج سید محمد تقی خوانساری، حاج سید صدرالدین صدر، حاج سید محمد حجت و حاج آقا حسین طباطبایی بروجردی دروس خارج را گذراند و در سن 24 سالگی به درجه اجتهاد نائل شد.

وی در سال 1330 به دلایل مختلف به تهران مهاجرت کرد. در آنجا به طور اتفاقی با تفضلی، معاون وقت کتابخانه مجلس آشنا شد و این آشنایی باب ورود وی به کتابخانه مجلس بود. زنده‌یاد حائری از آن پس به تحقیق در نسخ خطی پرداخت. پس از تأسیس اداره بررسی و تحقیق در کتابخانه، در سال 1343، مسئولیت آنجا به عهده وی گذاشته شد. وی در سال 1354 ریاست کتابخانه را عهده‌دار شد و در سال 1363 نیز ریاست کتابخانه شماره دو مجلس به وی واگذار شد. از سوی دیگر، وی 17 سال عضو هیئت مؤلفان لغت‌نامه دهخدا بود و بر چاپ چند جلد از آن نیز نظارت داشت. زنده‌یاد حائری صاحب نظریه «بازنویسى تاریخ علم بر اساس بازنویسى فهارس نسخ خطى» است که جایزه‌ای جهانی را نیز برای این محقق برجسته و نسخه‌پژوه نامدار به ارمغان آورده است. ادامه مطلب...

سومین بیمارستان تهران و شیخ هادی نجم آبادی

خبرگزاری ایسنا: سومین بیمارستان تهران که حالا فقط اتاق عمل و بخش‌هایی از کادر اداری‌اش موجود است تا چند ماه دیگر براساس مستندات باقی مانده از 120 سال پیش، بار دیگر بازسازی می‌شود. بقایای سومین بیمارستان تهران که با دست‌های «شیخ هادی نجم‌آبادی» برای عمل به وصیت «میرزا عیسی» در سال‌های 1275 تا 1279 شمسی ایجاد شد تا درمانگاهی برای مردم منطقه ایجاد کند، 11 سال است که با اسکان دو خانواده در آن، دست‌کم سرپا باقی مانده است،‌ خانواده‌هایی که ترس ریزش سقف و دیوارهای سست شده و نم کشیده و طبله زده‌ی اتاق‌ها را بر دوش می‌کشند تا شاید روزی این مکان قدیمی بار دیگر به یاد گذشته سرپا شود.

حیاط بزرگ کنونی این درمانگاه حالا گرمای سوزان تابستان را به دوش می‌کشد و علف‌ها در هر گوشه‌ی آن سربالا آورده‌اند،‌ اما به گفته‌ی یکی از نوه‌های شیخ هادی نجم‌آبادی، قرار است براساس مستندات باقی مانده از آن زمان، کلنگ ساخت دوباره‌ی این بنای تاریخی در میانه‌ی حیاط درمانگاه به زمین بخورد و درمانگاه «نجم‌آبادی» (وزیری) در کوچه‌ی «سخنور» بین ولی‌عصر (عج) و شیخ ‌هادی بار دیگر ساخته شود. براساس تابلوی اطلاعاتی که روی دیوار این بنا توسط سازمان زیباسازی شهرداری تهران نصب شده، بیمارستان «وزیری» با وصیت میرزا عیسی توسط حاج شیخ هادی نجم‌آبادی در فاصله‌ی سال‌های 1275 تا 1279 هجری شمسی ساخته شد.

این بیمارستان پس از چند سال فعالیت مستمر در سال 1350 مستهلک و به متولی وقت برگردانده شد. در سال 1355 وزارت بهداری وقت، بیمارستان را با هدف ساخت بیمارستانی جدید تخریب کرد، اما هیچ اقدامی صورت نگرفت تا این‌که در سال 1360 تعدادی از پزشکان و افراد خاندان نجم‌آبادی بخشی از بنا را بازسازی کردند.  هرچند این بنای تاریخی در دوم شهریورماه 1377 در فهرست آثار ملی ثبت شد، اما ساخت‌ و سازهایی که در اطراف این بنا انجام شده و سایه‌ی ساختمان‌هایی که در روزهای آفتابی بر روی حیاط به طور کامل سایه می‌اندازند، حریم این بنای تاریخی را مخدوش کرده‌اند! در تهران‌گردیِ این هفته‌، احمد مسجدجامعی که به مناسبت روز پزشک در مکان‌ها و مراکز درمانی قدیمی تهران برگزار شد،‌ از مقبره‌ی «شیخ هادی نجم‌آبادی» نیز که در خیابان شیخ هادی تهران قرار دارد بازدید شد. در این مکان تاریخی که اکنون به نسل هشتم خانواده‌ی «نجم‌آبادی‌ها» رسیده است، 84 نفر از این خاندان مدفون هستند.

اما وضعیت مقبره‌ی خاندان «نجم‌آبادی‌ها» نیز زیاد مناسب نیست؛ به گفته‌ی یکی از نوه‌های «شیخ هادی نجم‌آبادی»، دیوارهای مقبره که از چوب و گچ هستند را موریانه زده و از داخل در حال سست شدن‌ هستند.او از شورای شهر و میراث فرهنگی تهران خواست تا هر چه زودتر به وضعیت این بنای تاریخی رسیدگی کنند.

  تصاویری از بیمارستان وزیری تهران...

آثار دوره مادی محوطه ازبکی رو به نابودی است

سرپرست هیات حفاظت و ساماندهی بقایای معماری دژ مادی ازبکی شهرستان نظرآباد گفت: آثار به جای مانده از دوره ماد که در سال های اخیر با خطر نابودی مواجه شده است در راستای حفظ تپه ازبکی از نابودی در دستور کار قرار گرفت. به گزارش خبرگزاری ایرنا، ابراهیم حیدری افزود: براساس برنامه اداره میراث فرهنگی استان البرز، در سال جاری با دریافت مجوز از پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، برنامه ای برای نجات و رفع خطر بخشی از مانده های معماری دژ مادی که بر بالای تپه ازبکی قرار دارد در دستور کار قرار گرفت.

وی با اشاره به اینکه دسترسی به دژ و رساندن آب و مصالح مورد نیاز برای انجام عملیات ساماندهی و حفاظت با دشواری جدی همراه است تصریح کرد: به رغم این شرایط، تاکنون آماده سازی محوطه برای سامان بخشی با پشتیبانی میراث فرهنگی استان، همراهی مالک باغ و تلاش گروه مرمت، پیشرفت خوبی داشته است. وی خاطرنشان کرد: امیدوارم بشود با فراهم شدن روش اصولی و فنی، حمل مصالح به بالای تپه (بدون آسیب رساندن به بستر تاریخی و با حفظ ضوابط مربوطه) بخش هایی از فضای 1400 مترمربعی دژ را با همان شیوه گروه کاوش، با رعایت اصالت محوطه و ضوابط حفاظت مربوطه در حدود شرح خدمات و اعتبار تخصیصی ساماندهی کرد.   ادامه مطلب...

ساخت پلاتوی نمایش با شانه‌های تخم‌مرغ 

الهام یوسفی

خبرگزاری مهر: 10کیلومتر آن طرف تر از شهر هشتگرد قدیم روستای هیو قرار دارد پس از گذر از سراشیب های تند و دامنه های کوهستانی تابلوی روستا در کنار جاده به ما رُخ می نماید. مردهای روستای «هیو» سال ها پیش در فصلی که از کار خبری نبود به معدن ذغال می رفتند و می گویند در کندن کوه مهارت داشته اند. در طی مسیر از طبیعت سرسبز که ویژگی روستاهای ساوجبلاغ است خبری نیست ولی در ورودی روستا یک قاب زیبا حاوی چندین درخت که به لطف آفتاب بر زمین سایه افکنده اند در برابر دیده گانم نقش می بندد و کمی آن‌سو تر زمین سبز می شود. پیش از ظهر است، پیرمردی را می بینم با پیراهن بلند سفید و سری تراشیده و با صورتی آفتاب سوخته که نشان می دهد طبیعت «هیو» به او سخت گرفته است نگاهم به نگاهش گره می خورد و به فاصله ی یک تبسم از هم دور می شویم. در طول مسیر بنر اطلاع رسانی که بر رویش نوشته شده «نمایش «ما» اولین و تنها برگزیده ی روستای هیو در جشنواره ی استانی تئاتر البرز را می بینم. ادامه مطلب...

به این همجواری افتخار می کنیم 

یادداشت زیر واکنش آقای حسین جوادان وکیل پایه یک دادگستری و از فعالان فرهنگی و اجتماعی شهرستان ساوجبلاغ به یادداشت «سخنی با آقای حجّت الله صادقی فرماندار شهرستان نظرآباد» است. وبلاگ ساوجبلاغ پژوهی از انتشار دیگر دیدگاه ها در این باره، استقبال می کند.

* * *

برادر عزیز و گرانمایه، جناب آقای حسین عسکری

باسلام و ادب

درود بر شما که کلامتان بوی ناب فرهنگ و ادب و تاریخ می دهد، و صراحت کلامتان خواب را از چشم سیاستمداران بی سلیقه می رباید . نظرآباد و ساوجبلاغ و طالقان، و در یک کلام حوزه تمدنی ساوجبلاغ بزرگ که در گذشته های نه خیلی دور به شهادت اسنادی نظیر «نزهت القلوب» حتّی کرج و کن و سولقان را نیز در بر می گرفت، همه از یک جان واحدند و از یک آبشخور فرهنگی و تمدّنی آب می خورند و سیراب می شوند. ما نه تنها از همجواری با نظرآباد و طالقان و کرج، احساس رنج نمی کنیم و آن را مسأله ی خود نمی دانیم، بلکه به آن افتخار می کنیم و پاره های تن خود را چون جان شیرین، عزیز می داریم. بی تردید، هر گامی که برای توسعه نظرآباد عزیز برداشته شود، و هر خشتی که بر عمارت پیشرفت آن نهاده شود، به زودی اثر و نتیجه و سودش به ساوجبلاغ و طالقان و کرج هم خواهد رسید و لبخند رضایتی بر لب های ما خواهد نشاند. زادگاه و موطن ما از دیرباز یک جان واحد و یک کالبد تاریخی مشترک داشته است، گیرم که به جبر تقسیمات کشوری، خطّی بین ما کشیده باشند.        

به قول حضرت مولانا:

این وطن، مصر و عراق و شام نیست

این وطن جایی ست کآن را نام نیست...        
پاینده باشید و گام هایتان در راه خدمت به فرهنگ و اندیشه و تاریخ ساوجبلاغ بزرگ باستانی استوار باد.

یادداشت حسین جوادان درباره تغییر نام شهرستان نظرآباد

تعرض به محوطه ‌های فرهنگی ممنوع بوده و جرم است

جلسه شورای سیاستگذاری حفظ حقوق بیت ‌المال در استان البرز روز پنج شنبه (29 امرداد 1394) به صورت ویژه به موضوع مالکیت تپه ازبکی اختصاص دارد و حال باید منتظر ماند و دید که آیا مسئولان البرزی یک بار برای همیشه تکلیف مالکیت این اثر ارزشمند را مشخص خواهند کرد؟ به گزارش وب سایت تابناک البرز، محوطه باستانی ازبکی یکی از محوطه ‌های باستانی ارزشمند تاریخی فلات ایران واقع در شهرستان نظرآباد از شهرستان ‌های استان البرز است. ازبکی محوطه باستانی گسترده‌ ای است که از یک تپه بلند مرکزی (تپه الف) به ارتفاع 26 متر از سطح زمین ‌های اطراف و تعدادی تپه کوتاه تشکیل شده است که ارتفاع بلندترین آن ‌ها از چند متر تجاوز نمی‌ کند. برای این محوطه باستانی می ‌توان وسعتی برابر صد هکتار به ابعاد یک کیلومتر در یک کیلومتر درنظر گرفت. براساس کاوش ‌های صورت گرفته، محوطه باستانی ازبکی در برگیرنده شش هزار سال بقایای فرهنگی پیش از تاریخ و اوایل دوران تاریخی ایران از نیمه اول هزاره هفتم تا نیمه نخست هزاره اول پیش از میلاد مسیح یعنی دوران مادها است.

حال این محوطه بسیار ارزشمند، دارای مالکی خصوصی است که خود سوال بزرگی را ایجاد می کند که چرا باید چنین اثر فاخر و ارزشمند ملّی و جهانی، نباید متولی مشخص و دارای تخصص در زمینه حفظ و نگهداری آثار باستانی باشد. موضوع تعیین تکلیف مالکیت این محوطه، سال ها است مناقشات بسیار زیادی را ایجاد کرده که متاسفانه به دلیل نبود نگاه ویژه مدیران استانی و ملّی، به نتیجه نرسیده است. حال از این محوطه تاریخی ارزشمند اخبار نگران کننده ای می رسد. از جمله کاشت نهال و درخت در بخش هایی از این محوطه البته هنوز از سوی مسئولان مربوطه تایید نشده است. در همین ارتباط خبرنگار تابناک شنیده است که جلسه آتی شورای سیاست گذاری حفظ حقوق بیت المال در اراضی ملی و منابع طبیعی استان البرز که قرار است روز پنج شنبه این هفته برگزار شود، به طور کامل به موضوع تصرفات در محوطه تاریخی تپه ازبکی اختصاص دارد.

در همین ارتباط حاجی رضا شاکرمی دادستان عمومی و انقلاب استان البرز نیز گفته است: روز پنج شنبه این هفته جلسه ‌ای با حضور مدیرکل میراث فرهنگی و مالکان محوطه تپه ازبکی و کارشناسان حقوقی داریم و تلاش می ‌کنیم در این جلسه سرنوشت این اثر تاریخی را مشخص و نهایی کنیم. دادستان کرج با اشاره به برخی از اخبار و گزارشات مبنی بر کاشت درخت در محوطه فوق نیز گفت: به هر حال مالکان محوطه دارای حقوقی هستند و از سوی دیگر هرگونه تصرفات در حوزه میراث فرهنگی و تعرض به محوطه‌های فرهنگی ممنوع بوده و جرم است. این مقام ارشد قضایی تصریح کرد:باید بررسی شود که درخت کاری های انجام شده در کدام بخش از این محوطه بوده و منتظر گزارش میراث فرهنگی به عنوان مرجع صلاحیت دار در این حوزه هستیم.

از مالکیّت تا نام آوران خاندان میرخانی

حسین عسکری: جلد پانزدهم دایره المعارف تشیّع در 597 صفحه از سوی انتشارات حکمت منتشر شد. در این جلد، 27 مدخل را بنده نوشته ام: «مالکیّت؛ ماه شرف خانم؛ مجتهد نجم آبادی، محمّدتقی؛ مخصّص؛ مرکّب؛ مستقلات عقلیّه؛ مسعود بن حجّاج؛ مشتق؛ مشکّک؛ مشهدی کاظمی، سیّد امداد حسین؛ مصالح مرسله؛ مصلحت؛ مطبوعات شیعی؛ مطلق و مقیّد؛ معاطات؛ معدّ؛ مغنیه، محمّدجواد؛ مفهوم و منطوق؛ مقدّمه؛ مکیال المکارم فی فوائد الدعا للقائم؛ ملل اسلامی (حزب)؛ منیع بن زیاد؛ میرخانی، سیّداحمد؛ میرخانی، سیّدحسن؛ میرخانی، سیّدحسین؛ میرخانی، سیّدحمید؛ میرخانی، سیّدمصطفی.»    ادامه مطلب...

پرسپکتیو و کمپوزیسیون سیری چند؟

یادداشت زیر به قلم ابوطالب قادری متولّد 1356 کارشناس ارشد نقاشی و مدرّس دانشگاه است خطاب به «علی شریف کاظمی» پیرمرد نقاش روستایی، ساکن کاظم آباد شهرستان نظرآباد واقع در استان البرز.

* * *

سلام؛ سلامی که از سر ارادت یک نقاش است به نقاشی دیگر. حال من زیاد خوب نیست؛ دلم که می گیرد با نقاشی حرف می زنم و این تنها چیزی است که دیگران نمی توانند مانعی برای آن باشند. چند وقتی است که نتوانسته ام حرف بزنم، ولی امیدوارم حال تو خوب باشد. از تو چه پنهان، نمی دانم می دانی یا نه که درباره نقاشی هایت می گویند: «که ناشیانه است، پرسپکتیوش درست نیست، رنگها خامند، کمپوزیسیون، ایراد دارد، بومها زیرسازی نشده اند، شکل ارایه قشنگ نیست و...» ادامه مطلب...