این دره و این صخره، مشهد ما پابرهنه ها است

آن جا که روستای گلیرد، دست در گردن روستای وشته طالقان می اندازد دره ای و صخره ای به هم رسیده اند که اهالی، آن را بادامستان می نامند. مادر یزرگم ننه لیلا را خدا رحمت کند. می گفت: گبرها حضرت امام زاده یوسف را دنبال کرده بودند تا بکشند و ایشان هم در همین محل به داخل غاری پناه برد و عصایش را که از چوب بادام بود بر در عار جا گذاشت. پیش از آن که دشمنان سر برسند و از آن عصا به مخفی گاه آقا پی ببرند این عصا به درخت بادام تر و تازه تبدیل شد و این جا پر شد از درخت بادام و شد بادامستان. حضرت امام زاده یوسف از برادران امام هشتم حضرت امام رضا ـ علیه السلام ـ هستند که از سالیان دیرین، مامن همه دلباختگان اهل بیت - علیهم السلام - در مناسبت هایی چون عاشورا و تاسوعا و بیست و یکم ماه رمضان و عید فطر و... است. آن چه در این یادداشت برایتان می نگارم کمی با دیگر نوشته ها فرق دارد و از این جهت است که مطالعه آن هم به همگان، توصیه نمی شود. ادامه مطلب...

در میان شمار موضوعات متعدد و مهم و حساس و کثیرالاضلاع و کثیرالافعال و پیچیده و پرچین و شکن مورد بحث و مناقشه متفکران و عالمان و متخصصان رشته‌های انسانی و اجتماعی و روان و رفتار و همچنین عالمان و پژوهشگران برخی رشته‌های طبیعی روزگار ما، موضوع فرهنگ و کیفیت زندگی و معنا و مقصد و غایت حضور انسان در جهان چونان هستنده‌ای فرهنگی و فرهنگ‌پذیر و تاریخمند از همه بحث انگیز و سؤال و مناقشه افکن و سرگیجه آورتر بوده است. به لحاظ نظری و علمی نیز فرهنگ در اندیشه تاریخی و نظام دانایی دوره جدید جایگاه ویژه‌ای را اشغال کرده است. اصحاب فکر و فلسفه و فیلسوفان تاریخ و عالمان انسان و اجتماع هم با رویکرد‌های متفاوت هم با مقوله بندی‌ها و تعابیر متمایز درباره فرهنگ سخن گفته‌اند. رویکرد ارگانیک و زیستواراسوالد اشپنگلر به فرهنگ‌ها در طرح فلسفه تاریخش مقوله‌بندی عقلانی و احساسی یا آپولونی و دیونیزوسی نیچه در اندیشه‌های فلسفی‌اش تقسیم‌بندی فرهنگ به ابتدایی و عقب مانده و مدرن و پیشرفته لوسین لوی ـ برول و سرد و گرم لوی استروس و ساده و پیچیده انسان‌شناسان و باستان‌شناسان روزگار ما و مانند آن همه مویّد اهمیت ویژه فرهنگ به لحاظ نظری و علمی و موضوع و ابزار شناخت به انگیزه‌های مختلف در خدمت اهداف و اغراض متفاوت است.

ماده‌های فرهنگی ملموس و محسوس همه جا در دسترس ما قرار دارند. هرجا که هستیم به انحاء مختلف و با اشکال و ابعاد و اندازه‌ها و صورت و سیمای متفاوت در درون زندگی ما برصحنه نقش دارند و بی‌واسطه دیده و زیسته می‌شوند و در خدمت مقاصد و در پاسخ گفتن به نیازمندی‌ها و خواست‌ها و نیات و غایات ما نیز عمل می‌کنند. با این همه فرهنگ خود چونان این یا آن شیی یا کمیت مادّی مشخّص و ملموس یا ابژه بیرون از ما و نهاده و ایستاده پیشاروی ما نیست. از جنس اشیاء و کمیت‌های مادی هم نیست که به سهولت تسلیم ذهن و اندیشه و خرد و دانش و دانایی و فهم و وهم ما بشود. مادّه‌های فرهنگی نیز کمیّت‌های مادی از نوع ماده‌های خام طبیعی نیستند. آن‌ها جلوه‌های ملموس از کیفیت ناملموس فرهنگ و زندگی و نحوه بودن ما در جهان هستند...

 متن کامل مقاله در وب سایت روزنامه اطلاعات

بر سر سفره آش دوغ درویش عبدالمجید طالقانی

خیلی دوست داشتم حالا که دارم زندگی شهدای روستای مهران طالقان را بازنویسی می­ کنم آن روستا را بیشتر بشناسم و فهمیده بودم که تنها کتاب در این باره را استاد شعیب مهرانی­ نیا ـ نفر دوم از سمت چپ ـ نوشته­ اند. حسین عسکری که این کتاب را نداشت. با کمک دوست باکلاسم محمد اکبری به همسایه ارجمندم آقای مسعود مهرانی ­نیا رسیدم و از او خواهش کردم تا این کتاب را از عموی ارجمندشان ـ نویسنده کتاب ـ برای ما تحفه بیاورند که نشد. دست به دامان دوست نویافته­ ام آقای احمدعلی مهرانی شدم و او خوشبختانه هماهنگی کرد تا بتوانیم با نویسنده کتاب ـ عموی همسرشان ـ قرار دیدار بگذاریم.

بعد از نشست هم ­اندیشی پژوهشگران تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی در استان البرز با مخترع جوان مهندس ابوذر شیرشاهی ـ نفر اول سمت راست ـ و دکتر حسین عسکری ـ نفر دوم از سمت راست ـ و دکتر مهراب رجبی ـ نفر سوم از سمت راست ـ  و استاد شاه محمدی راهی خانه استاد شعیب مهرانی ­نیا شدیم. سه­ شنبه 24/1/1395. دم نماز مغرب و عشا رسیدیم و پس از چاق­ سلامتی، نماز مغرب و عشا را به جماعت اقامه کردیم و نشستیم سر سفره دانایی استاد شعیب. تجربه­ های ناب ایرانی و خارجی ایشان و دکتر مهراب، این دیدار را از دست ما درآورد. گفتند و شنیدیم و خندیدیم و لذت بردیم. همسر استاد شعیب با خون­ گرمی تمام از ما با آش دوغ لذیذ، پذیرایی کرد و استاد از مهران و درویش عبدالمجید و... سخن گفت. امیرحسین ـ نوه جوان و با ادب استاد شعیب ـ میاندار پذیرایی از ما پیرمردها بود. به دلم نشست و از او بارها تشکر کردم. او بیشتر از این که از خود ما خوشش بیاید از این ذوق زده شد که فهمید دکتر مهراب رجبی برادر استاد مهران رجبی ـ هنرمند شهیر سینما و تلویزیون ـ است.

دو کتاب نفیس درباره درویش عبدالمجید طالقانی داشت که کریمانه پذیرفت تا بیست روز، نزد من، امانت باشتد و من پس از تشکر به ایشان گفتم: اگر خودم بودم این کتاب ها را به کسی امانت نمی ­دادم. با اکراه از خانه استاد بیرون زدیم و از دکتر مهراب و آقای شاه محمدی جدا شدیم. مهندس شیرشاهی ما را تا پل حصارک همراهی کرد و من و حسین، سرخوش از آن دیدار خوش به خانه برگشتیم. از دوست نازنین هنرمندم علیرضا جهانی ­نسب خواهش کردم تا با آن دوربین با کیفیت باحالش از تمام صفحات هر دو کتابی که از استاد شعیب، امانت گرفته بودم عکس بگیرد و او این منت را بر من نهاد و چه عکس­ های خوبی هم گرفت. با همسرم و خواهرزاده­ های مهربانم ـ محیا و مهسا ـ نشستیم و تمام عکس ­های آن دو کتاب را با صفحات کتاب­ ها تطبیق دادیم تا صفحه­ ای از قلم نیفتاده باشد. برادرم ابراهیم با آقای احمدعلی مهرانی همکارند. صبح شنبه 28/1/1395 کتاب­ های استاد شعیب را به ایشان دادم تا بدهند به آقا احمدعلی. به آقا احمدعلی و استاد شعیب هم زنگ زدم و برای جا به ­جایی کتاب، هماهنگی کردم. 

از فیلسوفان انتظار می رود شرایط برزخی کنونی را تبیین کنند

دکتر حکمت الله ملاصالحی در برنامه «حیاط خلوت» رادیو گفت و ‌گو گفت: «هر جشن و رسمی در تاریخ نمی ماند مگر اینکه یک بنیان عمیق معنوی و جهانی و اصیل را در خود احساس می کنید به همین جهت در میان سیلابی از جشن های کهن تاریخی، نوروز تنها جشنی است که همچنان بر تارک تاریخ ما می درخشد .» برنامه «حیاط خلوت» به دیدار دکتر حکمت الله ملاصالحی رفته است و گذری بر زندگی کاری و شخصی عضو فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی دارد.

رادیو گفت‌وگو: از زادگاه و دوران تحصیلات آغازین برای ما صحبت می کنید؟ 

ملاصالحی: بنده متولد 1330 طالقان هستم که در شناسنامه یک سال بزرگتر هستم. شهر طالقان بسیار آرام، زیبا و امن بود که بر روان من تاثیر بسیار گذاشت. هیچ یک از ما که در عالم می آییم، در عدم و خلاء افکنده نمی شویم. هر یک از ما از نخستین دم تولد در میان عالمی از سنت ها و فرهنگ ها و همچنین محیط طبیعی با ویژگی ها و شرایط خاص  خودش متولد می شویم. بدون هیچ تردیدی، اوضاع اقلیمی، شرایط فرهنگی و نوع تربیت بر روان و رفتار ما در سال های بعد زندگی تاثیر می گذارد. فراموش نکنیم با اراده و عزم خویش در این عالم نمی آییم. البته خداوند این اختیار و موهبت را به ما داده است که زندگی خودمان را آن طور که بهتر است انتخاب کنیم و خودمان را بسازیم و بپروریم و برای جامعه و جهان بشری مفید باشیم.

رادیو گفت‌وگو: تحصیلات ابتدایی را در طالقان گذراندید؟

ملاصالحی: بخشی از تحصیلات دوران ابتدایی را در طالقان و روستای گوران گذراندم و بخش هایی دیگر را در تهران بسر کردم و از هر دو راضی هستم، زیرا برای من فرصت خوبی بود. از یک طرف آشنایی با زندگی روستایی که بیشتر احساس و عواطف روستایی تاثیر دارد و از طرف دیگر زندگی شهری که بیشتر عقلانیت و تدبیر و منطق حاکم است و تاریخ آهنگ زندگی مردم را در جامعه شهری رقم می زند. وقتی خارج از کشور هم رفتم با نحوه زندگی دیگری در غرب آشنا شدم که آن هم به بنای تجربیات من افزود و نقش تعیین کننده در زندگی من داشت. ادامه مطلب...

روزنامه اطلاعات، سال نودم،ش 26408، ضمیمه فرهنگی، ش 260، چهارشنبه 18 فروردین 1395، ص 1

از آتن تا بنیاد حکمت اسلامی صدرا - 1 

از آتن تا بنیاد حکمت اسلامی صدرا - 2

 از نوروز من تا نوروز دیدار

حسین عسکری: صبح چهارشنبه 4 فروردین 1395 یکی از دوستان قدیمی تلفنی تماس گرفت و خبر از کوچ حزن انگیز «نوروز حجرگشت» داد. آقا نوروز از رزمندگان و پاسداران قدیمی شهرستان ساوجبلاغ بود که زخم جنگ تحمیلی عراق علیه ایران را در پیکر رنجورش به یادگار داشت. ایشان به مهربانی، آرامش و خیرخواهی مشهور بود. علیرغم رنج جانبازی، همچنان لبریز از نشاط معنوی و زندگی بود. کوچ بهاری اش، غم را قرین همرزمان و دوستانش کرد. دوستی که خبر پیوستن آقا نوروز به همرزمان شهیدش را داد، پیشنهاد کرد که نوشته ای از طرف دوستان و همکاران آقا نوروز در مراسم بزرگداشت ایشان در مسجد جامع شهر گلسار خوانده شود. من که در سفر راهیان نور بودم و از آن مهم تر دستم به قلم نمی رفت از حجت الاسلام والمسلمین آقا اسماعیل آل احمد - معاون پژوهشی حوزه علمیه امام جعفر صادق علیه السلام هشتگرد - خواهش کردم که این سوگنامه را بنویسد. ایشان که در حال انجام ویراست جدید کتاب «مهاجران مهران» است، کریمانه این خواسته بنده را پذیرفتند و متن زیر را نوشتند. 

یادداشت اسماعیل آل احمد...

(نوروزنامه: ویژه نامه نوروزی روزنامه اطلاعات، دوشنبه 24 اسفند 1394، ص 22)

دانلود نوروزنامه

دانشمند فرهیخته استاد دکتر حکمت الله ملاصالحی

حلقه زرین ارتباط میان جامعه عزیز باستان ‌شناسی و فلسفه

روز چهارشنبه 12 اسفند 1394 آیین نکوداشت مقام علمی - فرهنگی دکتر حکمت ‌الله ملاصالحی و اهدای چهارمین نشان دکتر عزت الله نگهبان به وی در بنیاد نخبگان و در جمع فرهیختگان حوزه باستان‌ شناسی و حکمت و فلسفه و ایران شناسی به همت انجمن علمی باستان‌ شناسی ایران برگزار شد. در آغاز این آیین، دکتر قدرت ‌الله علیزاده - معاون بنیاد ایران‌ شناسی و بنیاد  حکمت اسلامی صدرا -  پیام آیت ‌الله سید محمد خامنه ‌ای - رئیس بنیاد ایران شناسی و بنیاد حکمت اسلامی صدرا - را به مناسبت نکوداشت استاد ملاصالحی قرائت کرد. در این پیام آمده است:

بسم الله الرحمن الرحیم. تکریم مقام معلم این وارث شایسته انبیا در تعلیم و رهانیدن بشریت از جهل و تاریکی قلب همگان را سرشار از شادی و شعف می ‌نماید تا بلکه بتواند گوشه ‌ای از مقام و مرتبه معلم را بر ما هویدا سازد. بنیاد ایران‌ شناسی به نوبه خود این حرکت شایسته را که به همت فرزندان برومند انجمن علمی باستان‌ شناسی و بنیاد ملی نخبگان طراحی و معماری شده است را در خور تقدیر و سپاس می ‌داند.

مفتخر است حضور دانشمند فرهیخته استاد دکتر حکمت الله ملاصالحی را چون حلقه زرین ارتباط میان جامعه عزیز باستان ‌شناسی و فلسفه شناخته و این پیوند را در تعالی شناخت فرهنگ و تمدن ایرانی - اسلامی تحکیم نموده است. استاد گرانقدر جناب آقای دکتر حکمت ‌الله ملاصالحی از زمره دانشمندانی است که بی هیچ سودایی دانش و عشق خود را به ایران و اسلام از مجرای علم باستان ‌شناسی بر جان شیفتگان این عرصه به سخاوت تسری داده و همچنان در صیانت از مواریث مدنی و معنوی ایران اسلامی و در فزونی بخشیدن به ارتقای معرفت جامعه علمی پیرامون هویت ایرانی به پژوهش از دورترین زمان حضور انسان در تاریخ تاکنون همت گمارده است.

اینجانب ضمن آرزوی توفیق و درخشش بیش از پیش این دانشمند فرزانه و باستان‌شناس فیلسوف از خداوند منان سربلندی و سرفرازی ایشان را خواستارم.

سید محمد خامنه ‌ای رییس بنیاد ایران شناسی و بنیاد حکمت اسلامی صدرا - 12 اسفند 1394

استاد صورت و معنا

حسین عسکری: چهارمین نشان زنده یاد دکتر عزت الله نگهبان (تقدیر از باستان شناسان پیشکسوت) چهارشنبه 12 اسفند 1394 در بنیاد نخبگان به استاد دکتر حکمت الله ملاصالحی اعطا شد. در این آیین نکوداشت که با حضور باستان ‌شناسان، فیلسوفان و ایران ‌شناسان و به همت انجمن علمی باستان شناسی ایران برگزار شد، از مجله مارلیک (ش 7 و 8) ویژه نامه استاد ملاصالحی رونمایی شد. یادداشت زیر، عرض ارادت بنده به محضر حضرت استاد است که در صفحه 47 آن مجله به چاپ رسیده است. 

 * * *

ادامه مطلب...

آیت‌الله سید محمد خامنه‌ای: از زمره دانشمندانی است که بی هیچ سودایی، دانش و عشق خود را بر جان شیفتگان، به سخاوت تسری داده است. 

دکتر کامیار عبدی: بی‌ واهمه در سنگر صیانت از میراث و باستان شناسی می‌ جنگد.

دکتر یدالله اردوخانی: از شاگردان سیمین دانشور و عزت‌الله نگهبان بوده است.

دکتر سید مهدی موسوی کوهپر: هم معلم هستند و هم سجایای اخلاقی منحصر به فردی دارند.

دکتر حسن فاضل نشلی: روحیه آزادگی و انقلابی‌ گری برای صیانت از میراث و محیط زیست از دیگر خصایص نیکوی ایشان است.

شاهین آریامنش: استاد ملاصالحی به ظرافت، فلسفه، حکمت گوش را با باستان‌ شناسی، بصیرت چشم پیوند داده است

دکتر مهرداد ملک‌زاده: او راستی که حکیم است

دکتر ولی‌پور: معدود افرادی چون دکتر ملاصالحی شجاعانه در مقابل تخریب‌ های محیط زیستی و میراثی می‌ ایستند.

دکتر حامد وحدتی نسب: از آن دسته انسان‌های دوست‌ داشتنی است که نمی‌ توان در نگاه اول شیفته وی نگردید.

پیام آیت الله سید محمد خامنه ای به آیین نکوداشت استاد حکمت الله ملاصالحی 

گزارش خبرگزاری ایسنا از آیین نکوداشت استاد حکمت الله ملاصالحی

گزارش هنرنیوز از آیین نکوداشت استاد حکمت الله ملاصالحی - 1

گزارش هنرنیوز از آیین نکوداشت استاد حکمت الله ملاصالحی - 2