زندگی مرموز زنان روستای ایستا
فاطمه رضاپور
شاید سبک های زندگی مختلف و بعضاً ناشناخته یکی از مهم‌ترین جاذبه های گردشگری فرهنگی محسوب شود. خصوصاً اگر در مورد سبک زندگی سنتی زنان یک منطقه باشد. روستای «ایستا» که در شرق طالقان قرار دارد، به دور از همه مظاهر زندگی مدرن است. مردم این روستا از هیچ امکانات زندگی مدرن استفاده نمی کنند. زنان و مردان این روستا به همان شکل زندگی سنتی خود زندگی می کنند. بدون آب لوله‌کشی، گاز، برق، درمانگاه، ماشین آلات، وسایل ارتباطی و... زنان‌شان همان تنور‌های سنتی را برای پختن نان استفاده می‌کنند، هیزم جمع می‌کنند و لباس‌های قدیمی می‌پوشند. خودکفا هستند و تمام نیاز‌های جامعه‌شان را خود زنان و دختران این روستا به دستان خود تهیه می‌کند. اهالی روستای ایستا شناسنامه ندارند. کودکان آن روستا به سبک سنتی و مکتبخانه ای درس می خوانند که اکثراً توسط خود زنان این روستا اداره می‌شود.
در مورد این روستا شایعاتی وجود دارد از جمله این که اهالی این روستا گروهی از پیروان میرزا صادق مجتهد تبریزی، فقیه مشهور دوره مشروطه که با الهام از نظرات وی در مخالفت با زندگی مدرن به سبک زندگی سنتی روی آورده‌اند. التبه این افراد همان زمان به طالقان مهاجرت کردند و این روستا را ساختند. گویا میرزا صادق مجتهد تبریزی از فقهایی بود که تا پایان عمر بر عدم جواز استفاده از ابزار تکنولوژیک و امور جدید و مدرن تاکید داشت. در نتیجه اهالی روستای ایستا واقع در شرق طالقان اوقات شرعی نماز را با شاخصه‌های خود و بدون استفاده از ساعت مشخص می‌کنند. آغاز و پایان ماه مبارک رمضان را همین‌گونه تعیین می‌کنند. زنان این منطقه خود امورات را به صورت سنتی اداره می‌کنند. ساعت مچی و دیواری در محل زندگی آنان وجود ندارد. سیمان و آهن در معماری خانه‌های آنان استفاده نشده است. از هر نوع مظاهر مدرنیته و تکنولوژی دوری می‌کنند و این عزلت‌گزینی و انتخاب زندگی سنتی موجب شده است که زندگی زنان و دختران این روستا هم رازآمیز شود. همین راز‌آلودگی می‌تواند جذابیت خاصی برای گردشگران فرهنگی ایجاد کند. کسانی که به تکنولوژی و استفاده از لوازم جدید هیچ علاقه ای ندارند، حتی به مدرسه نمی‌روند و کنکور نمی‌دهند از همان روش‌های قدیمی مکتبخانه برای آموزش استفاده می‌کنند.
نمونه خارجی
اما بیایید به هزاران کیلومتر دورتر برویم. به غرب و به ایالات متحده و به یکی از ایالت‌های آنجا، پنسیلوانیا. شما برای پیک‌نیک به بیرون می روید که ناگهان با منظرهای روبه‌رو می شوید که در هیچ کجای دنیا نمی توانید آن را ببینید. انگار با یک ماشین زمان، به گذشته ها بازگشته اید. آدمیانی که همچون 400 سال گذشته لباس پوشیده اند. محاسن بلندی دارند و سبیل‌هایشان را تراشیده اند. با درشکه و اسب به این سو و آن سو می روند. در روستایشان، نه نشانی از تلفن و برق است و نه دیسکو و بار. هیچ اثری از تکنولوژی و لوازم جدید در آنجا مشاهده نمی شود. مطمئن باشید که شما به میان آمیش ها رفته اید. فرقه ای مسیحی که امروزه تعداد بسیار کمی از آنان در دنیا زندگی می کنند. پیروان کشیشی سوئیسی به نام ژاکوب آمان که در میان سال‌های 1644 تا 1720 میلادی می زیست و عقاید خاص خود را داشت که امروزه در میان آمیش ها رواج دارد. پیروان این مکتب، اکثراً در قرن 18 به آمریکا رفتند و در بعضی از ایالت‌های آنجا، سکنی گزیدند. تعداد آمیش ها در پنسیلوانیا، اوهایو و ایندیانا، از سایر ایالت‌ها بیشتر است. آمیش ها سبک زندگی متفاوتی دارند. نه از تکنولوژی استفاده می کنند و نه اعتقادی به درگیری و جنگ و گریز دارند. اگر کسی به آنان حمله کند، از خودشان دفاع نمی کننند و کاملاً عیسی‌وار، طرف دیگر صورتشان را جلو می گیرند. این فرقه مسیحی، به کلیسا اعتقادی ندارند و مراسم مذهبیشان را در خانه های خود انجام می دهند. البته بعضی از گرایش های آمیش، فقط در بعضی موارد از تکنولوژی استفاده می کنند. مثلا برقی که استفاده می کنند، نباید از دولت گرفته شود و اگر با استفاده از ژنراتور باشد، اشکالی ندارد یا تلفن اگر خارج و دور از خانه باشد، می توان از آن استفاده کرد. هرچند که گرایش های متعصب آمیش، حتی به همین مساله هم راضی نمی شوند.
نکته ای که در این مقایسه به دست می آید، این است که در دو منطقه از دنیا که دو نژاد، دو دین و دو سبک زندگی کاملاً متفاوت وجود دارد، گاهی اوقات شباهت‌های بسیار زیادی به چشم می خورد که نشان می دهد فرهنگ انسانی و دینی، گاهی اوقات بسیار به‌هم شبیه می شود. یکی در نزدیکی طالقان و دیگری در لنکستر کانتی ایالت پنسیلوانیا. همین می‌تواند یک جاذبه گردشگری جذاب باشد. با توجه به اینکه در روستای ایستا اکثر مسئولیت‌ها نیز بر دوش زنان آن روستاست زنان بیشتر امورات را بر عهده دارند؛ از تهیه غذا به روش‌های سنتی گرفته تا دوختن لباس با اندک وسایل تا آموزش و نگهداری کودکان. این خودش یک سبک زندگی جالب توجه است که مردمان خسته از زندگی مدرن می‌توانند آن را تجربه کنند و قطعاً برای آنان جالب توجه هم خواهد بود.
منبع: روزنامه جام جم، شماره 4411، پنج شنبه 28 آبان 1394، ضمیمه چمدان (ویژه نامه سفر و گردشگری)، ش 215، ص 11.
ضربات مهلکی به اعتبار معرفتی باستان شناسی وارد شده است!
شماره ششم «سرزمین آزادگان» نشریه فرهنگی کانون ایران شناسی باشگاه دانشجویان دانشگاه تهران منتشر شد. کانون ایران شناسی دانشگاه تهران صاحب امتیاز و احمدرضا حسینی مدیرمسئول این نشریه دانشجویی است. گفت و گوی استاد حکمت الله ملاصالحی با عنوان «ضربات مهلکی به اعتبار معرفتی باستان شناسی وارد شده است!» در این نشریه منتشر شده است.
دانلود شماره ششم نشریه سرزمین آزادگان
دوره‌ی آخرالزمان از مشروطه آغاز شده و اکنون آخر آخرالزمان است
آنها که تا کنون پا به طالقان گذاشته‌اند مسحور طبیعت زیبای آن شده‌اند. وجب به وجب طالقان را می‌شود گشت و از طبیعت آن لذت برد.مردم مهمان‌نوازی دارد. تاریخ طالقان به 4500 سال قبل برمی‌گردد و آثاری از سلسله‌های مختلف پادشاهی در این منطقه می‌توان یافت. مردم طالقان تا قرن سوم هجری، زرتشتی بوده‌اند. روستای «ایستا» در طالقان داستان دیگری دارد. شاید به جای اینکه بگوئیم «روستاگردی کجا برویم» باید برای این نمونه‌ی خاص بگوییم که روستاگردی کجا نرویم چرا که وارد شدن به این روستا دشوار و شاید غیرممکن باشد. ایستا روستایی است در شهرستان طالقان که به مردم آن «اهل توقف» می‌گویند.شهرستان طالقان به مرکزیت شهر طالقان، یکی از شهرستان‌های استان البرز است . شهرستان طالقان دارای 86 روستا است که یکی از این‌ها ایستا نام دارد. در کوچه‌های این روستا نمی‌توان نشانی از خودرو یافت. مردم این روستا نه تنها پای تلویزیون نمی‌نشینند بلکه اساساً به شب‌نشینی نیز اعتقادی ندارند. رسم عزا و عروسی در این روستا وجود ندارد و مراسمی چون جشن تولد و سالگرد ازدواج برای‌شان بی‌معنا است.
مهمان‌نواز هستند به شرطی که زنی قصد ورود به این روستا نداشته باشد. کمتر کسی از بیرون تا کنون زنان آنها را ندیده است. زنان این روستا به ندرت و بنابه ضرورت از خانه خارج می‌شوند.مردم این‌جا از مردم فاصله می‌گیرند. اهالی این روستا از هر گونه مظاهر مدرنیته و تکنولوژی دوری می‌کنند و زندگی ِ درویش‌واری برای خود رقم زده‌اند.اهالی بومی طالقان به دلیل اینکه اطلاعات کافی از اهالی این روستا ندارند چرا که نمی‌توانند با آنها مراوده کنند در مورد نوع مذهب و باورهای اهالی این روستا نظراتی دارند که گاه به شایعه پهلو می‌زند. گروهی این‌ها را اسماعیلی‌مذهب می‌دانند و گروهی دیگر درویش و تارِک دنیا. در واقع اما اهالی این روستا شیعه‌ی 12 امامی هستند. هر چه هست مردم این روستا در زمان توقف کرده‌اند؛ شناسنامه ندارند و خدمات دولتی دریافت نمی‌کنند و گویا در انتظار ظهور حضرت مهدی (عج) هستند. آنها از آب لوله‌کشی استفاده نمی‌کنند و گاز و برق و درمانگاه و ماشین‌آلات و وسایل ارتباطی را یک‌سر به کنار نهاده‌اند. اهالی این روستا گروهی از پیروان «میرزا صادق مجتهد تبریزی»، فقیه مشهور دوره‌ی مشروطه هستند که از آرای تجددستیزانه‌ی این مرجع تقلید الهام گرفته‌اند.
«میرزا صادق مجتهد تبریزی از فقهایی بود که در هر دو حیطه‌ی نظر و عمل، بسیار بر طرد مطلق اندیشه‌ی تجدد و دست‌آوردهایش تاکید می‌کرد و تا پایان عمر بر عدم جواز استفاده از ابزار تکنولوژیک و امور جدید و مدرن فتوا می‌داد.» میرزا صادق مخالف مشروطه و تجدد بود. او از جمله‌ی علمای مذهبی بود که در سال 1293 شمسی به محمدعلی‌شاه تلگرام فرستاد و خواستار لغو مشروطیت شد. این عالم مذهبی تا پایان عمر شناسنامه نگرفت و به خاطر مخالفت با دولت پهلوی از مقدانش نیز خواست که تا آخر عمر شناسنامه نگیرند. حتّی مقلدانش را از گرفتن گذرنامه و سفر به اماکن زیارتی خارج از ایران منع کرد.اهالی این روستا اصالتا تبریزی هستند و افراد متمولی هستند که با فروش زمین‌های خود در تبریز روزگار می‌گذراند و در این روستا نیز به کشاورزی مشغول هستند. فرزندان ِ اهالی این روستا پس از رسیدن به سن تکلیف آزادند که یا با آنها زندگی کنند و یا به شهر تبریز بازگردند. فرزندان اهالی روستای ایستا به سبک سنتی به فراگیری علوم می‌پردازند و با فراگیری دروسی مانند واجبات و محرمات فقهی و همین‌طور خوش‌نویسی و اصول عقاید به سوادآموزی می‌پردازند. ساعت مچی و دیواری در محل زندگی «اهل توقف» نمی‌توان یافت و سیمان و آهن نیز در معماری روستا به کار نرفته است. اهالی این روستا ساعت شرعی خود با شیوه‌های خود استخراج می‌کنند و آغاز و پایان ماه رمضان را خودشان تشخیص می‌دهند. هیچ‌گونه فعالیت سیاسی و اجتماعی ندارند و جالب است که باورها و منش و رفتار خودشان را حتا تبلیغ نمی‌کنند.
این روستا، روستای منظم و تمیزی است که از دور به شکل یک ده‌کده‌ی کوچک سرسبز می‌ماند. گفته می‌شود که حسین‌قلی ضیایی (پیر اهل توقف) سال‌ها پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و به هنگام جوانی به منطقه‌ی طالقان می‌آید و به گفته‌ی خودش در جست‌وجوی مردان طالقانی‌ای بوده است که در احادیث و روایات اسلامی سیزده نفر از یاران ِ مهدی موعود هستند و وقتی کسی را نمی‌یابد، زمین‌هایی را می‌خرد و از سال 1369 بنای یک زندگی ِ موعودگرایانه را می‌گذارد. حسین عسگری کتابی نوشته است به نام «روستای ایستا» که بر این نظر است که این کتاب پژوهشی در شناخت این روستا است. این کتاب توسط نشر محبی منتشر شده است.در این کتاب آمده است که اهالی این روستا که از آنان با عنوان فرقه‌ی انتظاریون نام می‌برد حتا به سفر حج نیز نمی‌روند. علاوه بر اینکه نماز می‌خوانند و روزه می‌گیرند، منتظر ماندن در کنار رودخانه را نیز یکی از فرایض خود می‌دانند. اهالی این روستا مایحتاج خود را از طریق دام‌داری و کشاورزی تهیه می‌کنند. آب لوله‌کشی را حرام می‌داندد و از آب چاهی استفاده می‌کنند که خودشان کنده باشند. وسایل گرمایشی اهالی این روستا نیز هیزم است. در کتاب حسین عسگری آمده است که اهالی روستای ایستا معتقد هستند که دوره‌ی آخرالزمان از مشروطه آغاز شده و اکنون آخر آخرالزمان است.
گزارش فوق در پایگاه خبری تحلیلی بهاران نیوز
شهریار خِرد و شهسوار حکمت ایرانیان
دکتر حکمت الله ملاصالحی
استاد دانشگاه تهران و عضو هیئت امنای بنیاد ایرانشناسی
اشاره: هفتم آبان روز بزرگداشت کورش یا همان ذوالقرنین قرآن کریم است. به همین مناسبت، هفته نامه خبری - فرهنگی امرداد در شماره 330 (یک شنبه سوم آبان 1394) ویژه نامه ای را در چهار صفحه منتشر کرده است. یادداشت استاد ملاصالحی با عنوان «شهریار خِرد و شهسوار حکمت ایرانیان» در این ویژه نامه منتشر شده است.
* * *
آنکه داوود خِرد بود و فرزانگی و سلیمان حکمت و دانایی و ذوالقرنین حشمت ودلاوری. به نام کورش و به صفت بزرگ و آراسته به منش بزرگان. شهریاری که گزنفون هلنی شکوه برآمدن و شهره پرورش اصیل و نجیب ایرانی اش را به قلم آراسته بود و تورات در وصفش چونان موعود رهایی بخش سخن گفته بود. کورش فرزند هزاره و زمانه ایست به غایت مهم و سرنوشت ساز و تعیین کننده در تاریخ و فرهنگ ایرانیان به معنای اخّص و در جامعه و جهان بشری ما به معنای اعمّ آن. هزاره و زمانه ای که اندیشمند و فیلسوف تاریخ آلمانی کارل یاسپرس در ریختن یک شالوده و درانداختن یک طرح کلی از تاریخ جهانی آن را دوران محوری تعبیر کرده است. نقش و سهم ایرانیان نبوی در آن هزاره و زمانه نخست پیش از میلاد شانه به شانه یهودیت نبوی و یونانیان فلسفی مذاق و فیلسوف پرور هم به لحاظ سیاسی هم مدنی و معنوی بسیار مهم و سرنوشت ساز در تاریخ باختر زمین بوده است. مهم تر از آن چه اغلب گمان رفته است. ادامه مطلب...
نخستین شماره ماهنامه «فراز البرز» در 12 صفحه به مدیرمسئولی مهدی توسلی و سردبیری محمّد اکبری با روش اجتماعی و اقتصادی و شمارگان ده هزار نسخه در استان البرز منتشر شد. «تاریخ در افق آگاهی» یادداشت اختصاصی دکتر حکمت الله ملاصالحی استاد دانشگاه تهران برای این ماهنامه استانی است.
«اهل توقف طالقان» منتظران ظهور
اهل توقف طالقان گروهی تارک دنیا هستند که در شهرستان طالقان از توابع استان البرز زندگی می کنند. آنان پیروان میرزا صادق مجتهد تبریزی و ساد‌ه زیست هستند و محل سکونت شان معروف به روستای ایستا است. آنها از مردم فاصله می گیرند و کمتر کسی را به خانه خود راه می دهند. آیت الله میرزا صادق مجتهد تبریزی (از روحانیان دوره مشروطیت) که پیروانش با الهام از آرای دینی او چنین زندگی عجیبی را در زمانه تسلط مدرنیته سامان داده اند از جمله فقیهانی است که تأکید فراوانی به صورت نظری و عملی بر روش «طرد مطلق اندیشه تجدد و د‌ستاورد‌هایش» داشت و تا پایان عمر به عدم جواز استفاده از ابزار تکنولوژیک و امور جدید و مدرن فتوا می د‌اد. پیروان میرزا صادق بر این نظر هستند که هم اکنون دوره آخرالزمان بوده و آن از عصر مشروطیت یعنی حد‌ود یک قرن پیش آغاز شده است.
در ایستا مرد‌مانی که چون تابلوی نقاشی زندگی و آد‌اب و رسوم گذشته را در عصر ارتباطات ید‌ک می کشند، نه تنها شب‌ها پای تلویزیون نمی نشینند که به شب نشینی هم اعتقادی ندارند. عروسی و عزا ندارند و مراسمی چون جشن تولد، سالگرد ازدواج و… برای آنان معنا و مفهومی ندارد. مهمان نواز هستند به شرطی که احد‌ی از زنان قصد ورود به روستای آنان را نداشته باشد. همان طور که تاکنون کسی از دنیای بیرون زنان آنان را ندیده است. متمول هستند و از طریق فروش زمین های پد‌ری شان در تبریز روزگار می گذرانند. شناسنامه ندارند و جزو آمار جمعیت ایران به حساب نمی آیند. هیچ گونه خدمات دولتی را دریافت نمی کنند. جایی که هرگونه امکانات دنیای جدید را نمی پذیرند ایستا است؛ مرموزترین روستای ایران! جایی که هیچ گونه امکانات دنیای جدید را نمی پذیرند و بدون آب لوله کشی، گاز، برق، درمانگاه، ماشین آلات، وسایل ارتباطی و … زندگی می کنند.
منبع: روزنامه قانون، سال دوم، ش 636، سه شنبه 21 مهر 1394، ص 10.
فراز البرز در نخستین گام، خوش درخشید
نخستین شماره ماهنامه «فراز البرز» در 12 صفحه به مدیرمسئولی مهدی توسلی و سردبیری محمّد اکبری با روش اجتماعی و اقتصادی و شمارگان ده هزار نسخه در استان البرز منتشر شد. تاریخ در افق آگاهی (یادداشت اختصاصی دکتر حکمت الله ملاصالحی)، فرزند ضد مشروطه شیخ هادی نجم آبادی و شیخ فضل الله نوری (حسین عسکری)، خم زلف تصویر و صبح فروغ فراز (اسماعیل آل احمد)، از میرزا عبدالله مقدم تا بابک زنجانی (دکتر مهدی اصل زعیم)، اصول هفتگانه فراز (مهدی توسلی)، البرز در تسخیر مشارکت توسعه نیافته (محمّد اکبری)، گریه عمه به سلام آقا (سیّد هادی میرابوالقاسمی)، ویژگی های غزل شهریار (ابراهیم رضازاده)، در محضر خدا (معصومه رحیم زاده)، توسعه شهری (دکتر مهدی مرادی)، زنان پشت درهای بسته (مهدی مظفری)، مرگ وزیر نجم آبادی، دود اختلافات شورای اسلامی شهر نظرآباد به چشم مردم می رود، تغییرات سلیقه ای و غیر کارشناسی نظام آموزشی را دچار آسیب کرده است، قشری گرایی نو در مراسم ایرانی، شاعران جوان، کودکان با نقاشی سخن می گویند و... از عناوین نخستین شماره فراز البرز است.
در سه صفحه «البرزشناسی» ماهنامه، این عناوین به چشم می خورد: البرزپژوهان، میراث ملموس، میراث ناملموس، مقاله پژوهی البرز، تاریخ معاصر، پژوهشگران، به روایت اسناد، آیا می دانید؟، نام آوران، کتابخانه، لحظات ماندگار، تاریخ مطبوعات البرز، سنجه کتاب، وب گردی، سفرنامه. ادامه مطلب...
توقف در گذشته؛ سلفی گری از طالقان ایران تا یوتای آمریکا
علیرضا رضاخواه، «توقف در گذشته؛ سلفی گری از طالقان ایران تا یوتای آمریکا»، ماهنامه جریان امروز (ارگان موسسه خدمات مشاوره ای، جوانان و پژوهش های اجتماعی آستان قدس رضوی)، پیش شماره اول، مهر 1393، ص 28.
چکیده: برخلاف تصور مرسوم سلفی گری «به معنای بازگشت به گذشته»، این امر به گرایش افراطی میان اهل سنّت در دین مبین اسلام محدود نمی شود. در جهان امروز دیندارانی که خواستار بازگشت به دوران طلایی گذشته شان باشند هم میان مسلمانان بسیارند و هم یهودیان و هم مسیحیان. آنها گروه تشکیل می دهند، همراهی با عقل امروزی و دنیای جدید را بی دینی می نامند و سعی می کنند دین داران را به دین راستین (به تعبیر خودشان) بازگردانند. پیوریتن های مسیحی، یهودیان ارتدوکس و حتی جنبش های اجتماعی و فکری دوره رنسانس همگی موفقیت را در احیای عصر قدیم و بازگشت به دوران طلایی گذشته معنی می کردند. افراطی ترین تفسیر از این ایده تجدد ستیزانه در جوامع امروزی به شکل ایجاد جماعت های مذهبی خاص و دوری از زندگی مدرن تبلور یافته است. در این مقاله تلاش می شود تا نمونه هایی از گرایش های سلفی گونه در ادیان و مذاهب مختلف ارایه شود. مقاله زیر، گزارشی است از سلفی گری از ایران تا آمریکا. دکتر علیرضا رضاخواه در این مقاله از اهل توقف در شهر طالقان ایران تا آمیش ها در آمریکا را مورد بررسی قرار داده است. بازنشر این مقاله با کسب اجازه از صاحب اثر و ویژه «جریان امروز» انجام شده است.
مدرنیته را پدیده ای شرّ و بدعت آخرالزمان می دانند
دکتر عبدالحسین خسروپناه (رییس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران) در کتاب «جریان شناسی فکری ایران معاصر»، اهالی روستای ایستای طالقان و مهدی نصیری (نویسنده کتاب اسلام و تجدد و مدیرمسئول فصلنامه سمات) را ذیل عنوان «جریان تجددستیز سنّتی» ارزیابی و تحلیل کرده است. او در این باره نوشته است: «در بهار 1381 یکی از نویسندگانی که با این طایفه ارتباطی داشت، این تفکر را با روش نقلی - دینی در کتابی با عنوان اسلام و تجدد مطرح کرد... نویسنده کتاب با گفتمان درون دینی، تعارض کلّی و ماهوی دین اسلام و علوم جدید و تکنولوزی را مطرح ساخت (کتاب روستای ایستا، صفحه هجده).»
«روحانیت و تجدّد: جریان شناسی فکری سیاسی روحانیت در دوره جدید» عنوان رساله دکتری عبدالوهاب فراتی در رشته علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم (ع) قم است که اخیراً از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شده است. دکتر داوود فیرحی استاد راهنما و دکتر منصور میراحمدی و دکتر علیرضا امینی استادان مشاور این رساله هستند. در پاسخ به این پرسش که فهم روحانیت از مدرنیته چیست؟ و در قبال آن چه موضع و نسبتی برقرار کرده است؟ نویسنده این رساله می‌کوشد با بصیرت و بینشی هرمنوتیکی، به حقیقت و شرایط حصول فهم روحانیت از تجدد نایل آید. این رساله، در آغاز می کوشد تبار و زمینه فهم روحانیت از تجدد را در درون تاریخ وسنتی که حوزه علمیه قم در درون آن شکل گرفته، بررسی و سپس چرخش هرمنوتیکی آن را در سال های پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی نشان دهد. بدون تردید روحانیت دراین سال ها به خودفهمی و دگرفهمی میمونی دست یافته و به امکان های وجودی خود توسعه بخشیده است. بررسی های این پژوهش نشان می دهد که فهم روحانیت از غرب تا حدودی برخلاف سال های قبل از انقلاب از الگوی واحدی پیروی نمی کند و دچار تفاوت های جدّی شده است. امروزه برخی روحانیون کلیت مدرنیته را به چالش کشانده و به نوعی درصدد احیای تفکر سنتی یا سامانه گذشته اند. برخی دیگر، که در این رساله از آنها به روحانیون طبقه متوسط یاد می کنیم، به پذیرش بسیاری از مولفه های آن تن می دهند، برخلاف سنّتی ها، نگاهی تئولوژیک به آن ندارند، مسایل غرب به عنوان شبهه بررسی نمی کنند و سعی می کنند برای دریافت بهتر غرب به آثار کلاسیک و جدید آن مراجعه نمایند. گروهی دیگر ضمن مقاومت در قبال مفهومی به نام غرب گرایی، اما بنا به الزامات زمان و مکان، جنبه هایی از مدرنیته را پذیرفته و تعامل اسلام و مدرنیته را از طریق هم نهادسازی دنبال می کنند. و بالاخره اینکه گروهی دیگر از روحانیون از مسیر نقدی که بر حوزه حدیث محور و عقلانیت استعلایی حاکم بر آن روا می دارند به نوعی با عقلانیت و خردورزی جدید هم افق می شوند. هر یک از این جریان ها، در درون به گونه ها و دیسیپلین های متنوعی تقسیم و بدین گونه حوزه علمیه قم را از این حیث متکثّر می سازند. ادامه مطلب...
میهمان عزیزانم در روستای ایستا
روحانی جوان «سیّد امیر شربیانی» پانزده روز پیش در صفحه اینستاگرام خود به نشانی https://instagram.com/sharabiani_amir/ عکسی از حضور خود و دوستش حدادان را در روستای ایستای طالقان را منتشر کرده و ذیل آن نوشته است: «میهمان عزیزانم در روستای ایستا یا همان منتظران بودیم در طالقان. بسیار مردمان دیندار و حقیقتاً منتظر حضرت بودند.» ایشان در پایگاه اطلاع رسانی خود به نشانی http://sharabiyani.ir/ نوشته است: «در سال 1364 در خانواده مذهبی در تبریز دیده به جهان گشودم. سلسله اجدادمان غالباً از علما بودند. نزدیک ترین شخصیت عالم در اجدادمان آیت الله سید یوسف شربیانی که جدّ بنده می باشد از علمای آذربایجان بودند. دروس متداول ابتدایی رادر تبریز گذراندم. از کودکی علاقه وافری به روحانیت داشتم که در سال 1381 دستی از غیب تغییری در زندگانیم ایجاد کرد. وارد حوزه کاشان شدم. بیش از هفت سال دروس حوزوی را در کاشان ادامه دادم. در محضر بزرگانی از فقه و اصول و عرفان و اخلاق در کاشان کسب فیض کردم. موثرترین شخصیت در کاشان استادم حضرت آیت الله مصطفوی کاشانی بـودند. پس از اتمام سطوح اشتغال به درس خارج در تهران نمودم. از محضر مرجع بزرگوار آیت الله العظمی امین خراسانی در فقه و اصول بسیـار بهره بردم. در کنار دروس متداول حوزه به تحصیل در رشته تخصصی شیعه شناسی زیر نظر آیت الله مکارم شیرازی پرداختم. به هـمراه تحصیل مدّتی (بیش از یک سال) مسئول مرکز جهانی شیعه شناسی استان البرز بــودم. فی الحال با ادامه تحصیل در حوزه به امر تحقیق و تالیف و تبلیغ نیز مشغولم…اللهم اجعل عـواقب امـورنا خیرا…»
