روستای ایستا

 روستای تجدد گریزان طالقان

=بخش اول=

حسین عسگری: در نهایت پس از یک سال انتظار آزاردهنده، مجوز نشر کتاب «روستای ایستا: پژوهشی درباره اهل توقف در طالقان» صادر شد و این کتاب در شمارگان 2100 نسخه به وسیله نشر شهید سعید محبی (ناشر دایره المعارف تشیع) منتشر گردید. مقاله ذیل چکیده آن کتاب است که قرار است ذیل عنوان «کوی منتظران» در جلد چهاردهم دایره المعارف تشیع به چاپ رسد. این جلد از دایره المعارف آخرین مراحل آماده سازی برای چاپ را می گذراند.

روستای ایستا

روستای تجدد گریزان طالقان

=بخش دوم=

ایمان در نگاه آنان از جنس تعبد است. از همین منظر عقل را وظیفه ساز نمی دانند و وجود آن را فقط برای وظیفه شناسی ضروری می پندارند. در اعیاد و سوگواری ها نیز مراسم خاصی برگزار نمی کنند. هیچ کس تاکنون زنان و دختران آنان را ندیده است. فرزندانشان پس از رسیدن به سن تکلیف مختار هستند که با آنان زندگی کنند یا به شهر تبریز بازگردند. هیچ گونه فعالیت سیاسی و اجتماعی نداشته و باورهای خود را تبلیغ نمی کنند. کم عیبت ترین حکومت دوره غیبت کبری را تا حدودی سلسله قاجاریه می دانند، بر همین مبنا برخی از آنان تلاش می کنند که نسب خود را به قاجاریه برسانند. رویدادهای تاریخی سقیفه بنی ساعده (واقعه انتخاب جانشین پیامبر اکرم (ص) در سال یازدهم هجری قمری)، جنبش مشروطه خواهی ایرانیان و انقلاب کبیر فرانسه در قرن هجدهم میلادی را نقطه عطف رواج بی دینی و انحراف عقیدتی می پندارند.

دکتر علی اکبر فرهنگی

پدر مدیریت رسانه ایران

مراسم نکوداشت نیم قرن تلاش دکتر علی اکبر فرهنگی «پدر مدیریت رسانه کشور» با حضور دکتر علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی، استادان و دانشجویان در مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج) دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز برگزار شد. دکتر فرهنگی در سخنانی در این مراسم گفت: «باید دوباره جریان علم را از سمت کشور خودمان به سمت غرب به حرکت درآوریم.»

فرهنگی افزود : «می توانیم در دانش ارتباطات به جایی برسیم که مولد علم باشیم و در این باره توانمندی های بسیاری در فرهنگ ما نهفته است. وی از دانشجویان خواست ضمن تحصیل و کسب مدارج علمی، ارزش خود را بدانند.»

دکتر فرهنگی در سال 1321 خورشیدی در طالقان متولد شد و لیسانس مدیریت بازرگانی و در رشته جامعه شناسی فوق لیسانس گرفت. وی پس از کسب درجه دکترا، فوق دکترای خود را نیز با تحقیق درباره سازمان های بازرگانی کشورهای در حال توسعه به ویژه خاورمیانه در رشته ارتباطات سازمانی در سال 1362 دریافت کرد. دکتر فرهنگی نخستین استاد دانشکده مدیریت دانشگاه تهران پس از پیروزی انقلاب اسلامی و اولین فردی است که درباره ارتباطات غیر کلامی و ارتباطات انسانی تألیفاتی به زبان فارسی دارد. از تألیفات وی می توان به تنش در محیط کار، اصول مدیریت، مدیریت تحقیق و توسعه، مدیریت استراتژیک بازار، رستم در مغاک، نظری به فرهنگ، مدیریت رفتار سازمانی و ارتباطات انسانی اشاره کرد.

منطقه ای با هفت هزار سال قدمت

یک هفته کار و تلاش در شهر پر از ترافیک و دود گرفته ای مثل تهران بهانه خوبی است برای پناه بردن به طبیعت بکر و دست نخورده که توان از دست رفته را به انسان برگرداند. یکی از این مناطق بکر و سرسبز منطقه گردشگری ساوجبلاغ است. شهرستان ساوجبلاغ با وسعتی معادل دو هزار و 800 کیلومترمربع در45 کیلومتری شمال غرب تهران قرار گرفته است. این شهرستان در فصول مختلف (در زمستان و پاییز کمتر) پذیرای گردشگران از نقاط مختلف کشور به ویژه سایر شهرستان های استان تهران است.جهت مطالعه متن کامل گزارش خبرنگار روزنامه ایران، اینجا را کلیک کنید...

سید ابوالحسن گلیردی طالقانی

مجتهد ساعت ساز

حسین عسکری: مقاله زیر برای جلد چهاردهم «دایره المعارف تشیع» نوشته شده است. این جلد از دایره المعارف، آخرین مراحل آماده سازی برای چاپ را می گذراند.

سید ابوالحسن گلیردی طالقانی (م1310ش) مجتهد و مبارز سیاسی دوره پهلوی و پدر آیت الله سید محمود طالقانی. در سال 1278ق در روستای گلیرد از توابع منطقه طالقان واقع در غرب استان تهران زاده شد. پس از گذراندن تحصیلات مقدماتی در منطقه طالقان و شهرهای قزوین و تهران، راهی اصفهان شد و از شاگردی شیخ محمدحسن اصفهانی بهره مند گردید. او در ادامه علم آموزی راهی عراق شد و ده سال در سامرا نزد میرزا محمدحسن شیرازی مشهور به میرزای بزرگ شیرازی (م1312ق) و هفت سال هم در کربلا در محضر آقا سید اسماعیل صدر (م1338ق) شاگردی نمود. شیخ آقا بزرگ تهرانی (م1348ش) او را در شمار سرآمدان بشریت آورده و در وصفش نوشته است:«من العلما الاجلاء الاتقیاء».جهت مطالعه متن کامل مقاله، اینجا را کلیک کنید... 

نگاهی به کتاب «بازمانده میراث اسماعیلیه در ایران»

نوشته مرحوم سید محمد تقی میرابوالقاسمی

کرکبود

روستای آبشار و عقیق

روستای کرکبود در فاصله 20 کیلومتری شمال شرق شهر طالقان و 160 کیلومتری تهران در سینه کش ارتفاعات شمالی طالقان که به نام «شاه محمد حنفیه» و «عقیق» نامیده می شود، در ارتفاع 2241 متری از سطح دریا قرار دارد. کرکبود در زمستان نزدیک به 10 خانوار و تابستان تا 100 خانوار جمعیت دارد.  همه این جمعیت شیعه هستند و اغلب آنها به باغداری و تولید سیب، گردو، گیلاس و آلبالو و پرورش کل و بز و کبک مشغول می باشند.

کرکبود، درختان تنومند، برافراشته و بلندی دارد که نظیر آن در دیگر روستاهای منطقه طالقان کمتر مشاهده می شود. کوچه باغ های لابه لای این درختان نیز آرامش و طراوت را به گردشگران تقدیم می کنند. برخی از اهالی معتقدند نام روستای «کرکبود» برگرفته از دواسبی می باشد که به امامزاده شاه محمد حنیفه و یاران او تعلق داشته و در اصل «کهر» و «کبود» بوده است که با گذشت زمان و تغییر تدریجی کلمات به کرکبود تبدیل شده است.

سفال های یافته شده از بدنه خاکی روستا که بیشتر مربوط به قرون میانی اسلام به ویژه قرون چهارم و پنجم هجری قمری است، نشان از سابقه تاریخی این روستا دارد. از دیگر دیدنی های کرکبود می توان به امامزاده زید و ابراهیم، حمام تاریخی روستای کرکبود و مقبره «ملا نعیما کرکبودی» از حکیمان دوره صفویه نیز اشاره کرد. کرکبود از آب آشامیدنی، برق و تلفن برخوردار است اما امکاناتی جهت اقامت و پذیرایی از گردشگران ندارد. علاقه مندان تنها می توانند در فضای نزدیک آبشار چادر بزنند.

نزدیک ترین مرکز درمانی در 6 کیلومتری در روستای «منگلان» و پاسگاه در 25 کیلومتری و پمپ بنزین در کنار شهر طالقان در 14 کیلومتری واقع است. برای دسترسی به این روستا بایستی از مسیر تهران - کرج، کیلومتر 62 بزرگراه کرج قزوین، خروجی طالقان، شهر طالقان، از دوراهی مستقیم و به سمت خروجی کرکبود و روستای کرکبود استفاده کرد. (تلفن دهیاری: 484311 و 4843203-0262)

گلیرد

 روستای ابوذر انقلاب

در فاصله 14 کیلومتری جنوب شرقی شهر طالقان و 156 کیلومتری از تهران در ضلع جنوبی رودخانه شاهرود و در مجاورت روستای گوران، روستای کوچک و زیبایی قرار دارد که «گلیرد» نامیده می شود. جمعیت روستای گلیرد در تابستان حدود 250 خانوار است ولی در زمستان به کمتر از 45 خانوار است. اهالی گلیرد مذهب تشیع داشته و به لهجه فارسی صحبت می کنند. شغل اصلی آنها باغداری و تولید گردو، سیب، آلبالو، گیلاس و دامپروری است. برخی از ساکنان نیز به کار نجاری به شکل سنتی مشغولند.

از جمله آیین های سنتی این روستا که از گذشته به یادگار مانده، مراسم و آیین های خاص روستا از جمله مراسم خاص عروسی (انار زدن) را می توان ذکر کرد. روستای گلیرد زادگاه و موطن یکی از شخصیت های مذهبی و انقلابی تاریخ معاصر ایران یعنی مرحوم آیت الله سید محمود علایی طالقانی است که خود از خانواده ای مذهبی بوده و در پیروزی انقلاب اسلامی نقش بسیار موثر و فعالی داشته است. وجود زادگاه و منزل این مرد بزرگ در روستای گلیرد موجب توجه مردم به این روستا و رونق و آبادانی آن شده است. خانه مرحوم آیت الله طالقانی در مرکز روستا و در شمال شرق مسجد و غرب حمام روستا واقع شده است. حسینیه روستای گلیرد نیز از ساختمان های دیدنی روستا است.

اخیرا" به همت سازمان میراث فرهنگی، دیواره ها و کف معابر این روستا به شکل سنتی و زیبایی بازسازی شده اند. روستای گلیرد از آب آشامیدنی، برق و تلفن و سرویس بهداشتی عمومی برخوردار است. به علاوه گردشگران می توانند در چند اتاقی که در روستا وجود دارد، اقامت داشته باشند. نزدیک ترین مرکز درمانی در 4 کیلومتری در روستای گوران و پاسگاه و پمپ بنزین در کنار شهر طالقان، در 16 کیلومتری واقع است. برای دسترسی به این روستا بایستی از مسیر تهران - کرج، کیلومتر 62 بزرگراه کرج - قزوین، خروجی طالقان، شهر طالقان، از دو راهی مستقیم و به سمت گوران و سپس گلیرد عبور کرد. (تلفن دهیاری: 6237- 0262484)

گویش تاتی در منطقه طالقان

پیمان اسحاقی

«گویش طالقانی» که در منطقه طالقان از توابع شهرستان ساوجبلاغ واقع در غرب استان تهران مورد استفاده است، را می توان از گویش های «زبان تاتی» دانست که با زبانها و گویش های مجاور خود تبادل ساختاری و واژگانی بسیاری داشته است. تاثیرپذیری از «زبان گیلکی» و «مازندرانی» و نیز «زبان آذری»، در کنار ارتباط مستحکم و نزدیکی نسبی به تهران و برخورداری از تولیدات ادبی مکتوب و عامیانه، به این گویش غنای ویژه ای بخشیده است.

در این نوشتار، وجوه تمایز ساختاری و واژگانی این گویش با زبان فارسی معیار مورد اشاره قرار گرفته و در هر مورد نمونه ای ذکر شده است. این نوشتار در سال 1388 براساس پایان نامه اختیاری مقطع کارشناسی و با راهنمایی دکتر یحیی مدرسی در گروه انسان شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران فراهم آمده است. متن کامل این مطلب را در فایل پیوستی زیر بخوانید:

Azmayeshgah-gouyeshe taleghani(chaharomin matlab az bala).doc