نظرآباد بولگه سیله بیر مختصر تانیشلیق

اشاره: نوشته زیر چکیده ترکی کتاب «دشتی به وسعت تاریخ» تالیف حسین عسکری است که قرار بود در بخش پایانی آن کتاب به چاپ برسد اما سلیقه ناشر مانع از انتشار آن شد. ضمن درج این برگردان از مترجم کوشای آن آقای ابراهیم رضازاده (دانشجوی کارشناسی ارشد ادبیات عرب) صمیمانه سپاسگزاریم.

من بوردا ‌قدیم بشر تمدنلری‌نین بیری‌سینین نماینده‌سی عنوانیله علاقه واریمدیرکی دونیانین ان‌قدیم خام کرپیچ‌لری‌نین بیرینی که ایراندا ]نظرآباد بولگه‌سینده ازبکی‌نین باستانی محوطه‌سی[ کشف اولونوبدیر، کوفی عنان جنابلارینا تقدیم ائده‌م.ادامه مطلب...

دیدار با مهندس مصطفی بازرگان به روایت اسماعیل آل احمد

حاصل یک عمر انس با کلام وحی

وقتی از ماشین پیاده شدم حسین و زکریا و احمد را در محلی که قرار گذاشته بودیم دیدم، پس از سلام و احوالپرسی به سمت خانه پیرمرد راه افتادیم. وقتی وارد خانه اش شدیم بهشت کوچکی بود که با مهربانی به همه میهمانان خوش آمد می گوید، حیاطی که با گل و درخت چشم تو را به تبسم آرامش وامی دارد، چه خوب. زینت آن خانه درخت است نه سنگ و آهن و سیمان. بعد از مدتی، پیرمرد وارد اتاق شد، پیرمردی که با وجود تقریبا" یک قرن تلاش، همچنان خستگی ناپذیر در آرامشی اعجاب برانگیز، سرّ سویدای خویش را زیر باران عنایات کلام وحی صیقل می دهد، بسیار صمیمی از ما پذیرایی می کند و مهربانانه با ما از این یک قرن سخن می گوید: متولد 1290 هستم در خانه بزرگ و پرجمعیت پدری با 5 برادر و 5 خواهر دیگر، همه اهالی خانه اهل خواندن قرآن بودند حتی خدمتکار، همه بعد از نماز صبح قرآن می خواندند. پدرم (حاج عباسقلی بازرگان) سالهای سال بزرگ آذربایجانی های مقیم تهران بود و از امنای مسجد شیخ عبدالحسین بازار تهران، مسجد و مدرسه ای که شیخ عبدالحسین آنها را از ماترک مرحوم امیر کبیر و به وصیت او ساخته است، پدر از سران عزاداران امام حسین علیه السلام هم بود که با عشقی هر چه تمامتر در روز عاشورا و یازدهم از همه دسته جات عزاداری آذربایجانی های تهران پذیرایی ناهار می کرد.ادامه مطلب...

انتقاد امام جمعه چهارباغ از بی توجهی مسوولان فرهنگی ساوجبلاغ

حجت الاسلام مهدی قاسمی نیت به خبرنگار ایرنا گفت: اکنون این بخش مهاجر پذیر با داشتن 25 هزار نفر جمعیت از داشتن یک کتابخانه عمومی محروم است. وی افزود: دو سال که پیش چهارباغ در تقسیمات کشوری به شهر ارتقاء یافت مردم انتظار افزایش خدمات رسانی بخصوص در امور فرهنگی را از سوی مسوولان داشتند اما متاسفانه چنین نشد. وی تصریح کرد: طی یکسال گذشته اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی ساوجبلاغ تنها تعدای کتاب به ارزش 350 هزار ریال به این بخش اختصاص داد که این امر بیانگر بی توجهی انان بوده و جای تاسف دارد. قاسمی اظهار داشت: اکنون این کتابها به دلیل نبود کتابخانه عمومی در گوشه ای از مسجد این بخش برای استفاده عموم قرار گرفته است. وی گفت: بخش چهارباغ تا شهرهشتگرد مرکزشهرستان ساوجبلاغ 15 کیلومتر فاصله دارد و استفاده مردم این بخش بخصوص جوانان از تنهاکتابخانه عمومی هشتگرد نیز مستلزم صرف وقت و هزینه بالای رفت و آمد است . وی گفت: مردم این بخش مهاجرپذیر همانند سایر نقاط شهرستان ساوجبلاغ نیاز به مطالعه و تغذیه فکری دارند اما چرا مسوولان فرهنگی منطقه نسبت به این موضوع مهم بی توجهند جای تامل دارد. امام جمعه چهارباغ تاکید کرد: در صورت ادامه این روند قشر نوجوان و جوان این بخش بیشترین آسیب را خواهند دید و این زنگ خطری برای مسوولان است.

هنرمند نظرآبادی در جشنواره عدالت و امید خوش درخشید

ابوطالب قادری، مسئول انجمن هنرهای تجسمی شهرستان نظرآباد در رشته نقاشی در جشنواره عدالت و امید مفتخر به دریافت لوح دیپلم افتخار و تندیس جشنواره از ریاست محترم جمهوری شد. به گزارش روابط عمومی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان نظرآباد، این هنرمند که پس از حضور در کارگاه نقاشان برگزیده استانی به مرحله کشوری راه پیدا کرده بود پس از حضور در بین هنرمندان برگزیده کشوری و تولید آثار هنری در موزه هنرهای معاصر، به عنوان هنرمند برگزیده کشوری انتخاب شد. گفتنی است قادری متولد 1356 است که در یک سال اخیر تلاش های فراوانی با همراهی سایر هنرمندان تجسمی برای راه اندازی و فعال کردن انجمن هنرهای تجسمی نظرآباد انجام داد.

برگزاری گفتمان های قرآنی در موسسه رخسار قرآن

موسسه قرآنی «رخسار قرآن» شهرستان‌ نظرآباد دوره‌‌های گفتمان قرآنی را با عناوین مختلف از جمله شبهه شناسی قرآن طی روزهای جمعه برگزار می‌کند. حجت‌الاسلام ‌والمسلمین «ثابت حاتمی» مسئول اداره تبلیغات اسلامی شهرستان نظرآباد، در گفتگو با خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا) با بیان این خبر اظهار کرد: موسسه قرآنی رخسار قرآن شهرستان‌ نظرآباد جمعه‌ها بعد از برگزاری نماز مغرب و عشاء این دوره‌ را با عنوان «شبهه شناسی قرآن کریم» برگزار می‌کند. وی با اشاره به متن ‌محور بودن این جلسات افزود: حاضران شرکت‌کننده در این دوره را دانش‌آموختگان و دانشجویان دانشگاه و طلاب حوزه تشکیل می‌دهند. مسئول اداره تبلیغات اسلامی شهرستان نظرآباد به برگزاری دوره‌های حفظ قرآن کریم در موسسه قرآنی رخسار قرآن اشاره و بیان کرد: این کلاس‌ها ویژه گروه‌های سنی نونهالان، کودکان، نوجوانان و جوانان در طول هفته برگزار می‌شود.

جلسه نقد آخرین کتاب استاد ملاصالحی برگزار شد

گاه تصوراتی از برخی امور و از جمله رشته های علمی به قدری در ذهن ها ریشه دوانده که خواندن یک کتاب و یا گوش سپردن به یک سخنرانی در آن زمینه یک باره بخشی یا کلی از آن ذهنیت را در معرض تبدیل و تغییر قرار می دهد. در یکی از سلسله نشست های سرای اهل قلم  که در «خانه کتاب ایران» برگزار شد، چنین وضعیتی رخ داد. دکتر حکمت الله ملاصالحی از مفاخر فرهنگی و علمی شهرستان ساوجبلاغ، دکترای باستان شناسی از دانشگاه فلسفه آتن و بنیانگذار «دانش فلسفه باستان شناسی» در ایران که درباره کتاب خود؛ یعنی «باستان شناسی در بوته معرفت شناختی» سخن می گفت، باستان شناسی را نه یک رشته صرفا" علمی که در درجه اول، حاصل چرخش بنیادین انسان غربی نسبت به کل هستی دانست و در تعبیری دیگر، آن (باستان شناسی) را واپسین حد تاریخی گری در نظر آورد. به نظر وی، به دلیل شکافی که بین سوژه و ابژه در باستان شناسی وجود دارد، در بسیاری از مواقع باستان شناسان خود را جای فاعلان آثار گذشته می گذارند و این مورد سؤال جدی است. از این رو، به نظر وی این تلقی از باستان شناسی، باید جای خود را به تلقی جدیدی از باستان شناسی بدهد؛ تلقی و موضع جدیدی که باستان شناس و به طور کل انسان معاصر را در ارتباط دیگری با داده های گذشته و باستان شناختی قرار می دهد. به  نظر استاد ملاصالحی، این ارتباط یا بهتر است بگوییم نسبت، جزء از طریق بازگشت به حقیقت داده ها یا «ارخه» و «لوگوس» های مفقود در بستر تاریخ بازیافتنی نیست. این نشست که قرار بود با حضور دکتر حسین کلباسی (استاد دانشگاه علامه طباطبایی) به عنوان منتقد برگزار شود، به دلیل مشغله کاری وی تنها با حضور نویسنده کتاب برپا شد. یادآوری می شود کتاب «باستان شناسی در بوته معرفت شناختی» در 212 صفحه به وسیله موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی منتشر گردیده است.  

روایت استاد ملا صالحی از خاستگاه های شرقی منطقه غربی تاریخ

نشست استادان و محققان «مرکز تدوین تاریخ جامع حکمت و فلسفه» در بنیاد حکمت اسلامی صدرا با عنوان «سیر تفکر فلسفی در ایران باستان» برگزار شد . در این گردهمایی استاد دکتر حکمت الله ملاصالحی درباره «خاستگاه های شرقی منطقه غربی تاریخ» سخن گفت. در ادامه این جلسه علاوه بر سخنرانی استاد ملاصالحی ، بحث و گفتگو در رابطه با مباحث مطرح شده انجام شد.

چاپ مقاله اسماعیل آل احمد در ویژه نامه کتاب سال حوزه

«صهبای دانشوری در سبوی کتاب» عنوان مقاله ای از حجت الاسلام اسماعیل آل احمد است که در نشریه معاونت پژوهشی حوزه علمیه قم (ویژه نامه دهمین همایش کتاب سال حوزه) به چاپ رسید. در این مقاله تحقیقی ضمن اشاره به تاریخچه کتابخانه در جهان تشیع، هفده کتابخانه مهم و بزرگ علمای شیعه معرفی شده است.

 معرفی «دشتی به وسعت تاریخ» در سایت خانه کتاب ایران و کتاب ماه

کتاب دشتی به وسعت تاریخ تالیف حسین عسکری در سایت خانه کتاب ایران و کتاب ماه جغرافیا و تاریخ (شماره بهمن 1387) اینگونه معرفی شده است: «یکی از گرایش‌های رشته تاریخ که در سال‌های اخیر در ایران رواج یافته، گرایش «تاریخ محلی» است. این گرایش می‌کوشد شهرها و مناطق دورافتاده‌ای را برجسته سازد که به رغم پیشینه غنی، کم‌تر مورد توجه محققان بوده‌اند و نگاهی عمیق و همه‌ جانبه به ویژگی‌ها و پتانسیل‌های پنهان آنها بیفکند. «دشتی به وسعت تاریخ» اثری در راستای همین رویکرد است. مولف در کتاب حاضر، شهرستان نظرآباد، واقع در منطقه ساوجبلاغ، غربی‌ ترین شهرستان استان تهران، را بررسی کرده است. نظرآباد که امروز مهجور و محروم مانده است، در گذشته یکی از مناطق پراهمیت و متمدن واقع در منطقه فرهنگی تمدنی جنوب کوه‌های البرز تا اصفهان بوده است. هم‌چنین تحقیقات اخیر باستان‌شناسی نشان می‌دهد که قدیم‌ترین و گسترده‌ترین حوزه‌های تمدنی ایران نه به حوزه‌هایی مثل سیلک کاشان بلکه به منطقه «ازبکی» واقع در این شهرستان تعلق دارد.

نگارنده در کتاب پس از بررسی اوضاع جغرافیایی، طبیعی و آب و هوایی نظرآباد و محله‌ها و آبادی‌های مختلف آن، و یژگی‌های اقتصادی و اجتماعی منطقه هم‌چون جمعیت، وضعیت مسکن، ازدواج، بهداشت، آموزش و صنعت را مورد توجه قرار داده است. در فصل بعدی نیز به ویژگی‌ های فرهنگی، آداب و رسوم، مراسم‌های رایج در منطقه، اوضاع تاریخی و باستان ‌شناسی، اقدامات صورت گرفته از سوی دولت‌های پیش و پس از انقلاب اسلامی در نظرآباد و چهره‌های شاخص آن به تفصیل اشاره کرده است. کتاب هم‌چنین تصاویری از بناهای تاریخی، اشخاص مهم شهرستان نظرآباد و نقشه‌های منطقه را دربردارد.

قارپوزآباد به تاریخ پیوست

 سایت تابناک خبر داد: با تصویب وزیران عضو کمیسیون سیاسى و دفاعى و بنا به پیشنهاد وزارت کشور، هیئت وزیران با تغییر نام روستای «قارپوزآباد» از توابع دهستان احمدآباد بخش مرکزى شهرستان نظرآباد در استان تهران به روستاى «صالحیه» موافقت کرد. به نوشته یک وبلاگ محلی، روستای قارپوزآباد دارای 3500 نفر جمعیت و جاذبه های گردشگری از جمله فرودگاه آموزشی آزادی، شکارگاه، همجواری با روستای احمدآباد (آرامگاه دکتر محمد مصدق) و آب و هوای خوب است.

روند حقوقی و اداری تغییر نام شهرستان نظرآباد

حسین عسکری

مسوول کمیته مطالعاتی تغییر نام شهرستان نظرآباد

شهرستان نظرآباد اگر چه جدید است اما میراث دار فرهنگی کهن و تاریخی دیرپا است. دشتی به بلندای تاریخ که به قول استاد دکتر یوسف مجیدزاده (از چهره های ماندگار باستان شناسی ایران) سرگذشت کامل تری از رخداد های کهن سرزمین ایران را در دل نهفته داشته و همچون نگینی گرانبها بر تارک این سرزمین سرافراز می درخشد. کشف کهن ترین خشت های دست ساز بشر با قدمت 9 هزار ساله، معبد رنگین یان تپه، دست یابی ساکنان پیش از تاریخ محوطه ازبکی به سیمان، کشف سند همکاری تجاری اهالی محوطه ازبکی و شوش باستان در اواسط هزاره چهارم پیش از میلاد، بناهای آریایی های اولیه، شهر و دژ عظیم مادی، دیوارهای دو رنگ مادی، کشف نخستین پیکره سنگی دوره مادها، فرهنگ سفال آلویی، تدفین های شگفت باستانی و سفالینه های زیبا و ... از جمله ویژگی های باستانی این شهرستان به شمار می روند. به نظر کارشناسان، این یافته های باستانی نقش مهمی در بازسازی و روایت گوشه های پنهانی از تاریخ پرافتخار ایران را دارند.

به دیگر سخن، منطقه نظرآباد که امروزه ناشناخته مانده، در گذشته یکی از مناطق پراهمیت باستانی واقع در منطقه فرهنگی جنوب کوه های البرز تا اصفهان بوده است. تحقیقات اخیر باستان شناختی نشان می دهد که کهن ترین و گسترده ترین حوزه های فرهنگی و تمدنی ایران نه به حوزه هایی مثل «سیلک کاشان» بلکه به منطقه «ازبکی» واقع در این شهرستان تعلق دارد. 

بی تردید نام شهرستان «نظرآباد» که دارای ویژگی های ارزشمندی در عرصه های تاریخی، جغرافیایی، فرهنگی و اقتصادی است، بیان کننده اوصاف این شهرستان آباد و زیبا نیست و پسوند «آباد» مانع از بازتاب این ویژگی ها در اذهان هموطنان گرامی می شود. در سال های اخیر خواست فراگیر شهروندان به ویژه نخبگان و جوانان مبنی بر تغییر نام شهرستان باعث گردید که در مهرماه 1387 «کمیته مطالعاتی تغییر نام شهرستان نظرآباد» زیر نظر فرماندار محترم آغاز به کار کند. اعضای حقیقی این کمیته دوازده تن از کارشناسان و مؤلفان رشته های ادبیات، تاریخ، باستان شناسی، جغرافیا، روان شناسی، حقوق و ... در دو مقطع دکتری و کارشناسی ارشد هستند.

کمیته مورد اشاره پس از اطمینان خاطر از اتفاق نظر اهالی شهرستان بر تغییر نام که از طریق اجرای نظرسنجی علمی آشکار خواهد شد، تعدادی نام را براساس ضوابط مندرج در «آیین نامه نامگذاری شهرها، خیابان ها، اماکن و مؤسسات عمومی مصوب سال 1375 شورای عالی انقلاب فرهنگی» به فرمانداری پیشنهاد خواهد کرد. آن اسامی بایستی به تأیید شورای فرهنگ عمومی شهرستان (متشکّل از نهادهای فرهنگی و اجتماعی به ریاست امام جمعه محترم) برسد. پس از آن فرمانداری براساس «قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری مصوّب سال 1362 و آیین نامه اجرایی آن» اسامی مورد توافق را برای تصویب نهایی به وزارت کشور ارسال خواهد کرد.

ضوابط و معیارهای تغییر نام شهرستان نظرآباد از نظر کارشناسان و پژوهشگران عضو این کمیته مطالعاتی به شرح ذیل است: 1- نگاه ویژه به مختصات و اوصاف دینی، تاریخی، جغرافیایی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی شهرستان در گزینش نام جدید؛2- رعایت تناسب اسم و مسمّا؛ 3- انتخاب نامی رسا، کوتاه و روان؛ 4- انتخاب نامی که باعث ایجاد روحیه افتخار ملّی و حماسی و انبساط خاطر و تلطیف اخلاقی و عاطفی اهالی و بیانگر غنای فرهنگ اسلامی و ایرانی باشد؛ 5- توجه ویژه به اسامی پیشنهادی اهالی که از طریق نظرسنجی جمع آوری خواهد شد.

اسامی کارشناسان عضو کمیته مطالعاتی تغییر نام شهرستان نظرآباد به ترتیب الفبا: حسین باحقیقت: فرهنگی و کارشناس ارشد تاریخ / حمید بذرپاچ: دانشجوی دکتری حقوق و مدرس دانشگاه / محمد رضا ربانی: فرهنگی و کارشناس ارشد جغرافیا / ذکرالله زنجانی: کارشناس ارشد باستان شناسی، عضو گروه کاوش در محوطه باستانی ازبکی و نویسنده کتاب «شناسنامه تاریخی ساوجبلاغ» / علیرضا عزیزی: کارشناس ارشد جغرافیا و نویسنده کتاب «جغرافیای ساوجبلاغ» / حسین عسکری: کارشناس ارشد حقوق و نویسنده کتاب های «دشتی به وسعت تاریخ» و «کتابشناسی ساوجبلاغ» /اکبر قره داغی: کارشناس ارشد روانشناسی و مدرس دانشگاه / حسین کیا: دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی و مدرس دانشگاه / مجتبی محتشمی: فرهنگی و کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی / علی اصغر محمدی: کارشناس ارشد حدیث و علوم قرآنی و مدرس دانشگاه / عادل نورزاده: فرهنگی و کارشناس ارشد آموزش زبان انگلیسی.

نغمه حروف

ای از نظرت مست شده اسم و مسمّا

مجتبی محتشمی

کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی

در زبان فارسی 29 واج هست که شامل 6 مصوّت  و 23 صامت می باشد. این واج ها طبق قواعد ششگانه با هم ترکیب می شوند و هجا یا بخش را می سازند. هجاها یا خود معنی دارند مثل «آب» یا با هجاهای دیگر ترکیب می شوند و تکواژه و واژه را می سازند مثل بهاران که از «ب+ ها + ران» ساخته شده است. تاریخچه و علّت واژه گزینی برای مکان ها، اشخاص و مفاهیم بر ما پوشیده است و شاید بتوان گفت از اسرار خلقت الهی است اما با این حال علمی وجود دارد که کار آن ریشه شناسی لغات است و سعی می کند ساختار و معنی کلمات را توضیح دهد و یا شاید توجیه کند. واژه ها پس از آفرینش به سه نوع (اسم، فعل، حرف) تقسیم شده و البته اسم برای نامیدن است.

بی تردید هر اسمی با مسمّای خود رابطه ای دارد و کشف این رابطه برای ما بسیار هیجان انگیز خواهد بود و خوشایند همچون کشف یک راز بزرگ. و شگفت آن که در آفرینش واژه ها یک نوع شعور و دانش ناخودآگاه باعث شده برای مفاهیم گوناگون از الفاظ و ترنّم خاصی استفاده شود برای مثال به چند مورد اشاره می شود هر چند نمی توان قطعی گفت که هر واج نماینده یک مفهوم است.

 کلماتی که با واج «خ» شروع می شوند اغلب به معانی ناخوشایندی دلالت دارند مانند: خشونت، خشن، خیانت، خار، خائن، خفّت، خفیف، خل، خون، خان، خزان، خرخر، خوره، خیر (نه)، خوف، خر، خفه، خسیس

 کلماتی که با واج «ش» شروع می شوند؛ شیرینند و دل پسند مانند: شیرین، شهد، شربت، شبنم، شاهد، شنگول، شاد، شیوا

 کلماتی که با واج «س» آغاز می شوند یأس و سردی را القا می کنند مانند: سرد، سست، ساکت، سیاه، سنگ، سخت

حال اگر بخواهیم برای یک مکان، شخص و ... اسمی انتخاب کنیم گذشته از توجه به مفهوم عمیق آن، به نغمه حروف یا ترنّم اصوات آن نیز باید توجه کنیم یعنی واژه ای را که انتخاب می کنیم یا می آفرینیم باید دارای تناسب و آهنگ دلنشین باشد. به ترکیب های خوش آهنگ ذیل دقت کنید: 1- علی علوی، 2- سیروس شمیسا، 3- روستای ایستا، 4- فرهنگ برهنگی، برهنگی فرهنگی

شاعران فارسی نیز از آرایه نغمه حروف یا واج آرایی، فراوان استفاده کرده اند و در این میان مولوی، شاعر نامدار قرن هفتم را می توان یکّه تاز عرصه واج آرایی نامید. واج ها و کلمات در دست مولانا چون موم نرمند و او با خشن ترین و زمخت ترین کلمات توانسته بهترین و بلندترین مفاهیم را عرضه کند. اینک به چند نمونه اشاره می شود:

1- تکرار واج «خ» و «ز» که القا کننده مفهوم خزان و خش خش برگ های پاییزی است:

خیزید و خز آرید که هنگام خزان است    باد خنک از جانب خوارزم وزان است (منوچهری)                                                                                   

2- تکرار واج «س» که القا کننده یأس و سردی است:

صدای سنگین سکوت در سرسرا پیچیده بود.

کو سوسن و کو نسترن؟   کو سرو و لاله و یاسمن 

کو سبزپوشان چمن؟   کو ارغوان کو ارغوان؟

3- تکرار واج «ل» و «و» کلمه ولی و ولایت را به ذهن متبادر می کند:

به حق آنکه در این دل به جز ولای تو نیست    ولی او نشوم کاو ز اولیای تو نیست